장음표시 사용
1쪽
Verba primae propositionis nullum sensum Proprium tolerabιlem, aut non damnabit admittunt, praesertim propter si desuNT i si ossi BILIA. Hae voce neque usus est Augustianus . ubi pruno conspecta magis obvium, per vocabulum voce vocem impossibilia dumtaxat designatam arripere. At quoniam id repudias, bene habet. Vide ne fumum
fugiens in ignem incidas. Jam enim, quidquid promissa reprimat mode ilia, falsi criminis in Jan senium impacti reus es. Evici enuclearaone Capitis disputati i3. lib. s. de gratia Christi, propositionem Jan senii toto caelo abludere ab edicto Tridentini, &,
cum non acquiescas, mox revincam luculentius. Sed equidem mascule nimium, &supra vulgarem ingeniorum captum denuo rogas, uodsi is tota periorio vocem Tridentini inultigat, audebitne negare vocem eam apud se cram Antiquitatem extare nusquam Audeo , & ecce crudiorem illam vocem apud mellitissimum Bernardum Sermone ueo. in dulcis lima illa Cantica. Deus, inquit, MA DANDO IMPossIBILIA, non pravaracatoreshomines fecit, sed humiles, ut omne os obstruatur, oesubditus flat omnis mundus Deo , quia ex operibus legis non justificabitur omnis caro coram illo. Quae non eo quis per me pandita torqueat, quo Bernardum cum Tridentino committam mcio haec vero sensu, ex adjunctis conspicuo, a Bernardo enuntiata, sed quo ostendam, quod alibi dixi, viros meritissimos ob duriorem vo-
Objicis ergo g. 2. nam id subodorari non erat dissicile)dicturum me, si de tota periodo agitur,nu quam ea voce Lansienium usismesse. Quid tu ad haec φ Ajο ego, usum esset,st probo. Ausculto arrectis auribus. o Haec inquis est vox Jan senii: praecepta quadam hominibus quibusdam justis nempe etiam volentibus, Er conantibus secundum rasentes, quas habena vires μnt impossibitia.' Tolle uncos vel lunulas, quibus ver- a nempe etiam volen ibus 2 conantibus secundum praesentes quas habent vires perpetam ex tuo constringis, & Jansenti vocem agnoscimus. At quid illa quaeris9 disserea damnata in Tradentino, DEI PRA: CEPTA HOMINI JusTIFICATO AD OBsERvAN- ubi EssE IMPossIBILI Al Multum per omnem modum. Quod quidem in Appendi- is anato me *g. q. 5 3. perspicud demonstratum fuit, nimirum non velle Jan senium, praecepta quaedam omnino este impossibilia homini, sed tantum pro statu & viribusn quibus constitutus est, adeoque non adstrui a ClarisIimo Doctore impossibilita- em absolutam, qualem heterodoxi somniarant, sed impossibilitatem dumtaxat ex parte potentiae divino adjutorio sorti satis ac valido destitutae. Non te fugerat haec observatio nostra. Aliquid mussitat inquis9 de PR EsENTI Busv IRIBus, or in hu voculis videtur discrimen velis constituere. Non mussito , mi Martine, sed stentoreo et amore dc buccino, hie palmarium discrimen securissime delite
Sed audiam te lepidum, neque enim semper olim tam severe frontem contraxisti. Quam libens ait 2 subindicaret , quod effari non audet, propria reluctante notitia , gisse solum in ea Propositione i finium de impossibilitate jussorum secundum quid, ut
, a verbo, IMPossIBILIA, adhaereanti Nescio ubi gladiatoriam didiceris, nam acete satis & dextere lethalem ictum declinas, vel potius declinare te fingis. Dem-
3ta quippe industria c quam quis in hoste calamario spernat 9 hae strophae plus
Serio igitur & enixe contendo, egisse dumtaxat Jan senium de impossibilitate si N Vocul β , secundum praesentes suas habent vires, verbo impossib si
2쪽
praecipue adhaerere. Et quidem hic cardo velitationis hujus. Huc vires nostrae omnes , & copiae contrahendae. Ze geri comma unicum , amabo te, ne moremur; ipse Jan senius , cujus causa agitur, suus interpres sit. Constantissima cinfis P illius loci lectio est , neque ab ullo , quod sciam , rn dubium vocata, Iuxta quam suci, S E- '
Possi si LIA, assicis, sed has praecedentes , UOLENTI Bus ET CONANTI Bus, seu potius sum CONANTi Bus , ut constructio sit . JusTis v OLENTI Bus , ET CONANTIBUS SECuNDuM PRAESENTEs QuΑs HAB NT VIR Es , suNT IMPossIBILIA. Quidquid
alii sint opinati, ego constantissimam illam lectionem non dissiculter subruo , &subj dcto pulvere ad Garamanthas & Indos mitto.
