Historiae

91쪽

LIBER SECUNDUS

Monae tendit. Erat ei regia in urbe sal ingens ac spectatu dignacita' utrit aduersus alterosphis urbs aptami de amasiai i momephi urbe costiter c teratiari pugnae discrime. Sutat i aegi ci AKra septe Eoium generatquo alii sui sacerdoteS:alii Q pugnatores appellantialii bousi pavomm stores: alii subulcit alii institores: alii interpreteS:alsi gubernatores nauales.Tot ut igς ς a pii e genera a suo quo artificio appellata;sed pugnatores uocat catastries: de Eermo alasiries thubies. uitia e regionu sui. ai regioes distincta eois Nipt .Hermothybioria icrmo ethhaesutit plagae busiritanaestitan chemitana:papremetanarinsulapsopitis: quo ibi bies tur natho:exdimidia pie Ex his tractib hermothybiles cu plurimi cetu ac sexaginta Pro lapi . milia sutiquon nemo quippia opificii quaestu arii didicit sed oes rei militari uacat.Catis insula lassisi Eae aliae plagae sunt thebanaibubastianai aphthitana: tanitana: medesia: sebenni Natho innatathribitana:pharstetitanaelauitana chuphitana aut iamiecphoritana. Haec trisbus insula incolit ex aduerso bubastis urbis: Hae tribacalasiriu du quoad pnt plurimi coguntur.Ducetaqnquaginta milia uiro sunt: quibs nee ipsis licet ulli artificio opidare:sed solum rei militari filio discete apre.Hoc ab aegiptiis ne mutuati sint graeci nopota peerto dii uJicare:cu uidea di apud scytus psas cy:oc lydos. Deni apud oεs fere Artifices barbaros haberi ρ ignobilioriba ciuitia ecf:q artificia discunt eorum liberos. Genero ignobiles siores at eos qa mauariis opib , abstineat: pserti qui cessent ob bellu.Hoc ita in cae surat teri graeci didiceruisum scipue lacedaempii. Corinthii quo minimi faciunt opifices OpisceS His solis aegiption pter sacerdotes hoc eximii honoris habet ut singuloν do ecfuilas sui agri sunt egregii atqii munes singulari agri centu cubito aegi ope quoquo uersus. Cubit S Aegyptius cubitus semio pare. Haec ifiuniuersoν peculiariasut quibus pulces lor apti be fruebatur:&nunqide calasiarm milleni: echermothibia circa rege fungebaturatinuo satellitia munet istis; ter praedis dabatur uiritim haec alia panisti osti podo quinaemnae carnis babulae binae. bini sextarii quaterni.Haec assidue satellitibγfbebantur. ubi

igitur e diuerso uenietes apriescia auxiliariis:amasiucu uniuersis egiptiis i urbe momeApriesca phil peruenereicocessi sui .Et pegrini quide egregie pugnauerunt: in q, erant multo in plus feriores nuero fugati sunt. Fert apries ea fuisse persuasione: nulla ne eope ne Hominu possetfibi adimere regnu. Adeo uidebatur sibi illud stabilis Et intue egressi praelio sugatus eruiu a captus S ad urbesi ductuS ad aedeS quae ipsius anea fuisset lucat amasis regia.Ibiq; ediu in regia pascebatur m amasis hoeste asseruauit iTade Ieusantibus aegiptiis fi iuste agere qsuu & ipso inimicissi aleredita illis aprie tradidit. Statani Eum isti ubi stragulauere paternis in monumerissepelierunqsunt in templo Minerreges tiae prie coena tu adleua manuit ratis. alatini custos qui tribules eoru fuere reges stratεplasepelierat. Eitin. amasis monumetu ex altera pte cenaculi e: illud apriis eius

m pgenito r.in eiusde repli aula hoc quo e igeS cubiculu lapideu tu colunis excultu: Palmatii arbores imita tib trum alio sumptu.intra id cubiculugemi pestes statii qui Obeli bri urnae.Sutet sepulcra cui nome si nucupauero hac ire had sine seeero, psssaliterio Minerue post totum delub epe Mineruae piete a at i phao stat igetes obeli: id est uertia lapidea latu cotiguus lapidea crepidi eaJornatus: οἱ circumpbe e labo, ratus magnitulec ut mihi uides I qtai delo.q dicit trochoiqes.Lrotae specie In Melacu imagies suoν effectuu noctia faciunt:duocat et iptii misteria.De bus cum pmulta ego noti quo pacto se habeat:singula tri absit ut plo..Deceteris quoq; initia Thesmo tioe: si graeci thesmophoria uocat:hoc est legulatiore absit ut eloqr nisi qtenus factum photia indeira diuere. Danai stias extiti L. quae situm hunc ex egipto attulerunt:eo i pelas

