De Alisone Castello deque cladis Varianae loco dissertatio historica

41쪽

nove nive saeeuli praeterieruiit, quo quitani ieri

puris spati Alisoriem in Q titisse bire

quis Mini negare cum vim, ex Diani, cos. verbis intelliaias ' fluvituli in qui uin .upia muscentur, unum Alisonem esse appellinum lilii nece sario misequitur, siue m mi aut aliis imminuimavi eum alio committatum esse, quoniam nusquam

liodie invenitiir. Oeabulis aut nomonis et Almo pruna saltem sylliina onmunis est, neque dissicile

est explicatu, qua de causa illi d nomen ans opere

sit immutatum. Nam cum fluvio et castello ei apposito unum i uiue esset numen'), fieri non potuit, quin saepissime alter cum alter eonfunderetur. Hoc iam satis erat ansae, mi de immu indu aut uminis a eastelli numine uitari posset; sed haec res sua sponte acta est quo avius enim illitamusque 3trum esse coepit, eo clarius elebriusque eius ο-

tui et paullatim vel admodum inmutatum est, vel omnino exolevit. Quod qua invii, quam proxime adve an accedere videatur, tamqn quin uno ea te iphane rem illustriorem ac probabiliolem reddam non possunt. Fluvinius in agro Driburgens ortus visum ille sese praeternui pluribusque ante saeculae ipse Rie sese vocatatur', Sed eum vicus nominesuvii postea appellaretur, hic principale nomen amisit totusque sisut superior eius pars Aa nuneupab iur Paene idem μα fluvio contigisse e maiore probabilitate credideris, suo maiore gloria Aliso fluam ille vicus iuruit ,3 cf. I io, 54, 3 p. a m disp. eius ipsa ob Pr i Iuta sunt. - CL p. ii suiu a dicta. - , quam eleber Alis fuerit, supra p. 39 petesactum est. 4 Luterae ann. Is M, quae in tabui re e lesiae cathedralis Mese humensis asservantur, piscaturam in uvi nysese qui P gum a sele praeterauit.

42쪽

- 42

tia liti, de Dionis Cam lom supra stilato item ivilicas, intentiae eorum, ut Alisonem Alminosii adiitrictum fuisse censerit, eum quam optime eonvenire nulla ratione in levi riegari lam in mima in tranda ea, quavi Velleius de limine eum e

ri omnia ad cognosceti an sis irium, item seIIeii' verba iam silpra allata in conspectumn amus. Mela imperii eum inquit Tiberiunt , eris imito reduxit in Gemimiam, in curaua nediis finibus ad capud rapiae Iuliae' nu minis hiberna digredien Pr c a se erat. Hae verba a muliis ad Alimiem relata esse iam

supra significavi. 0uod utri in vo iure secerint antemere priusquam diiudicamus, decernatur portet,

quam omnes vetustiores historiami Velleianarum

editiones scripturam Iuliae tenent tamen hi 'ini recentiorum' eum ipsi Lupiae scribendum emi

recte censent. Unus enim II eodex, qui saeculo meim sexto repertus eas operum ellei partes On. .

tinebat, quae supersunt, tam mendose erat deseriptus, ut nihil esset non deprauatiar i et in singulis Paene erbis haereretur uui eum iam dudum perierit, editionis priaicipis aliarumquo Iuliae ser plura levissimi in mήmenti, neque dubium est, quin Lupiae legendum sit. Primum enim formarum Lupiae et Iuliae tanta est similitudo, ut illa I enlime posset haberi pro hae praesertim a librario, de Do Beatus Rhenanus' ausim iurare inquit

eum, qui illum codicem descripserat

43쪽

oerimm quidem inuelie rae Deinde an ulli

vi Iuliae luinei aes innanis inditum mori est ii

vio im siuini esse; nam Velleiuni hi, rnorum situm simuMaturum fluviolum ignotum linivinasse, veri qmni dissimillimum est, et vocabulo flumi/ns s muri Lu

consima uir, quoniam fiunt en uvio magnum si inisseat Atqui si Iuliae nomet fluvio maiori sive flumini erat, cur omnino ea inleverit non potest intelligi, eum omnia flumin a ea mina, quae mani prodiderunt, paene immutata ad hii servaverint. Hoc eo valet, ut nunquam ulli fluinini nomen Iuliaedimunus suisse. Quertim in illa regione Germaniae nediae, in qua Romati hibernare solebant, nullum fluminis nomen reperitur, quod ad Iuliae formam

