장음표시 사용
171쪽
tifici novarum Contributionum auctor vulgo crederemta Quum vero coralia Pontifices quibus tam secretioribus Consiliariis, pecuniae conficiendae rationes inirentur, quidam Cardinali parum aequus Equidem, inquit, sanctissime Pate nullam ego meliorem citra omnem Subditorum querelam, imo cum ipsorum quoque gaudio, colligendae pecuniae ratio-uem noverim quam ut Armellino id enim Cardinali nomen erat pellis detrahatur, se ditionem vestram, ut Luporum pellibus fieri alias solet, circumscratur. Neque enim dubito, quin vestri Subditi omnes, pro ea saltem inspicienda stipem ultro sitit collatuit. Hisce Nebulonibus Princeps omni conatu obsistere tenetur illud cogitares: Deum pro maxumo beneficio Populo suo dato, illud recensere, quod ab exactoribus eum liberarit Hippo a Cossib in Princ
te cap. 33 Consul l es, inquit, Rebumus, ad eum. deverL.
segni Priaci i, ut noxa imponat Tributa Vectigalia siure magnai ausi , esse in Inferno Poenis Tartareis cruciandoste petuo. allegans illud , in Machabaeor. Et tu qui Inventori mnis malitiae factus es, non effugies manum Domini: Cogita: itaque quod morieris, xcito dc generatio tua cito extinguetur. Illi enim Deo quo pacto possunt esse grati, qui ut for ant, proximo in calamitate, nulla spe salutis apparente, sit rabescendum. Hic addendus est omnino Erasimus tr. deui gua, Io Ubi reser elegantem historiam , de quodam, exactionis sua res, qui sepeliri voluit Lutetiae in ore Cloa-
cae,&c. Bonum praedicantisti Exactores, quod pessimum est in Regno. Et generalirer, nulla res sic exterminationum, quemadmodum Simulatum Bonum Unde laudatur Xerxis
Pater Darius, qui cum Subditis tributum indixisset, accersitis Provinciaruit Praelactis, eos interroga vit an Tributum illus grave Populis esset. Et isti, mediocre esse respondissent iussit ut dimidiam anthm ejus partem exigerent Plutarch. Nam manis:stum malum, quasi natum sugitur cauctur malum
172쪽
autem sub specla Ioni celatum, dum non cognoscitur, nec caverar, sed quasi Bonum suscipitur,in idem conjunctum
Bono exterminationum Tales Consiliarios probarem qualis fuit Gorellus Oritia, qui prudentiTime Ladiilaum Regem tuum Neapolitanum, circa inusitata tributa occupatum,
monuisse legitur moti posse ab hoste ullo proficisci consilium
eo nocentius. Jovian Pontan. d. prudent tib. 3. Aut qui Erythriuna, Praefectum Imperi sub Zenones, imitantur qui maluit Magistratu se abdicare, quam majus onus, praeter Tributa ordinati a Popula imponere cum tamen Fiscum eXhaustum profusionibus & largitionibus Caesarum, non esse suilicientem ferendis impensis Publicis videret. Suida in E shrio. Non omnis Regio Tribula d Vectigalia graviora ferre
potest. Inde Joh Mariana, d. Regis In .c prudentet scribit Illud sit persuasum , non convenire Hispaniam magni Vectigalibus gravari. .imum, quoniam magnam ejus
partem qualida siccitate loca, rupes horridae, I saxa tenent. Saepe propter aerissiccitatem, annonae penuria laboramus, ut
proventus labori, dc sumptibus non respondeat ubi grave sit irovis Tributis, magnis calamitatem temporis augere. Deinde ab Aratoribus in Hispania, Tastoribus, alijsque omnibus, agricolis decumae fluctuum omnium , integra fide Templo per lvuntur. Quod si tantundem praediorum Dominis, certe qui agros proprios non habent, pendere coganetur; quantulum miseris reliquum erit unde ipsi vivant, quod in starium conferatur cum potius eos sublevares; ex quorum labori industria universa Provincia sustentatur,aequum profecto videatur. quae ibi addunta observat omnino di gna Prudens quoque Princeps, non statim novis illis Inventoribus aurem praebere; sed ea quae ipsi proponunt sedulo prius cx minare debet. Sunt nimirum illa inventa quandcque
in thesi speciosa saepius multa praesupponunt jusmodi homines ratiae falsissima reperiuntur. v. huiu rei documenta apud Bodinum c. 2. Num.=6I.cb eq.