Ac primo quidem , quid in hanc rem fingi potest ista ipsius Jansenti asseveratione disertius & explicatius , quam & Appendix ingessit in os : ex hac indubitata δε- ina quadam non parvi momenti huc spetitantia inferuntur 9 clarescunt. Primum quidem , esse quadam homini pracepra , secundum Statum Er urres in quιbus constiturus est impossibitia ' Qua methodo, vel quibus ansulis magice inconspicuis, hic connectes verba , secundum flatum, cr v res in quibus cottitutus es , cum voce conantibus, cujus hic nulla mentio φΙdem obscurius, sed tamen aperte satis insinuarat praecedens & in Appendice &in Jansenio testimonium : Restondetur igitur , primam illam sententiam , qua dic fur Deum non jubere id quod homini est impossibile , nunquam sic intellexisse Augustinum, ut Deus non possit homini praecipere , id quod PROPRIIs VIRI Bus su Is IMPLERE NON POTEsT : sed serum , quod ita impossibile est , ut neque propriis neque alienis vir bus , si illas in auxitium advocaverit, post implere. Unde saepenumero ex professo a cet , Deum jubere quaedam, qua non potes homo facere , ipsumque auxilium Dum seu trahere, non ut deseret homo , sed ut FACIENDi vIREs er aux dium , quibus se carere sentit, sibi imploranda esse doceatur. lIdem utroόique subsequens citatio et Secundum infertur, non adessest re gratiamc seu vires P qua Possi Mus , hoc est, qua ista eadem praecepta implere sussciamus. Idem evidentius haee verba illius de Petri viribus : quibus omnibus locis Augustinus cst abii multis passim docet, Perrum cum se pro Christo moriturum policereIur , PROPTER DEFECTu M vIRiu M voLuNTATIs PRAESTARE NON POTuissE, quod promia ferat: voluntas enim ejus, hoe est, vis volendi div/nitus es data a huc parva erat, quam oportebar esse maximam, ne mortis oblatae terrore frangeretur. Ubi latet, amabo, vocabulum conantibus, ut has vires non voluntati, non potentiae, sed sibi adglutinet' ad puteum Democriti se proripuit. Et iterum. Haec igitur quoque ratio est, cur multos Deus tentari ae ct cadere. Nem l
esse decepti putant, distant vel statu vel lapses vel imminenti tericulo suo , quid facere
possint, qui Verre NON PossINT. Sic enim Petrus experientia doctus, deposeitperniciosam prasumptionem, quam de sta E voLuNTATIS VIRI Bus , s Eu POTESTATE conceperat.