propius au-dM, pnim Lumae, quibus rationibus adducor ut pro Iuliae , serii dum esse Lupiae

credam. Itaque iacto fundanient firmo, quo nitamii

controversia supra significata disceptanda est Fovero nec possum iis astipulari, qui Tiberii hiberna

ab Alisone magno intervallo fuisse remota ) aieque iis qiu inis Vellei veri bis omnino nihil aliud nisi Alisonem ipsum dictum esse existimant, quamquam hi veritati sunt proximi. Nam Tiberius castris in medio hostium, qui nondum Romanis subiecti erant, relictis non esse ausus Romae hiemem transigere, nisi castellum hibernis proxiinum militibus in media Ger inania hi mantibus eommeatus praesidiumque

44쪽

ΑΗ ena, im pempitur, quod praeter mini nihil i piae appositum eoini nemoratur. eque iis, qui hiberna Tiberii ad Uu Liviae locati Velleio tunude et per ambitum verborium ess 1 putant pro Alisone repugnat id, quod ostium AI- uiae a proprio Lupiae mite deeiun minia passuum distatu Praepinitimi enim . ea ines vis, in aliquid alicui rei quam proximni me significet δι nequo captu sumjnis lem v let, qu0d mons, sed Mipreuraum parteui, quae plerumque e pluribus

Mitibus rivulisque esseti iri ceterum ad euhusimn Lupia et Patra in unum consiliunt quorum ille et olim minor Lupi appellabatur, et revera mulio mano est, mim hic. Inde aspicor uvium, cui

nune Patrae est tomen, lilia Lupiat magnu ino proprie Lupiam esse vocatum in Patrae atq- is ab ostio Atinae vix quatust missi passuun absunt. Has ab causas' verba Vellei hiberna ad

l. o. p. τε Romanis eri hi Paderae fontes, Lupiae fontes perinde licebantur, atque Ile Lippespringensis, atque adeo, qui nobis atra est, non alius ac Lupia. cf. Ion Paderb. p. 55 seq. - 4 Scis igitur, quid iudicandum sit de Lede burianis Aber Wie dar a Wi Eisen an der Lippe-quelle nennen Wie k6nne Wir den nefestigangen

Miso's ineo de univonmisen his Lippvrinigebeor quamquam hoc interi upiant ei Limam, qui paulo minore inter se distant spatio quam isen et Lippvring racium esse eontendit, tamen idem inter haec ioca steri potuisse negati.

45쪽

captit 1ιρiae nullo nod dii crepant ab senteritia eorun, qui hae hiberna Alis uiri l. e. in agro Elaemii contendunt suisse Attamen ego a Velleio haec vertarii' ne timide neque per ambitum sed consulto atque cogitate dicta esse milii persuasi Tiberius sine lubio magnum exercitum pluribus locis hiemandi causa disposuit, ut in illinae gelites facilius observari, cu- studiri, coerceri possent. Neque veri est dissimile,

ui paucis anilis pust Varo si Tiberi tres Iegiones in Germania media fuisse, quas singulas Alisone, Lippspi iugae, ader bornae litematum divisas. esse haud temere mihi videor coniicere'. His enim luci

etiam Carolus mairnus et saepius castra posuit et princ Pun Saxonum habuit conventus δ), et ad Patrae folites iam illius tempore vicum fuisse permagnum Francorum scriptores tradiderunt, , cuius tanda mensa Romanorum castris ibi positis iacta esse probabiliter coniicias Accedit quod Patrae sontes insignes sunt calore, qui aqliae omini per hiemem inest, qua de re hic locus liberalis erat opportunus Praetera ipsa Vellei verba docere videntur a Tiberio quoque legio. singulis iis locis dispositakesse hibernandi causa; iam neque Iseone dicit,

neque ad Liviae sentem, sed ad caput, id

ib. p. 56. - 4 Ad haec iura quoque speciani Dioniana, πο ις κίρον-μ re p. a uiua lib. Praeterea nuvio in urbe Pruserbo tui se,turi enii Patrae iii ienis lx unanis

induunt esse eo ero nain haec est principali huius Vocabuli forma, quod ii uiden a priinis rorem Gerinaiticaruimscriptoribus constrinatur. Cf. Perin n. e.