92쪽

EVTERPE XXXV

aleas sceias ibueruiit.Sed donge oi pelopongo agoribus eiecta segibb suis ritus initiadi abolitus est: a solis arcadibus: a peloponesibus neiecti sunt:seg relicta coseruatus. Aprie extincto regnauit amasis e tribuisitan ai& urbe cui nome est stipi .Eti iter mi Amasstia aegyptii cotenereinee ullius sane mometi ducere:ut ci praebeius fuisset nec isigni sat rex lia ortus. Sed hos amasis ad se solertia tio asperitate pgurit Erat ei cu alia boa infinita Stupis tu uero pelvis aurea:in q ta ipsae et oes eouiuat semp pedes abluebar hac ille cos rigit ex urbs eaq; daemo is statuatii facit appositissimo urbis loco statuit aegiptiismulacru assuetes magnope uenerari.Id amasis 1 erie popularibs edoctus: uocatis argiptiis apit ex illa petui in q primo regiptii euomere immingere :&in qua pedes abluere cosuessent factum ee simula Tqd metalepe uenerarentura se aiebat pinde at pelvim esse se, et uias an hac fuisset plaebeius, pntiaWineet rex:e iubere uisibi honor heretat retieretia.H ut i moquad se tragiixit aegiptios ita ut aequu ceseret ei seruire. lde hoc usus e in rebI agedis istituto afl aurora usq; Au resertu es oν acturate negocia q expediebat agebat. Dein potabat:& iter copotores iocabat morione ages ac scurra. Q uibo rebnoffensi asci talibus eu uerbis castigabat.Rex Alce testi e dignitate tua degis o ag tantate dimittis neqtia Nagebetes augusto I solio sedes auguste iterdiu res agm11 rare.Ita& iptii cognosceret a magno sibi uiro 'sideri:&tu melius audires:Nuc hau3qq facis e regia dignitate. His ille indit. Arcus ab his qυον sunt cu st optis inteHi eos si V et Arcus eolleti sinit tu iri:nee posse eis illos eu 1gigeat oti ita & hois institutu si assiduo labora paratiore studio nec ulla ne ad lusus biigulget laetiti re ut pegetentim aut mete eaptos si Lusus ne

aut mebris. ego intelliges utri rei ips spertio Hare amass aleis rndit. Et ent sere cessarius amasis cu guatus foret fuisse polagi toeaAi eo Alcaeitate studiosus:& uir ne tit re1v es agedau anxius:& quoties eu potate ac se oblectate necessaria deserisset solitus cireu, Amasis eudo furari cureposceres ab his Q dieeret eum ipso1vhere pecunia ae negaret a3gu mors ia3 oraculuqc eun eo in loco erat:& frequeter ab oraculis co uictos frequeter abso Amasis itutus. Atoostq assecutus e regnu ista egit. Q uic igit eu furti absoluerat hon tὸpla deos neni euror habuicine ulla re ad stabilimetu goauit: ne i adies saeriscauit ta nihil mereretur striaderet fa8a responsa. ut at eu pnuneiauerat furethos tanq Dere geos: Minerὸ nec medacia regJetes oracula maxie coluit. eterea, i uestibulla. Mine ae fecit opus uae uesti admiradu octoge pans caetera:tu sublimitate:tu magnitudie.Tata euastitas lap*gu bulumat substructioumquinetia ingetes collossos 5c manes angrosphingas ibisse posuit Alia quo saxa pgradia in apparatu coportauit gucta olim & lapidicinis q iuxta me, phim sunt:ptim utiq; qmaioris molis erat ex urbe elephatina: aesai sistat Digiti Aiebrum naui alloe. Aὰ haec in minime seg maxime ogum admiror attialit aedisciti exsolido saxo ab urbe elepliatina:in quo agerego trientu eosumpserunt guo milia gel sommuiroax:goes erat gubernatores.Eius tectu extrinsecus eurius &uiginti cubito*lo iiugo qtuorgecim latitudo:octo sublimitas. Haec e gimesio exterior tecti ex utiosa pige Introrsum in duo ge uiginti Ec amplius elabitoν elogitudo: n sublimitas Domus haec ag ingressu tepli tellocata e. a ob id assit in teptun se iste pertracta tectoaguerso eti suspirasset eius uehegi architectus Utpote plesus glutino ipe opere ea deestomachatus Amasis no pmiserit Ro)em ulterius trahere. Onulli alui quessa ex his:

q uectib, lapigst agebat ab illo suisse oppressum.io lapiden 1 troductum.Tonauit terea opibus ob magnitugine spectaculo gignis caesia teplassignia tum 1 mephitdplti Vuleani

Vulcani colosso supino aute illud posito logitudinis v ct septuaginta pessu. Sum colosus

e iii

93쪽

LIBER AECUNDUS

tile pauimetu gemini eologi stat ex aethiopieo lapide uicenu pedum magnitussis hine de hic illi magno assistetes.Cuius istar e alter 1sai lapisseus eode habitu iaces.Illud etia Aegypti qditi mephi e teptu iges de spectatu dignissimu aiunt Amasm aedificasse. Sub Amasi urbes rege dieitue egiptus fuisse maxie beatat his q regioi uel ex flute uel hoibus ex regio eρ quot uentutide orbes si uolerent tue fuisse nuero istac uigiti milia. Amasis quoq; extitit:qle Viuendi gehaea aegiptios coqidiuut singuli eoμ quotannis apst Puinciapi sides deicitia

ratio renton uiueret. Et q authoen saceretraut no Aemostraret selegitime uiueretis mori: Solonis afficeret. Quoa lege Solon ab aegiptiis mutuatustatheniesba tulit: illipsit castissima lex assidue usurpati Amasis quonia graecosa erat sttigiosus cu alia 1 quos da graecos officia Naucra/t eo tulititu his qI aegiptucocederet. dedit facultate naucrate urbξicoledi. Q uiuero eotis urbs tu nollet iste habitate sed nauigado negociari fecit male certis i locis aras S phana era Chius trustili Adeo maximueoya phanu at celeberrimu uocat: graecu.Ciuitates atq coiter Theus extruxerui sui tonu quide:chius theus:phoeea:clazoenae. Dore at thogus: i/us. ha. PHoecia licarnasus: aselis.Aeolo fuero unamitilene.Hau ciuitatu hoephanue: de ab his suefecti Clazo emporii nudina E siue mercati pbent. Caeterae ciuitates:qcosortes huius rei suin rei agmenae ipsos plinetis cosortesut. Separas in aediseatietui inetae Oe Iouis Samiat iunois: Dorum Milesii uero Apollinis plianu. Na uetus emphoriu erat sola naucratisil ter hoc in aegyurbs pio ali inultu. d si sis in alid aliqluili hostiu afleuissetitiis neeesse hebat deierare se

