장음표시 사용
11쪽
esonem moueat, ac legentibus taedium t. Nominare magnos viros est eos la dare. Ad minorum autem gentium deos quod attinet, eos mea quidem mediocritas magnos facere non valet, licet vocarem Ariasotele eruditiores, Platone eelebriores, Argo oculatiores , meellentia denique ipsa excellentiores. Forsitan desderabit quispiam uberiorem deductionem capitis quinti, riatus,
ibi exponenda dilucidius fuisie fata disciplia
narum Angularum. Mihi vero videbatur id alienum a proposto meo, quippe cum hiasoriam literariam uniuersalem tractare con
tentus specialiora iure meo missa fece .
Accedit, quod Angularum disciplinarum hiasinia rectius ipses plinis utiliusque annectitur , ut v. g. pertractata Logica doc anmκ auditores , a quibus initiis profecta haec disciplina , quam impeditos subinde cursu habuerit, donec ad eum flendorem,q nunc quidem gaudet, fuerit deducta. Atque hunc ego quoque morem sequi meis in scholis philosophicis consueui.
12쪽
Caeterum Tibi, VIR consultissime
excellentissimeque, TIBI poti num hunc dedicare librum volui , non propterea solum, quod idoneus eiusmodi librorum iudex es, sed quod tanta TUA exstant in rem liter m. riam merita, ut grati animi ossisse tibi deuincti sint, quotquot non perfunctorie colunt
literas. . Vt enim caetera taceam, T VIS
auspiciis editum est Lexicon historico-literarium : TUIS auspiciis publicantur Nouellae literariae: TUIS auspiciis Germania habet Acta eruditorum patrio se mone conscripta e TUIS denique auspiciis coepta a patre TUO Acta eruditorum adhuc strenue proferuntur in lucem Angulis
mensebus, ac totum literarium orbem peram butant , serenaque fronte excipiuntur ubique terrarum ac gentium. . Vix poterat ulla re Menaenianum nomen magis nobilitari
13쪽
collegium eorum , quorum opera describum tur Acta eruditorum , nonnihil' prodesse coepi resp. literariae , quodque iam centum quadraginta recensiones meae in praeclaro isto opere exstant. Nec in posterum TIB Ideerit studium meum, vel potius resp. liter riae, cuius rationibus non parum consilere videntur , qui praestantiorum librorum recenisones concinnarer, atque ita fontes riunt , unde explere stim minini, qui longius in literario stadio progrediendi , cupiditate fagrant. Sed redeo ' ad libellum meum, eumque ut excipias benevole , TV que' mihi conferues amorem fauoremque, maiorem in modum rogito. Vale, VIR Excelle tissime , diuque fruere gloria , quam tot tantaque in rem literariam merita TIBI conciliarunt. Gottingae, A XXX. Sept. CID ID C C X V III. λ
14쪽
Ceptem circumacti sunt anni, et menses βliquot praeterea, ex quo libellum hunc
studiosae iuuentuti dicatum exire passus sum in publicum. Non ita longo temporis spatio diuendita sitiit exempla eius omnia,atque iterum o) is fuit typis exsicribendus: quibus exemplis et ipsis consi initis, bibliopolae, viro honestissimo et iamdudum bene merenti. dctiiteris, necesse suit, nouam me rogare editionem , eamque, si opus videretur, locupleti rem. Noli vero credere, LECTOR, singularem eruditionem tot emtores conciliasse . . . libeb
a Ilaec altera editio a prima duntaxat forma literarum cursuarum, quas Vocant, differt, quippe quae in secunda editione grandiores sunt, quam in prima. Caeterum Omnia, exceptis paucis typographi peccatis, suteum p. 4I. Heldela. pro Heideu. et p. 9O. . Genuenses pro Geneuenses, adeo inter se sunt similia, ut has dua , editaones pro Vna putem habendas.