173쪽
3. Exactores partem Tributorum saepius antevertere se lent falsii rationibus, aut nomine impensarum ut in Regno. Scotiae evenisse notat Buchananus lib. : o. st 317. Tales publice bene sunt notandi. Quam vero poenam mereantur hujusmodi Principum Ministri, qui in Exactionibus mautJustitiae limites excedunt, prolubitu illas augendo; ostendunt Leges a Romanis Imperatoribus latae in Superexactores:
quibus hi non tanthria dupli poen2 Jaesis Subditis applicandi; versitan etiam capitali supplicio, si in delicto perseVerent , puni
fami cap. It oc y Sane ossiciales, aliique quibus res aliqua specialiter est credita perfide in ea versiantes, furtum committunt rimo Oricialis non est eo in casu a Peculatu immunis. g. s. ubi Interpretes.' bus Iudici Dun. Pecu- DL Li d tute se ration distrab. L 33. d. f rL4114. I. d. H
ideo capitis poenam effugere potest vid. smb. in paratirissae Pecuiati Iob. Papon ob aa tit 2. arres L Theod Petrein, . conclus criminal thesis . 13. Iacob Alemannus decis a. Hancque sententiam post operosam disputationem Clarissimormni Iureconi ultorum, praevaluisse memini inamvis Matth. Colerus, decistoma. decisa or Compilatore consultat decision. axonicarum,part decis . .& Doctores communiter dissentire videantur. . Tandem juvabit cernere assirari descriptionem, quale fuit sub optimo Principe Trajano de quo ita scribit C. Plinius. in PanegyrsoL72 ei justi LipsL. Quam juvat cernere F- rarium silens quietum, quale ante delatores erat' Nunc Templum illud, nunc Vere Deus non poliarium Civium, cruentarumque praedarum s Vum receptaculiam, ac toto in orbe Terrarum adhuc locus unus, in quo Optimo Principe,
ni malis impares essent manet tamen honor Legum, nuhilque
174쪽
hilque ex publica utilitate convulsum nec Poena cuiquam remissa, sed addita est ultio,.solumque mutatum, quod jam non delatores ted Leges timentur. Atinasse non eadem severitate Escum, qua rarium cohibes cimo tanto majore,.qpanto plus tibi licere deii , quam de publico aedis. Dicitur Actori atque etiam Procuratori tuo; in Ius veni sequere ad Tribunal. Sors Murna Fisco Iudicem assignat. Licet rejicere, licet exclamare Hunc nolo, timidus est, Iona Seculi parum intelli it Illum volo quia Caesarem Grtiter amaz. Eodem Foro utuntur Principatus libertas. Quae praecipua tua gloria est, sisepius vincitur Fuscus cujus mala caussa nun- qnam est, nisi sub bono Principe. Ingens hoc meritum majus illud, quod eos Procuratores habes, ut plerun luc Cives tui non aliosJudices malint inta
SVbiungendum est aliquid de Cnessu Conducite
mira ut publice notae sint facultates Bodin. 6. d. cap. i. fol. 8o I echerni dist pracd p . prob m. o. quod sane opus est arduum cum primis inassuetis P. Tabulam Eneam , Lugduni exsentem, representatam a Gm Iaradiso,en bis de Lo n. bb. I. cap. 9. Nec
solum utile est , si bonorum Ada ratio fiat; sed S si
tas,numeria Civium describatur. te Philip. Humion.
