Bibliotheca manuscripta ad S. Marci venetiarum digessit et commentarium addidit Joseph Valentinelli praefectus 2

341쪽

-concilii celebratione magna concortatio et contentio inter pron satum dominum Eugenium et existetites in ipso concilio suit, v ut ex ipsis gestis putet evidenter. Quamobrem plurima in eo B siue debito ordine sueta et scripta sunt, tum propter temporis a diuturnitatem quo pertractatum concilium fuit memoratum v tum et propter varias contentiones et dissicultates, ipsiusquo v translationem primo ad civitatem bononiensem, secundo ad ci- ω vitatem serrariensem, et demum florenti mini, per pretatum do B minum Eugenium in discordia suetam. Inde sequutuin est vis tanquam navis sine gubernatione hinc inde fluetibus illisa coon gregatio illa agitaretur, in duas nempe parteo ultimo divisnu est, et quod pars una decernebat altera revocabat. Sio stliquans do nec vere si nodi nomen, noeque effectum habere meruiti. Post plura vcro: e Inceptum autem fuit buiusmodi concilium v anno Domini 143l, die vero 4 mensis mali hora vesperorum,s et tandem finem habuit . . . . . anno Domini I 449, die 20 ius nil . . . v. EX integro edidit hoc prooemium Michael Catalanus, ecclesiae firmanae canonicus in opero :. De vita et scriptis Dominici inpranicae. Firmi, I 93, p. 233-238. Praeterea volumen hoc alterum continet n. decreta, epistolaδ et reSponsa, declarationes, requisition , in3tructiones, coasilia, monitoria, s. l-88; h. Antonii de Cannano tractatum de pote/tate supra coaeilium generale contra errore3 Basileensium, quem auctor supponit elaritatine eorrectioni cuiuslibet melius sentientis et determinationi romani

pontiscis, et ecclesiae ae Meolai episcopi recinetensis et macera tensis, s. 88-l29 ; Q. Ioannis de Ragusio, ordinis fratrum Praedicatorum positionem et responsionem Delam tu conellio basileensi ad dista magistri Ioannis de Rachacano bolemi, in articulo communionis sub utraque specie, anno 1433, s. I 29-188 : ediderunt Canisius in Antiquae lectiones, III, p. II, p. l-28, eι Coletus in Coneiu. a Labbe, XXIX, c. 699-868; .f. Egidii Carlerii orationem de punitione peccatorum futura, s l88-24I. V. p. 329, D. P. Henrici Kalteisen ordini Praedicat. et pravitatis haeretinae inquisitoris, Bohemis conscripta pro eorum reductioκε ad unicialem ecclesiae uniτeraalis ac eorum eruditione, L 24 -293. Ediderunt Ca- Disius ibi, IV, p. II, p. I-228; Pt. Coletus ibi, c. 9 I-lI04; r. Ioannis de Polemae orationem de cirili dominio clericorum, s. 294. Di illa o by Coosl

342쪽

3I6. V. pug. 329, 13. 53 A. Diarium concilii, pluraquo eiusdem

acta turbate Coaeta.

Hos codices Catalanus, Inenso malo l 9l, in usum operis De vita ec., ut supra notavi, ipse contulit; trigesimo tertio membranaceo bibliothecae Stoetetianae florentinae pares reperiit, ag potiora quas gesta Capreni eae illustrant, ex codice ms. nostro altero protulit in appendice eius operis, nempe: 1. Decretum consistoriale Martini V de Dominico Ratn, P spero Columna, D. Cnpranicu, Iuliano Caesarinio, quos creavit cardinales, minime tamen promulgavit, L 324, p. 16 - 169.2. Martinus V iubet D. Cariani eam cardin. esse administratorem ecclesiae firmanae, L 342-343, p. 169-1 1:3. Cardinalium epistolae ad D. Capranicam gratulatoriae de cardinatatu, s. 346-347, p. 1 2-1 6. . . 4. Antonius Corrarius, Alphongus Carillius cardinales prufitentur, cardin. Caprunicam in conclavo Admittendum esse, L 324, p. 17 -Ι 8. 5. D. Capranica se Vocat ad aequum iudicona, vel ad concilium basileense, si quid'du sui cardinatatus iure imminuatur,s 399-400, p. l 9-l8l

