De institutione oratoria ad codices parisinos recensitus cum integris commentariis Georgii Ludovici Spalding quibus novas lectiones et notas adjecit Joannes Josephus Dussault ... volumen primum septimum et ultimumMarcus Fabius Quintilianus

발행: 1823년

분량: 571페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

sig. Inscriptio ea comparEt in fronte itemque altera in calce libet, unde discas Werinliarium epis opum donasse e clesia, Sis Maria: Argentoratensis, modo recte legatur Post mmum Do mei . Sed notae MS. Omnes melius et diligentius positae invenientur in Catalogo Bandiniano. In maxima hac libri no tri auctoritate est tamen tibi majorem agnoscas Turicensis codicis, cujusmodi locus est VIII, 6, 68. Uter- quo uiato in horum ad eamdeira Profecto Originem rofercndus ost. quia in utrobique laCUnae fere nullae sint, et singularis scripturam in Pro Pe Omnium Conspiratio. Almelovonianus ille, inter quem et Turi censem Summum toties agnovimus consenSUm, forta SRe nrtiore tamen conjungitur vinculo cum Florentino. Sic VII, 2, 4o. Almelo veniani monstrum eiulabunt, quod abest a Turi C., habet etiam noster, Vl I. I, IO. Alm. Et Flor. Verbo remittere praevertunt eam, non ea, Cum TuriC., VII, ID, 3. Flor. Aini. . Iure qui

dem. Turie. , vere q. Vide VII, 6, ai; VIII, 3, 4i; VIII, 6,

Adverterat me magnopere commemoratio codicis M diolanetis is facta a Burmanno in praefatione Quintiliani qui, solio tertio RVerSO quoniam non numerantur rius paginae , qui Isaacum Vossium narrat si testari visum a se in Ambrosiana bibliotheca codicem scriptoris mei unciali-hug litteris exaratum. Non quidem carbones hesaurus ille, sed unciales litterae Comparuerunt nullae, rediitque res ad membranam satis Vetustam nitideque scriptam, quam cruditi Asimus bibliothecae pracsectus Caietarius Bugatus, abbas, noni vel decimi seculi partum judicrat, forma quadrata, unde rumorem illum quadratarum et mox uncialium litterarum ortum SuSPi Cabnmur; neque enim profecto magnificandis iis, quae negligentius fortasse inspexerat, pepercit 1 aacus Vossius, vir Paulo patre suo confidonti loquior. Multig hic codcx in Ambrosiana signatus littera F, numero iii in lacunis interrumpitur, quae mirum in modum

ita post haec epistola in Sylloge Burmanni, t. III, p. 572; et Vos ius i , Vidi, ait, in illa bibliotheca Quintilianum uncialibus litteri ἀ

α scriptum. .

12쪽

incidunt in loca e codice Joannensi notata svido prooemium secundo volumini nostro Praemissum, P. iv i)ὶ, nisi quod Ambrosianus orditur demum ab I, 5, 45, LICET PERCO IMP.; sed illam usque ad V, I , la, partem habet integram. Deficit autem citius Ioannensi, i. e. XII, 6, S, SUIS EXERCIΤΑΤΙΟNIBUS. Proderit hic simul notasse lacu

i , 43, plane communes esse Joannensi, Bernensi, Pithceano, excepto quod horum Postremus unde redordiatur post IX, 3, a, non doceor. Iisdem igitur, praeter ultimam, resPondet nostri quoque Ambrosiani defectus. Sed praeter hunc, quem quaerebam, inventus est alter in Ambrosiana codex Quintiliani, Bugato qui dein V. C. infra octavum Sectatu In descendere non visus, itidem membrana cctus forma maxima. quam folio metimur, signatus

litt. Ε, num. i53. Is proximo longe illibatior est, nec deprehendi foro nisi unam vastissimam lacunam ab IX, 4,, 35. ARGUMENTA ACRIA ET CIT. usque ad XII, Ii, a I,

AN TiQUITAS UT POSSIT. Jam membrana haec vetustissima quum mirifice sibi me conciliasset luculenta ad VI, prooem. 6, scriptura . ubi omittit Oblectabar nulla nec litura relicta nec lacuna, coepi quidquid suppetebat otii in brevi sane commoratione Mediolani a me facta , impendere excutiendo huic volumini. Et haerebum tum maximo in notio scriptoris mei libro, cujus Plurimus animo praesum obam difficultates ; ita factum est, ut ejus quidem varietatos non indiligenter excerpserim. Habui in hoc negotio faventem mihi promptissima voluntate et ipsum nugatum ot socios ejus in administrandis opibus Ambrosianis.

