장음표시 사용
11쪽
sv SCIPIT E insitum uerbum I N SIT V M Dicitur,ut quibusdam placet, qupi naturais R. Inon sit,naturalive ratione inue gabile , sed abs conditum a sesulis in Deo, nobis autem reuelatum , no tristi insertum mentibus per Ilium eius assis uri Christum Dominum Nostrum
et animas uestras . TIs ALVA Τ uerbum hoc animas nostras eo modo quo fides, haec enim est uerbum illud, quod praedicatur, quod si in mansietudine , , non in contentione Ascipiendum est. Fidem autem intelligeformatam , per banc enim, sicundum, Paulum, iussi camur: quod si uerbi nomine Christum insrelligas, idem sinsus fuerit, nam is Chrsus, non nisper fidem animas saluat.
QVI AvT E M perflexerit in lege persae
libertatis. Hi C locus mire conuincit haereticos, cum enim libertaten
Euangelicam explicet, ostendit in suo quem l Iacto fore beatum , qui etiam superius dixerat, gloriam esse coronam uitae , quod s i i uel aduerterent, uel crederent, majori prosecto bonis operibus sudio incumberent. XXX. PORRO lex Euangelica perfilae libertatis, seu pes la libertatis dicitur; pestia quidem, quod hominem ad permaionem perducat, quod lex Mosaica praestare nunquam patuit, libertatis autem, quod amore ducat non timore, es , enim
12쪽
enim,ut uno uerbo dicamus,legis Evangelicae Amma. grastia seu Charitas diffuse in cordibus nostris, in qua est, blaminis perfato, O summa libertas,quae eatenus in ueteri lege fui primisque i is in patribus uiguit,quatenus in ea lex Evangelica continebatur , illi, ad nouum c sicundum Ausgrastinum a testimentum pertinebant.
R E L i G i o Munda ex immaculata apud Deum P A v Ci s verbis chrisianae religionis summam expressit, quae in corilis munditiacoram Deo,bonias operibus sita es Inter opera uero bona illa praecipua sunt Deo gratissma , qua in afflictos indigentesim conseruntur.
IM CΑpvT Secunilum. Assertio prima. N O LI Τ Ε in personarum acceptione bubere fidem
V Ii supra beatos, pauperes humiles praedicauerat, in eos inuehitur; qui illis spretis diuisum magnatumq, persona accipiunt. inod uero ait non habenda Idem Domini nonri i E s v Christi id significat, aut non pro uturam iis qui personam accipiunt, aut persionarum acceptionem Chrisimo homine indignam cse. Illud autem Chrisi gloriae, pro qui est gloria nostra, uel loriosi iuxta hebraeorum mos rem,accipiendum esse, non uidit Erasmus,qui progloria opinumem uertit.
NONNE Iudicatis apud uosmetipsos . y O D ab3 legunt non, seu nonne di3udicati estis in vobis i s,eundem fere sensum facit, qui magis pcrp
13쪽
quentia explicatur,eos uiJelicet IuJices fictos euiftfioηum iseu ratiocinationum iniquarum ,ideli male cogitasse, iuid icasse qui diuitiarum rationem habuerint, , non probitatis,
quod qui sciunt O iudicant apud se male, , non dijuA
cantur in stipss.i non si examinant ut recte iudicent. Desnii; in ipse, quod intus habent, iudicio si condenant:in quam sintentiam Paulus dixisbe uidetur: Beatus qui non iudicat smetipsum in eo quoi probata .ita probat ut si non male iudicando condemnet: ser alibi saepe iudicio utitur pro condes natione. Potes in huius loci sin us cse, nonne iudicatis seu iudicati estis. i. nonne iudicatis uos tanquam peccantes, spes sic de proximo foritis; quasi licat, facile erat peccatum agnoycere, quo male de proximo ploratis.
HAEREDES Regni quod repromi tDeus diligentibus HEx hoc, similique superius loco colligere licet in sta Dei ilitessione meriti rationem principium Is con flere, quicquid.n. in charitate fit,promitionem habet uitae aeternae, quod uero dilectione caret, quamuis alioqui magnum, iuxta Pauli singtentiam, nullius est apud Deum momenti.
IIII. NONNE ipsi blasphemant bonum
I D te diuitibus in delibus intelligi, non est nece se, cum non
flum polibi des letibus etiam intelligi, si de his selis in
deatur Apostolus fuisse locutus.
LEGEM REGALEM. Eximium eo, r nobile praeceptum de proximi Alcaione si i
14쪽
xm caste uidetur, ut pote quod ex Pauli sintentia univera . sum legis persectionem contineat.
et Q v I C v N Q v E Totam legem struauerit, a endat autem in uno , fictus Ut id,
H v Μ c iocum ita intelligimus, ut significare uoluerit, palis rum prodesse homini quicquid boni secerit, uel quotluot praecepta impleuerit, I uel unum tran grediatur, cum id non minorem uim babeat ad eum condemnandum,quam si cuncta fuisset transgressus: neque enim satis est ei qui Deto tir fornicatione interdixit si caste uiuas, nisi, b manus a re aliena contineas: si boρ flum facies, illum contems nis qui legem dedit, or ipsam legem,totamque quodammodo
uiolas,cum per te integra mancre non possit. ii VII. d. V.