15쪽
libellulo. Necessitas suit, qua permoti plures iuuentutis literatae doctores cum in Gymnasiis, tum in Academiis, istum libellum auditoribus commendarunt suis, eumque et interpretatisiant, et luculentissime in scholis suis illustrarunt. Scilicet quod iam obseruare me memini. in primae editionis praefatione illustri viro, Μ ENCKENIO, inscripta, nullum exstabat Compen sium Historiae literariae: ac proinde, qui Historiam literariam exponere erectiorubus ingeniis pulchrum ducebant, cupide amplexabantur qualemcunque meam Synopsin. Fuerant quidem, qui bene mereri studerent de illa Historia, eosque laudaui in secundo Captite: ast nemo horum concinnatat ipsam Historiam literariam, et, cum ciuilis historiae prope innumera habeamus Compendia, literariae in
toto orbe literato ne unum quidem reperiebatur. Ac ne quis dicat, me eo, quem nominaui, loco laudasse Remmanti viri silmme reuerendi, Antistitis nunc Hildesiensis, Μ nuductionem ad Historiam literariam ; manu- ductio quidem haec est, eademque elegans, sed non est stio ordine contextum Historiae literariae Compendium. Id quo minus dubiates , scias, constare eam tribus partibus, quarum in prima ac tertia exhibentur scriptores,
16쪽
qui certos Historiae literariae articulos tra ' runt , in suas percommode diuisi classes; in secunda utilitates explicantur Historiae liter riae. . Quod igitur Vir optimus et de his literis optime promeritus in praefatione illius Ma ductionis questus est, non exstare ullum Compendium Historiae literariae, id omnino verum fuit usque ad annum I7I8. quo primus ego tale Compendium publicaui. Ac eodem anno STOLLIVS, celeberrimus Academiae Ienensis Ρroseor, suam edidit Historiam lia terariam , synthetica Contextam methodo, etsi nondum ad finem perductam. Qui quia dem liber maximo suo merito lectus fuit et laudatus a quamplurimis; sed plerique simul iudicarunt, Historiam literariam aeque, ac CLuilem et ecclesiasticam, eam proprie dici, quae, quoad longissime potest mens nostra respicere spatium praeteriti temporis, inde VSque repetens, per singula saecula describat uniuersim statum studii literarum, et si qua sorte separatim Videantur exponenda, certis tradat in C pitibus. Eam igitur laudem facile concedet quilibet Stolliano operi, ut Censeatur et Copiosius meo et eruditius: at titulus Compendii Historiae literariae uniuersalis meo facilius adiudicabitur opusculo: cum ille magis particularem
17쪽
cularem pertractet historiam, cuius demum partes in Vnum corpus connexae dici possunt certo sensia Historia uniuersialis quem in modum Pinendorsis Historia ciuilis, quae per singula regna decurrit, i non minuS Vere particularis appellatur, quam uniuersalis. Sed ad meum redeo libellum, quem primum esse huius generis, non alio consilio lectores admoneo , quam ut magnae eius imperfectioni facilius ignostant, et vel conatui meo nonnia hil gratiae tribuant. Ipsemet satis illam impersectionem agnoui, cum semel iterumque eum exposui auditoribus meis : et hac occasione obseruaui, permulta Historiae literariae argumenta mihi fuisse silentio praeterita. Hinc igitur ad secundam hanc me accingens edituonem, statui quidem, intra limites Compendii consistere, verum tamen essiciendum duxi, ut ne nimis id esset aridum, utque nulla facile materia maneret intacta. Quod quidem eo facilius mihi factu suit, quod septem his octoue annis, quibus exstat libellus meus, tam multis tamque bonis respublica literaria aucta fuit libris ad Historiam literariam pertinentibuS, ut vix credam, ullum unquam septennium tam laetum vidisse huius generis librorum proue tum. Quae igitur talibus in libris plene er dit
18쪽
diteque elaborata deprehendi, ea duntaxat trubus attingo verbis, lectoresque ablego ad sontes, unde hauriri queat, quantum satis est. Cumque ipse alibi non pauca argumenta huius Historiae tractarim haud indiligenter, non dubitaui, illos quoque sontes monstrare digito, nec veritus sum, ne id mihi futurum sit obtrectationi. Caeterum fuerunt amici, iique
eruditissimi, quorum Vnus e) haud pauca me
cum communicauit e suis in hunc libellum praelectionibus,) qui censerent, quintum Caput esse oportere elaboratius, singularumque disciplinarum historiam compendiose mihi describendam fuisse. Iidem quarto in Capite desiderarunt descriptionem virorum ibi laudatorum , qualem Celeb. Neismannus dedit in praestantissimo suo Historiae . ecclesiasticae Compendio. At hi sciant, ne nunc quidem dare me velle Compendium Historiae literariae, sed Compendiolum duntaxat: priorisque rei desiderium expleuisse abunde laudatissimum illum Stollium s ad alterum vero quod attinet, sufficere tironibus posse Lexicon literario-biographicum, quod Μenchenianis auspiciis nuper iterum prodiit. Caeterum quia per: aetatem
i cn Bierlineius , Rintellensis Academiae magnum decus, a. I728. Tebus humanis ereptus in ipso senectutis limine.