Nec defuerunt mihi promissa doctissimi bibliothoearii

de curanda podicum Collatione; quae si eventum nondum habuere, mea a Cusanda e t exposcendi officii verecundia. Quum enim dati ad Bugatum litteri Α, fortasse tabellariorum culpa abjectis in longissimo itinere, reqpori qum DOnti

nuo non eSSet, supervenerunt interi in tristissimae publica - i Sic in Spaldinpii editione: in nostra. P. 2. En

13쪽

rmn privatarumque fortunarum eversiones, quibus cui non

Excussi manibus railii, revolutaque pensa'

Deinde torporem ingeneravit quod videbam in labore protinus suscipiendo nihil me adjutum iri a libro illo, quem

plurimi facerem. Sponduo in mon et hunc ol alterum codicem in usus nostros sedulo me conversurum, nec quidquam dubito quin parula nulli sit futura litteratorum Mediolatiensium officiosa industria, quum praesertim meo exemplo didicerim, quanta doctissimis hominibus esset ineruditorum desideriis explendis religio. Mea quidem excerpta ita signavi, ut majorem codicem appellarem Ambr. i, alterum, quadratum, Ambr. a. Illa in loco libri sexti, do qua dixi, omissio quum magnae apud me commendationi fuerit codici Ambrosiano, nolo tantumdem tribuere alii cuidam, quam ostendunt duo hi MSS., versum graecum, III, i, i , praetereuntes sine ullo defectus vestigio. Habent enim hoc commune Cum aliquot longe vilioribus libri; in

aliis Italiae bibliothecis mihi oblatis. Neque enim V. c. deest bona Quintilianei operis copia in Vaticana, sed ejusmodi

ut, qui ei summa cum litterarum utilitate praeest, coleberrimus et optimus Marinus unum modo eorum MSS. Pregii seculo vetustiorem pronunCiet, caeteros fere e POPgiano transcriptos. Est autem ille mutilus et magna sui

parte cassus velut libr. V eXtr. , integris VI, 7, et plus quam dimidio VIIIJ, quare nolui multum curae tempori que insumere ad eruenda tam incerta bona, hic ibi in pieiondis hisco libris contentus. Plus dedi excerpendae anno lationi passim allitae ad marginem Aldinae secundae a manu benedicti Agii Spoletini, quae et ipsa servatur in biblio thora Vaticana, ex cujus diligentia quid profecerim, gratus aliquoties in notis monui, quamquam longe absum ab ea hominis sane docti Veneratione, qualem nuper simulavit famelicus sophistes Parisiensis insidiatus gloriae maximi Casai boni si . Duos praeterea codd. Quintilianeos Bomae

i) vide SehMe heuseri Praef. in Athenaeum, p. lxij seqq.

14쪽

inspexi, bibliothecae Corfinianae alterum, alterum Barberinae, quorum prior num. 862, fol.), membranaceus in indice perhibitus, sed praeter primum solium chartaceus, male scriptus unique ex Vaticanis, e ΡOggiano expresSo, simillimus est, alter melior sano num. 2 34, fol. mem bran. ad Guel rhytanum et interdum etiam ad Gothanum accedere videtur. Hus quid om is qui olim Barberinorum librariam supellectilem administrahat, doctissimus Gam- tonus passi in ad Ciceronis sui editionem non poenitendam

dedit notitiam. Denique Neapoli in hibliotheca regia in trunSCursu perlustravi MS. membran. num. 2439 ol.) iis Cujus calce haec leguntur IOANNES MERUELT CLERICUS MONASTERIENSIS in avor a autem riusdsm soli; Parte disticha quin quo sat inficeta in honorem Quintiliani, quibus deinceps subscriptum DOMINICUS. Quantum conjectura assequi licuit, etiam hic libor aetatis et conditionis fere ejus videbatur esse, cujus Gothatius et Vosq. a. Su Perest codex scriptoris mei identidem memoriatus Ges-nero, de quo quid factum osset, adhuc frustra quaesivi, Kappii, olim Lipsiensis doctoris, poculium; sed Vetustioribus, ut videtur, accensendus et meliorum fere scripturarum vindex.

