Artis medicae principes Hippocrates, Aretaeus, Alexander, Aurelianus, Celsus, Rhazeus

421쪽

DE UOMI cIs CAP. X. II Sed si his adhibitis collectionis non provenerit

eruptio , oportebit vehementioritas eam provocacare, ne humor inclusus plurima tardando mem .

bra corrumpat. Quapropter praepotandi sunt aegri decoctione mi, vel dissopi , ac ruta, Sc origani , tragorigani, olumi, vel satureia, aut absinthii, vel centaurem, aut marrubii, aut seminer cum aut sinapi, aut nasurtii sum melle, quorum aliqua etiam viridia erunt niandenda. Item medicamen quod adpellatur audpotu dandum, vel diascordeon, aut theto rium. Multi tamen etiam hi mran dandam probaverunt, magis illam quae adpellatur diacolo nihidus. Adjuvat quoque eruptionis celeritatem serna ratio adhibita, maliquibus etiam exscreatus qui dam hinnibitis jugiter adsectatus A si neque ita eruptio fuerit consecuta erit jejunus, vel dato fbb poto, aut radicibus comestis vomitus adhubendus. Aliqui vero in iis , quae supreioribus adlaphragmate partibus exantur, fumationes adhibuerunt , tardante eruptione , byssopum , vel tismum, aut origanum incendentes, vel sulphtir . cc J sandaraca, aut aloe, vel orace impositis igni aegros hiscere jusserunt, raptu quodam potiti nidorem transvorare: ddJ Tunc dandum vel omminum probant per diem bis vel ter si .imile enim inquiunt hoc curationis genus freJ

aa potui. ' Zopirios a GALEN. lib. de Antidotis & AETIO.

Pag. 2 a describitur.

bb potu. cc sandaracha, i. e. auripigmento scissenico um adhibendum hoc thymiama. ee i. e. incisioni scalnello factae.

422쪽

4ia MORBORUM CHRONICO R. LIB. . chirurgiae. Sed vehementer caput gravat implendo. At si in intesinis fuerit collectio, erunt perci 'sterem injicienda ea, quae praebenda nuper omdinavimus. Tum eruptione facta, speculandum,

utrum per partes atque DF deposito , liquid excludantur an vero coacervata, aut omnino dissicultero paulatim. Sed si surpartim, iuulis obstantibus excludi viderimus, erit a cibo abstinendus aegrotus, viribus permittentibus tum alia die adhibita corporis tinctione praeponendus iis, quae supra memoravimus, cibis quoque adjuvare nhycollectionem oportet, quo omnia liquid detrahantur, dato mulso bibendo , vel folo minis , cum resina terebinthina, aut buvro non veteri. Tum sorbilem dabimus succum ex alica vel ptisana melle admixto. Item porro coctos cum oleo, atque garo ptisana, tum etiam ex triatico tisaoam confectam, aut cum protropo Vino, aut squillitico, item lac cum mulso. Et fi eruptio liquidotum ad minuales vias pervenerit , erunt adjungenda supradictis etiam mictualia medicamuna, quae urinam provocant, a Graecis ditiretica

adpellata, ut a parvi fit olus atrum, actricae nunc coctae, nunc incoctae item radices, sorbilia, lacte quoque confecta. Sin vero ad intesina eruptio pervenerit , quo periodicem exitum habeat, cum supradictis communiter erunt adhibenda, quae ventris officium non densent, neque plurimum laxent. Quapro-

st composite, i. e. blande. γ per partes ut paulo ante. liu exclusionem. I ii hipposelinum, se λFrnaeum.

423쪽

DE UOMI cIs CAP. X. 413pter miet ualibus prohibitis, cibo ordinamus mativam dandam, betas, cauliculos, cucurbitas. Sed si

coarierυatim, ac nimis liquida ferri viderimus erit absinentia recusanda.

Daudum mulsum poto lassicienter decoctum, plurima sitis aegrotantibus si indigenda. Dandus taeterea cibus, qui ventris teneat ossicium, ut oriza succus sorbilis, aut lenticula ritein pisces duri corporis, quos φαλαροσαρκους Graeci Vocaverunt, volantum sicciora, fmni poto agita Bubrialis offerenda, quam vulgo cisterninam vocant, calida item medicamina, quae ad humectam tussiculum conscripta sunt tum vinum mediocriter asperum.

Sin vero di culte atque paulati in liquida sile

rint exclusi , erit inquirenda causa, utrumne ob debilitatem aegrotantis id evenerit, nn quo minime valeat excludere aliena, an vero ob cratis siem liquidorum , vel ob eruptionem Oo non in febribus factam, vel infundo collectionis. tenim si ob debilitatem aegrotantis id adverterimus fieri, erunt sublevandae vires per resumntionem. Si autem ob erasitudinem liquidorum, tenuantia adhibenda, atque praepotanda, quae supra memoravimus, adjectis quoque similibus electariis, ut sunt ex melle, resina, vel lini semine cum melle consecta, ac nucleo pineo, vel robliso urticae semineci praebibendum sinapi cum parvo pipere longo tunc hellebori adhibemus purgationem. ρε potes. II injungenda. nim potui. nn quia, quod. oo in lateribus aut superesa partibus lactam non .