46쪽

esi. M supremam Lupiae partem hiberna esse sumpta.

Quae viiii fluantopere nostri sensu eonvenian liqvi omisso nunc .lleio ad ea recognoscenda transeainus, quae Tacitiis de Alisone menturiae prodidit. Quamquam iam supra in sententiis adversariorum resutandis ex prolato Taciti Ioeo effecinius, Alisonem Lupiae fuisse appositu ni tamen ex eodem rumalio eius collat elici potest alterum argumentum gravissimum Tacitus enim narrat, sexto post cladis varianae anno Germanicum inter Amisiam et Lupiani amnes progressum in alium Teutoburgiensem penetrasse ibique vari legionumque reliquiis tumulum posuisse Loco autem supra laudat ' ipse Germ

nicus) inquit, audito caMellum Liviae sunt iobsideri, se legione e duxit. neque Caesari copiavi pugnae obse Ore fecere, ad famam doentu eius diluaei. Tumulumia neu nuper anu anis Varianis legionibus

atria Ium et Oeterem araminias Silan disie-Cerant. Reatitui aram, iurati tum iterare δε rad uati m et cuncta inter castellum Alia SOnera ac I enu ιι διονis Γυιifthua erui unita. uuae quieunque diligenter inter se e imparaverit is latebitur, Alisonem celadis Varianae loeis ham ita

magno intuit allo abfuis-e. Idem in eorroboratur

Fruntini' si intonio, qui reliquos e clade Variana reser esse obsessos quod nusquam nisi

firmanti Ceterum patet per se, Alisonem eius adis

47쪽

Ioel rion tiai proxiiiiiim fitisse, neque opus est, ut Germanicunt iterum cladis ampum visitasse arbitremur, unde elucet euroauiuis tu tam iterare haud uisu n dicat, sed aram restitutam nam hae sine dubio in vicinitate Alir unis erat sita, ille M lino deeem sinem millia passuum distatin monte que inter utrumque interpositi erant. Quae eum ita Rint, quaerendum est, uin gem Isensis cladis V rianae lueis iam propinquus sit, ut et milites R inasii ex hae elapsi ad mim possent per tenire es Germanicus ad elitidem proficiscens tumulum legionitrus struetum a bar uiris disiectum esse comperire posset.

ii. Qitamquam in tamque graves viri de Iadis Varianae Deo, ut supra memoravi, scripserunt, ut magis laedium lectoribus iniecturus, quam Deturus verae pretium videar tamen non possum, quin de eadem re, eum milia ea, quae ab illis viris disputata sunt, neque eunt iis, quae veterum scriptores trandiderunt, eonciliari possitit, neque firmo nitaritii funda nenis, tantum ea poliam, quantum quaestio de Alisonis sitii instituta postulare videtur. ii id quantopere pus sit latere tit intelligatur, ii exemplo, ab illis nillil esse a natu in in quo aequieseere possinius, Oeere placet Sententiam clusi eruieteri in Germanus primum in Varianas legiones inpetunt secisse ad Visurgim, omnes fere viri docti secuti sunt. Verum hane sensentiam nulla re ille Onfirmare conatus est, nisi dilobus veterum locis quorum alter est Velleii Pat. δ),

subacti Caninefates, inquit, Bructeri, receptac eruacae gentea et amnis mox nostra clade nobilis transitus Visurgis sed hunc lueum

I De liae re alias plura scribemus. - Veli. Φ, i M.

48쪽

prius pessime corruptum viri doctissilii sic restauravere: υhacti Canine tes recepti in rusci, metu uicina uianus mox nostra clade nobilis transitus V Gurgis, Per tetrata ulteriora Vocabulum nobilis agitur ad Cherus eos, vini ad Visurgini mremium esse pate Alter lucus, quia Clostermeter nititur, est Dionis Cassii λ), qui Varini a Rhen versus noῶς Visurgim abductum esse indit; miibus verbiis neutiquam, elim usque ad Visurgim processisse potest oncludi. Hisce satis patefaetum esse puto, quam debili ratiocinatione Cissumeter Minentiam suam stabiliverit, quia e sim

mi ira assequi conabor.

Tacitus Varo cladem 'latam esse ostendit in saltu Teutoburgiensi. itaque is saltus ubi sit quaerendum est. Apud Tacitum' liae sunt: Germanicus sexto post cladem Vari allatam anno

Caecinam, cum c madraginta ' cohortibui ad furare Antistam per Bructeros mittit.

