Odeporicon idest Itinerarium reuerendissimi in Christo patris & domini. D. Mathei Sancti Angeli cardinalis Gurcensis coadiutoris Saltzburgensis ... quaeque in conuentu Maximiliani Caes. Aug. ... memoratu digna gesta sunt per Riccardum Bartholinum Per

111쪽

Catholici persuasione alte omnino fore aeterna inuicem pace coluncti felicissimam hanc in Turcas expe/ditionem faciemus Atl ne res absentia nostra frige scere quodammodo uideatur rogato uo uelim, ut aliqui ad hoc negocium tractandum perficiendumq; deputentur, ut cum pxima idonea tempora offerens, quod dc uos imagitare videmini, donos summope cu/pimuSi pro gloria, incrementoq; nominis Christiani,cXequamur. Caesar igitur cum ornate acuteq; in hac

sententiam disputauiiset, trigoniensis Regum mandato respondit. Qui postqua Caesaris tempora eXcu sauit se testem etiam esse dixit Caesarem intiquam ad bellum in Turcas inferendum requisitum fuisse, quin semper paratissurus nisi finitima,& itestina bella impedivis sent inuentus fuerit. Quod aliqui ad hoc inte rim eligerentur probauit. Sic quot urcensis addi mitiam in re commendationem ut suus est mos uerborum cultu in eandem iuit sententiam. Ita dies orando disputando finitus est. Sequens aute donando, claroiendoq; clarus fuit CAESAR enim Ariam Regnam Neptem Cruce aurea quinq; adamantibus ornata, singulorum cuiusque palae pollicaris latitu do in ambitu autem Uniones uigiti albicabantiquorum cadet a fere magnitudo exat Regem Sarmatiae Lato clauo equoq; ungularii tenus cataphracto do nauit, qui cu hilari amo donii accepisset sic fertur di siste sacratisimo Caesari immortale refero gratia, atq; i hoc equo cu omni ocius regna mea esstatu Psua Maiestate ubicunci libuerit me pugnatu' polliceor.

undecimo kalen Augusti qd sibi Oino suasum uelit

Dona Caersartio Tacita Caesaris matri momi pro testatio.

112쪽

Anna Regina Viadissa Regis filia, cu Caesari despo

lata quodamodo uideret iImperator corona auream qua Ladissatim Boemiae Regem olim coronatum memorant afferri iussit. Inde aderant i Notarii, di te

Lesbii est cxorsus. Quanu ego te uxore meam fore dixi sequestraq; fide tu mila iunci aes in ut uel A

ROLO uel PERDINANDO Nepotibus nubas

sciatentia est si uero neutri tu mea uxorcsta. Quaob rem cum alter Castiliae,Arxagoniae, Bethacael regna habeat alter Ncapolitania in Italia scepi' habitur' sit. Egol ii Romano' Re dc Impator sim Te AND R egina nuncupo ac saluto aureaq; hiis dici is co/ionam capiti imposuit. Duodecimo kalen ut omnia ore confirmarens Ovsar Re Pannoniae. Rex Sar in ali D, ReX BOesariae Regina Anna Regina Maria, Cardinales trigonicia, Gurceia 'xincipum ijde quibus mox dica ingcias numinus in diu Stephani teplo conueneriat ordo sic seruatus cst in dextris sellis Caesar Reges icos deruti Ropertus orator Britanicus Ducc flauariae uilicimus d Ludovicus fratres Albortus de Mechel burg, dc Vliacus' irrelabo sensis Duces Episcopus Bos ensis Panno Andi cas deicii c3in Palatinus Lublinen Raphael post hos uiri a S cretis armariae, Boemiarq; Ducufi orator consertim Osis sc ibant in binis tris Cudinales Stri onienae Guucti sedebat,iuXta Laurent Epus Feli 'ontificis orator quida nuper a sede apostolica cumccunia in Pannonia Legatus, Inde Archiepiscopus Brcita ensis Epi copus Rarisboncni Germani Archiepiscopus