Rhodus ustisse inuitumidato p iureiurago eade naui ad canobleum nauigate:& si id minus p coCnigus iratios uetos posset onera fluvialibus nauigiis circumagere lustrago desta donee puelHalicarὸ ret naucrate. Ita naucratis in honore fuerat. lauero cum aphictyoes replum qd nune nasus Asphis eiqa illud prius sua spote dessagrauerat neeetis taleris costruendum locassente Phaselis Delphi quos cirta pars sumptus cotingebat eitea ciuitates uagi cum aliunderium uer mytilene no minimu ex aegypto retulerunt. a amasis quide eis mille taleta alumnis.Graeciat qDelphiὸ aegiptum icolebat taeenas mnas donauerunt.Cum teneis quo amasis amicitia sci- cum eietaist iniit ita ut illine uxore et putaret sibi esse Aucenta. Sive foeminae graeae amortemptu eaptus:siue alias ob beniuolentia cyrenaeoru uxore qduxit. Alii uolunt stia fuisse Batti Battus sibi Aee ilai Alii Critobuli inter suos populares Diri spectati no1e Ladieenicum quassu Amasis in toro eubaret eocubete n poterat:cum in aliis mulieriba uteretur.ld cum diu feret: Uxor Ag ea amasis tu ueto inqt uxor uenescio me sisti.Ideo nullo machinameto uales Ladice' egu erciquo minus inter oes mulieres teterrima pereas morte. Ladice cumpnegago Veneris nihilo placitiore redileret. Amasim:uouit intra se Veneri si ea nocte secu eoiret amasis. statua c Hoe.n.sibi esse machinametum I statua cirenasse illi missura. Cocepto statim uoto eoiit eum ea amasis:ae deinceps quoties agiret cum ea coibat:ae post modum ea perquaIdegileetit de lagice uotum deae soluit facta statua citenas 11M q ad mea uur me moriam leolumis erat extra urbe citenensem posita.hac Ladice Cabitis postea aegisto potitus est eo nito qnam esset eireas illesam remisit.Donauit item amasia donaria q misit in graeciam.Cyrenas Oem statua Mineruae inaurata de sui imaginem pictu aagubrata. Lindis at Molapigea Mineruaesimulacra: de thoracem lineum spectaculo gignum.Samum uero lunoni bifarias sui imagines: quae magnos templo erectae erant Polycra post ianuas ag meam us aetatem. Sanum quidem propter hospitium.quod inter iptes sum erat &Polyeratem macis Diu.Liguat nullis hospitii glatsed qa tepiti qflligi e. Mi Cyprus nertiae seruiue extruxime.Danai filiae post q agnitae sui mulos aeripti essu erat. His capta donaria aedicauit amassiprimus mortaliuenν cepit:tributaria serit prouinciam.

94쪽

ΤHALIA XXXVI

Herodoti Halyearnasei Historiarum Libet Tertius: qui inscribitis

Thalia Laurentio Vagense interpraete. Duet sus hunc amasim Cambyses cytissus comparatocu ex ahis cibi sesQbalperabat tum ex graecis tonabs aeolibusq; exercitu:bellu mouit Ob hane cam misso in aegiptum legato.Cambitis petiit ab amasia filiam:& petiit consilio euiusdam aegiptiua amas erat Sensus: st se potissmu eae olbus et ipti medicis Amasia ab laetore oc libetis ab .maxisset a mandando inpetias quo me rus adamasim miserat petitu ocularium medii eium in aegipto esset luestantissim v. biil insensus Amasiaegyptius institit suadere Cabysi ut ab amasi filia peteret:ut ille aut moerore afficeretur data filiaiauin data Cabis redgeretur invisus. Amasis ea nec gale audebat nec abnuere.Nam de tabissem intelligebatn habituν illa otis loco sed pellicis:& persa cretia grauabat. Horrebat hare teputans ita tibi faciendu statuit Erat Apriis superioris regis filia note Nicetis utilea gomi relicta grandis at speeiosa. Hane Nicetis puella amasis uestitu pariter de auro exornata pro sua in os as dimittit qua eupost ali puella qtum ipsCambilis salutasset silia amasis appellasvpsa ad eure inquit rex ignoras ab Amasi elusus:qui me ornatu eoptam transmittit trages tibiε, sua cu reuera sim apriissilia:que ille tam suum: iptiis rebellatis interemit.Hic sermo extitit tarq cambisem Ciri uehemetet indignam induceret aduersus Viptu Ami ita quide memorant psae. Aegiptii at Cambisem suum uendieat asserentes eti hae Apriis silia illa esse genitum. Cabys Cyrum .n.fuisse qui ad Amasim miserit super silan Camissem quod cudnin tecte cur i adydnt de si eos hoe non latet. a si qui alii profecto lea iptii recte norunt mores persaὸ ptum rum apud quos illud in 'mis nefas est illegitimum optinere regnum si assit legitimus Praeterea Cassantines filius erat Cabises Pharnaspe uiro Achaemeniae geniten mulieris aegiptice Sed agiptii regesta transferunt f ngentes sibi cu Ciri familia Itereege recognatione:& hate Oem ita si habet. te a ille sermo mihi non probaturi quo At Persipemuliere sida pegisse ad uxores Ciri introgressam culiberos cassandanae assistetes for reges qma ac statura egregiacos piraretur:supra messu agmirabunda magnis vilisse illa latigi Cassad bustei Cassandrastiqciti esset uxor ita dixisse Meqtallu filiopa sum mater Cyrus nescoteptui hei praepones qda ex aegypto ancilla uidelicet insensa Niceti ista disisse & ei maximu natu filioν eam bisem subiecisse.Ego uero tibi mater euin uirile areat adoletaero suma aegipti redda imaeee ima sumaAg gixige eirciter dece natum annos admirantibus mulieribus:& in uirile adoleuisset aetate:& regnu obcluisset holus rei inhmorere pio bellti intulisse accessit huc te aliud quidia ad hanc sumenda tapeditio, nem.Etat quidam auxiliari R Amasis note Phanes genere halicarnaseus uir eoostio praestatis: Niti re belliea strenuus.Hie Phanes nescio qd amasi succensus nauigio pro Pharidasti texat ipto uolens I colloeutionem uenire Cambisis eum Amasis linter auxilia uir prae, res no parui momenti esset:quod de rebus aegipti no nihil copertissimu habes t i stati, sequi statista agHibita diligentia assequendi.lta ad holem insequessum mittit eum triremi euouehou figissimo qui phanem assecutus in lycia cepitu Atio rettulit 1 mimum ab illo prudentia superatus. a phanes mactatis custodibus abiit in persas. Cabiissem molientem aguersus se iptu expeditionemrN quo pacto carentia aquis loca transmitte et ambi retem agistretq; cum alias Amasis rex posuit:tum uero quae ad transmittetissum pertinebat suadens ad regem arabum mitteret oraturuisbitum