Multa et hoc tertium volumen operis nostri obtulit mihi inter moras typothetae, quae mutata vellem aut indicta. Quorum ea quibus maxime offendor, hic protinus notare

Ea suo quaeque loco reponenda curavimus. Ε .

15쪽

DE INSTITUTIONE ORATORIA

LIBRI SEPTIMI ARGUMENTU I. PRAEFATio, do dispositionis utilitate. - CAP. I. De dispositione facienda. - II. De coniectura. - III. De finitione. - IV. De qualitate. - V. De actionis quaestione. - VI. De statu exscripto et voluntate -VII. De contrariis legibus. -VIII. De syllogismo seu ratiocinatione. - IX. De ambiguo seu amphibolia. - X. Quae sit inter status cognatio, et quae diver

sitas.

16쪽

ORATORIAE

INSTITUTIONIS

LIBER VII.

PRAEFATIO

DE inventione, ut arbitror, satis dictum est: neque

sed, ut opera exstruentibus satis non eSt, Saxa atque m

teriam, et caetera aedificanti utilia congerere, nisi disponendis eis 4 collocandisque artificum V manus adhibeatur: sic in dicendo quamlibet si abundans rerum copia cumulum tantum habeat atque congestum, nisi 7 illas

. Pr ratio. Hoc nomen quare praemissis hisce imponere malue rint, quam prooemἰum, ut reliqua, Ocare, nescio. Iii Codd. quidem nihil inseriptionis, nee ante Stoer. in meis litiris nostra usurpatur. Plerique primum hoe eaput faciunt. Nolui turbare numeros. a. m. . . pertinent. Turie. a pr. manu) eiam ... pertinet. Nee tamen commode trahas ad inuentionem. 3. Docendum ... traelauimus. ADque ita taeeronem est seeutus Fa-hius, qui inventionem in duas paristes divisit, Iidem et motum. TEI N. 4. Eis: sie Turic. ta pr. quidem manu eius Gueis. CAMP. GOth. detis. tae. Gesti.) eum edd. ante Grypti. Boliqui iis. - Nostri variant. ED. S. Artis eum. Turic. a pr. manu)Ta . , arti ium. Vide Vossit Aristareti. P. 7 8. 6. Quamlibet. Guelf., quaelibet.

17쪽

8 M. FABII QUINTILIANI

eadem dispositio in ordinem dissestas' atque 4 inter

a se commissas devinxerit. Nec immerito secunda quinque partium' posita est, quum sine ea prior nihil valeat: neque enim, quamquam fusis omnibus membris7, Si tua sit, nisi collocentur': et, si quam in corporibus nostris aliorumve animalium partem permutes et tranS- feras S, licet habeat ' eadem omnia, prodigium Sit tamen: et artus etiam leviter loco moti perdunt, quo Vissuerunt ), usum: et turbati exercitus sibi ipsi sunt 3 Impedimento. Nec mihi videntur errare, qui ipsam

rerum naturam stare ordine putant; quo confuso, pe-

dem in nostris Codd. frustra qua sivinius. Attamen a Boll. Capper. adhil iur. ED. a. si positio in ordinem. Pithreus loca in hune sotisum iucunda ponit

Varronis de L. L. V, p. Bip.) 68,

et Colum. Xll. I, 4. ad commendandum cardinem facientia, quibus poterat addi No iri VIII, 3. s. 3. Dicte in . Turie. GuHis. Coth. iacente Gesu. CAM p. , dictesta eum

6. Quinque partium. Vide lib. VI, eap 4, S. l.

7. Fusis. . . membris, statua. Vidplib. II, cap. , S. I. 8. Coliarentur; sic Badius pr. quamquam per apicem tantum ine.) et Cappor. Reliqui eo loretur. Nostrum conjecit Philander; vorissime. Noque enim video, quaro statua non sit, quae nondum colloea ta .-GII entur nullibi reperimus. Omnes contra collocetur. ED. 9. Et transferas; sic. Turic. Goth. iar. Gesti.) CaNν. cum editt. ante Stoer. exe. Bas. aer. Boll. Beliqui atque t. in quibus miror Guelf. nisi dormitavi. i o. mbeat. Non opus esse censeo mulatione, quam in margine ponit Badius 1 hisbeant. Quamquam enim

eorporibus, quo hoc resertur, plurali ost numero, intelligitor tamen magis άπὸ κιι ιυ id, quod mistit ex hae prava compositione; noe aliud subitietum in eo quod sequitur, sit. Mitius si canter ibi subaudias hera

i. Leviter. Gueis. C NP. Ienson. iaconio Cesn. J Tarv., leniter eum B l. Ande. Correxit Begius, sed praeter reliquas editt. adimetant et Vall. Goth. Turie. - Εadem nostri. M. II. Loeo. Turio. a pr. manu) lo-

spirant Vide VI, 5 5, item hie f. 55.