SICvτ per legem libertatis incipientes iudicari. i D, vel tho δι tum uigetur quoa ut ait Paulus, grauius iuῖ eium maneat legis Euangelicae,quam Mosaicae transgresso res, quanto nimirum in ea , abundantior en gratia, rclarior Dei perfectiorq; cognitio, nullamq; excusitionem sint habituri, qui libertatis legem i, iugum Christi suave non tulerint,tanto praesertim gratiae praemio munitu,tanstPq, gloriae praemio commendatum: uel eos obligasionis ad monet, qua per legem Euangelicam sint obstricti: cui enim multum datum ess,multum exigetur ab eo; qui tamen sinsua non ab eo nimium dissert, de quo prius diximuι
15쪽
S V P Ε Rexaltat autem mi ericoria iuJicium. ILLA Lectio quae superexultat habet ,sugloriatur eouersium iudicium, ab hae sensu non dissert: se enim locus hic intelligendus uidetur,misericordiam eius qui misericor; dia usius fuerit ,super iudicium collocare seu collocari, is quas exultare, gloriarique quod iudicium uicerit, ab eius smanibus hominem eripuerit . Inde Christus beatos Asixit misericordes Huoniam misericordia consequentur,et Iacobus, quam sint huiuymodi opera necessaria ostensurus, addit, quid proderit fratres mei etc.
S i c E T sdes s non habeat opera, mortua enin semetissa. MORTU.A M esse fiem sne operibus ita e si intelligens
dum, ut explicat lacobus; ut enim nudo s consitum des, non usem quae tegat, nihilominus nudus manet, ita si testa fies lytruat, neque praeterea opera addat,quae docet, non resurges in uita, nullus enim nisi per charitatem uiuis scatur, charitas autem, sen otiosa non est, alioqui si quis quod iubetur non facit, in eo non amare conuincitur. Mors tua ergo est fides me operibus, quia charitate destituitur
qua anima uiuit, uiuunti, caeterae animae uirtuteS. . 2 ἔ
Os TENDE mihi fidem tuam sine operibus. Q U A M U IS utrunq; borum, scilicet De operibus, siuex operibus, superfluum uideatur, tamen utcunq; legas,easdem est sententia: quis enim opera non habet, cum ex eo
quaeritur, ut ostendatfiem fiam, perinde est, siue ex oporibus quis siue sine operibus eam sibi flendi postulet: non
16쪽
erim quaerit,ut ex versibus osteniat, uas opera babeato mimo ita dicitur,ut quia ea non habet, conuincatur Nem non posse ostendere. Loci itaq; butus sin us es, irridendum se exhibere, qui cum opera non habeat, flem si habere glor' riatur cum in promptu sit, ut ei quis dicere polibi: ostendemibi Nem tuam qui opera non habes, octende, inquam, opere aliquo, quod cum ille non posἴt, fuerit certe merito irridendus,uel ab homine i deli, qui cum aliqua in lyeciem
bona opera habeat, dicere ludens paspi, si potius fiem hahere qui opera aliqua ostendere queat,ille qui sielim st dici Iuult, non queat. 1
ET DAEMONES credunt CREDUNT Daemones, sit conuicti miraculis. neq; illa fides donum est infusum, sed naturalis quidam intellectus asisHus, qui fides dicitur acquisita, quod si ad illud reserens
dum hoc sit, quod de Dei Diuinitate credunt,non uideo cur
illorum sententia ab seria uideri debeaι, qui eos dono fiet
V i s Autem scire,o homo inanis, quoniam fies sine operibus mortua est. ID statim exulo probat,et smilitudine .similitudine quin hac, ut corpus sine stiritu mortuu es, ita fies quae ηο operatur mortua est. Neq; enim sine operibus inueniri potest fides uiua, ut neq,sne ress iratione uiuum coi pus .Exempla uero duo assert, in hunc modum : fidem flam, neq; Abraham, ne I, Raab,ita iustificale, ut, nisi opera adhibuisent, quae charitas requirit, iusti , uiuamq; fiem habere dici potucs i
17쪽
sionem autem tum consecutam, cum oblata operadi occasio ne,opera etiam addiderunt Atq, ita tum scripturam fuisse suppletam , fleu adimpletam, qua Abraham tu lum dixerat, cum fies, ua simper promptus fuerat ad operandum,per opera persecta est, atq; adeo ipsa eius iugi callo:.hie. uidetur huius loci germanus Ansils
oppellatus est . II D ita potes intelligi, eo facto accepi se amici Dei nomen non
enim eo in loco quem Iacobus citat, haec uerba habentur u lsgnscut iustifcatum esse, non e sse aliud, quam cum Deo ingratiam redire, eiusq; amicum fieri, atq; adeo in iustisstione persci,ese in Dei gratia amicitiaq; confirmari: unde et Deus quasi iam congii mala amicitia , interposito iuramem promi ponem,quam antea secerat, confrmauit.
i S IC V T Enim corpus sine stiritu
V T corpus sine Φiritu corpus est quidem, sed non uiuum:ita fies sine operibus, fies quidem eis, sed uiua non est,quia
opera uiua,idest a Charitate procedentia, non cedit.