p. I 82-ὲ84. I. Inoorporatio c minalis firmani in concilium basileonge,s. 4 II, p. 194-l95. ' . . 8. Excerpta ex lustimoniis. quite Brsuda de Castilione, Et A. Curillius, et I . Caesarinius eardinnies reddiderunt in quaestione de cardinatatu D. Capranieao, s. 350 et seq., p. 193-l97.9. Eugenius IV pontifex Danximus in gratiam recipit D. Ca-Pranicam, ceterosque cardinales qui concilio basileensi adhaeserant; s. 404-405, p. l9 -l99.10. Tenor bullae missae vassalis firmanae ccclesiae, Cardinali 'firmano commendaturio, tamquam vero episcopo obediant per concilium basileenso, s. 404, p. 200-20 l. 1 l. Concordata tutor oratorem Nicolaum Albergatum cardi- ω naleinJ d. 1 ugenii et cardin. firmanunt, s. 404-406, p. 202-208.l2. Dux et respublica Venetorum fidei ubet Capranicao car-

essi

Corale

343쪽

I. opitula conclaris Stirti papae IV. Continent promisνω- tiem generalem pontificis electi diu 9 augusti l 4 I, ut constita tiones ab eo inratas, L 6-l3. 2. Pucta conetenta et capitula in conclari habilo Romae post decessum Sisti IK. in quo dis 29 augusti, renuntiatuε fuit ponti-ier murimus D. Baptissa Cybo ianveam. Innocentius VIlIJ, epi-δcopua ni elphitensis ei cardinalis, anno 'l484 I4-33. Additumanuensis: et Exscripta suere sequentia cupitula ab ipsomet nu- tographo in conclavi conscripto et originalthus vigintr sit trium s cardinalium subscriptionibns firmato v 3. Tria serutinia pro euotione ponis is siemandri: VI fR - derici Borgial, esseti li- susti l 492, s. 33-35. ι ' ἡ 4. Respontiones datae 3πper cedula tardiaalty a Averi, I. 35-60, V. pag. 323, M. I, 5. Revonsio data in concilio basileenyi, s..50-60.i V. Pug.

sir Sermo primuδ compogitas p. r. p. L L. de urie ad tu. princip. d. duoem Sabatisiae, s. 60- 3. V. pag. 324, D. a. I. -- Se Muδ com gitus es recitatus, ut supra, iἰ qao ostendit quomodo non peccat saneta synodus thasileensisJ in rc tando pacem quam sibi offert dom. Evehus papa, eiuδ paciδqualitate con3iderata. Incip.r et In nomine . . . . Cognovit, reli- . v gisSiSs. -princepS, sati in generΗlis basileensis synodus serven

344쪽

s. Relatio Nicolai Ericto, ora oris ad Innocentium XII eιCte entem XI pontisces, i Dolet iu ε natu seneto, die 29 oetctris λ 02. Incip.: a Lu citili di Roma nata uli' impero dei mondo, v aver con lyarms .. ., s. 97-I M. Auctor, ubi originem potestatis, quam temporalelli dicunt, in ppntifice attigit, breviter enarrat gesta .pontific. Innocentii xl, Alexandri VIII, In centii XII; iude conclavis concertationes jurimas, quousque eardinalis Albani pontifex, nomine Clementis XI, anno millesimo semenicentesimo renuntiatur. Eius familis o historia a parentibus usquσ praeposita, resert Ericcius quid in sibi subditoa, quid in exteros principes, animo sismper fluctuavit; egurit pontifex tandem offert senatui ιε una raccolis d' importauti osseruntioni, che ii mio gelo, d andato sacendo di caso in easo in quella corte, per Eoggetiam, to at rissessi dulla pubbliea sapieuga, Onde possi, quando i templo migliori lo permetieranho, tro varo l' opportuuita di redimersi, da molli pregludi si che colψ si salino ulla maestis det tu patria f. Tractationes huiuA. ut et codd. mss. huius classis I 2 l. l 22,

sd rererendisaimum in Christo putrem uo dominum d. Petrum Paulum Vergerium iustiuo p9Πlanum, ganestra. iam . u. per totam Germoniam eun potestate tellati de latere nuntium et ora- έorem. Iob unis Haneri presbyteri, psto solici gaeceran conellii pium

