Joannis Heurnii,... Opera omnia tam ad theoriam quam ad praxin medicam spectantia... Iuxta Otthonis Heurnii,... tomus Secundus

발행: 1658년

분량: 512페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

441쪽

Commentarius

HIPPOCRATIS

A PHORISMORUM

. mat thoracis atque pulmonum morbi, vis stiridi frea Edi,γ-ία α, hoc est, mulierun

tioηe eueniatis immodicvi sequitur interdumspamviscina meaica, me praesente, purgandi causa, ellebori albi radices siccas masticabat, & vorabat: dicebat se id lapidesecisse innoxiS: Tandem nimia prolasione al

Est dupl

i L. Conuulsio ouar in I Plagami incidit cala-hthri, alius est per se, alius ex mitosaee, cum instrumentum motus, .causam i Intellige omnem grauem offensam quae venit iii continet in se. hoc est , inanitionem, vel repletionem: serisivi, luxatione, ictu, ca vitione: nam dolor cdmex euentu , cum excretrix vis vindicare nititur si a te trolactet materiam in partem, ut si sensilis admodum molesta quae ferit cerebrum vel neruos. Spasseius ita , ea suerit, ut neruosa, vel viscus princeps, ubi materiaeque, qui non ab acredine ellebori, sed qui ex hyper- copia,si exitu prohibeatur illa materia inflammat paracatharsi,iam humido neruorum dissipato obortus fue- tem ac replet. Quin ex praecipiti haimorrhagia nasciri est funestus. in vulnere spasinus potest, ab exhaustu neruorum, vel 1 Multis rationibus tapharmacoposia fit spas. qubdia internas partes reeit humor; vel quia accerrimus:vel enim quod acer mos succci adducat ventri- mum pus mordet neruos,vel 'ubd acti remedio nudusculo, vel acri pharmaci vi quod rodatur ventriculus; neruus incurratur; aut si nudus netuus strictis stigo- vel ab Iupercathar si, vel 1 trahendi vexatione : nam re percellatur. neruiamciunt ut ob illam sympathiam quam habent a Haec vox plerumque in malam partein accipi cum stomacho. Hypercatharsis fit, non omnino ex- tur, t ibi,Rigor in causum si incidat, boni in,

haustis vasis, sed quisdiequabilis humorum propor- s Ratione exhausti, vel interce=tu commv- 'tio deficiat in his: indespasmusest calamitosus,inter- fils oscii, vel transsata materia is parte ignosili, inceptione communis ossicij, doloris acerbitate, & cuia nὀssiem: Multis autem modis conuulsio iri yiasatis randi ἀμα ais Dbdab exhausto fiat : quae causa est cadens est perniciosa vi si sauciatur caput aut finis insanabilis, ut prudenter hic in Scholiis Duretianis inuicisi:nisi enim tunc apparet tumor inci/e conuul- notatum est. Vt etiam hoc , quod non scribat fila sib, tinnstata maia Aa purae, nobili, scis ieet catho, Hippocrates-ἐMεώρου , sed εξ έ g ρ, 'lare' enim ad cerebrui vel si sauciatum sit caput ipsum aut tem significat causam escientem: at vacuitatem signi- porum muscusi: tutic nimiumor cum visiuere aut ficat rei quae in quaestionem venit, quod lik absen- ulcere salutatis,&condylsonis expers. Si verb tum citia est ellebori, ut exclusum iam elleborum spataus repente , ita ut nulla λαρορ, ο oi excusatio adferri possisquatur. Vide itaque quale pharmacum sit elleborum, st,suanescat; pars opsesta turae mortis sigdum& quibus id si exhibendum, quibus in morbis, quo e sit. Siquid c fo eriores corporis partes occupa- ri tempore; quoque modo ante parandum sit corpus aό uet i stha spasiliun dsciet: in anticis δc onus elleboeum,& quaenam materia sit educenda. . venosum, mIniam das it ' prάteria ii, stro du- ibi, 3 Vt signum exhausti humidi primigehh: Quar- . los cadit, estque calamitosum. . Hinc est qubd Hirtuor autem in uniuersum sunt cauta quas conuul- pociales vicera noli. iiii a vino, muefacere ivbeusio elleboro possit dici lethalis . prima est ab hyperca- inὸicatione sumrta ab ulcere , quod postulat dete et tharsi ,secun la ob affectionem nerui sextae contusa- gentia & siccantia : ad)it, nisi sunt in articulis. In tionis: tertia, ob prauitatem succorum quo, attrahit 4 capio ςnim quae a nite sumitur, 'itFit x gψη ventriculum : quarta , ab intereeptione ab affectu 1 haec vero, aqua oleo madesecere opo