- omties nostri viguerunt. ED.

18쪽

INSTITUTIONIS ORAT. LIB. VII, PREFATIO. 9

ritura sint omnia : sic oratio, carens hac virtute, tumultuetur necesse est, et sine rectore 'fluitet, nec cohaereat sibi, Inulta repetat, multa transeat, Velut

nocte in ignotis locis errans, nec initio nec fine prOp Sito, casum potius, quam consilium, Sequatur. Qua- 4 propter totus hic liber serviat dispositioni , quae quidem, si certa aliquasi via 7 tradi in omnes materias ullo modo posset, non tam paucis contigisset: sed, quum infinitae' litium formae fuerint, futuraeque sint, et tot seculis nulla reperta Sit causa, quae esset tota alteri Similis, sapiat oportet actor, et vigilet, et inveniat, et judicet, et consilium a se ipso petat: neque sinfitias eo, quaedam esse, quae demonstrari possint '', eaque non

omittam.

CAP. Ι '. Sit igitur, ut supra significavi ' , diυisio, re- ε

. Peritura sint; sic Turie. Vall. ut et volebat Regius. Guel L CAMP. G ih. dotison. slae. Gesn.) p. sunt eum edd. anio Ald. a. QuiApsam. . . sint omnia. Fortasse sumeserit hie eogitare de Pythagora adis os appellante propter ordinem rerum, ut ost apud Galonum ot Plutarch. do plastitis; sed quae adduntur de iniseritu mundi futuro, simul ac turbatus mei it δε do, certam inclam Quintiliano Ob

versatam ostolidunt, quam equidem nondum e puto.

a fier. manu divisioni, et sic Guel LChrap. eum Alin. Bodl. Bal. Goth. Voss. et, Ande. Facilis fuit in eom. pendiorum seriptura error. - R. 7, sons. Ald. , dispositioni. Caeteri di-

6. Aliqua. Solus R. 7 reliqua;

male. ED. 7. Via. Tu ieen . Guel , vi eum Alm. et editt. ante uad. exr. CAMP.

tur sali in Orthographiam, quae est a Goscieri, meorum primo. A secunda manu additur i. neyO.

io. Qine demonstrari pol in I. Ide. in quihus xit certa tradendi via. II . Cap. l. lite caput non aperiunt all. lib. R R. 7, 8, 9, o, i a 4 33, Cati p. Λnde. aens. Bumi. ait: Colia rei hoe eaput in MM. praefat. ED. I. Ut supra sis ni asi. Vide V,

19쪽

io M. FABII QUINTILIANI

rum plurium in singulas : partitio, singularum in

partes' discretus ordo, et recta quaedam locatio) pri ribus sequentia annectens: QPositio, utilis rerum ac

a partium in locos 4 distributio. Sed V meminerimus, ipsam dispositionem plerumque utilitate mutari, nec

eamdem Semper primana quaestionem ex utraque parte tractandam: cujus rei, ut caetera si exempla praeteream, Demosthenes quoque atque Aschines possunt esse is

cumento, in judicio Ctesiphontis diversum secuti ordinem, quum aecu Sator a jure, quo Videbatur potentior,

o, 63. Loeum indicatum jam B -gio, errantibus mox Rrallino et Gos apro, qui dosignant IV. 5, ubi nihil talo. Regius quidem, quum Ioeo modo posito Quintiliantis Ciceronis rationem probasset, diviasionem generis in speries, partitimnem lotius in partes esse statueritis, . docto, ait, divisio dieitur ess a rerum plurium in singulas diser ω tus Ordor partitio aut in singula- ω rum in partes. . Noe tamen qui

in specios, idem in singulas res discernit. Noquo ipsius Georonis ratio plane procedit, ut resete hie animadvertit Capper. a. Singulas. Goth. tac. Gesti.

