장음표시 사용
2쪽
lata examina Piabluum edere Specimen jubeinor, hac Disputatione excusiurri almustum Tibi sisto, B. I. utut ejus in scriptor ut monumentis rara injiciatur nentio, in praxi tamen haud in Dcquentem ex Exisceli TR. D. Prasidis cui, quantum mea debeant stu.
dies nunc tacita potius veneratione prosequi, quam operoso verborum ambitu, eoque tamen in sui ne lenti complecti, par erit observatione. Cum autem ne pro
fuse quidem fari, nedum copiose praefari pagella rur
angustiis circumscripto liceat id unicum contendo, ne, si hoc thema minus forsan concinne Maccurate elaboratum videatur, vitio statim vertas, sed aetati, qtia jud talum, experientiam multum adhuc impediri lubens fateor, tantillum indulgeas, nec minus Auctorum, crinorum vestigiis potuissem insistere defectui aliquid tribuas. Sit ergo. . .
N Gn a itror esse necessum, ut multum temporis chartatque perdam in operosa nominam enodatione Philologica, eorundemque ubere explicatione cum , quid Vomit in genere, quid Vomitus Aqua . sve seri sti velint neminem, vel leviter rudimentis Medicinae imbutum latere possit. oestamen monendum duco, me vocem omitus alias ventriculi assectum dicentem, ius gnificatione minus quidem usitata , non absona ames, nec prorsus non analoga adhibere, prout comparationem inter utrumque
affectum instituenti patebit. a f. II.
3쪽
Id autem primum mihi datum negotii existimo, ut affectus huius historiam ante omnia oculis exponam: Homines potissimum temperamento gaudentes bilioso aliquando melancholico, quorumque sanguinem particulae acres, a peregrina inficiunt parum appeten ita, vini vel si in ipsius potui nimis dediti, vel illud jejuno haurire stomacho soliti, vel etiam .' iii alias minus assueti per unum alterumve diem liberius paullo Libero Patri lita.
runt, mane,excusso somno, cum ore fauces habent siccisynnas, mo-
Isi quid in faucibus , ac infra illas, quodque glutinosum quasi tenaciter haereat, sentiunt, in parte scrobiculo cordis superiori inoque principio nonnunquam faucium , per quadrantem horae ultra adeo irritans, ut non solum ipsi aegri excreatione summo conatu illud educere tentent, sed Lipsa natura magna vi ad D. dorem usque conatura vomendi conatu diverso ejus moliatur expulsionem , due dum seri tenuis, modo inspidi, nonnunquar acidi, aliquando biliosi amaricantis, exigua plerumque quantum unum excipit cochlear, nonnunquam duo vel tria, portio ejiciatur.
Vulgus ibi serum appellare solet, das Sasitit. Saser trationa
nominis deducta a sapore plerumque bilio*- amaro Alii vocant, das dirs EB afferoujus nominis non adeo patet ratio, nisi quod
forsan quidam ea, sed absuria dueantur opinione, sontem hujus aquae in pericardio liquorem quendam seri sobolem continente quaerendum esses vel quod illa irritatio molesta frequenter circaiaeordis vulgddimim scrobiculum sentiatur.
I. I. His praemissis describo hune morbum, quod si excretio peros humoris serosti, descripto modo se habentis, a fibrarum stata musculosarum contra Ptiones' asinudica, ob mucum gula irritantem prosciscens Uarie ponis hic morbus definiri, vel per actionem depravatam, vel per morbum solutae unitatis, aut audae magnitu dinis.