19쪽
aetatem sperare mihi licet, sperare Vero, non confidere, fore, ut post aliquot aristas denuo recognostere iubear hunc meum libellum, proinmitto, me tum Vtrique desiderio satisfacturum pro virili, et tunc demum daturum esse librum pro libello. Compendium pro Compendiolo. Ad hunc igitur me conuerto in exitu praefationis , eumque sic Virgiliana voce alloquor: -
Nunc te marmoreum pro tempo re fecimur: at tu,
Si foetura gregem suppleuerit, aureus esto,
Verum poetice hoc dictum sit ac praefiscini. Valete, LECTORES, et, quem toties ab amicis ac patronis rogatus, sisto mearum lucubrationum catalogum, aeque benevole accipite , ac Celeb. Langis catalogum librorum suorum excepistis, ipsius Institutionibus Theslogiae literariis praefixum, et Labbei similem suorum librorum indicem, subiectum eius Bibliothecae Bibliothecarum. Ante tamen, quam vestrum do in conspectum seriptiunc las meas, duo mihi praefanda videntur. Primo scilicet ea tantummodo scripta prosero, in quia bus utile aliquod argumentum elaboratum est ad fines sundi literarii longius promouendos ac latius. Vnde non 1olum carmina mea omisi siue Latina sive Germanica, inscriptiones item
20쪽
I7 et epistolas, honori patronorum amicorumue dicatas ac separatim emissas; verum etiam programmata illa, quae duntaxat honori d mortui cuiuspiam vel alii subitae occasioni . dicata, ea continent, quae si extra muros Ilia- eos proserantur, facile reiici possint addito '
hoc epiphonemate: Quid hoc ad nos 3 Quid
hoc ad orbem literatum 3 Deinde siciatis v lim, iteratas libellorum meorum editiones plerasque omnes auctas esse curis posterioria 'bus. Vti enim me haudquaquam pudet, quintidie in literis proficere, sic nec libellos pudet meos prodire meliores et cultiores, et, ut ita dicam viriliores. Iterum valete, LECTORES, et, quae composui inde ab anno aetatis meae vigesimo primo usque ad hunc quadragesimum quintum, haec esse, si vultis, scitote:
' a Do duellis Hinc pum. Ienae ivet. a De Oita et Philosophia Epictet . Ienae 17o3. ' . 3 De Philosophorum. Ibid. IIo3. . Eodem anno ibidem recusa in g. 4. De filo Uxoris Loti. Ienae ITo6. . . 'Recusa auctior ibid. iro8. ae rursus auctior recusa in Poeciles T. II. lib. II. . . s De miraculis Bup. Vespasiant. Ienae iro . . Reeusa in Poeciles T. II. lib. III. 6 De Chreso Suetonii. Ienae 7o9. . Reeusa in Θllogas meae Tomo I. p. s36.