장음표시 사용
131쪽
, tam uersa nunc rerum facie: red 't alma pro inlinthemis restituatque ablata ueris rerum dominis, mandenburgicae genti. armaque Caia. im eius uictricia esis iubeat, eouSque, dum, P ψ- inique occupata, reddita sint ex asse re
gnetque iustitia deinceps sine fine, nullo casu impetenda & peruertenda porro per
i Praepotentem manum. Intererit quoque Germaniae principis omnino, hanc causae iustitiam promouere etiamnum;
ut Su e ducas is possessorem iterum
accipiant legitimum: contra uero cessset augustalis praepotentia, agere & detinere aliena, per vim, spreta ac conculcata tu ris S aequi norma, tantopere commen , data curae principum ae regnatorum cum orbis christiani uniuersam, tum .
sacrati mi praecipue Germanici
132쪽
Effrena uulgarium diurnorum licentia Di mi oest. Nostro illa aeuo euasit in maxis hostiliummum reipublicae malum. Quo quisque libidine & furore agitur ; eo scribit emunditque calumnias impune. Imo,scurrarum more, agunt plerique calamumque circumferunt uenalem. Ut quisque malesanus illis suppeditat narratiunculaS, ad semsus cuiusque, uerbiS conceptas, sine eXamine iudicioque iusti & veri. Fit itaque, ut iustitiae triumphanti, alio remedio, obesse nequeant; quam conspergendo eam calumniis.infamationibus. Possent eius generis quisquiliae, ceu fulgur ex pelvi, contemm uindic
ri, indignae apologia. Sed plebis imperi.
tae error etiam multoties regnat in republica. In populis praesertim, qui, his glam comatibus occupati, facile aguntur in transuersum. Accedit, quod offuciae hae in alia quoque Europae regna se diffundunt. Nam extranei diurnorum plastae hauriunt easdem naeniaS a GermaniS Propagantque illas quaquauersum. Quo ipso his decimilis circumuenitur uniuersa Propemodum Europa, ignara eorum, quae in patria nostra geruntur iure meritoque. Haec causa est; quare eius generis scurrilibus sallaciis sit obuiam eundum discusibriis libellis. Quo censu legi de haberi debet opusculum hoc, additum huic nostro sit perpondio.
133쪽
' Dv CATIBUS ADVERSUS AUSTRIACAM VIM. g. l.
R.ligio eo, T iuino humanoque iure est improbum iacta est ιν- adferre conscientiis. Insanae a' inentis est, cogere intellectum ad uoluntates alterius. Peccant hoc crimine, qui, sub religionis tegumento, regna aliena inuadunt uel, quod est alterius, rapiuntae detinent ideo. Absit primum ab ar. miscin Si a Poruscis. Vtinam ultimum ab quoque abfuisset Neque ideo im' nunc esset opus, S lesiae ducatus adi: Ebi: mis recuperare, ab Austriaca domo,
B, aliam- cro augustali, Corroborata tunc, ereptos. Uiς. atque detentos per uim Brandenburgisae
genti. fuerat illis in odio Quia eoa g. it. Tragica historia est; destituti iure Deu φκ' integris ducatibus, ob fidei P' elisistianae formulas ritusque alienos. Damnetur paganismus: sed Deo & Chri , sto fidissimos ciues, qui non toleret in republica christiana λ Sint illi in symbolis
134쪽
ae formulis suis inuicem diuersi. Docere, iubet seruator errantes; non tollere e m
, dio, non iuribus priuare rerumque domi- tuis. Flecti ac duci uult intellectus eloquiis diuinis; non ferro aut armiS cogi.. g. lit. His symbolis & nunc & Glim usi unda .d
i sunt Pisu De reges & Principes Hectores Bran- inburgita, in regno ac principaribuS suiS, nullἴ'uu.quaqua uersus diltractis, per Germaniam quani bel.
uniuersam. Neque mens illis alia, etiam mbellorum sacrorum grauissimis incendiis . t patriae nolinae. Testis integerrima hici erit eius aeui historia. Notat haec aliorum t Germaniae princisium exempla passim; qui armis maluerint limites suae religionis proferre., Eradicare. quam tolerare, in fit dei christianae formula, dissentientes.s Verum hiaciste Brandenburgica Sc Poru ca . . 3 arma contaminata tiam legeris nunquam.