XXX V. .. . . . . Tumultuantor'. et Iestinanter. Inc.: a Qum egos Oxul atque alicui soli calcator, vix domi eι ititur in Asntis nox tus, utpoto perpetuus Augusti quietisque Rmator ... 3PCtrus Paulus Vergerius puntius apostolicus in Germnia iam Concilio cogendo missus, Ioanni IIunero hacerdoti vimi Obonensi, sibi ut, episcopo vindobonensi commendato, quaedum in legatior Dis munero ligenda tradiderni: idcis Hanorus, stutum Germanivcl

345쪽

Vergerio viridioribus coloribus pingit, iptorrima schismutis invalescentis. mala, morum disciplinam in peius ruontem; exinde necessitatem concilii indicendi religioni et honestati custodiendas.

Idem codice fL. IX, 68J, terna epistola Bambergae, niano eodem 1535 data, dolet Vergerio hospiti quod Bambergam cito reliu ullo sibi otio dato bibliothecam invisendi: ibidem hunc

rulentam adeundi sibi facultatem ab episcopo impetret deprecatur : grates agit de spe data adipiscendi canonicatus ecclesiae collegiatae extra muros in Haugis herbipotensis dioeceseos ς archiepiscopo moguntino, cui dicavit librum de nono legis mori io, commendari desiderat causam, quam Romae habet pro beneficio consequendo definiendam. Codex aut graphus' soliorum l9, forma litterarum tenuissima sub fine mutilus.

Gesta in concilio tridentino, a prima eius indictione f22 mulil 542J ad alteram illius translationem, Bononiae decretam diu 2Idecombris I 550. Exstant autem : . l. Historia sessionum primae eι nonae I nc sessiones Segunda usque octavam et decimam, ut in Decretis concilii tridentini leguntur 2. Bullae ac brevia pontificum Pauli III et Iulii IlI, nempe

decreta indictionis, suspensionis, prorogationis, translationis concilii ; responsa litteris oratorum, cardinalium, Sintuum ecclesiasticorum distae nuguStunne. 3. Mandata Caesaris, regum Ronianouam, Gallorum ut POr- iugallisto ; comparitione3 oratorum concilio ; protostationes prin cipum et procuratorum. . .

q. Orationes in concilio habilite a fratro Murco Laureo, Ordinis Praedicatorum, sacrae theologiae professore; Augustino de Aretio, generali ordinis Servorum; Coriolano Murtymno episcopos. Marci; Ambrosio Catharino Politi, epi Acopo minoricensi. Numeris 2-4 contenta, proprio loco edita sunt ii Iu loco LoPIat in Monumentorum ad historiam coucilii tridentini eo. Lova iiii, i 83-l 8I, VII,

346쪽

codex ηd normam ex riptus, cum compendiis, habet so

Acta in concilio tridcntino post alteram translationem, ab anno nempe I 552 ad finem a. 1563. Manu diversorum singillatim exscripta ac litterarum sorma iamdiu plicata, tu duplex volumen solior. 128, I 60, postmodum iri coacta sunt ut, turbato annorum numero Ot rerum in congilio pertractat um ordine, imperite distribuerentur. Quae exstanι volumino primo, litterae, mandata, propositiones, argumenta excutienda, constituunt spparatum in sessionibus agendorum annisl 552-I563. Eorum plura publici iuris secit Iudocus Lo Plat in Monumentorum m. Volumen alterum habet proposita a deputatis in sessionibus vigesimntertia usque extremam, earumque decretu. Ceterum collectanea haec sibi parasse Petrum Lando archi piscopum cretensem, qui gedis inter patres concilii Oecumenici,cκira etiam actis δutier sil IJ, ovincit tractatiuncula do matrimonio, L 119-l 22, quum concilio obtulit. Haec eius verba: a Pius

v quartus Summus Pontifex .... hanc sanctam ut occumenicamo si nodum acciri curavit, ad quam ego vocatus accessi ex Creta, v metropoli, Dei et apostolicae sedis gratia, mihi commissa, ciuS-ο demque pensurae omnia quao sum dicturus reverenter subiicio. s omissa igitur tractatione do sacramentis in genero, de eorum v numero, institution , causis, emcncia, usu et ministerio, quiten omnia, tam scite et asscurate quam prudenter ci fideliter, ni insu haud sancta sinodus pertractavit, ad articulum matrimonii mo