Quia autem in definitione at fictus dieitur excretio humoris ferosi per os necessum erit, cum variae ejusmodi excretionum Jecies libros Medicorum occupent, quasdam enarrare,in ab hoc
4쪽
affectu distinguere. Motus ergo convulsivus fibrarum gulae statim dicit non intelligi hieri illam excretionem seri per os, qu nia Piralismum vocant dum saliva vel ob materiae copiam, vel glau
dularum secernentium laxitatem, aut aliam quamcunque labena vel ob seri per medicamenta, gialia praesertim, fusionem, at te Duautionemque per luctus salivales Warthonianos, Stenonianos, Κ, viniano Bartholinianos in Nahianos ob Inventoribus ita dictos, nec non alia vasa glandularum secrettani salivae ministrant iunia excretoria ab Excesi Dn. D. I. M. Host anno Iun. P. P. Zὶ-tοπηο b. t. ibid. Rector Magni f. Praeceptore S Fautore meo honorati stimo, nec non a B Losylo peculiaribus de Saliva Disputationibus accuratillime descripta) copiose in cavitatem oris derosiua , crebram sine tussi sereatu & vomitu expuitionem inducit. Nec 2. tuam, quam tum vomiturientes, tum initantes experimur
saepe, quando glis dulis & ductibus salivalibus a musculis como pressis aliva extra os nonnunquam ad aliqualem distantiam prosilit vid. Νsi . de ducta salivat. nov. e. a. p. 6. Nec 3 illaretta, quam in studioso obserWavit laudatus Loctius, eis cujuslvula limpidain aquosa materia cum impetu exiliit Nee 4 illam, dur eum se reatu Miussi se tam ex minutis Gerae arteriae tanduli , vel aliunde in partes respirationi dicatas derivatum ejicitur. Nees hic vomitum aqueum, ventriculo contingere itidem solitum intelligi, docet molestiae locus, aquae ejici solit: exigua quantitas non tamen nego, utrumque aliquando ungi. Qitor sumis serenda sit observatio Hanemanni, in Ephem. Curios. Dec. I. ππ. . Obso OR. p. 207. annotata ob omissas potillimasin summe necellarias circumstantias determinari nequit.
f. V. Sed pergo ad propos tum affectum, cujus Subjectum inhaesionis est canalis ille, ori ad ventriculum usque continuus, Oesophagusta Gula dictus, nervis, arteriis, oenis, vasisque lymph ticis praeditus, ex tribus juxta nonnullos, ex quatuor, quinque imo sex se citu dum alios tunicis constans exteriori tommuni, a plerisque aperito uaeo, a Willi io a diaphragmate a Die merbrue ioo Blasim a Pleura derivata altera carnosa, di veluti musculosa, quam duplicem iacit sex numerans tunicas Bl.abio, fibris longitudinalibus,
5쪽
transversis oblique ascendentibus di descendentibus pro subjecto. tum vatietate variis instructa. Cui subjacet tertia in lamellas, tias divisibilis, a Blasio in Oesophago vitulino, Robnio in canino notata, inque bovino nuper a me visa, membranacea. vid. Blas Anat. Anim S Bohn Coueg. Anat experim. β.9 Quarta ner-vea membranae os faucesque succingenti continua, pol levem elisationem tendi necta quasi cartilaginea eodem BOhnici est e. vadens, crustaque villosa tenuissima veluti lanugine obduciata, quam nonnulli, forsan non inconcinne, quintam constituere tuis Dicam contendunt Nerve tunica ablata conspectui seistunt glandulae plurimae miliares, coetui congregatarum secundum novam B. Lossi in Diss de glandul inflen divisionem annumeran- , vasis exeretoriis veluti foraminulis exiguis apparentibus singulae praeditae prestique humorem quendam stillantes, nec veteribus, quantum ex D. Iansion ab Almelo Deen invent. που antiq. . R. p. 16 I. colligere est, penitus ignotae, accuratius tamen noratae ab eo dein Losylo, Vepfero, Hardero, Brann ero, d Vesene . Craanio Broen, senis ιο,4 div.rsis in scriptis descriptae meliusta facilius obfrvandae si nerve divulsa tunica carne luisci op nmir secundum da Uerne 3 vel gula in aqua maceretur, vel mi roscorio subjiciatur secundum Vepserum & aenigium. Priolibus qua hiis enchiri sibus contentum me esse jubebat micro-eoscopi defectus, quibus adhibitis in gula ex animali recens mactato desumta promte in conspectum veneri ni Sed aurem quis vellicat has glandulas non minus a stomachicas in brutorur