IU. Religioni sibi duxerunt nullo Qgod pro-ὸ non tempore Bramlenburgici: catholico im- peratori minus obsequi; coire aduersusi principes catholicos in foedus cum euangelii cis; subditos ac ciues minisos priuare suisi iuribus ac priuilegiis uel, quod passim fa- , .i ctum alibi, eosdem agere, religionis Cauia, i in exilium. Parum tunc erat nostris; incurrere ideo, apud suos, in odia, iras, ma- lauerba; quasi iusto remissiores essent no-i strates in religionis gelo. Eius rei inuit diaeque specimina requirisὶ Foederisi T . I rc ἱ-r. i bs- . .
135쪽
bellique Schmalcaldisi te docere poterit historia. Offensa nostroruna tum grauis apud ipsos euangelicos; quod recusauerit princeps elector Brandenburgicus eiusdem
fieri sodalis- . . rin B, . g. R Et uero Germaniae uniuerlae sorte princeps fuerit nullus; qui, in pro
ueat ille, quam euangelicis ; uel foueat ubtimos magis, quam primos; ut potius. irretorto quandoque oculo, intueantur ultimi; quod in Bran burgicis territoriis non tolerentur tantum catholica passim - era ob LEGEM: sed etiam, ex indulgentia Nouarma singulari, catholicis noua erigantur M issu struanturque orae & foci. Ne quid inter nati Ih esse queat eorundem: uiuere sub eatholi rei coeturicae; an euangelicae religionis principe. empla requiris 3 Ire liceat per omnium Porinsearum prouinciarum, in Germania emam, metropoles &urbes. In quibus Beorum sacrorum Coetus nunc cogi & celebrari videas in templis; ubi, per Germanici imperii leges & pacis tabulas, ne quudem catholicis relictas quondam fuerat ιn-
136쪽
ὸ TOMI XII. RELIQUIARVM. Ia ' f. VI. Inter tot religionis grauam , em hodiernis imperii comitiis agitata: tamen argumentum Occurret; quod tan .duesse, gat prouincias Brancnburgicas. Vnde cile est, ad intelligendum; quod principes nostros a religionis odio ac persecutione non tam leges retraXerint semper; quam, animi, ad tolerandum proni omnium gene-: rum homines Christianos. Dummodo i illorum fidei formulae tales sint: ne off- cia laedant, quae homo homini, ciuis ciui
ac principi debet in republica. Vera scri- bo; uix, in christiano orbe uniuerso, uel 3 regnum inueniri uel rempublicam ueli principatum ullum; qui aequior indul- gentiorque sit fueritque olim. in tolerandisy cattaisi aliisque, quam Brandenbu
'gica late patentia territoria. . 'ε g. VII. ouissimi regis Porinae, ea vim Nouissim tus Sc sapientia est, cognita Europae uni mu μιν hersae r ut rectae rationi studeat habeat. 3 que, in regimine tuo, naturae & gentIUm ealbolitas iura praecipuo loco. Atqui abhorrenta illa omnino cum ab odioad clarum religi- 2 'l' ouis diuersae; tum a tyrannide, ultimis, metuendae Etiam hic: suum cuique. In ciuili societate eadem omnibus multipli cium religionum iura sunt: parta tueri. Id seruare collagiis, codegis S abditis catholicis, quod est eorundem. idque siue lege . .