Sed praeclarissimc g. 33. allegata Augustini sententia, voluntas autem nova qua mihi esse caeperat, ut te gratis colerem , fruique te velum, Deus fla certa incunditas, nondum erat idonea ad siverandam priorem vetustate roboratam , subjungit: ' Hoc est, nondum poterat eam quocumque liberae voluntatis conatu superare, eo quod is videlicet ipse conatus DEFECTu viRIuM languidus es et, cui caelestem delectationem is A a amue
3쪽
tque ardorem nondum inspirasset Deus, ideoque similis conatibus expergisci v rntium, qui tamen superati soporis altitudine remerguntur' . En aperte vires a c satu separatas : eo quod, inquit, ipse conatus defectu virium, hoc est, quod non haeret praesentes vires satis Artes, languidus esset. Hinc & recitata litigiosa propositione : Haec igitur omnia plenissima plois ι .emonstrant ora. Explanationis vice subtexit, illam talia pracepta smplendi H culta
tm Seu impossibilitatem , quae hic apud ipsum synonima sunt9 in e proficissi, quia
I RES VOLuNTATIs INFIRMAE si NT. Et aliquibus interjectis: hanc igitur saniauem voluntatis assequendam, ut, quemadmo m Fubinde necessarium est, FORTITER , . LENE, in uE INTEGRE vELI E Possi Mus , repugnantesque libidinis, seu contraraa -- m.lIII motus vincere, gratiam cseu viresὰ invocamus, hoc ipsa clarassima voce pro
'ntra, DEESSE NOBis su FFICIENTEM AD ILLA PRAECEPTA FACIENDA POTEsTATEM.
intum, addit, ex eodem principio consectaneum est, plurimis non dari IsTAM FRIENDI PRAECEPTI Possa BILITATEM, qua precibus implorarisset.
Ex quibus etiam non obscure patescit, agere dumtaxat Jansenium de impossibilia ite justorum secundum quid, de nullatenus de absoluta: sicut enim nihil stultius, quam rare ut habeas quod est in tua potestate, ita nihil stultius quam orare ut habeas, quodnpossibile sit obtinere. . Unde&celebratum illud testimonium Doctoris Angelici advocat in causam suam: i in potestate hominis esse dicatur aliquid exclus auxilio gratia, sic ad multa tenetur ho- o, Qu. NON POTEs T sINE GRATIA praeparante , sicut ad diligendum Deum or μιmum , or iister ad credendum articulos fidei. Sed tamen hoc potest cum auxilio at . Ac demum concludit: V Ex quibus conficitur, non aliter verum esse, quod λeus non jubeat impostibilia , nisi quia quaecumque jubet, hominis voluntate PERMNIPOTENTEM GRATIAM ADIuTA FIERi PossuNT, juxta illud responsum Augullii, quando eadem quaestione petebatur V. His atque hum odi aliis innumerabilibus stimoniis dubitare non ricam, nec Deum aliqaid IMPossi BiLΕ homins praecep se, nec leo ad opitulandum Ur adiuvandum, quo fiat quod iubet , IMPossint L E aliquid esse. .n hi, quaeso, sermones s uni invehentis impossibilitatem omnimodam praecepto-am Dei, Tridenti namque sententiam cum Luthero, Calvino, Melan Othone simili-usite pestibus exsussantis 'Sic& Cyprianum Novatiani dogmatis,& Athanasium Aria i , & Augustinum Pelagiani asseclas & propugnatores, cum libuerit, proclamato. Nihilominus etiamnum haec flagrantioribus radiis, cum possint, illustranda sunt i vel cornicum oculi , quod habet parcemia , configantur. Caput IS. adornaturus
sir gloriosus hoc titulo commendatum: MuLTIs MoDis PRAECEPTA DicuNTUR PO
lvi LIA , ut igitur, inquit , pos ditas praeceptorum Dei, unde pendet or libertas amitrii , ct ratio peccati , plinura intestigatur , observandum est inprimis , in rebiti ad iram lanam seu pietatem spectantibus , multipliciter hominem dici , PossE aliquid. 'rimo, per solam tiberi arbitrii flexibilem facultatem , ad bonum or malum .... Secundo, paulo propinquius dicimur posse bene vivere, omnibu i tentationibus re tere, or peccata cavere , per fidem, quamvis dilectione Dra, ct actuali Dei adiut
to , interm sique viribus voluntatis , de quibus ante multa diximus, careamus. Nam
Vamvis sis ista omnia per β nulla modo possit , quia tamen est semen orationis , peruam charatatem O gratiam adjuvantem Ur voluntatis vires impetrare fumas , hinc tr ipsam fidem ista possE dicimur.