Natales S emortuales dies probe sunt notandi conis scienda etiam Inventaria Feudalium bonbrum, qui
175쪽
seiungantur quae omnia ad lites abbreviandas maxu
me conducunt. Cum Vectigalium compendia omnia , exigi oporteat
iuxta normam aequitatis aequitas autem potissmum ex pr portione Bonorum 11 consideranda&ponderanda rat proportio investigari nequeat, nisi singula bona Civium excutiantur, inquiranturin testimentur instrumentum ideo adin- Ventum fuit Censius, quo singulorum Civium patrimonia aestimentur Sc censeantur. Qui nihil aliud est, quam aestimatio designatio Bonorum singulorum Civium, publice facta. Eomit h.1 cap. 2. Et quoque Censura Romanorum, primulus non ad Morum castigationem inventa fuit;sed ad Omnium Civium descriptionem , aetatem , numerum, ordinem, con ditionem, & fortunarum omnium ac facultatum aestimationem. Servius Tullius, sextus ex Romanorum, Censum primus instituit, quo iaci bello opportuna redimentur. Ab hoc, inquit Lucius Florus, Populus Romanus relatus in
Censum, digestus in classes, Curiis atque Collegiis distributus, summaq; Regis solertii ita Respublica est ordinata ut omnia
patrimonii, dignitatis, aetatis, artium ossiciorumque discrimina, in tabulas referrentur ac si maxuma Civitas minimae Domus diligentia contineretur. v. Petr Gregor Tholos . . .
E. Forma Census hodie plerianque observari solet, ut singuli Cives profiteantur quantum habeant in Bonis alicubi illa professio fit mediante juramento cschre ortu tetur. Poena autem de Incensis, id est de his, qui se censeri, bonaq; aestimari nollent vel mala fide minoris quam valerent aestima ri paterentur,ex Lege a Servio Tullio lati teste Li vio erat viii culorum, minusque aut secundum Dionys Halicarnas in ut publicatis bonis, Verberat Vendereiarur Hodie nonnullis
in locis usu est receptum, cubi uitrii ut G χἰimogeu
176쪽
agrist. Itidena contra eum,qui bona publicis Collectis exactionibus obnoxia non profitetur, exercetur actio commio si At si quis profitetur quidem rem, sed infaudem minoris aestimat id tantum quod istam aestimationem excedit, non
tota res incidit in commissum Thom Naucris, d. hon7ag c. s, Num. I; S. sec.
II. Necesse etiam est, ut Breviarium, seu Rati narium Imper; habeat Princeps Bolnus , 6. d. Rep,
cap. a. num. 67a Scipio Amixato lib. I. d cors. q. lapina
cap. i. Circa quod , Occatione data, latius excurrere Senator Catonis Iunioris exemplo de quo vide Plutarch.
invisa. Num m. 6. caussas Populi tenero, eique nosse Rempublicam necessarium est id quod late patet. Quid habeat Militum, quid valeat mari, quos ocios Rcspublica habeat, quos Amicos, quos Stipendiarios qua quisque sit Lege, conditione foederer tenere consuetudinem decernendi, nosse exempla majorum. Quod omne cientiae, dilizentiae . memoriae est sine quo paratus esse Senator nullo modo potest Cic. 3. . Legibus sol dis Gothost. Princeps haec eadem, eo magis cite debet quod ei soli , tantum oneris,quan tum in Republica Senatoribus multis incumbit. Adrianus Imperator, omnes pia blica rationes ita complexus est, ut do. mum privatam, quivis paterfamilias diligens non satis novit. Spartiam in eius vita. sol ira edit Sylburg Eadem ratione Conssiliarius q ii Principi assistit, plurimum quoque studi &diligentiae ad ea omnia, etiam minima cognoscenda, quae ad Principatum in quo est,sipectare identur, ponet. Principem etiam inulam ex onini parte indagabit rutin ceteroruni adiu,
177쪽
administrorumin Consiliariorum naturam , mores quasi
quantaque sit omnis ditio Principis, quae provinciae, ciVitates, oppida, loca, illi ditioni subjecta sitiat Provinciae vero apsae, quot millia passuum habeant in longitudine, quot in ci
