De tussi convulsiva dissertatio inauguralis quam summis medicinae honoribus rite obtinendis in antiq. Patav. scient. universitate publicae disquisitioni submittit Monselice Carolus Salodiensis

4쪽

si qua mei fuerint, ut erunt, vitiosa libellis, mumis mi in ore lector, habe.

Inter ea mala, quae aliquando, ramino lepidam

amansissimorum parentum sobolem perturbant, graviterque assiciunt mm ultimum jure meritoque rem sendum quod sub tussis conpulsipae nomine cognoscitur Morbus pres is magni momenti est, et sorma sim gulari instructus, de erius prima origine, de indole, ac natura, de causa proxima, deque opportunior e randi mei do tot iamque variae etiam nune praestant sententiae, ut quieumque hujusmodi morbum prima vim pertractandum habeat anceps haerere, saepissime quid agendum, quidque asserendum nescire debeat. Tussis eonvulsiva morbum sistit ebronicum, epid milae saepius grassaniem, insanies praecipue rarius adullas infestantem, tussi semes, rebelli, spasinossim, sonora, miseros sutacalione minitante, intermissiones lebrante, quemeumque paruvmum vomitum sere semper excipiente Varia quae apud omnes nationes a diversis auctoribus obtinuit nomina sequentia sunt: tiissis ferina delassans Mupoemis, Hippoemiis peret imais, sydentia , Buxhami Culleni Mussis Onpuisipo,

5쪽

villisi ei Buraerii branctius eri mica, secundum Marem, tussis firma seu stomachica, Schoentein ab Italis vero osse cunis aut usinina a Gallis quinuaut coqueluche, ronchite conpulsive a Boisseau ab Anglis inueonq; a Gern rus euecthusten, Stichhusten, blatis Husten, SEMushusten, eis nuncupatur. Quibus equidelia nonainibus pale minime sedem aute ditionem morbi villa logieani indicari; et si eos ex ripias, qui quum morbi Meessus quaque quinia hora supervenientes Vidissent eum quinte dixerunt onmes vel peculiarem illum elangosumque sonitum a quo ius sis comitatur, vel vehementem admodum et sussoc tionem minitantem erumpendi modum, ideoque poli inna peculiaris morbosae formae sympiomala, ipsa d

nominatione comprehendere et denotare studuerunt.

Antiquissimis jam temporibus nolum iuisse medicis

morbum, quem nos nomine tussis conpulswae insignimus, seris veterum abunde confirmant sunt revera qui existimani iussim convulsivam Hippocrati ipsim tam suisse, quiani in nonnullis ejus peribus morbus apud infantes epidemieus, diu perdurans, et ex quo aegri permulti vel gibbos fiebant, vel ininiatura nere eorripiebantur, subaussis ferinae nomine describatur. Non minus ' dentiamus morbum, cujus essentialia symplomata eum phaenomenis palliognomonicis iussis eonvulsivae plurinium conveniunt, emunem at Atlamen si investigationibus acturai mi preme fides h benda, morbus de quo agimus ante saeculum, μ

6쪽

mummuniuin nostris hisee in re ninnis miniquam visus suit, et eodem tempore ex Africa, Indiisque oriem latibus advena, per Galliam epidemie grassans a Me xeram ei Valeriola diligenitus observatus , quorum Wior historiam epidemiae, quae anno millesimo quadrim gentesimo decimoquario in Gallic eum it diligenter

retulit alter vero tussim convulsivam epidemicam,

quae ipsam Galliam anno millesimo quingentesimo ε in Munio invisi minus deseri l. quod, dive forum medicorum opera perlegas, qui de hujusmodi morbo Me illud regnanti disseruerunt, invenies, serisnam iussim Gieumque non modo in euius Europae nostrae r ionibus,verum etiam apud Indos, europaeosque novi mundi olonos adparuisse, nullumque -- lasse post saeculum decimumquartum exstitisse modibum, qui iam frequenter quam iustis convultiva gra

sarcturi

omnes in hoc unum eonveniunt auctores, quod inbito suo, ei saepe longum per deorsum pertusus ne liquam distingui possit ab angina aut ronchiorum omniast, idest a Monebitide quum vero ordinem quemdam, et suecessionem in sua evolutione atque d et in sere semper morbus retineat, sententiae quonii dam elaris,imorem virorum adnuenies, iria distingui, nius Madia eonvulsivae tussis, videliret stadium pri-

7쪽

-um seu Marinati,sta liviri inerum proprie --isinum; denique studium tertium sic dictum tussis subsequentis.

Prima periodus adeo levibus stipatur sympto-ubus eat arrbali bus, ut medicus rarius ad aegrotulos, evir, ideoque vel penitus negligitur, vesis rediis domesticis plerumque incongruis oppugnatur. Nisi genius epidelium observantem medicum allentum reddat, morbum iam pertinacem, ei andestine delueseeniem ex hisce symptomatibus ealarrhum simpliem simum lantibus, dignuseei praeter tussiculam si am sed i Vem, qua phaenomenon relliquis constantius, cum titillationis sensu, vel et leviori dolore pungente sub Memojuneiam inlanies sub initio huius morbi subito tristes, morosi sunt, et delassati i adspeetus anguens observa-iur actumni insuper aegri aliquam ephalem obi

sam frontalem, adest epiphora, nonnumquam photo bia, ne non sternutatio requens vocis a edo, ea

ivrtuna narium e strictio, Gloris ei se oris sensus alternans, respirali parumper dissicilis exereatus vix glutinosus et sero similis, somnus apud pueros inquio ius lamentatiosequens Stadium hocte octo vel derem et ultra perdurat die, gravioribus vero in easibus, et vehemensoribus sub epide is tertia ves quarta absolvitur die.