Ut DES quoniam ex operibus iust catur humo, , non ex fide tantum. Qvo o Paulus Abrube iustificationem fidei tribuit, non operibus ei contrarium non est, quod hic Iacobus asserit,non enim negat so se A braham iustificatum sine operibus, sed dicit non profuturam, nes duraturam fuisse illam primam
18쪽
itilliscationem, nisi opera alii Zisset . itaq; uerum est quod Paulus ait, nos per sdem iustifcari : sed Nes haec, cum
non alia si, quam quae per dilectionem operatur , uerum etiam est,quod Iacobus afrmat, tum in iustificatione bomis Inem perfici, cum non sta fide contentus opera etiam adi sciat: quae opera ut eum iussum non sciant,certe persciunt, in iustitia persidem accepta confrmant, , ne ab illa
excidat, atq; adeo moriatur,construant.
A sertio prima. i N OLITE Fieri plures magistri. A' Agisteri3 ambitic ne danat, non magistri scientia 'et sa. .n. in multis ofendimus oes, tanto tamensuerius Abituri sunt iudicium,qui magistri esse, , dici uolunt, quanto minus eum ulla excusetio defndit, qui Aa ipsi stonae mmarduam alios docendi prouinciam suscipit. Plures autem dixit, quod qui magislcrium appetit, magistros plures, quam ηt,6se uelit.
S I Q U I S in uerbo non ostendit, bie perfictus ess uir. NON id ilicit quod linguam moderari,hominis sit perfato, si quod, qui id potes istum etiam corpus,ides cunctos anime a sectus , actiones, uel reliqua corporis membra,posest intra rationis limites continere, ad eumq; modum diriges re, quo videmus a perito se fore,pro ipsius arbitrio,equum fraeno, nauimii a nauci ero temone gubernari ' coistra ueros ea negligatur, in periculo se corpus, non sicus atq; nasutim neglecto temone,aut equum fraeno reiecto
19쪽
IN, Ε V M ID Sensum dictum est, quo qui ita se
recit ut contineri non polyt, , exultare dici potes, Θ βexaltare, atq; omnia uelle turbare: quod ulinam non tam uria in haereticorum linguas quadraret,qui cum uel ent plures esse malistri, totam pene Ecclesiae faciem foedaruvi, eiuspcorporis maximam partem in infernum praecipitem Uerlit .
C v M omnia Iere mala a linguae uitio prosciscantur, non immerito ipsa mundus quidam dicitur, uniuersa in Amala
naffuimus nostrae. VI D E S Taetatum uitae nolire cursum,fu ab ipsa usq; natiui, tale conuersonem ita contaminat scut modica ignis scintilla uniuersem quandoq; diluam incendit.
ID E S T a gehennae, infernis ciue Daemone; uel a prauis ianimi a sectionsibus Gebennas dignis excitata; uel id dictum est, u d quasi ignem in se susceperit, ita ciunctas animae vcrassones instar scintillae insammet.
NON Ouas id Deigratiae non sit possebile aut Ag ἰ
20쪽
s il purei liue Zisscitima es, supraque hominu vires, bos qui erumsupra domari eam posse ostendit eum dixit, siquis putat si religiosium esse, non resernans linguam fluam etc. potest , interrogatiue id legi, quasi dicat, qui sis, ut cum alia domentur uniuersa, malum hoc domari non possit;
Qv i s spiens O disicis matus inter uos:etc. ADHORT ATIO quaedam est, ut in uirtutis Eulum incumbant, illudq; magisteris desiderium in bonae integraeq, uitae exemplum conuertant, in eoq; se sapientes ostendant, quod sine querela inter alios summa , in tranquillitate uerσ 'santur, a contentionibus, ali sq, quae solent a terrena diabo tilicae; sapientia proscisci, quam alienissimi.
DuM scilicet tamquam sapientes gloriamini, cum reuera nihil minus sitis quam sapientes, uel nolite illa aut sacere,aut dicere, quae pugnant cum ueritate; quod genus hominum inhaereticorum Ecclesia frequentissimum est.
ΤERRENA. animalis, Diabolica.HIS Τribus uidetur complexus concupiscentiam oculorum , carnis, uitael, superbiam, humanae uidelicet sapientiae
P n i M v M quidem pudica ess,etc. N os est dissicile hic uidere quam longe sint a uera sapiena tia noui Euangelici uiri qui in impudiciti,s gloriantur, pace concordiams oderunt, qui denis animum ita in malo obfr