Razæ Libellus de peste de Græco in Latinum sermonem uersus. Per Nicolaum Macchellum medicum Mutinensem

2쪽

ΗERCULI A TESTINO

DUCI FERRARI E NSIV Mutinensiui Regiensium, e . Principi optimo

V Μω tempora optime Princeps instare uideantur, putas ob nimios intempestiuos, mores ingruentempestilentiam , quod tamen Dei optimi maximi benignitu auertit, quotidie timere debeamus:non parvam huiusce temporis homirinibus utilitatem iustaturum me putauis Rade script ris Arabici de pestilentia opusculum uerterem primum de nraeco in latinum sermonem. In quo, meo quidem iudicio,praesentiora ac concinniori breuitate descripta traduntum huiusce luis remedia, Fam in alio quoquam uel latini, uel graeci, vel etiam arabis scriptoris libro contineantur. Ac non defuere praeteritis temporuribus qui id incere fiunt conati, sed si sim mendo i cois dicis fraude siue etiam forta' graece linguae art8, medicinae inficitia lapsi ita uerterunt, ut ego, quod quid

arroganter dictum uideri nolim, meum huius uertenvi labore nec arium prope fore ridicaverim. me

μm itaque salutarem hunc libellum cum mihi edere in mimo esset,non alienum De virbit tu sum clari e

3쪽

Princeps, si exin tibi csicarem Jub cuins imperio niveis rem,cula; praeterea essem dediti limrus: considens fore, ut quemadmodum tua prouidentia bifice temporibus , quibus uniuersui i fere orbem bellis ardere videmus, nos beati pace, octob; fruimur ta cures ut his remed suniuersi populi saluti,tuae, in primis confulatariquam quidem conferuari non tua esum, sed etiam nostra migio magis interesbe iudicamus. Quod reliquum est,a te peto,ne munuscula hoc mesi asperneris,cuius utilitatem non parram futuram 4be confirmo, sed id tanquam stiadiorum meorum primitias accipias uelim. quod A tibii non ingratum fulse cognouero, inibis Iot gior uita suppetet, consequentur id iusta lamina,quae Er nominis tui es

4쪽

RATAE MEDICI PRAECLA

RI TRACTAT US DE PEs TE

Interpretis graeci Procientium Vod Galenti. qti idem. Uene, rabilis de sern per colcnde Im, perator, nihil eX his qtuor medicam arte ianstituuhi; praeκ teri nisit'. qubdin nihil eorum quae ad corporuna curationem & diligentia Pertinerenr,mente ipsius lartiiri neminem eorum qui illius opera & labores sedulo sunt assecuri,non concessisse opinor. Atqui non sicut ipse in aliorum usum tractationes elab inrauit,ita doctrinam de pestilenti morbo est prosecutus: sed huius obiter di traseundo in sermonibus quibusda est memoratu S,cu ne eo' spectaret, ut aliquam curationem edoce ret. Uamobrem miru non est,si medici qui, dam huiusce tempestatis nihil operepretium in huius curatione indicauerunt, ut qui nullam idoneam doctrinam, si artis praeceptori haerentem acceperint.Illud igitur admiratione est dignum,quomodo is qui medicinae arrem Prius insormem distinctis memhris con

5쪽

Brmauit, quiqi indiscreta certis limitibus

circumscripsit, negotium omnium aliorum summe necessariu pretermisit. Nullus enim fere est hominum qui huiuscemodi morbo. non sit obnoxius. Causa uero paulopost suo loco eXponetur. Et quide per Galeni tem/POra celebres uiri, graece, opere dc sermone Praeclariter eruditi,sublatam mentem ad al

tiores disciplinas,ad alia quaedam , dc illa se,

ne multi studii digna extulere, nemo autem huius vel tantillum est memoratus, Vtrius bis nescio: et quod noluerint, uel si vo iuntas affuisivires defecerint. Nos vero in Wmetsi impraesentiarum nihil nostri afferimus, sed imperio tuo obsequentes pulcherrimam dc absolutissimam huius sapientis Raetae de pestilen ii morbo tractationem saracenicis dictionibus expositam ad graecas voces im

mutatam,tuae celsitudini,ut animus tuus se.

Piens ac diuinus huius etiam particeps sit, exhibemus. dii quidem,utilis,& animo,et Prouidentiae omnium communi. Quod si are optimo principe ac rege benigni &cari iudicemur,tibi gratiae habendae, qui adhorta. tus lueris oueris ,& indesinenter in quodlibet bonum opus ducas. Iam igitur dodiri nam viri sapientis ad Graecos trahere inci Piemus,fidelem dei sapientiam nobis ducem

6쪽

esse , citra errorem prbpositam specillationε enarrare, ac neque in alterurram parteni doclinare,implorantes:sed ut hi, qui honi eam incedunt,hinc dc inde transeuntes, nusquadeuiantes & immoti, nulla nos dictio dubia Praetereat,nullus. magnus,& sublimis senissus effligiat.Vir igitur hic admirabilis, ubi morbum in duas species diuisit, in quinde cim sermones est partitus,

7쪽

In primo quilem sermone causis praeorsinavit: api,' . M pestis constat, em qua ratione omnes fere homi/ nes tali morbo oecti uit 'ipsit. In secundo de corporibbs pesti oportunis. ' lIn Isiae tepore in quo fere pestis in populu grassatur. In iiit. Mita inrasonis duarum petierum petis. IIn v. de preseruatione a morbstantequa appareans gna pestis, re qua ratione cauere oportet ne prsr. iis collet,uel p*erq fgna apparuerint,na excessat.