Praeberet trasitum.Hae enim dumtaxat paret ingressus in aegiptu.Naa phoenice usq

95쪽

Cadytis ad montes caditi siquae e urbs et arrio quinue palamni uocantur: a eadyticinurbs mea fert opinio Pn minore urbe illarius empori scdm mare ui ad urbe lan uara=bicae ditois stab urbe tenso rursus liriacae usq3 ad locus er bonitidis: iuxta que caso mosptingit ad mare aset bonitidis lacunquo se Tipho fertur occultasse: deinceps ia a gi lus e. Hoc in intercapedinis inter urbe icnis iam: oc monte casi Uni & laciam set boniti dis si exiguus tractus eseditineris instar trita dieru uehemeter aridus.Vept qd pauci eo qui in aegipta nauigant notu hnt: c pergam dicere. Exoi meetaec praeteria ex phoenice portatur in aegyptia bis quot annis uaffictile uini plenu: id in ibi ne unu quidem numero ut sit dica uas uinatiu fictile aspici uacuu pl. Vbi nil dicat aliquis haec ua,ta cosa muntur.Hoc quo ego deproma.Praefecti prouinciaν necesse Efit ex sua σὸ urbe colligere uasa testaeea:q memphi portentur.Eadem e mephi alii aqua impleta portarei haec arida sitiae loca. ita hidriae superuenietes in aegipto scipia: ad ueteres in syriam portantur at hanc in mota:quem dixi aqcontracta persae fuerunt qui hoc ingressu apparatoci celerrime argipto potiti sunt. Sed tunc cum in expedito aqua no esset: Cambises audito hispitis halicarnasei consilio missis ad regem arabum nunciis tu Arabum tum iter praecatus optinuit data accepta inuicem fide Arabes seruat fidem inter hostiles mines ut qui maxime quam hunc in motu dant. Q uotiens scedus inire Volunt ali Ecedetis quidam medias inter utrunqi stans acuto lapide ferit uolam iuxta maiores digito ipγritus son:qscedus ineui. Deinde supto stoeco ex utius uestimento inungit eo sangui e septe lapides in medio positos interit genduinuocas. Dionisu dc Vranii Hoc acto idequi fuit sequester foederis inter amicus cotrahedi vadat hospite aut forte eiveisi cum Dionys/ ciueres agitur.Q dscessus & ipsi qui amicitia traxerui seruare iustu censent. Dionνus siu:que Orates: de Uraniam qAlitat appellat solos deope ee arbitrantur.Et queaemo Orates du Dionisiuita puell33 capillutondere aionta ondentur aut in rotu&ilpa subraden

Alitat steaquitibus camelinis aqua copletis onerauitregit ad loca humore carentia. Ibi Cabiles exercitu pstolabatur.Ex his quae narrantur hoc qd dixi propius fide eittiqd Corisssu mimis credibile eiqnquide memoratur: amemorare debeo.Est magnu in arabia uius sume note corya:exiens in mare quod dicitur rub M. Abhoessumine fertur arabum rex canale ex bouisraliis crudis coriis consuetu tantalogitudine produxisset ut aὁlo,

ea viti: N per situ aquam piluceret. In ipso arido solo agentes cisternas fodisseiq te eepta aqua potum suppeditaret: Ncusit assumie ad terra arida duodecim dieν uias Psa e tres aquae Auctus in totidem partes aqua deduxisse. Apud niliat hostisi quo ὁ ὁρ debnitus iustu habebat eastra Psamenitus Amasis filius cabysem operies.Nam amasim Catii Amasis bises i aegi tus,ressus no usuu nactus essed defuncta cum qttuor de Oragita ariis anni regnassetio eos nihil admoJucalamitatis:exptus defunctus ' de sale co8itus E, Ee I sepulchess ipse aedificauerat situs intra teplum. Sub eiuS filio psam enito maximu rei titit aegiptiis portetu. Apud thebas aegiptias quod ne prius unqne postea ass meam us aetate coligit utios thebani aiunt pluitabebis tin tuc pluit guttis. Perse tibi siccanea pagrauerat subsedere uicini aegi iiStaqiacogreu .lbi argiptio tauriliarii raret de ores phalet externua iptu abduxisset Isesi hocrei 1 titu sunt machiati Filios ci erat a phsse relicti s regiptos castra pJumtia icospectu pris posito i mediuduope exercituti cratere:dehic pductoS singulos puero supcratere obtrucauerunt. Oib Itersectis uinuecaqieratere it erunt. Q uo sagule epoto auxiliares ita eo

xerunt.Acriptio comisso pq multis uti cadetibus i fuga uotut seuptii .lbi ego r ε