ellebor uset, conuulsionis morici j partium quae b elleboro convellunturin hanc causam vult lila assignare. Obmorsum autem ventri culi excitatus spasi,us, sanatur pharmaco vomitorio aut alio quod sua lenitate actimoniam mitigat humo-xis. Nam spasinus ab icredine ellebori est sinabilis; ita materia acri attraωabelleboro ad ventriculum. Sed a nimia effusone est lethalis: cum,inquit Galenus, consu nata est siccitas,primum surae musculi contrahuntur. Historiam non lethalis spasmi refert illa Ga

lenus de adolescente qui elleborum biberat:& I 2. Me I

thodi ultim pagina Al. 3ri.Vltraiecti quidam inof- 'usinate , nam humidum eficionuulso inis vulnus in tem potibus consisteret, 'vanceptus esset, nunquam adduci debemuus tempora, conuulsionis metu Nam c:ns in tempora, tollit oscium partis , cu zarere non debemus, nam cibos capere non possu- vulneribus percipitur ex nn m is

442쪽

ex solido tumidum; in m a mentis; sinies erim loco boni putis effuit: in actiodit in vulnus conuulsioz exhaustum : nam tunc S

Itaque quae vulnera u

& venas, ab exhaustu accersunt spasinum, qui ifliguntur plagae . strismum se aura id violatum genus ς nani peret 'ut neruosa, ctitur spasinus tandem, ob intercep sentem in parte neruosa, quae mordicat. εκ - ,r . Πςulosum , dicit genus hic. vi serpe etiam alias, . ar flores hypo sibi humorem ex vasis prolectativitroque ea qua massae sanguineae mancipatus erat: non enim totum eductimam si hoc fieret, mors conuulsionem anteuerteret deinde sequaciorem succum abducit: tandem putum sit uinem elidit,q ii tamen particeps alti huc est reliquiarum succosum nutricissum aliori .mum, qui edent; quia venae & arteria fuga idorem sanguineum ac spritus ex neruis A syncopem:

amedi significat. Optimum in ἡ 'ι o ἐλθὼν, ' bis, crapulae solui solent,vcem edat .

ct intereeptiori ostici, panis qui=-- non posseι mus ,2 translationem imae adpareem MAlim. Si liis quia larum ratione. Immoderati fluxus Musi zm talis nae, ictus, casei avsis interna, erasio, ruptio, ctaepe

rio vena. Fluit autem por os , nares, anum, pudeuia.

Singultus conuulm quadam eis sentriculi, non proprifinon eniri seni risHur est .muscuhseus. At nonnunquam is flatu, nonn quam a repletione , aliquando a praua cibi qualitate: λturali in ab Aeri sitate: non usu exhausti ratione,ι He, ct r. aphii . A reuulsione a

actionum principum. Est autem ebrietas ria pro eius halura qui bibit, est praetim codatione , infacultate, calore, consistentia; apori Si quis enim Hiemes irabili fiatur tὸnni vino, quod asterando es ne=- rini, molestum, is non facite ebrius fiet aut si fiat . facile

evanescet . brietas. Si vero qntae nonperspirabiis cute, vi - Cis me non facile ebria fiat,

'Axisses nihilreliquum sita a sanguini sic

allebat etiam natina. se ei fui, in , athu imo di dein bis vel ter unciario a sanguine capite. vel ruit in pulmonem

murrh1ia Ne dicit, idem dici potem de iI V. Conuulso quae immodicam sequitur r pur-mnipharmaco, quoi 'in soldm vitiosus humor, sed etiam sic cus alibilis excluditur.

, Nam, dicit hic Galenus, singultus Hippocrati est conuulsio stomachi. νι; Tum ab exhaustu irr arabili , tum priuationei actionis partium quarum ossicio . vita carere nequit.