Equitem Pedo praefectus sinibus Frisiorum ducit, ipse in osito avibus iquatuor legio

nes exit Simulque edea, quea claSJiSapud praedictum amnem conWonero. ruescinos sua urenteis expedita cum manu L Stertii ius ratissu Gernaanici fudit Ducturia inde minen ad ultimos Bructerorum, quun- tumque Antistam et i iam amnes anter νaStaturat, haud Procul e Moburgiens Saltu,

in suo reliquiae Vari legioniumque inac pultae dicebantur. Igitur cupia Caesis reui

49쪽

dum moesto uareque ac memoria de Orm . . Prima Vari castra lato ambitu et dimensis rincipia trium legionuni, manus ostentabant i dein aemimio oes , mili fossa ccuae iam refiquiae consedisse intelligebantatur med in campi HVntia ooa, ut jugerant, ut restiterant, diriecta oe aggerata nie

igitur lueti' uiri Vari legiones occisae in t accurate

aridieat, dii ni Odo incorrus e integreque percipiatur. Attamen non facilis est ad. explicandusa, pra mertinaiis, qui opiniolie praelii dicata ducti ut aggrediuntur. Cum enim eius exercitus, cui Germanicus pra erat, pars navibus in Amisia adveheretur, omnes eius copiae eo convenisse videntur loco, ubi nunc ita est Rheina' urbs, ultra quam is innis grave contra aquam lavigantes naves perferre nequeat. Inde Germanicum Orientem versus viaque recta per agriimosnabrugensem et Stertinium inter Ain istam Lupiamque piorupisse alise contendunt aliis ' contra videtur ille usi inter utrumque amnem praemissum se-eutus, quorum in sententiain concedere non dubito;

nam in in errorem sunt ducti eo quod Varum e stra visurgi apposuisse opinabantur cum enim e verbis Taciti temere colligerent, Germanteum primum ad prima Vari castra dein ad alibra Fervenisse, hoc nullo modo heri potuisse, concludunt, nisi a inedia Amisiae parte orientem versus procederet, et dein ad dextram conversus, sicut Varus a septentrionibus in eum saltum penetraret quam ratiocinationemiaeere apparet, quoniam id, quod Varum a Viisurgi Profectum M proponunt, incertum est falsumque' . Sed dubitare non poteris, quin ipse finisurnicus inter Amisiam et Lupiam amnes procederct, si Taciti verbis

50쪽

viligentissime perpenderis. quis enim eius eos,

eo loco, tri in supra sis iii se a 4 et ad limitent ru-eteroruni situm eoniicio, eonvenere, L. Stertinius

et viae pares undae et naturam lacumini specvlaviueausa iii fines Bructerorum praemissus est ut paulo

post Caecina in saltum praemittitur quos dum fundit, Germanicus cum legionibus ulmequitur omniaque devastans usque ad sontes sere utriusque liminis progredituri uocum pervetiisset, in Senna deserto substitit, qu Bructeros a Cheruscis aliisque natim nitiis disiunctos fuisse supra i deuionstravi, neque

procul fuit Teutoburgiens saltu.

Haec quidem latia esse puto nain tu an tum

Amisiam es viam amne inter aStiatum, voti licebat Tacit dicere, nisi ille legiones usque

ad fontes utriusque innis duceret, qui riuntur in pristinis rueterorum et lieruscorum confiniis huiubiis de ausis si Germanici exercituni ad ultimos Bructerortian progresSum inter Hausten bee et Lipps prin substitisse eamque saltem montium o ningensium partem, quae utriusque amnis, quos dixi, sontibus quasi litteriecta est, Teutoburgienset saltum a Romanis appellatain esse defendo, non temere quidem disputare mihi videor Aeeedit enim, quod in hac regione si tui fuisse dicitur re veto hi leti in castrum, cuius reliquias etiam nullo prope De imo Ddiam conspici closternieler ammat. Utrum vero

hal beiss aue deram Fusse dessesbe timendemur deeTeutelios. quis vero iusterniHem non verint virum ino lita Geumenta, e murus id emesivit, libro suo non addidit, praecipvi eum ipse pronuntiaverit, etiani monti inter iis oriam avt m et Visurgim numen alio esse no