tantum, non nominum cadaveribus esse repertas Uerum enim-verb praeterquam quod perpetua sere corporis inter humani Sile-roruinque brutorum structuram internam intercedat analogia,quae
obiici potest , de illarum in corpore humano quoque existentia ex hoe solo dubitare nollem, nee illum ni,dum in scrip quae liturum sta im dicerem, qui illas utin stomachie ac quas in foemina filio. Ruterino laborante Muralius M infantibus a Verη de vidisse reserunt vid. Bonet Anat. r. l. 3. S. 6 p. 333. U Iournalde scava M. Ann. 78. m. Aug. p. 372. ylo humanis cadaveribus
curatius investigare conaretur; ut ut non desit dubitandi anta, an
facile nudo praesertim oculo quis illas si visurus, post morte nis quippς
6쪽
quippe flaccescentes, eo fere modo, quo pinealis glandula in ea. nibus a nonnullis eapropter deesse credita quam tamen, si primo statim caput inspiciatur, apparere, ex relatione Amici didici Hae iseescit, Miniti membranae concidit; quod ex eo evadit probabilius, quoi hae ipsae glandulae in Oesophago brutorum altero post extractionem die nudo oculo inspecto tantum non frustra quaerantur. Et si glandula vasorum 6mphaticorum stamina appello aeter nunque glanda Lis inter Uahmphatica commercium cum Stenone Veἐelio aliisse urgeo; vasorum 3 baticorum in Oesophago etiam conspectorum praesentia egregium pro stabiliendαν olandularum existetitia subministrat argumentum.
modica, ab irritatisribus animalibus dependens Res vero irritans est mucus alias naturaliter gulam obtinens, aliquando quantitate deficiente, aliquando qualitate, diim non blanda roscida sua substantia humectat, sed particulis aeribus,acutis, cuspidatis, rigidis, rodendi, pungendi, vellicandi vi gaudentibus praeditus est, aliquando utradue peccatis.
Haee ut eo melius intelligantur, inconcinnum non erit, serieonditionem in statu naturali paucis proponere. Constat ergo ex Phυο Iuleis i. quidum illud elegantis rubedine commendans, quod massam solemus nominare languineam , ex duabus partibus constare; una purpurea sulphureo-latina purissima,& maxime exaltata secundum Lemenbοhium, cio Baribolinum, S en, Brun-nerum, Bobnium, sentiam, alios, sub minimorum globulorum in continuo motu nunc sursum nunc deorsum, nune adlatera tendentium schesi apparent. , alteraiquae experimentis Bo
ratis potillimam ejus constituit partem seros, gelatinosa, muci. laginosa, quae post pastum hylosa, alias ver,crystallina pellucidate gaudens observatur, di fibrarum quoqtie sanguio vulgo tributarum austo est, transvectionem prioris insuper juvans. Constat a portionem hujus postquam illam ope fibrarum cordis muscularium in arterias propulsam tanquam individuus comes, ad
7쪽
8. extremitates utque arteriarum secuta fuerit pro nutritione partiumum eum illa, di pro humectationeo oblinitione ipsarum hine inde deponi; aliam in variis glandulis secerni,vel sanguineae massae
ad varios usus praestandos, sive immediate, sive mediate re affunis dendam, vel e corpore eliminandam aliam cum dictis globulis venas intrare; reliquam tandem venas intrare non valentem, a.
s se dimi, lymphaticis a D. Bartholitio, si non primum vis s.
primum tamen erudito orbi communicatis ac descriptis in interstitia fibrarum desinentibus, Me mechanica quadam secundum Schelham meri placitum necessitate venis in Oincio reducendi as. sociatis se insinuare, di vel immediate magis per lymphatica nem. pe jugulariata axillaria descendentia nominata, vel mediante ductu thoracido cum sanguine venae subclavi sein iugularis ad sania guinis sontem Cor videlicet redire icque suum peragere circulum. Constat 3 serum a quibusdam glandu's secretum glutin6sum quasi ac mucosum per membranas partium cavarum diffusum easdem humectare & oblinire. Constat denique ex Pathologicis, dictam partem serosam esse salium receptaculum, adque illa insinu suo perenda aptissimum.