Colocci comes de Frangapanibus Episcopus quil

113쪽

ecclesien panno Episcopus sadissavieni Episcopus Posnanien Episcop' Premissien Sarritatae Episcop'Olomucen Morau' Episcopus Patauien Episcopus Labacen Episcop' Chiemen Germani Episcop' Vacientio. Zagabricia pannones Inde Palatinus an damirien Dux eo burgrabi' Palatin' Marieburgen Sarmatae Albertus Perianain camerarius regni Boe mixtosiroro Sarmata. Multi praeterea tu Panno nixitu Sarmatiae uiri nobiles,quoria nomina in Nomectatura scripsimus. In medio aute locus aedificatus in bulis erat ubi Anna Mariaq; Reginae consedebant. sed aut interualli deXtrorsum ci aliorator Hispaniae, ac Palatinus linen qui Annae temptu introcunti comites Xtiterat tenebant sinis tra Casinali usac eorgius Marchiones Brandeburgen Maria Regina,quae ipsi comitati fuerant, una la PrincipeSuiri, Comes Bernardin' de Fragopan.et Bornamissa adseruabat. Confecto igitur sacro Caesar ex solio discedens, se ad Mausolaeu patris Fiderici quod prope eiat, ut Ponta Max. habiti indueret icotulit Inde ego cocionaturus quana mihi angustisssimus terminus praefixus erat, adorandum acceli sed tantus deperditos hominia sere pitus increbruit tanta distbnaria gentium uocul ua rictas inualuit neq; en fabri lignari liqui ad concinnadiimp Caesare suggestu uenerari fragore numeraue rim ut ne tertia quid parte recitata pei suadentibus etia amicis desinere cogebar. Tunc illud Terentianti in mente uenit, Di boni, Quantii homo homini prae stat. Namque madira odia diuersae orbis regi oes ita demores sunt. Certe ego astigophoro Aiace dignus

114쪽

esse, Qui dem arbitratus sim, apud illos haberi ora

tionem polle qui et pullos quorum comeduntiet lac concretum cum salignine quano potant. Ego nihilo minus, cum Regem Sarnalia attentum quodamodo uiderem, talis per sum prosecutus, donec monstruosae gentis immanitate uictus accersitam cXtemporaliter Conclusionem feci. Verum utiquae minime audita est

saltem legi possit orationem, dos breuiter,concisci subscribendam putaui Finis Secundi . Sequitur Tertius

115쪽

LIBER TERTIUS.

ORATIO IN CONVENTU INVICTISSIMI

MAXIMlLIANI Caesaris semper Augusti, Serenissimoruq; VLADISI A LUDOVICI Patris&Filii, ac lGISMUNDI Pannoniae Boemiae ac Salmatiae Regum per Riccardum Baitholinum habita.

ET SI ab orandi osticio in quo tante mediocriter uersatus sum semper abhorrui Sacratissime Caesar Serenissimi Roges nunc aut e sententia hoc onus, quanqarduli sinus cepi. Nam quis unq in Diuino Sacratis sim Imperatoris triuq potentisiimio e Regum con

speetus suis in in ta amplo Reueredissimo Cardinatiuito Principutillustriuml uiromi consessu oratione se habuisse gloriari potest Profecto ego Sis 1mox talibus gratias no uulgares habeo, Quos tu me prae ter consuetudine reddidisse animosiore uidere uideor, tu quia Christianu Impertu quod consilio crumis tueri non modo sed dc amplius reddere, di latius uos de ceti pristinas uires resumpturu es se arbitror C. eterutanta uestri omniti sue imperia, siue res gestas copte elaxanimo, magnitudo est,utdc si mihi satis firma indicendo fiducia ne dicam confidentia praesumpserimno nihil timere,ino cogar. Nam si Demostheni apd

Philippi Macedonu Rege diceti contigit ut pene a berct , unde inius ciuis Phocionis praesentia adeo timuisse pium est ut illu linguae suae nouacula appel/lare solitus sit . Si multi e Latinis etia in foro alluci nati sunt. Dii boni quid mihi facere par est: cum tuu

116쪽

Diuisi

Sacratissimc Caesar inuictis si inom l regu conspcctu

inrucor Quare non timca dicendi imi cillitas, luestraru res magnitudo qua candidas simu dq; ingeniuobrueret culpassa crit. Uc aut cia de hoc felicissimo