96쪽

mitanga uigi ab indigenis egoctus. Ossaeopa qui in aciem eeeigerunt cla iacerent suistit ab initio distincta fuerat seorsum eiat persaν aegiptio Sed petisse capita adeo fra Persartigilia sunt. ut si uelis ferire uel solo calculo perforar possis. Aegipticavat ita fuma ut ea rapita uix ictu lapidis elidas.Cuius rei eam haese illi redebantifacile mihi psuadentes 2 aegyia Aegiptio Ptis stati a pueris railere capita incipiut 5e hos capitis adsole reditur eopactu. Quae ea tum capidem ca estu calvescedi.Nanaeo Oibus hoibus paucissimos quis aegiptios caluos uido taat, Cuius rei hoc causae es robustae ita gestant. Aepsis cur fragilia sint capitaud in ea es tu, a principiis Ibuuntur operire capita gestante pilea thiaras . haec ego huiusce modi oua uidi. Vidi ite alia istissimilias papiemi eoW:qui unam Achaemene Darii ab inaro aphrosunt cassi et ipti qumi postsi ex acie terga dederunt:nullo ordine fuga crupessunt. Ad quos eu se reeepissent metophi misit Cambissaque o sui e nauis miti lanaeam cum caduceatore uiro persa qui los ad geditione hortaretur.Isti ubi naui assi Uentare mephim uigent: frequentes ex urbe essus navim cori unt.Virosq; frustati

dilanitos in oppidu affertit.Et aegiptii ge post haee obsesi aliqdiu restituetu Aphri uero issaIaduertentes easdesibi quae aegipto eontigissent ueriti sese circa pugna dedide. Tunt tributu iter se partiti dona miserunt. tente, quo ac barataei itide lataphritia mentes similia & ipsi secere. bises munera q ab apbris uenere p benigne accepit: clautem a cire natis succensetistit opinor g exigua erant:quingentas.D.mnaSargenti miserant:has sua manu praehensas dispessit milites. Decimo die quam murEs mephis cepit Cabises famenitum aegi toptege qui sex os regnabat annos:deposuit in subura Psammebanis ignominiae gratia tum aegiptiis aliisvit eius animum experiretur. Hcc facto fit initus rexam illius u Hitu seruilicite data eum hidriaad quam omisit:& cum easimiliter indu hesitustas alias quas d legerat primoNuitem filias uirgines:quae ubi ad patres peruenerunt cum eiulatu ploratu caeteri quigo patres eo pectis fliabus tam male acceptis ui sim uociferati sunt at Aetietui. Psamenitus alintuens at intelligens humi uultum demisit. Praetergresvis puellis aquam serentibus secusso loco Cambitis an occulos psam me nitimisit situ eius cum duobus milibus aegiptio131 aequalis aetatis uinctas fune ceruice deferenata ora habentibus. Ducebantur aute luituri pectas his mi lenais'qui cuna/ui fuerant agmemphim obtroneati. ita enim rensuerant regii iudices pro singulis suorum inters hs:denos primo raegupti Wintersciendos Psammenitus praetereunten intuens 5e situm animaquertens Auti ad mortem aliis aegiptiis qui circuns egebant coplorantibus:at in gigne feretibus ipse idem quoq erga filiam fecit. His quoq; praetergraesus accidit utqqam copolopeius iam natu grangiora pistrinis bonis delapsus aenihil habens nisi quae inops men Alcabat obiret exercitu necn psam enitum alios aegiptiosi suburbanis consigentes. Ue Ut cospexit amenitos erupente ingeti fetu copellans note amicti eaput ucagebat. Aderant aut ei obseruatores qui F ab illo si, ebat ex oi uiati exitu eambis renoeiaret. Ea quae siebat agmiratus. Cabises misso nuistio psam menitupeoctatus eamqens famenite herus te Cabyses interrogat qobrem

tu q uisa sita indigne a seetii uiso stio ad morte euntem 3 eiulastimes sevisti paupere tanti Deeris tibi ut ab aliis augivit no propinquu.estabitis quiae ita interrogauiti Psam enitus auist his uerbis respongit.Pili Ciri domestica mala erant maiora qui pes, sem ea degere. Attamὰtatio amici gigna lachrymis scitra e multis ac sortuatis opibus Fivo si ad inopiam reeidit i Eri Φolimie senectutis.Haec ubi resposa ad hoc renuciata sui uisus obitus