Exinde modo mantistius, modo magis mulle idum morbus ingreditur stadium. Ibisum sere regularem observans sit tune frequentior validiorque i -

8쪽

sis, adeoque saevit ferociique ui non modo pectus pubmonesque vehementer constringat, emimque cohibeat

dilatauonem, verum etiam universum sere corpus com

vellat et quatiat submissis Memmi aegros per aliquot minuta tantum expirant, numquam aut saltem dimetllime inspirant, ita ut suis ari sere perielitentur; et si demum inspirationi saevitas eo edatur, singularem inlum, et Mutum vel clangosunt sonitum edunt, qui modo salii emissi, modo sermun anuinis ululatui, ni obalatia poeudum, asinique midilui eomparatus suit. D rantibus hisce insultibus, facies tumet, livet, oculi la-eriniantes protrahuntur, labia liveseum, emum narium muco copioso repletur sudore prae anxietate manante tegitur vultus pulsus interiniuit, parvus debilis estiremensque, sanguis in facie intercipitur, ita ut ubi r petiti et diri succedant accessus, ex ore, naso, Pulminnibus, auribus haemorrhagiae, angvineaeque oeularuni sumisiones habeantur. Sub sortioribus paroxysmis eo pus liniversum eonvulsionibus quatitur, extremitates gelidae fiunt ei inire seunt, ei apud tenellos puer vel invita, vel inscie peracta urinarum alvique Oecu rii exerino, vomitus mi materiae mucosae viscidae, lenaeis et ipsa ciborum in venirieulo eomeniorum imetio plerumque scenain claudit. Paroxymio absoluto, perihela liberum intervallum aliquando habetur, submit pueri ipsi cito ad priorellii edeunt statum, morbique immemores mi uelis ludibus, utque occupasionibus indulgent, atque cibos im

9쪽

iusque summopere adpetunt. Hae vero inlamna -- nune statutam durationem habent, quum sub majori morbi seriis omni horae quadrante vel dimidia hora ingruant aeremus, alias sub litori aut deerrerente morbo per trium vel quatuor Vel plurumi horarum spatium minime renoventur quumque persaepe sis tuiti influxus, cibus magna cum celeri late et aviditate sumptus, restigerium, ira, error, an aetas, risus, et ipse alterius aegri adspeeius novum morbi insultum

provoeare aleant.

Novus vero iussis aecessus praesentitur ab aegris quadam sensatione molesta, aut etiam titillationis ex ventriculo, Vel ex arulamine ad pectus sursum ascendente, praeprimis autem anxietate quadam et eo ἡ-clione in pectore atque trachea, qua pueri auxilium ab adstantibus peiere eoguntur, et euneta quae prae, nibus sunt Hiissime eorripiunt, similierque tenent eis lecto decumbant, sinum insurgunt, mirorsum lectuntur, ex eapui sustinentes, artubusque superioribus strenue innixi aliquod sub violentia tussis sibi levamen non inutiliter quaerunt. Pueri optima Hiorique praedii constitutione sub ipsa tussis vehementia parum persaepe crueiantur 3 in variis lamen epidentiis, ae pluribus aliis in easibus pra

sertim sub hujusce morbi iniensior evolutione infanies eontinua tristilia, ac moerore desinentur, magis magisque in dies palleni, languescunt, emariantur, viribusque vitalibus consumptis, labri heclica Pereunt. In

10쪽

eam lanien satistior symplonini huc immae e Mnem rata sueressive Medulii, sequiturque post quatuor, io, aut Plures hebdomadas a morbi initio tertium Hoe cognosesiur symplomatibus sensim sensimque Meroeensibus; tussis vehementem suam, convulsivamque naturam amitin peeullaris sonitus, et sussu ii nis periculum evanescere, vel minora fieri incipiunt, ereses desiderium burim, quin, si usu, in pastum insequatur, inermeuni vires, vitaeque vigor, emesim ratur adspeetus, insanies hilaresaueundi, garruli tant, mordiisque, nisi recidiviis fiet, sere dctellatus direndus

est. Ham quoque periodus variae durationis est, quum ab oeso diebus usque ad plures menses sese extendat.

Termisi uisa es

Morbus de quo agimus si milibus symplomatibus supelur, vel emeaeioribus auxiliis quam releriter is cietur, aut cessa sponte, aui in stadium iussis subsequentis transit Saepe autem mox plures perdurat helis domadas, mox pernienses exiensus in ebronteum abiens e sum morbos ais es gignit eum exitu plerimque inlausis. iis reserantur sanguinis effusiones in erebro, e rumque sequelae organieae eerebri ipsius alterationes, surditis amaurosis, memoriae desectus, imbecillitas,

epilapsis abii interdum periussis in philitam pituit