His ita, quantum instituti permittit ratio, suppostis Sceon. sderatis haud erit dissicile, modum quo morbus hic producitur probabiliter saltem deducere, modo mox dicendo. Dum nempe serum inevitabili circulationis lege cum sanguine ad Oesophagum quoque defertur, ut pars pro nutritione relinquatur, alia a glandulis dictis separetur, pro oblinenda gula mucoque singulas ejus membranas nerveam potissimum perfundente ac humectante, ipsi obducendo, reliqua partim per venas, partim per vana Impha tie ad cor redeat; illud v. particulis sulphure salinis biliosis vel aliis acribus impraegnatum est, mucum talibus tinctum relinquit. ille enim mucus nil nisi serum est Maccusatae particula singulae absorberi aut revehi nequeunt; Mucus ergδ vel ob seri vitium, cujus soboles est, vel ob ipsarum glandularum suo non debit funis gentium officio culpam, vel a transmissis per os ac gulam quod aliquando fit acris redditus distendendo, vellic indo, aliove quovis modo irritat, ut a fibris muscularibus Uas modice contractis 'serum
8쪽
serum, quod in vasis lymphaticis glandulis ae dice piis locis eo nistinebatur, mo eTtorqueatur, sursum pellatur, di per os excerna
tur. Annon hydati des etiam ab ejusmodi stagnatione d motulit impedito oriundae hic quoque oriri possinto irritares, usque
dum ruptae contentum cogantur evomere humorem, aliis judica nodum reliquo de hoc tamen non dubitans, illi sero, quod in hoe affectu excerni cerni mus, non nihil salivae ob laodulas ias salivalia sub illo conatuin expulsione a musculis compressa, linguaeque agitationem majorem di frequentiorem aecedere & una ejiei. Addidi supra etiam vitium quantitatis defcientis, dum e. nim gula isto muco denudata nec suti tenter obducta est nerveae librillae facillime irritantur c spasmodica constrictione serum e
dimis locis extruduot ista alitem loca sunt modo glandularum aecedente earum laxitate dc debilitate , aut etiam vasculorur excretoriorum in cavitatem gulae hiantium ob se citatem Mealo. rem arefactione, constrictione, angustationein obstructione aiareolae, modo vasa lymphatica, quae in statu naturali non nisi rea
vehentia, quin coacta pressa in p. n. contentum evomant, nullus
dubito) modo tunicatum quartae prae primis Sc quintae interstitia.
cui meditationi ansam dedit Albine &Wepferi de ea usa boli inaudibus ab hystericis pol illimum sentiri soliti, conjectura , id, IVeps Histo ECic. ivat. c. o. p. 26o. Scio δ*. , I X Ne reliquoram praesentium se tomatam rationem reddere: nune erit diffidite Appetitu squidem imminutus debetur liquotigastri o flebita cras non gaudenti, non debite ac blande salino. acido, spiri oso volatili existenti, sed acrimonia tali salina sylveis stri peregrina, inimica, quali totum serum , impraegnato Neque id mirum cum ipse ille Equor gastricus, qua voce libentius,quam fer militi minus co ostru utor si tum ratio, tum experimenta praecipue Bobniana consulantur, t. Hi aliud sit quam ipsissimae lymphae portio glandulosa ventriculi tunica ex arterioso sanguine a secret , spirituum mi in alium per nervos copiose ventriculo implantatos arfluxu paullo magis volatili sata , exaltata. Anxietas vero illa ded dicenda a cordis di singuinis motu per summum
illum naturae conatum ita mutato, di inaequali reddito, spiritibus B auime
9쪽
animalibus etiam in motus anomalos citremulos quasi actis, ais riasque ideas menti offerentibus; quod di in vomendi conatu, in magno terrore, similique casu fieri quemvis frequens, di minuin plerumque optata experientia sulficiente potest edocere. Qui iulam anxietatem nonnunquam sequitur 'dor, illa pro re nata , vel citatiori massae sanguineae motui, vel fibrillarum & Iandularum subeutanearum a spiritibus intro quali se recipientibus relictarum laxitati, hine fatili seri trans millioni adscribendus, quod posterius in aIso quidem casu B. Et tmiissero placet oris vero G Fauciaum post expergefactionem siccitas, quam cum sanis tantum non omnibus, licet non in eodem gradu experiuntur communem , t psam etiam de qua supra denudationem monstrans, vel salivae secretioni ob motu in mas sanauineae nocturno tempore leniorem