97쪽

LIBER TERTIVS

teste qui aderant gae.Ipsi cibis miseratione subisse in ptinus iusserit & silium eae

his et morti addicti eent liberari:& ptem e suburbanas excitam ad se pduet. Sed filium Psam me qde qui aderunt tio ia si stite iuenerunt:sed primo icco quo trucatu.ipsu uero psam

ueruntpsaei honore Me filios reginetsi q ab eis defecissetiin illo 1 ffliis rellituere principatum. uod eos ita facere suae cum aliis p multis pol *bari documetis.Tum Ithanyra uero hoe,ithanyra inari aphri filius recepit:que pater optinuerat pricipatii: a Pauinarus sitis Amitthaei sitius & ipse pinum tecupauit 1pium.Nec ipsis inam & amitthaeo acqPausiris amplius apsis irrogatum est. Nue psam enitus male cogitas mercede accepit. Na eum a ciba: ad defeetione tegiptios Iduxisseticaptus Abae deinde a Cabise uictus e poto errio. in re taurino cosectim expirauitiat hune in modum iste decessit. Cabitis at ememphi in urbe uim abiit aio faciendi quae fecit.Et enim simul atq; in aedes Amasis ingrcssus e Amasis imperauit cadauer Amasis e cogitorio asserti. Deinge platum uerberibus caedi ac Del.

ra cur no deo depasci cadauere hominis. Aegipties aute quia psuasumhnigne animatam belua cremaba esse de omnia quae nanciscuntur deuorare:& post deuorando fuerit expleta Una cum tur ipsa re deuotata emori Igeoq; no eg apusseos cosuetussi ne mortuu beluis tragendi sed fallienditum ob iduum ne humatus deuoretur a uermibus. Ita neutris probata remitat agi Cabilis. v c ut ipsi alant aegyptii I no amasis fuit qui ita passus est segalius quida aegiptius eade quae amasis aetateique persae amasim arbitrates uexauerunt. Memorant. n.cum ex oraculo aussisset quae crea se defunctum sutura essente hoe morei uenturae medetigum putasseicit eum hominem qui flagellatus estiad postes sepeliret extra coditorium suum eat coditoriiqitimo recessu collocari silio magaret. Mihi in no ut haee ab initio amasis fuisse mandata desua de alterius Eois sepulturaised aliauab iptiis adornata. Secundum haec cambisas constituit trisarium mouere bellum aduersus earthagineses aduersus amonios aduersus aethiopes macrobios. longaenos et Maero. aphrieam ag alistrale mare i acolunt adueisus quide calthaginenses nauticis eopiis.adhii popu uersus alamonios pegitatu. Assuersus uero aethiopes prius exploratores mittengosti per specie dona serendi illo a regi spectatum illie mensam. Solis nunquigre uera esset simium res aethiopicas exploratum Solis meia talis esse memoratur.Esti suburbanis Solis me pratum omnium quadrupedum assa resertum earne:qper nocte singuli ciuium ma se gistratus properant ponere:ad ea ubiilluxit euilibet epulatum licet accessere.Haec ab Haterea tegi assidue iniligenae aiunt Et mensa quide qsolis uoratur talis esse sertor: Iehthion Cambitis autem tibi statuit speculatores dimittere continuo ab urbe elephantina ae, phagi e gh ex ictiophagis iges pree uescentibus maxime gnaros aethiopicae linguae. Vis: dum isti ueniunt. Interea nauales copias carthaginem uersus nauigare iubet. Verum haee executuros se phoenices negauerunt. Esse enim magno crimillis iureiuis ratisse se deuinctos. Praeterea non facturos sancte saEuersus liberos sues militarent. Nam eaeteri phoenicibus ire recusantibus ad pugnandum havdiidonei erant. Ita carthaginenses quo minus in lituitutem persarum redigereneur euaserunt:quoniam

98쪽

Cambyses aut aequu ducebat ui asserte phoeniet busiqui seipsos psis dediderati di eaeSbuS nauticus ess costabat exercitus.Ciprii quo et aduersus argiptui militia erat esse se Sapsa dederant. Cabilis posteri eae urbe elephalitia aduenerui Ichthyophagi eos Cabysis ad aethiopes misit iussos eti ea dicere quae oporteret.tu dona ferre amiculu purpureu dona ad aureu* torque tortile & armillas ae ungueti alabast caduq uini phoenicei.Aethio, regemPς'bi ad quos misit tabilis serunt esse maximi olum holum at pulcherrimi: diuer πιhiopulis 3 uti a caeter holum ritibus euasisitu uero hoe circa regnum p que e populari, macrobibus maximu* magnitudinetialissu iu3leat huc tege deligendu eensent.ad hos ita umuiros Ichthyophagi uenertit osserentes regi munera:ita locuti sunt. Cabyses psarurex cupies amicus tibi seriat hospes nos misit iubes ut in colloquiu tuu ueniremus tibiq; haec dono daremus quoν ipse usu maxime delectatur. Ag hos aethiops gnarus ad speculandia uenisse talia indit. Neir rex Fas uos io eu donis misit Q magnifaciat

hospitia meu neq; uos uera loquimini. Q uippe qui ad exploradu nos lae impertu uenistiS:oc iustus ille uir est. Si eui iustos foret tio aliena regione assectareis A eet a Iusti ossicotetus nec holes a quibus nihil laeessitus e 1 seruitute redigeret.Ei nuc Vos huc arcu cium date ita dicetes. Rex aethiopu regi sapa eosilitigat qnperta ta facile trahuntiata magnitudine arcus:tuca/uersus maerebios aethiopes eu maioribus copiis moueat bellu Interi diis gras habeat qoino inguetit in metem filiis aethiopumipter suam uelit aliam coparare regione.Haee loratus arilaxauit:eis q uenerat dedit usumo purpureo amiculo rogauit:quitia eetide quo eofectu:& cuichthiophagi ueritate deput Purardec tinctura dixissent dolosi inquit holes dolosa sunt eo3 uestimeta.5 edo loco de auro sciscitatus detortili moniliami armilis ornatu eius rei exponetibus ichthyo, γPhagiS risit ami existimatis uinetita esse inquit robustiora apugis uiculaee.Tertio sciscitatus unguentu cum illi de eosectura: unguedi ratione dixisset ide dixit qd ge ue, stimeto.Vbi ag tanti peruenit eius cos etessitatione audit: maiore Imossu Aelectatus Potu.Percoctatus est qbusnam rebus uesceretur rex:&qMogissimu ips a uiro petis uiueretur. Isti dixerui uesti regem pane exponetes tritici natura:piae immu ὀiutii,