couctui qua neces axius idcq utilis Christ ianae reipublicae futurus sit isti l de uestiis laudibus, atq; egnom uestro' dignitate uerba facturus sim aequo animo fetatis obsecro is aut concisius deceat aut pra dius lipsa fortasse cru sublimitas cXposcat, ilXero Pro feci o si id ingenii in me est quantu liconices ura asseqpos una Dci pt. Maximi nutu ut tandc conuenire iis, fac' u iudico. Quid cni tam iacccstariti fuerat idcXperendu magis rivit Labantibus pene Christianas gentium rebus uos qui Dii in terris habiti estis communi omnici utilitati, consuleretis instar l: Numinii coelestium cura totius orbis susciperetis O auspicatissimos dies o foeticis ima tempora, staculum aureia linquosa ncces artu dc uobis ci cnisi uni Reges id totiorbi terras concilita cclebratu st Vidcycni nec pse octo fallor s multates non modo odaal si qua prius intercesserat peritura sed ita tam arct is uinculis salu berninia amiciciae foedus oritus ut Christiani Sina postes timere possint, no plane vidca. Quandoquidegentes impia: ac perfidu' irca egenus qui l nostiae aduersan religioni cum rari impcratoras tot uictili imouercgu societat astinitarcs r in relicXciant ut sibi, Prob. at suisq; ipso' regni t me tincccsse criticum praus mulpessis cladi to liberius,' dici possit ut iup intelleximus d cxpribus sumus cia maNima Christianoi u ladciat i internicio nec id meminisse piget nias irruperint scdcSiptaedas

117쪽

abegerint,tataq; unmanitate usi strantur, ut ne insantibus quid parsum fuerit adq; tu imprimis ausi sunt,

cum Principes nostrosiquos tuedi nos ruincia est idcodiis idc bellis iter se implicatos intelligeret. Neq; n. ut corunde Ascordiis a Turcis Byzantiu captii fuerit, repetendumst non ut florentissimu toti' Graeciae eversum Imperiti imposituq tot puinciis iugum sed receriorib' insistendu rebus est ut hunc Conuentu neces ianum fuisse oes intelligant Litterae siquide ad tua ma Accersitaiestate Sacratissime Caesar allatae fuerunt qbus signi narratio ficat Selimu Turcaru imperatore Fost fratres nepo Prob.a fites a strangulatos cum totius orbis imperiti anio prae turis ponereti expeditione in Italos parare coepisse ratum ut litteraru uerbis utar iis subiugaris, reliquia quod destinauci a facile perfici posse. Itaq; ingenti nauium classe parata congregatis undi i militibus comeati busq; ad maritimas urbes dispositis rasitu ad talos meditabat id ut tutius securius' esticere posset te

cu Serenissime VI adissae pace firmauit atq; id ipsuquod cogitauerat,ia perfecissiet nisi a Sopho cisas

Imperatore apud Araxem suuiu cum ingenti eXerci/tus caede a fligatus fuisset. Tanto cin animosiores ad bellu in Christianos suscipiendu Turcas fuisse coniicio ut maioribus odiis ut retuli principes ni detineri uidebant . Quid si littoribus Italiae curinfiginta mili/bus qui tu appulissent. qui milites describi undeco piae ex Italia qua diutinis bellis ia uiriti exhausta est, ad in immanes impetus repellendos parari poterat Atqui tu Augustissime Caesar, nam tua Italia est, te

dessendi debe tande succurrisses triumphul repor/

118쪽

ses. Scd, deos immortales libere sari liceat mihi obsecro quo pri caesos quot populata xegioes, quot oppida deuastata fuiste putandumst, Itali tuas lon/gc. n. abes suppetiassensissent. Qua Ppter DiiS magnis uolentibus auguror qui sacra religioni far nunqdcfuerunt actum esse, ut d Reges orientis mutuis se bellis cbilitarct dc uobis ad concordia, paccq ineundam, pus suppeteret,quae cuprimu ab Xicinis ho/Scdm diu stibus intellccta fuerant, non solu fano lacclient sed sionis mc criane suis 'de limitibus tutos ecposse aibiti abut dbs ab utili circo hic couent' ut necessarius, ita dc utilislsin' ut ad hanc quoq; parita descendamuS uideri poterit. Si .ma prium cuiusq; comodum psequi uolumus, quid hoc utili' unc cogitari potiterit. Id salubrius cscio, cum Ab hil regna no modo armis coparari, sed etia amicitiis fulci Proprio dcbe liqua cum uera sunt firmissura ustabilim tua terunt,contra aut maXimo saepe exitio fuiste manifestum est, qua de re exempla re apud Romanos, apud cxterno neu uobis equar plurima referri Vtilitas a potiunt. Pia haec societ re si ab aliis, potissimuRegnis r Qbi Augustissime Caesari crenillimi Rcoes