Mucidationes quoriundam locorum eo Milii tridantivi ab illκ-

striariis 3 dd. eardinalibus congregationis emisgas ac concramediterais episcopis et praelatis, numero quingentae, Su Per Inali Corneliuου Flumin. Creta insere, pars terita, XX lX, II, p. 94

347쪽

teriis ecclesiasticis, ex variis concilii tridentini sessiouibus desumptae, nullo rerum aut annorum ordine servato, L l-I10. Has excipiunt responsa praelatis, annis 1564-15 6, s. IlI-1 2. Te tid reseruntur erueidatio ea super concilio tridentino, per illuδυ δ. ac reveri eiu3 interpretes, ad inδtantiam dirersorum episcoporum et aliorum praelatorum, εecundum ordinem genionum positae, sl 4- 40. Earum extremae datae sunt annis l570-1588. Codicem Alexander Galliani ante Zeuum possederat.

Dcclarationes decretorum congregationis cardinalium sacrocoucilio tridentino interprolando praesectorum ann. I 556-I663, quas undecim voluminibus distribuit Caspar Leonicus monigo J, reipublicae venetae in re canonica consultor, rum Propria, Pleraque manu aliena elegantiori. Volumini primo, sol. 562, insunt declarationeε sub compendio datae, super sessionibus 4- , 13ΨΙ4, 2I-25, harum ordine, non vero temporia quo illae prolatae. - alteri, sol. I99, elucidationes quorundam tridentiai concilii Deorum ab iu. G. eardinalibus congregationil emis3ae eleone me episcopis et aliis praelatis, praecedento sol. 1-30 rerum indico. Foliis 31 - 154 exstant elucidationes septingoniae triginta Septem, aliae plures non numeratae soliis l54-200; super sessionibus 4- ; 1, 14, 21-25, annis 1556-l605 exhibitae. tertio, fol. 71, inserha sunt paucula super Sessionibus 5-I; soliis 2-l4, 20-21, 25-27, 31, 36-39, 43-46,50-51, 555 , 60-6l, 6z-69, cuturis vaeuis, ad annos 1568-l663. Foliis 811 bullao pontificum Pii V 5 martii 1568J et Gregorii XIII 10 octobris 15 5J de stipendiis lectorum sacrae theologiae inocclesiis venetis. quarto, sol. 20, collector tantummodo inscripsit soliis 4- quaedam super sessiono decimaquarta ad annos 157 1646, titulo dato : DeclaratioRes ce. Super Sen. l4 de e laus re

t serpatis.

348쪽

promotione ad sacros ordines clericorum saecularium et regularium non professorum. . . sextum, sol. 53, excutit materium sessionis 22.'n de

sacriscio missas, annis 1566-1638. Quae notari morentur sunt n. bullae pontificum Pii IV 20 aug. 1560J de revoranda iacultate Graecis et Latinis concessa celebrandi ritu non proprio, sol. -9 ; ad Pii V 29 martii 1566J de revocanda facultatu celebrandi missiam vespere, L I3-14 ; h. decreta edita a congregatione concilii de celebratione missarum, s. 30-35. - septimum, sol. 83, habet declarationea supra sessione

.papae V DI 3 ianuarii 1588J de habitu et tonsura deserendis a clericis pensionea obtinentibus. Volumen octavum, sol: 146, Ruper sessione 23. , ann. 15641620. Fol. 21-26 exstat hulla Pii papae IV 25 docombris l564Jdo residentia praelatorum ; s. 26-29 ei uinem contra arehiepiscopos, opiscopos, prelatos non residentes; L 31-33, bulla Pii pp. V 24 iunii 1568J de residentia rectorum egclesiarum paro hin-lium; sol. I 3-84 bulla Clementis pp. III f28 sebr. 1596J in cloricos male promotos, et episcopos in ordinum collatione peccantes, ut L 95-98 Pii pp. V 25 inlii 15 IJ, regularihus indulgens

ut saecularium consessiones audirent. nonum, sol. 189, complectitur declarationes super