Medi spatio hoi per typo i octogita annos Ag haec rethiopes niliit se mirari inquit si

stercore uescetes paucis uiuerent annis. ne tot Oe annis uicturos: nisi Hoe pomi

acceptu reserret. Afirmantibus ichthyophagis ita esse de uino. cin.ipsos perss subdidisse.Interrogatus uicissim ter ab ichthyophagis ge uita Nuictu plerosq; e suis ait

ad centu uiginti annos peruenire:no nullos et hoc aetatis transcederetribu eis eecarne

cocta & potu lae:& cuspeculatores genumero annop mirarent:ad sentem quegam eos giauxitiin quo loti efficiuntur perigeat oleo iniuncti uiola olentes: eam aqua Fons aiebant exploratores ageo inualaam:ut I ea nihili natare posset ne lignuq dem & q te istolam Diora sunt ligno sed ola pessum iret profundnm.Haec aqsi uere apud illos est qualis oleos

memoratur.igeo Maerebihiges logaeui existulit ea semper ututur.Demge a m Maero, te rexistes aflearcerem gegoxit ubi uiri es aureis uiculis erat alligati in n.apughes biiaethiopes olum rarissimum ac sciosissimules.inspecto carcere exploratores ispexeroto mensa: ge Solis.Posthac ag extremum aspexere eo sepulchraqgnr e Ditro esse Vitrea secostructa hune i mogum.Postea mortuum siue aegypti':siue aliovi more arenem pulcrarunt totum gypso 1queuntipictura' exornates repraesentat quoad potessi em eius Deinde cippum ei e uitio quoA apun illos multum e & facile e ogitur circunssim etitus medio mortuus Iteilucet nihil ne 3 odoris igi athnolscessitatis ullius exhibes sed

99쪽

emnia ipspilli moltuosimilia habes.Huccippum maxime propina intra aeges annutenet offeretes elotum repprirnicias hostias'. Anno exacto egerunt:circacia utb statuunt. ibus exploratores inspectis reuersi suntiqui eum ista renuciassent ca si eo tinuo ita iustus aduersus aethiopes exiit in expeditionernecprei sumetariae apparatu indictoine secuipso latio e initast in extrema terra faceret expeditie Dei ueluti Desanus nee mentis compos simularis ichthyophagos audit prosectus e tot peditatu qgraeeis aderat illic manere imperatis Vbi ad thebas e uetu delegit He exercitu qnqua Attiniosi ginta eliciter milia Os pcepit ut amonios Airiperet.geide oraculu leuis incederet:ψ, se eu reliquis copiis aduersus aethiopes cotedit. ed anqqnta itineris confecissentiexercitus protinus eu 3meatus Ois: quesecu hebat defecit mox M tumeta ag Desee8od fecerat. Q ibs reba cognitis cabilis si resipigetrac retroguxisset exercitu 1 eoqdmias agmiserat pco uir sapies extitisset. ucat nihil pesis hns assidue Icessit ulteris. Mi Pames 1 lites Oiuq3 de terra sumetet huerunt:herbis uictitauerunt. At ubi ia sabulo puen homines retibi non ulli diram re ppetraueruntina sortiti ex seipsis decimu que eomegetutiassaudies ea bises ueritus suo 1 mutua gepastione intertrissa assuersus aethiopes expeditione retro tediit thebas puenit multis de exercitu amissis.Et cla e thebis de egisset mephingimeos missos fecit titillincenauigaret:&exercitus age aduellas set opes ita gessit.Copiae atq aduersus amonios rrassae erant e thebis mouetes itineris Auces

casis seqbant ac nisi sunt quad urbe Oasim puenerutiqua incolunt semii hi q ferunt e

Drbs tribu sychrionia ee septe Atem p harenas itinere Aistare a thebis gregie iaceat lingua Beatorui graeca macaron nes. beat insulat.In hunc locu gr puenisse exercitus 'iniceps qgsulae de eo actu sit iter amonios & eos Q ab his audierut nulli alii quicqhntgieere. a necnassam montes poetierutine retro reuerterui: Ab ipsis at ammenis iss gemum sertur Dasis cum illi ex urbe gasi pharenam iter faceret. Jam medio sere spatio inter ea. & rmDrbs monios pranderent.Ingruisse magnu acualidum austim& ingestis harenae eum is Ob isti eos obruisse at huel modu illos e cospectυ sublatos Ita amam ee 3 hoe exereimiam harena monii memorant.CEbise mephi regresso apis que graeci uocant Epaphon apparisit. Apis Aegi ii ubi apis extititues meta qua pulcherri a serrei 5c celebrango festo epam gate. Id tunc Reietes argiptios Cambises 1 esaratus ob res a se male gestas pressos llos est in his gaugiis ppesitos:accersit mephis:quos ubi oraesto Serutriterrogat qd ita eum antea se aptigmemphi agente nunqaliquid tale secis enimue i3 saeeret. Postea ise regiisset parte eoplayramissa.illi dicere du ipsis deus appareret.Logo at is intertialle appareresolitum tune oes argiptios lenem celebrare hetitiam haec tibi augiit ea bises mentiri eos respongit:ac tanqmentientes morte mulctauit his intereptis iussit sacerdotes in eospectu uenire. uibus eadem reserentibus Adistisi quis getis mam eius ag et 'tios ueniret fore ut seno lateret.hactenus locutus iussit laeergotes agis