ut diu CXpetita iraspetuo conscrucida est Nam te mcdu periis coniunctiis is, ita de societate amicitia coitinet uippe tuo sitis utilissimul ent. Ccrmanias quid Sarmatuae citra ultra li istulam fluuiu uir gis ab ea re Pannones Caipathais montibiis quί de Narmatio dicunt separans qua dem hanc puincia

in istimUSi colunt, mutuoq; comta tria agitant Quo

tum ergo ucstra haec imperia interliminiit diuid is ubi

119쪽

altera alterius subsidiu ¶re simul dotrasmittere copias potessi Quamobrem huiusce foederis, felicissi maeq; astinitatis uiculii non solum uobis utile rit edposteris quoq; ac regnis alli pacatissima sceptra quoruhil prius aut antiqui' optari potest,eXcipient. Haec

non tantum dignitatem suam ac maiestatem retine

bunt sed per uos etia ampliora fienti domaiora.Nam cum animo complector bella scilicet a uobis toties feliciter gesta uestriq; ommii diuina ingenia, Imperioria potentiam, ac magnitudinem procera uirorii corporra promptissimosq; ad pugnadum animos. Quae plaga orbis terrarum modo beneuolentia uinciamini quod tam abstrusum mortalium genus quod a uobis repenetrarii reuinci non possit Nam ut a te incipia inuictissime esari nihil in quopiam mortali quantuta uitae felicitatem laticinam magnitudinem attinet, qui tibi uel natura largita fueriti uel tua parauerit uirtus desiderari potest. Si enim genus repetimus a Clodoueo Francorum Regein priores illos Priamia atqMaicomyrum indagemus ortum habes. Qui quide non solum Alemannos, Gothosque uiciti sed etiam, Alarico in pugna necato Aquitaniam subiugauit tu/oruml maioria in Gallias usq; propagauit imperium Floruit Quadringentesimo nonagesimo Dominicae conceptionis anno. Hoc autem a me relatum est ut omnes intelliganti Genus tuum mille dc amplius ad hanc usi aetatem annos continua Regum i Princi Dumni serie claruisK. Sed multo clarius tui reddunt

Quippe qui ex matre Regina HEDVARDUM

Vtilitas dea regnis de posteri S. Tertium a laudibus CaesariS. Laus a Ge

nere.

Lausam talibus.

120쪽

Lusitaniae Regesn auum patre Fidericum Ro. Impa tore refers. Sed haec dos ornamentu asterre aliqsui dent , tamenis uirtute et res gestaru gloria eXcolans' cum uenia praefatione sordcscunt quodamodo ait Laus a se obliterant . Quantu autem tu Caesar laboraueris ut ipso. mai'. s. imperii decus posteris relinqres ista maiorib' acceperis Psecto arduuisset recensere tu in ani mi tui praestaria tu inrcbus a te feliciter gestis positu Laus a pria colio tuq uidet . Nam si Prudentia qua polles in dentia cum cogito, qui tibi coparaxi posit, reperio profecto nemine, in 'pria haec tua laus sit non minore copias consilio a imis uicisse. Vnde nullum unu fuisse imperator puto siue Caesarem Dictatore Augustum l ccns cassiue Xicinos illos Philippum Macedonicia Alexandrui Antiochum, Mitridate Tygranem siue maior tuos thoiac Albertos Rudu hos Fidorico nomines qui perinde atq; tu Sacratissime Caesar aduer a conrigere cnim tibi plurima non solum forti Fortitu ore animo pertulcrint, scd feliciore quoq; cXitu stipa/dine uerint. Alterii Prudentia: alicae Fortitudinis specimecst hiis ergo praeuiis, tum domi consilio tu foris bello

populosissima atq amplis lima imperia, tibiici poslaris oparasti. Dixi tia bello, nam ubi hostis cosilaos pari no potest sciro crincndu si ua dem in parte 'fortis, ct chemens, linuictus cmper Xciteri te Laus a re sessui Sycambri Monna, Galli Helvetii. Juibuscubus gestis septies, aut amplius signa contula sit. Qui quidccum aberaS,uietoria quodamodo frui uideban cu aderas quanti Diuina tu piariciaria atq'iirtus possct cum facile uinccrctat Ocnticbat. Nolle Bocmica puonam