aut musculorum glandulas salivales comprimentium ti lingvae molum cessantem , minori, vid. Nil . l. c. p. 34.ὰ vel particulis, quibus serum imbutum est salinis aeribus calidis, potentialiter quasi liceat ita loqui exiccantibus imputamia. f. X. Res porro causam iam dictam morbi productricem μυω-tG, Gyentes, exaltantes, sub considerationis incudem omninc, UOcaudae, in naturaire, nonnaturales δε praeter naturales dividi solitae r Naturales inter statim occurrit temperamentum biliosum, aliquando melancholicum , particularum talium , quales accusavi, iacunda mater; Iuvenilis, potissimum etd virilis aetas bule aDctui magis est obnoxia, tum propter vitium in diaeta accusandum ipsi frequentius, tum propter alium in sero sylvestrium ex tali diaeta abundantiam, hi neque serum facilius in orgasinum agendum Sexus uterque huic aptus est affectui, Viri tamen ob illam externam caussam frequentius contingentem magis ipsi subjici
Non naturalium vero rerum , si τe Causarum prolataritica. m ingentem in morbis producendis vim quis est,qui nesciat Loccurrit hie Aerdum vi sua elasti ea pulmones intram,sanguini coriai scendus, tum exteriorem eorporis peripheriam ambiens, nec Qusum saliva, cibisque coatinuo degltititus, calidior justo: servidior
10쪽
dior modo . sanguinem impetuosus ex agitando, serum attenuisando, Sc apertis simul poris copiosius illud eliminando modo exhalationibus humidi s salibusque variis peregrinis impraegnatus sanguinem limitibus particulis inliciendo, huic morbo ansam prae . bens inibus peculiares astrorum influentia magni fiunt. quos inter unum S alterum alias Philosopbra corpusculari cartesia summe addictum, esse miror illi hic quoque iis locum concedunt an vero praeter Solemini unam reliqua etiam astra ratione suorum effluviorum motuum τα, nec non ratione Variarum conis stellationum, oppolitionum , conj tinctionum in morborum gene
ratione tantum attendenda sint non immerito dubitat, qui imis mensam illorum a terreno globo distantiam consideraverit nec non ignotam esse in tanta multitudine eorundem naturam , vi miscita non pereeptibilem, iraeterea odiosum Astrologorum di sissensu in . experientiasque itas adducunt nim uim quantum saliae es cognoverit; quae omnia accuratissime tum in Collegiis, tum seri.
is publicis excussit Acad. Alior . Decin Celiberr Sturmiin, luem haud ita pridem, ta Patronum optimum S Praeceptorem fellismum sum expertus. Aerem excipiunt cibi calidiores, pingues salabare, salinas particulas nec non acrimoniam sive in se,
sive ex conditurain praeparatione culinari habentes, sive in coriapore demum secreti, mutati, fundentes Minum austerum , a cerisbum, particulas multas acidas, acres, sulphure, salinas, terre. stres, impurasque alias in suo se vens sinu vel generosum etiari optimum c purissimum, in quantitate quam par est, majori, aut te inpore incongruo hau bim,non solum massam sanguineam exagitans, in effervescentiam agens, portiones balsamicas, blanda roscidas nHDis re lolvendo , attenuando deprimendo, liquorer gastri eum obtundens sed Macres exaltans, augens, aliisqite mo-ciis earum provent ni favens: Vinicite mi, particulas sulphureo salinas oleo fas, calidas, concentratas magis possidens, ta emeacio. res obliquoris .isti ici si inpressionem enervationem ad acriurria, aci flarum particularum generationem multum conferetis. Diactatam alimenta quim notulenti non solum sero talem imprimunte reactor m. duin in singuinem abeunt, sed Min ipso transitu
gulae aliquid relinquunt Motin & quies, si modum excedant, di ille