epaphus J ducere Api Illi ag euauucendu perrexerunt.Est at hic Apisigere Epaphus eti1ὰ Apidis si ea ganitus:quae nullum gum alium poteQciperescetu quam iptii assit fulgure ictagna eoncipere ex eo apim habet hic vitulus qui appellatur Apis haec signa .Toto eo Dee est niger in frontem Ens canssorem figurae uuadrate.In tergo e figiem aquilae,eatharum palato guphees Ieauga pilos.Post Q Api saee otes Uduxere.Cambyses DoCamby, loti ueeorgieraiaucto miscroe cum uellet ferire uentrem semur perengite eaehinatisses que agiseergotes inquitio capita nequam huiuscem igit existunt sati uitie atque in Apim carne praegitii& sertum sentietesidignus nimirum aegyptiis hic deus. Vos ecite lub

100쪽

aibrio hiluisse no iuvabit.Haec loeutus Uetauit his: quoi r nuerus erat ut sacergotesquiae sagris caederent. Aegyptios aliut quὰ sertate adipisceretur oecideretuta sessu solum e: Sacerdotes mulctati: Apis sauciatus timui I teplo iaces extabuit:que e vulnere extinctu cumulauere sacerdotes Ea Cabyscob hoc scelus ut aegyptii aiunt cotinuocabyses Isaniit cu ne age copos metis suisset exorsus primu ppetrare acinus 1 Smerdi Smeidis ex eicie sibi paret bstratie que ex aegypto temiserat ipsas liuore comotusissolus ille sortis Capsa arcu:que Iethyophagi ab Aethiope attulerat:ad duos digitos trahetl:qlneo ali bysis fabuse psis poterat: Smeidi ipside fecto hac uigit I sonis Cabyses uisione. uncius ada terepsis uenies ei nuriare Eugus S merdim I regio sedete solio caelu eotingere uertice. b Cabyssis Cabyses sibi metues ne se neeato a se occuparet Ipetivimittit 3 psas ag iluitetime, somniudu piaexaspe sibi exoibus psis uitu fidelissimu:Hie ubi suis costenditiseidim necadu Praexas

curauitaui quida aiunt caeci eduxisset uenatu:qui3a inquiunt cu ad mare rubN Pdu peSxiget ibi es demersisse Ethoe quide itiitiusteteN cabysis extitisse. Seeundu at scelus Cabysis

sororis necatione in aegyptia eum secutae:clex eisde parentiba erat soror atq eiae uxori sororci hunc in modum aceeperat uxore. antehac fae sorores I matrimonium accipere nequaq cosueuissent: abyses unius soroν amore eaptusicupissu a dein gueedi illa uxore cum *pter rei insolentia laboraret efficereiaccersiit eos:qui regii iudices nomi nantvt. Fiunt at regii iuilices delecti e psis uiti sunt ppetuitiis delicti alimius copetti Persarufuerint.Isti d persas ius dicunt: Ee legu patrian sunt interpretes:& ad eos omnia rese iudices runtur. Hos Cabyses percoctatur nu qua lex si quae sinat uolente cum sorore eo trahere matrimonium:iudices & iuste M ingenue respodentes negat ulla se inuenire legem iquae sinat fratri nubere sorore. uanga in inuenire lege qua liceat regi perseu facerequieqss libeat.Ita ne lege abrogatut metu Cabysside ne lege tuetes igi perirent: alia tuenerunt adiutrice eius qui sorore in matrimoniugueere uelit.Tune ita Cabilis ea Cabyss gixi accepit uxorem Aliquat a post de altera. Harum iuniore q ipsum contra argyp seror cestum comitata est iteremit: Cuius mors quemagmodum illasmergis aneeps reserturi cisa Nagraret quidem alui dum Cabyse quos eatulos alte a leois:altepremis comittit: hae interfuisse spectaculo: de cum leonculo catulus superareturialtem catolum huius Gis fratrem abrupto loco superuenisse.Et cla duo egent ita sopiores leoneulo extitisse. Et Cabfligum isseernit capiente uoluptate hane ei assidente illacrimasse.Ea re animad iversa Cabysem interrogasse quidna lachrimaretur: de mulierem gixisse se lago ratulo suppetias fratri serete Ideo sere st subierit memoriasmergis cuius sciret nemine sole ultorEiOb hoe gictum mei illam a Gmbyse suisse interempta memcrant. Aegyptii uero ob iggeum ad mesam giscuberetur mulier lactuea sumpsit eius gece his foliiqvirtim interrogauit utrum discerpta latuca an densa pulchrior seret: decumhietesso, iliget densa hanc inquit lactucam aliquando imitatus es:qui Cyri domDm denudasti. Ibi Cambysem Idi natione percitum insiliisse calcibus in praegnatem eam Ab ortu edito deeessisse.His rebus eambyses in praecipuos domesticoν insaniebat siue A propter Apim sitie aliuodcqualia multa in rebus humanis mala contingere eosuetieristi

Etenim sertor eambyses ab ipsis natalibus grandi laborasse morbo quem quidam si, Ccibin, erum nominat thata ab re fuerit cuius corpus magna aegritudine inualigum esset inlatita eius ne mentem quissem sanam fuisse. At in asos quo persas insanisse ueluti i Prae Piaees,s, spem:quem praecipuo honore prosequebatur:&a secretis hoc e qui ad eum diueios pes

Perserebat de euius Cius Cabysia uina miscebat:quihonos de ipse non paruus est Ad