culti locorum, inquam, ambitum , situm utrum montibus, mari, numine vallo issa, lacu munita sint quae eorum opportunitates, an commeatu prohiberi possint an sit ubertas ves inopia rei frumentariae quae commodi incomm da habeati et piiblica 3 Qtiidnain in Principatu controve sum, cum quibus, quibus de causis, quae ratio Provinciae administrandae, quae Leges fundamentales, quae jura, Leges, libertates, quo more utantur, quave disciplina, usu consiletudine regantur; qctibus rebus delectentur Cives 'retibus se sustentent, quomodo erga Principem sint affecti Quodnam
vectigal eorum quae invehuntur vel evehuntur, ex pascuiSagrorum publicorum, ex sale, Vino, oleo, numento, ex mercatura , exciribditorum tributim Quodnam Erarium ran Subditi nim ijstributis, vectigalibus, alijsive oneribus premantur an mercaturae studio teneantur an opibus abundent Quantus militum numerus in qualibet Provincii consciit possit' maenaa Principis famil ae origi qua conjuncti nes, affinitates, cimicitiae inuae Foedera, dc quae ex ij sperandi quorumnam partes Princeps dcfendenda sitsceperit' Et ad summam, in omnia etiam minutissimas, quae neglecta. Reipubi detrimento esse possunt, omne studium curam,c gitationem solertiam conferet Hippolyt a Collib. Consiliaris a sit.oc addatur omnino Aristoteles. I. Rhet. V. 4. r. Quae omnia si memoriae secure mandari nequeant. litterarum aeternitati consecrentur. Idque exemplo Principum versatissimorum. Sic Augustus Succestari propria manu perscriptum reliquit Libellum, qui totius Im per is erat Brevi
xium eo opes publicae continebantur quantum Civium Soriorumque in armis, quot militum sub signis ubique essent;
178쪽
quo classes Regna, Provinciae, tributa ac vectigalia, i cessitates ac largitiones Quantum pecuniae in Frariod Fi- scis ac vectigalium residui. Adjecta erant clibertorum servorumque nomina, a quibus ratio exigi posset. Tacitus I. au-malfo se Sueton cap. ult in August. Dion lib. 36 edit Oporis.
a Sinailiter Amurathes, erus nominis 3 qui Turcis nostra memoria imperitavit, ante omnia Statum Imperii sui sibi quam perspectissimum esse volebat;&in hunc finem proprios
Commentarios, omnium negotiorum quae occurrebant,
nanium reditu una, qui quovis modo ad ipsum perveniebant, sumptuum, qui diebus singulis expendebantur, penes se inmensa quadam repositos habebat qui post ejus mortem in
filii manus pervenerunt, quiq; eos diligenter asservat Lazara Soranet tus , Ottomanni cap. 4st. Aliorum Principum exempla faber Aodinus, cap. 2. lib. ε. num. 672 e eq. Haecque ejus
modi Rationari confectiovi possessio, tam arcte imperio est juncta ut clim Augustus taedio diuturna valetudinis, de reddendi Republic, cogitaret, Magistratibus Senatu domum accitis, id Rationarium tanquam certissimum Regni Symbolum iis tradiderit Sueton August. cap. a 8. Quo fine, &post mortem parentis, Tiberium, cum Imperi successionem spernere simularet, saepe dictum Libellum in Senatu proferri recitarique jussitis probabile Videtur Tacit upra L .fot . Id autem studii, quod Princeps in legendis relegenadis talibus Libellis impendit, non susticit; sed necesse est ut mutentur, augeantur,&pro rerum in iis contentarum vari tate varientur, quod Carolum . non neglexisse legimus. Abenim tib . Anna BGor. et Narae decisarae Selneur Hai an tib. . histor Fra cic ini. 36st. Is enim quaecunque audiebat, vel ei in mentem Veniebant,vi memoria digna judicabat quo eorum postea facilius memor esset, tabulis cereis, quas huic fini semper praesentes habebat, mandabat Neeminus prisca institutione Romanis Imperatoribus censaum