LUM ubi Augustini testimoniis conssimarit , Nerii. , inquit, disimur mutis
4쪽
plenisu propinqui que PossE per charitatem per quam homo justificatur. Nam charisas seu Hismo non est aliud Augustino, quam voluntaου, hoc est, voistis bona: qua quamd deest nobis, impossibile es, bene vivere,cum autem adest, Posse dicimur Volunta. it
Ia bona , qua per charitritem datur', initio 3nfirma est, or multa Des magno praeepia implere NON POTEsT , nisi paulatim usque adeo munere ardentioris charitatis auge tur , uT PossIT quid enim est charitas , nisi, ut Augustinus loquitur, bona voluntas , quad autem absurius, quam voluntatem quamlibet bonam, ad omnes cupidia rates devincendas satis robustam esse . cuasi vero non super omnia Deus ab infirmis ante tentationem ditilatur, ροι ingruente ingenti tentatione vires eorum super ante vincuntur, quam tamen fortiori charitate hoc est voluntate praeditus, non magno labore δε- perat, smo ma nafacilitate contemnit. Nam hinc est quod hujusimodi peccatorum occasiones tent tionesve fugere jubentur , quibus perferenais vel ipse vel iis qui curam com hientiae scurum gerunt, vident vires sturum non esse pares. arto itaque completissime aecimur posse, quando S. Spiritus inspiratione sic voluntas L. praeparatur , ut non nude post, seia etiam vetit .Haec igitur afluatis gratia com- pletum posse tribuis hoc ino quo velis tribuit. Quibus pra missis respondet ad argumentum quod sibi proposuerat initio cap. 13. unde litigiosa propositio resecata est, Deus non jubet impossibilia, ergo Zit omnibus seu ciens auxilium ad ea faciendaqua jubet. Ad quod reponens, Respondemus, inquit, PRAE- CEPTA DO his E HOMi NI PossIEtLIA, seu posse ab homine fer , ct consequenter hominem EA Dosss pAcsRE. Etenim ι amjustificatus est, habet charuatem seu bonam valuntatem, Per quam Deum diligere or consequenter totam legem implere perest. Plenitudo enim legissiuisetio, inquit Apostolus. Si' autem fidelis quidem stanondum justificatus est, habeι aliquid bona voluntatis, quatenus creuit, nam ubι est inιtium fidei, est etiam initium bona, Me est
'a voluntatis: per hanc autem PoΤEsT mundari, POTEsT uberrus auxilium iri vocare,ct
consequenter reu. pieque vivere. Quod se etiam fide Christi caret habet liberum molunt
tu arbitrium, per quam, uti carni titillauti, ita or spiratus illuminanis consentire, uti ye care, ita or rectὸ vivere PoTpsT. Quocumque vero possibilitatIs modo ex illis trιbus quo
jam diximus homo possit praecepta Dei natur a facere , es alio modo proxime non possit, satis es8, uisi nonfecerat,sit inexcusabitis. An non cum Diogene lucernam accendero in meridie, si ad fulgorem tam coruscum & terebrantem aliquid conferre volucro Sed audiamus Egregium Doctorem,qui nihil ad assertionuin suarum elucidationem reliquum sinit, objectiones sibi ipsi mrmantem disset ventemque: Quomodo, inquies, s imnsuni excusat ve sideles sive infideles , qui illa postremo sus ienti adiutorio carent, quandoquidem sine illa praceptum absolutὶ ιmplere nonpossint. Nam reliqui irri possibilitaris modi imperfectisunt, qui spraesentibus, si postremus, quiperactualem grat/am datur, non afuerit, non magis hic or nunc or absolui. feri posse praceptum dici potest, quam
si sine alis volari posse diceretur. Uuomodo igitur non excusat tanta 1mpleniu fracepti impotentia Responuetur duplicem esse pracepta faciendi impotentiam1 una ex defectuali- gcujus, quod non potest quantumlibet magna voluntate, hoc es quantumtibet fortiter volendo, seuppleri Alura impotentia est, qua ex defectu illius voluntatissim volitionis oria. rur, qua si desset, quanta Messe debet, praeceptum facissime impleretur. Tantummodo enim fortiter volanao impletur, unde si fortiter vult, hoc inuam impletum est, ct non impletum esse non potest Hac impotentia non facienda nullo modo excusat eum,