Sess. 24, ann. I 566-1628 datas. Allego bullas Pii pp. V n. do cognatione spirituali in causa matrimonii f28 nov. I 566J, s. 161 ; h. super impedimento publicae honestatis I tulit I 568J, s. 20-2I ; e. de impedimento amitatis ex sornicatione fl6 octob. I 566J, cum notitia bullarum circa matrimonium et ecclesias parochiales, L 24-26, 28-3l; a. do collatione ecclesiarum par chialium fi 8 martii 1566J, s. 14l-146. - decimum, sol. 164, habet declarationes circa Sessioncm 25. 3 3 de reformatione, ann. 1564-160 . Bullae insunt pontificum n. Pii IV, do iuramento a provisis do beneficiis praestando fl564J, s. 5-I0 ; h. Pii V, do poena in clericos uelandi criminis reos f30 mg. I 568J, s. 88-90; e. eiusdem, de beneficiis

349쪽

ecclesiasticis I 2 seph. 15 IJ, f. 5l 4; a. Diusdem, contra non recitantes horas canonicas 20 sept. 15 IJ, s. 144-146; M. Gregorii XIII, de poena in duellum committentes 5 dec. I 582J, s.ll6-ll ; r. Gregorii XI ' do immunitato ecclesiae f25 malil 59lJ, s. l33-IM; g. eiusdem, de collatione beneficiorum eccles.

- undecimum, sol. 346, circa sessionem 25. de regularibus, ann. 1593 - 16 19. Α proposito penitus aberrarem Si pontificum Pii IV et V, Gregorii XIII, Clementis VIII, bullas no-vondecim annis 1564-1602 datasi singillatim enumerare velim: eae sunt de n. aedificandis monasteriis, i. 35-M ; h. novitiis ad regularem habitum recipiendis, L 242-245, 2 3-2 4; M. religio sis reeipiendis, L 2b 260; a. iure praecedentiae regularium, s. 18Ι-188, I93-l 99, 200-209; r. delinquentibus in monasteriis,f. 225-230; r. Capucinis prohibitis ordinem s. Francisci do Paula ingrediendi, L 303-305 ; g. emissione votorum a Saoeularibus sub obedientia voluntaria degentibus, L 285-290; Ia. clausura monialium, s. 86-95, 109-lis; I. abbatissis ad triennium oligendis, L l4 -l50 ; L. revocationc ligontiae ingrediendi monasteria, s. 95-99, 100-I04. cc mitio quae, mandato Clementis papae VIII, editae sunt l. ordinationes f40J circa regimen m Dialium, s. 447 ; 2. institutiones ad novitiorum religiosorum educationem pertinentes, L 245-255 ; 3. institutiones super receptione et educatione novitiorum religiosorum in monasteriis,s. 261-2 l.

Dcerota eongregationis Grdinalium interpretum sacri concilii tridentini, data annis 1567-I695, petentibus catholicae ce- lesiae episcopis, nullo ordine chronologico, sed per 3altum. Codico soliorum 398 anno II 30 possederat Iustus Fontaninus, cx quo ad concilium decemvirum, I, t eius mortem, traus- latus est. Diuiligod by Cooste

350쪽

Casparis Lonigo, collectanea ad conellium tridentia ι. Propositionum, opinionum ac sententiarum series cx plurium iurisperitorum consiliis, maxime Bertrandi, ad loca varia illustranda vel confirmanda capitulorum sessionum concilii tridori tini. Collectionem, nullo ordine, tantummodo ine tam in usum repertorii sibi auctorem Rpparasse dicas. Codex autographus habet solia 33 .

Soorieon renetum, sancti Laurentii Iustiniani, protopatriarchao Venetiarum iuSsu ex Vetustis praede essorum eius et patriarcharum gradensium constitutionibus, in quas ea guis nonnullas inservit, anno 1438 consarcinatum . .

Ex hoc codico soliorum 48 edita est collectio in S. Lauren-lii Iustiniani opp. lὶ, proinde in Labbaei Ioncili. 2ὶ, recens a Iosepho Cappelletti 3ὶ qui testatur: et Io mi attengo strottamen, to at manos ritto, tanto pili che lo reputo, Se non contemporan neo, certamente di posso posteriore: ait' esistenga dei sanio s, et

iurea

Regula beati Iugustini, seu norima recte livendi, eanonicis regulliribus Lateranensibus data, pluries edita. Codex soliorum septem, extremo, saeculo proXimE ET Rcto, addito. Iὶ Venet. , I bi, II, 40z-53ου.

2ὶ α illud exscripsimus ex membranco codico, quod cl. vir Apostolus. Zonus in nostrae Lab unae editionis splendorem nobis perhumaniter eoni -