424쪽

Ac si ex vomicis iacera tardantia perseveraves 1 in , ea quae supra diaphragma fuerunt, quod discrimen adpellavimus , ita curabimus, ut et de phthisicis scriptum: in somacho vero vel ventre , ut de caeliacis item in iurasinis , ut de disentiriacisci in renibus vero ac vesca, vel mictualibus viis potis medicaminibus , atque i eis injectis, vel per cathetera immissa utemur, etenim si sordiduadparuerint ulcera , lacte atque melle potamus semine cucumeris Igi praefuso aut mulseo aut pinguibus palmulis cum passori aut nucleis cum amredalis, nolo. Similia etiam per catheterra immittenda, ut tetrapharmacum medicamen ilia genter lacte solutum. Sin vero limpida fuerint ulcera, erunt encathismata adhibenda, quibus praecocta fuerint aliqui Uringentia , atque extrinsecus adponenda emtlastri, quae cicatricem facere valeant, a Graecis 2πουλα κα adpellata. otui dandum lac cum am Io cucumeris semine, cum decoctione phoeniacobalani, aut papaveris sqqJ fixi, atque construeli cum vino protropo rr am 'edali scoctione, vel mali didonii, sorborum, palmularum Thebaicarum , vel succo naali punici, vel iis , quae in pharmaceutico Responsionum tradidi

m antea infuso. qq frixi atque contriti. sre Lamygdalarum. sua tragacantho.

425쪽

Utendum tiam aquis sua virtute medentibus, quas supra memoravimus: Itemque iis, quae in suus Aria insula, xx Theanitorum provincia esse perhibentur, caeterarum quoque resum tisarum materiarum usum adhibendo, ut nutribiliores succOS. Ubi vero inter intesina ueritoneum eruptio fuerit facta, sive ex jecore , sive ex aliqua veniens collectionis parte , quaesitum est quomodo puris intractio fieri possit , utrumne per tenues ius

vesicae veniat a J atque in intesina fetet accep

tum videatur propterea per urinam, Vel per ventris ossicium excludi possici an vero sectis inguinum locis detrahi facilius videatur, quod quidem ERAs Is TRA Tu demonstravit. Sed adparat aaa nunc chirurgia ad exitum puri faciendum, incisa secundum inguen peritonae membrana , quo corruptis liquoribus prolapsio inferioribus bbb aperte praebeatur. Tunc congrua adhibenda curatio. Etenim incisa perlatone membrana , in cicatricem facile conducitur, sine ullo periculo aegrotantis sanitas ccc satur, ut est conjiciendum ex Fh0pum paracent se, atque chirurgia ramicis, quam Graeci m κηλην

vocant.

Neque impossibile putandum, etiamsi quid re

uJ Enaria. xJ Teanitarum, Apuliae populorum.

426쪽

4I MORBORUM CHRONI COR UI B. manserit, facta detractione ddd chirurgi e per superficiem cutis, ac tenues vias per intestinorum cavitatem eee sudari quippe cum etiam in didropibus circumfusus humor intesinis tepefuerit IV exsiccatus , quibusdam per vesicam feminis per matricem sed omnibus communiter fortitudinem convenit per nutrimenta praestare facile enim αξ corrupti partium depulsa a Insione fit, cum corpus fuerit naturali fortitudine possessum.

De supersua carne, quam Graeci πολι σαξκία vocant.

Ccidunt corporibus super a carnis incremeus, ta , quae Graeci ob nimietatem πολυσα sαν O- caverunt, est hoc pallionis genus contrarium a nutrimento cessante siquidem cessans nutrimentum tabida facit corpora idem ultra nati r.evio tim , vehementius elatum plurimam secte

carnem generari, ex qua corpora gravata permuntur.

Praeterea hoc quoque speciem e accipimus

cachexiis, s ad nutrimento cessanti, sc labi.sb3 copiosius adlatum. sed esse judicamus.

427쪽

tachexiae, siquidem indecens difficultas patientes adficit nam sequitur nimia ac superta mustum do carnis, quae in pinguem prominentiam erigiatur, cum turia motu, utque gravatioue, ebialitate is ex parvo gressu anhelatione, ac tu lore, ut suo se corpore praeficari sentiant rotantes quo neque cui ferre valent vestimenta. Multi igitur medicurum atque alipturum salutaribus praeceptis diungendam : igcntiam detrasendae

carnis putaverunc intuentes κων-α, quam , oris

vel vocant, hoc est, habitudinis augmentu arsed hoc a SORANO repulsum. Nos igitur solam boliam habitudinem intelligimus, quae si fuerit cum Mica carne fortitudo, d servanda magis quam repellenda Poly- Iarcia vero , quam nunc passionem dicimus, Gete cachexian nuncupamus, quae multis accidentibus denuntiat periculum. Etenim , quae e sequetur nivraha nutrimento dedita , vel e cusoria reservata, ut h fiat , atque e tento, prominenti corpore videantur, haeacadem cuneta patientes i sequentur. Similiter ch accidentia corporibus ulceratis, in quibus l) aua caro concrescit. Vel eorum labiis, quae 1νι suerit acie circumcisa n renascuntur. sd Lethse J sequuntur. . 'ta gulae. so Psi ginationis ergo. hJ inflatiosi sequuntur. hJ similia quoque accidentia sunt in corporibus: sl 3 luxuriang. ri J fuerint. Γnyrenascitur.