sinytilis cum Voss. 2.2. Partes. Guel ferti. , speetes. Englossatorem l3. Loeatio. Opper. , colloeatio eum vall. Goth. et edd. a Locat. ad Gryph. axe. Bad. quocum mox reliquae anis Loid. eum noli. collatio. Turie. Guols. CAMP. , et toeatiorum dens. Ex Alm ., et non affertur,

sed loe. Vide VII, Pr. 3, item hiera). Tarv. nostrum Et sie r liquae inem a Loid. itido. Alterum et antoroeta omittitur a Gupi f. CLMp. Goth. Voss. a , Ald. Utrum a Turie. quo ques, diserte quid om non doceor, qui possit ne re eum deras. his po-n rate ei. Hanc seripturam in libria reportam Bessius correxit, et Ioe. mutatis in eo Ioe.; sed ms oblomp raturum huic rohibuit loeuq gemi

sensu. Aldi varietas nemini mom ratur discretio dantis pro discretus, unde existit d finitio quatuor notionum : dioisionis, ptirtitionis, Osedinis , dispositionis; lini Peram. -

Id est, in suos oujusque loros. N quo enirn de loris hie proprio dieiis cogitandum, velut IV, 2, III. Ostendit hisce, quid sit proprium di positionis, quove disserat a diuisione

et partitione. s. Meminerimus. . . tractandam. Hujusmodi cautio trando orat praef.

65, ubi utilitas quoque . Exemplum Demosthenis vivo et V, I 3, 43. 6. Ut eatera. Turic. Guelfi, rnterea eum Alin. Exempla, Gothan. extra. Vide III, II, 25.

20쪽

cceperit: patronus Onania, vel ' paene omnia, ante *jus

posuerit, quibus judicem quaestioni legum praepararet. Aliud enim alii δ docere prius expedit: alioqui semper a

petitoris arbitrio diceretur: denique in accusatione mutuat, quum se uterque de laudat, priusquam ad verbarium arsunt, omnium rerum neceSSe est ordinem esse diversum : igitur, quid si ipse I sim' secutus, quod se partim praeceptis, parti in usurpatum ratione ' cognoveram,

u. Om tilia... iante jus. Br visgima apud Demosthonem pro Corona tractatio est legum earum, quibus usus erat in olim AE ehitios, videlicet a P. Beis . 263, ad 268 quum psemis 3 sint M. II 5... 263, insequatitur autem 268... 332. 3. Alii: sie Costi. Bip. Beliqui omnes alio, sallitur erat in Burman. reserens obr. nostrum dare. Nihil illo novat nisi pro dorere primo δε-cere, mox dicere. Pseudo-Τum. in aliis nostrum esse prodit, quos qui sitit ignoro. cestierus rationem hoc poscent m recte appellat. Est pe vulgatus Codd. error in dativis orum, quae faciunt genitivum itis.

Vido VI, 3, α 5. Nihili sit hie ablativus pendoris a prius. - Omnes nostri alio. Εn. 4. Mtitua, quum. Turie. Guel C Np., ut Daciatim cum Goth. Voss.

eiatim ut Bal , mutua ut tinctium

Bas., mutua tit Bad. spe. Gryph. Et dd. anto Obr. - Solus Ietis. ab emend. mutua. Caeteri omittunt. Procum se omnes nostri Codd. habent ut vacuum se. ED. - accusati

se mutua. Recte Philander ablegat ad litie. III, ubi vide nos ad C. to

S. 4.

ria est utrius lixe partis dispositio. Ut si obiicias mihi homicidiam, ego tibi meri mitim , prius ego di- eam do homiridio ut me purgem, tu prius de Uerlitato. T IRN. 6. quid. Turio. Guel L CAMP., quod eum Goth. Vall. et edd. ante Bad. see. Regius volebat nostrum. . Ipse; sie Turie. Gueis. Caup. eum Goth. Vall. Boliqui mo. 8. Sim. Guel Iens. tae. G sn. sum eum GOiti. Vall. Et edd. ante Bad. see. Bosius eorrexit. Sed sic jam Tur. CAM p. - Varias rasdem leetioneκ prirtient nostri de his iquid ipse sim. ΕD. s. Meuttis quod. Jons. tae. Gesti.)Omittit quod eum editt. ante Ald. daniem s. qui. Nostrum reposuit Bosius. sed est in IISS. etiam Vall.

ei CAMP. IO. Usurpatum ratione. Haee j-- se, neve Dominis ablativum refer ad Crano verum. Opponuntur praecepta rhetorum, et usu Fata Oratorum rsed vel lixe ratione sunt sacta, non

eam. Vide V, 7, 29; IV, i 7, as,

SEARCH

MENU NAVIGATION