5쪽
ti hae igitur duplicis impotentia distinctione facile apparet, quid ad objectionem
iam, quam diu volvimus, r pondendumst: nimιrum, ampotentiam divina mandara acιendi , quae in peccatoribus reperatur , esse talem , ut non desinant ea implere posse , suluerim. Velim enim , pleneque velint , mox ut voluerint , implebuntur. M autemiolint, ideoque non possint , quis nisi nolentibus vitio vertat duritiam iniqua volunt
is, secutumque defectum potestatis ' nam revera defectus ratis potestatis non est aliud tuam duritia mala voluntatis , a qua suscepta recedere non posse, non es aliud quam te-
Quid ad haec mi Theologe t an adhuc censeas Iansonium decernere mandata Dei toti secundum quid sed ablolute impossibilia , qui eadem confitetur facillime im- leri, si fortiter, id est plene perfecteque volueris, qui potestatis istius defectum di- ut non esse alium , quam duratiam mala voluntatis , a qua suscepta recedere non posseton est aliud quam tenaciter NOLLE , quod utique adjutorio gratiae Dei qui de n cntibus volentes facit 9 quam primum misericordiae ejus suavissimae visum fuerit,iet velle.
EX dictis dissiuit eonclusio secunda more nivis ad solis aestum madentis, neque enim de litigiosa propositione in aphannis Uenim mentem explicavit suam,
ed exerte eodem illo ipso, quo eam scripsit Capite, tanta simuHuce persedit, ta-ibus praecautionibus circu insepsit, tot munivit praesidiis, ut monstro simile sit, tantasn Ecclesia universa ob rein tam obviae facilisque indaginis fuisse tragaedi excitatas. Nihil ergo commune Iansenio cum temeraria & a Patribus sub anathemate dam-iata voce; ac proinde procul in leves ventos abeant theatricae interrogationes illae: Zuid virum impulit ut ea uteremr ρ An Tridentinum ignoravit ' An stremit' heum dico, quidpassus est, ubi voce ista non minus diserte quam Tridentinum vetuerat,bi utendum putavit φ An alia vox non suppetebat' Obmutescat in tantum virumnjuria vox , at in impetu spiritui sui, uae so LET , in hac abrupta abreptus est. Et
laee altera etiam inconditior: Motinismum subruere aggressem est, subruit quantum iust se fuit, Concilium Tridentinum, ct Patro. Tu potius despice quantum praepete iritu abripiare ab illo instituto tuo : inceps modeste, pergam modestim. Sequitur disceptatio de voce impossibile antiquitus usurpata e nam memoria repe-endum, quod supra monui, Schedulam Romanam profligatae per Tridentinummientiae non ineminisse. Attamen in hanc solam calamum strinxit Vir Eruditus. perose ergo nihil agit Theologus , dum pallet & sudat, ut locum Aligustini. etract. libro I. cap. 22. ad injultos solos coarctet, Nihil enim hoc interest, ut onfutetur haec assertio Schedulae: Hac voce cimpossibili neque usiti est Augustinu .c profecto quantula differentia est, an praecepta Dei dicantur impossibilia justis ivalida tantum affatis gratia, an impossibilia injustis, minore etiamnum gratiaollentibus, vel omni prorsus gratia destitutis. Dein ratio habenda tibi fuerat, o Theologe, argumenti hujus non inconcinni: ertum est apud Augustinum non omnibus justis volentibus Vr conantibus fortem acotentem a Domino praeparari voluntatem, sed omnibus fortem Ur potentem non habe ius voluntatem opus pietatis impossibile Augustinus aserit. Ergo aliquibus justis - conantibus opus pietatis immobile o Augustino.