Princ Art. Med. Tom. XI. D d

428쪽

4IDMORBORUM CHRONICO R. LIB. V.

Sed istius passionis duplex traditur differentia

curationis r alia , quae cohibet fieri plurimum corporis nutrimentum, quae quidem ponitur in ssatione celeri, cibis non multum nutribillhus ac moderatis, ne plura quam insumit, accipiat: alia , quae cyclica regula atque perosa rec0rp0νatione formatur demutandi corporis causa. Sed ut o docilis sermo, ac manifesta tradatur praeceptio, partium erit memoranda curatio. Convenit igitur corpus exercere gesatioue plurima ac perseveranti, animalium jugo, vel curriculi motu, Mequitatione, ac navicul, item ta Bitone, vocis exercitio vehementi, vel meditatione modulationis agonisicae, celeri gressu, quo magis labor surarum fiat. Item cursi , atquescca fricatione , manibus puris, vel aspero inteamine is arenae aspergi neci tum volatatione in palaestra varia , quam Graeci p celadian, atque q) choricomachian vocaverunt, quae sunt specialiter ab ipsius artis praeceptoribus imperanda tumos μα- , hoc est armorum ficta r confrixio: item f) alienis laboris exercitio, hoc est coli stantium , vel coexercentium , quam Graeci t)haterocopiam, vel μχ-- vocant, atque longo vel ti raptorio machinamento, quod macronsparto Vocaverunt: item Italica piueri, lactatio'fo 3 perceptibilis. Γp3 -- quid significat

alternis.

Irad tractorio.

429쪽

DE UOMI cIs CAP. XI. Isne, celerique dura atque multa vel sicca fricatione. Etenim oleo, labentibus manibus, fortitudo solvitur exercitii. Convenit etiam sole corpora torrere , quod Gr ei ηλιωπιν Vocant: tum paropis ex flamma , vel earbonibus, siccis vaporationibus provocatur

sudor & nunc fermentia lavacra, quae plurimum detrahunt, nunc frigida, quae corpus in densitatem cogunt denique xx dichrolutariun corpora densa, ac veluti γ toea sentiuntur. Convenit etiam arenae littorariae adhibendus se

vor tum natatio maritima, et aquarum naturali virtute medentium is in lavacris sudor perfecto asperginem salis adhibereri qua saepe condita caro animalium ciborum et voluntati sicca servatur, atque densio , ne collecta marcescito Tum fricamentiιm adhibendum quod Graeci aa Eegma vocant, ex nitro luso, atque in pulverem. redacto, post lavacrum longa cibi dilatio, vel potus. Tunc enim adpetitio bb minima marcescit ejus acies temporis obtunditur dilatione, cum etiam digesionis parata protervitas detracto fomite languescit. Erit praeterea potus semper ante cibum prohibendus, vel in toto parvus dandus is magis eum cibi sumuntur. Etenim immisso liquore plurimo ec fluidantur accepta, atque caro mollia

3 qui frigida lavantur syrtestaceu, sis voluptati.

aia 3 forte σφυμα, an ei vi ora serveo stad maxima. sccd fluida redduntur.

430쪽

4sto MORBORUM CHRONI eo R. LIB. V tur digestione facile dd solidiora propria

antur. Sed si plurimum quisquam sitierit, vinum

parvum dabimus, mediocriter asperum. Pi linemium vero alicam , amylum, lac, nucleOS, cer Arum, ova pisces autem tener0s. Vel pinguia

quaeque reprobamus. Panem dabimus frigidum, fermentatum, ee aurat' , est enim minus nutriens magis, si fuerit veteratus Specialiter autem siccus probandus est cibus. Item putimento danda sunt ora uisces durioris naturae, vel avium sicciora, vel agrestum, ut lep Tis, capreaera porcina ex deposito, hoc est lo go tempore sale siccata Convenit praeterea in m cibum stinere,in post

sumptionem plurimum vigilare In requiequidem, quo multa corpus exhalatione insumatur

vigilando additur enim plurimum somno et denique dormientium corpus u validius fit. P tu dandus frigidus & perseverante hh carnis multitudine erunt initia ocliiii adsumenda, nunca omni absinentia, nunc a parvo cibo aqua, nunc P augmenta ordine regulari. Item a jejuno vomitu sumendum est initium r rum vel ex radicibus tum ad dri phagiam

veniendum, ac mediae qualitatis materiam, V Γώ3 solidioribus propriantur i. e. partium corporis

substantiae adhaerescunt adglutinantur.

se Γα μυρον, cui nihil furfuris ademtum est. scist 3 irrequietis.