179쪽
Brevia quotannis mittebantur: diligentia namque boni se mli,fidem publica instructionis exigit. Siquidem con Venit Principes: parentes humani generis edoceri, quid rex crendo γdini, Vel Senatorum novus accessus adjiciat, vel excusationibus detrahatur Symmachin . i. p μμ f Ante inania Vero sapientiaevi bonitati Principali convcnit, omniuin Provinciarum sibi subjectarum, sortes di praestantes viros quos vel fama notos habeat eorumque qualitates, consignare quo nimirum vacante aliquo loco ossicii eorum memor esse queat. Hi qui se contineri hoc libro sciunt, alacriores erunt,&ὰ opinione Principis sui pares gerere studebunt ij vero, quorum nomina in hoc libro nondum inserta sunt , mille pericula, quo eo perveniant non fugient ideo in hoc nostro libello. Principis manuali singularis titulus vel caput ciuic rei ad aptetur, Titulusq; Honoris indigitetur Et cum Princeps e
cellentem virtutem alicujus commendari audit, post condignam informationem , hunc clarὶ voce suo Breviario adscriptum, pronuntiet Id quod Ludovicus XII etiam in constituendis Judicijs Iaudabiliter est secutus Mortuo quippe Agennensis Consistori Praeside, honorificentissimum hoc
praeclarissimum ossicium,Studioi cuidam juveni, quem Aurelijs eleganti sis me perorantem audiverat,4 ejus nomen, hoc quem proponimus modo, notaverat, gratis contulit. Sicque
alias in honoribus decernendis faciebat Blas u Montiue. comment milit. lib. . sol aia Alexander Severus , milites suos sic ubique scivit ut in cubiculo haberet Breves, tum rum tempora militantium temperque cum solus css t, rationes eorum, & numerum dignitates stipendia recenseret, ut esset ad omnia instructissimus. De promovendis etiam sibi adnotabat,&perlegebat cuncta Pittacia sunt rationes' commentarii annonarum militarium,&c ac ad
L, lib. 4 Cod iis de Core peculio Milit oe. . sic facis bat, diebus etiam pariter adnotatiSi quis,&qualis esset,
180쪽
quo insinuante pro us Lampridivi, in elu vita.fl. 20. Vide apud Montiu a a. de commentair. fol. m. 77. --tatula: gnassi naum exemptima quo edocemur quid ad Victoriam obtinenda prosit Principem scire nomina Militum sum rum Magi sin facili is hoc Belli Dux observabit Odet de jX, non ibisim omnium Capitaneorum, qui sub suis signis militabant,&praecipuorum militum nomina in recenti memoria habebat, sed Georum fortia facta notabat. Ont men sibi commendatos notasse sufficit, sed necesse est ut Princeps, secundum qualitatem cujusque personae meriti, vel notatos promoveat, vel si id statim commode fieri nequit d nis sua collatis manu in verbis gratiosis exhilaret Montluc. H. I. Dco. Hocque modo indigni non promoVebuntur,4 quod magis est ij qui ita promoti sunt, gratiam soli Principi non vilibus proxenetis habebunt.
. Denique ipse quoq; Deus p Max. quondam Moysi
Aaroni , universa congregationis filiorum Israel, per c gnationes domos siuas,&nomina singularum quicquid Sexus erat Masculini, a vicesimo anno Δ supra, omnium Virorum tartium tollere summam, per Turmas suas numerare,
iussit. Inde liquet Davidem , qui hoc exemplum secutus, Israeli Iudam numerari voluit , ut sciret Omerum ejus a Samuel cap. ultri, Paralipom au Iosephus, . Antiquit. cap. soscam non punitum suisse, ut ambitiosum quidpiam adgressuma sed in eo deliquisse, quod summam Filiorum Israel computans, singulis quoddam pretium, juxta Legem non abstulerit, Domino consecrarit. Quod Celemoniale praeceptum fi non ne ex siet, plaga in Populo recensito non extitisse Exori cap. se versiti Ioseph dicto loco late Petr Greg' . bolos n. s. d. Rep. cap. f.