In v I. de curatione pestis. III v II. qua ratione naturae opitulari ut pestem ad corporis summε expellat. In v t II. de prouidentia. oculi π gκtturis,ta' de curatione totius corporis ubi apparuerint pestis gnc. In I X. qua ratione pestis celerrime concoquatur. In X. quomodo siccesitur γα in peste coctionem receis persint. In res. quomstio quamulas Cr crustuue pestis purgare

oportet. In XII. autem quomodo cicatrices ab oculo er toto corpore abolere oportet ε

. In XIII. devictus ratione Cralimentis eorum qu ca

pti funii peste.

In XIIII. de curatione uentris eorum qui a peste Lot definti. . . . . 'la xv. de miti er latali peste.

8쪽

DE CONSTITUTIONE PE

stilanti, dc qua ratione omnes fere ho i minies tali morbo occurrant. Cap. 1

. . . ν ε . . 4 e

B lasee causas taetuli sere ho- min es a pestilenti morbo capiuntur ι Quoniam omnes ho

qnii es a generatione ad mire mam usque senectute immu . tari Ur ac siccescaeni. Quocirca sangitis infantium latura multo humidior quam iuuenusanguis. adlauc vero quam senum humidior inulto, immo ili copiosam caliditatem est adeptus . Id quod etiam Galenusin expositionibus Aphdrismorum dixit: Caliditas in pueris, inquit, qua in iuuenibus quantitate

est maior, in iuuenibus autem uehementior est qualitate . Hoc uero in PueriS CX natura

lium functionum prestantia indicatin , scili Meetini renienti, ictionis,distributionis .. san guis enim infantium dc puerorum similis est rivisto, quod' nondum coqui caeperit , non quod coctionem habet- ad perfectionem accedentem, immo quod necdum coctionis. motum habre. Iuuenum. autem similis est musto, quod iam fer erit, de flatus emiserit, quodque iam a statu anteriore sit immu Lanam, bcsiam admodum multum efflauerit

9쪽

excrementi vaporost. Quale nimirum est virium concoctum Sc mansuela Mim, quod hiam statum absolutum occuparit. At lenum sanguis similis est vino, quod uehementiam iam expirarit,abieceris que,quodque ed peri

uenit,Vt iam ia perstigeretur acescat.Tunc vero pestilens morbus constat, quando saninguis sane putrescat,et eo uni ferueat, ut iam uaporosa dc coenosa expiret eXcrementa.

Immo dc cum sanguis ex infantili dc musto simili ad iuuenum sanguinem immutetur si milem quidem vino iam concocto . Et pestilens ipse morbus per se feruori 6c ebullitioni estsimilis, quae nimirum in mustis accidit sertioris tempore. & ob id quidem omnes serea tali morbo capiuntur, dc magis mares,quoniam sanguis ob necessitatem a priore statu ad secundum immutatur, sicut ob necessita tem musta ad statum, qui seruorem dc ebulinuitionem sequitur, immutantur . Vix que ininuenire posses temperaturam infantis pueri uequar tempore dc paulatim, δc ordine immu tetur adeo,Vr manifestentur in sanguine scr/uor dc immutatio in tempore & paulatim. Quam ob rem eiuscemodi temperaturam, quae consequitur ad eum modum immuta tam, seigidam is siccam esse oportet. Temperatiira autem puerorum contraria est hisce .

10쪽

uae vero ostendunt quod puerorum tem peramentum calidum est humidiimque , ea fuerint, quod alimentum his ex lacte sugge ritur, quod si non ex lacte, ae parum antea quidem ac nuper hanc uictus rationem dc alimoniam possederunt,quam non alis quidem aetates omnes. Immo dc hi magis quam reto qui delinquunt in uiuendi sorma, ob id euenit raro, ut horum ui quis hunc declinet

morbum.Verum mutatio in morbo fit quo dammodo iuXta temperaturaru differentias, dc uiuendi formas,& habitus, dc aerem am

hientem, de conditionem sanguinis qui est invenis in qualitate & quantitare,& ob id prs occupat in quibusdam,in quibusdam tardar, dc in quihusdam augetur, minuitur in qui busdam,& in quibusdam admodum est qua

litate malus, & mitior in quibusdam . Ve. rum iuuenes,quoniam ad secundum statum iam immutatus est ipserum sanguis, & co istio ipsius complementum est adepta, dc humiditatis huius status cui putredo substat, perspiraui raro in ipsos grassatur morbus. In eos igitur irruit qui in venisvel silperflua humiditatem, vel qualitatem malignam at que perustam habent,vel in eos quidem qui in puerili aetate leuiter a pestilenti morbo caPei sanguinem non exacte ad integram abis