137쪽
siue pacto moribus, Consuetudine Corroboratis. Haec regnandi norma & rerum administris & si1bditis Porussiae regis esse debet commendatissima. Violatores omnino sacrilegii sunt rei ; si ullus, uel iri CL uili causa, fuerit in iudice religionis fauor, quem, damnauit dirisque Rex deuouit, utrique religioni aequisiimus. g. Ulli. Apage igitur nugas & Calumnias mesevolorum: agi. in hodiernis Suessae brigis, causam religionis uel proPωgandae uel extirpandae. Nil potest uel fingi uel somniari ineptius; rem gerente Porussiae rege, catholicis subditis suis aequissimo. Quaeso enim, qui tot habet
Iouetque ciues ac subditos catholicos, ad inuidiam usque euangelicorum; qui catholisis subditis templa, aras. Dcros coetus, non lege; sed, nouo beneuolentiae genere, indulsit; qui idem agit etiamnunc; Ut subditis multiplicium religionum se praestet parem & regnatorem & tutelarem munificentissime me eum hesia gesturum adue sus catholicos, ut cogeret redigeretque omnes sub unius formulariae theologiae harmoniam. Q iae demum calumniantium est insania p. g. G. Verum si, ad amouendam P huilas furoris suspicionem, in principe
stetisti mum scrum sacrorum Iubditis Imperant
138쪽
ΤΟMI XII. RELIQUIARUM. resa ea, quae adhuc scripta, non sussiciunt;
R requirantur PACIS TABvLAE , sanciendaeti in helli exitu pro Catholicae Leligionis in Silesia palgadio. Rectui tur eius ideos o conciliatores δc sponsores, omnes Reges &u Principes Catholicio ut, si ambigentium id scrupulis & scopulis pacta conuentaque non sint satis, ad habendam & seruania' 'et dam fidem, reuerentia & metus C n erceat paciscentes liberetque subditos . Catholicos a formidine violationis
is g. X. Fert praeterea fama. Utinam i fallax: quod administri Austriari inclytae ph reipublicae Poloniae regni suspectam por- viciniam. .: ro reddant Porusae Regis, intuitu, i, uiciniam. Naeniae inanes. Contra . . a enim rerum peritis perspectum erit ib e lud: quam intersit Polo: niam sibi, aeterno amicitiae foedere cutii tuque, habere coniunctam. Pinnorum .a auream tueri libertatem , perpetuandam ', aeternum aduersus hostiles quosque --
ρ g. XI. Testatissima sunt inter utros- Eius Intercet male foedera, toties iterata & sancte culta, inde a plurimorum secutorem lapsu. Et-- ' i enim quae uisinia gratior & tutior esse bem A pote' quam huius reipublicae. Maior cura illius, seruandae domi tibertatis, ι . t 3 quam
139쪽
quam foris irritandi hosis & contrahendi pericula alieni belli in regni praecordiis. Potens patensque latissime Polonia, tot regionum amplissimo ambitu. Vlterius eius limites proferre, hoc idem esset, quam laborare deinceps sua magnitudine.
g. XII. Brandenburgica ideo gens Poloniae toties auxiliatrices praebuit manus; quoties nutare uidebatur eius libemtas & procerum auctoritas pace belloque. Polonorum uicinia illi fuerat commendatissima semper. Neque minoris formula eius regni fina. Ne Polonica libertas minueretur ullo unquam casu. Hetustiorum temporum historia hoc docet. Sed luculentiora integerrimae Porinlae Regis amicitiae specimina moω praebent nouis mi interregni uersanturque in recenti omnium ciuium memoria.
g. XIII. Praecipue autem Rex Porussae nostri aeui, sub regiminis sui ingressu, in amicitia, cum Poloniae Regno colenda, non solum pressit uestigia maiorum suorum; sed etiam longissimis illa interuallis superauit. Non uerba; sed rerum grauissima argumenta hoc do. centi Gae enim, ullo modo, uel causa uel occasio offensarum esse poterat,
eam sustulit ille protinus. Unde certis ecth
140쪽
ii esse liceat cum proceribus , tum ciuibusi & subditis Pol'niae, hon tutiorem illis
ii principem uicinum, imo tutelarem liberim
ii iis fidissimum. . Tenera haec non spei ;
sed fiduciae nomen meretur. Sub E , . M tegmine ac foedere, floren- . . tissimam Poloniae libertatem sine fine. . . , Porinisae domui reique publicae Poloniae . . .
Regni eosdem & hostes deinceps & fidi
. simos seruatores aeternum. Coeum in si
f. XiV. Contra illi reipublicae
i, stria periculosa fuerat, quoties cogitatum GV m sin
, de iam'sissimo regnorum a nimLio. Id est, ret'
, de Coniungenda cum S si moe regnis, 'lonis. Ab hoc igitur prae- potente con ali domo sibi fuer i metu-
. endum & uigilandum; ne maiora eius
. incrementa uerterentur in Gitium Polonicae libertatis.
- f. XU. Quod cum ita sit, quis bo '- nus quaesel Poloniae bella suaserit ideo: ut
ne decresat praepotens nimium uicinus. reddat Austria ova burg se gentI, GUod debeti
i debet ei usurpauitque, Per iniuriam sum- mam, hactenus. Quae abs est
magnitudine uirium, ad occupandum &, retinendum atavita co, quatuor pluriumque Silesiae ducatuum