A causa est halc conuulsio insanabili; Et adesi hymp-

tomatum vehementia,& virium infirmitas uae hi Acuntur ita intelligi debent, ut nulla ratio desidet et ut puerilis aetatis, consseetudinis, &c. Sed quam obrem spasmo nerui assiiguntur ita hypercauelius 3 Causa est quod pharmacum,in initio suae actionis, peculiarem Tom. II. caloris naiiucunde non facile disseisis sir 'res i Vocis. Oct eis; es vri I mollisi pes conuulsionem enim denegatur motus spiritibus animalibus in pestas inferiores. Interdum aph il significat labefactatio-Mm suculaetis alii malis de vitalis, iii Nam simul resipi rationi; in1 ω nimio febtili talorebun ait, Aphoiii am quae in febrem ardentemcadit;ihil. . ianeshun illa besectatis facult levitali, ni inii, i&animali: qualia ab exhaustu laborat peti illas sebres itabricitat qu fit aphonos, hobest, sine voce Munquam sanabituri Si verb umem eges, quamuis nin laquatur, sanabile malium: ' Haec aphonia,de qua bla civ fit a classis v roribus; qui carotidas arteria, qta plexum cliotbidem intercipi vht iide sensus notus asoti Plane tollitii ut in Apoplexia,sed it aporem quendam praebet apo plexiae tamen , annulus affectus est, seiu qui nbh inra-ias1 sim; sed in statium desinit ti,tiu corporis

di Labesectata vi celebri ab oppressione, uec nerui multo uapore&humore imbutis, isde actio vitr*n cessaria interclitui. Conuulsio interdum sebii finem imponit, si solust eadem quianuas hora:Dicet quis: duo modo .cum: Aphono cerebrum resolaturi sit; conuulses moritu Respondemus , id fieri choroideplexu repleto , cerebroq'e, aucto plethoricis causis:

Aphonia hic sumitur p 'era apoplexia inqualesolui ur clere risti: sed cum id fureratui a tpria morbifica pio concussivo motu,tegdit conuuli; si is . 3 Quia denegatur exitus spiritibus animalibus in parte , S. calor nisi q* non Potestse explicare, ted translata 'it tig in musculos . .ςonuulsio acci ljt, quae ut specie non videatur iuncilii tamen interς Sensus est: si tanta sit cerebri opprea, vi aeger voὸis

experS. reddaxu , .vi non pateat e itu animali spiritui admotum, vii de significatur imma caloris infirmi

tas, moriuntur.

443쪽

Commentarius

Quae proportione magnitudini caulare ' - i ξpileptici par xysmi. In illipfii quisu MI, cum cerebrumli1L1nΙ 1s NX VU est ebrie- usam, in autem duplex est , melancholicus l' 'c: ME Eesi,&suscipienti ratio est habenda. aut pituita. Fix an pueris ob materiae copiam , &A. Ii neruorum infit mitatem : senibus , ob melanchesiae' ubertatem. Pet hi pathiam duplic est ea me fit e lapsia:aut enim a ventriculo fit, aut ab aura vene nata. Est autem uilepsia typica 'dc periodica totius 4Urporis conuulsio, commentis essensuum. solle. I riodica quidemust ebriorum conubisio; suam enita

habet periodum,sed non est typica. i ut a1 Antequam Venerem agnoscere Qvocemque asperiorem edere incipiunt. . Pubcrtatis tempus definit hic Galenus t i rι 3 δας sit 'ς a. f. m. intra qua VI. Quosi tetant vis ingtΛm diem x intereunt: quod ii l

ue deso hi faciei ic sit, duobus Δ em conim oc . vel in G, ut insim,su in s ad nisi . Omin is eius . reptilios,m- ω, vi signini 2 ut coseout signo, indieat enim rare i brum ne summateriae copiam causa, rim i em maxime Infimam reiait, ct optimi liby, Bod ver, natura ad infir Ungat oppres emi Distentis ceruicis potissimλ musculis Est a ' tem maxima cetvici cognatio cum septo transuerso, quod nerui e quarta ceruicis vertebra prodeuntes, finiantur in septo transuerso: hinc spasino tenta ceruice, intercipitur respiratio. magnitudinem uis a decimo Vario anno , ad vicesimum '3 In pubertate; confirmatis nermis exhaustam ' lapsa c lorisn tim εκλαμψιν, hocxii Oxylendescet tiam calidi nativi, ii με o pio: s signi dilaterius tiax laccessi0Mm,. quae . solet longe priore calamitosior

mirum ib et suci ς4 si post causa: mpi,ificae amotion bule scia nysip caidi natiui materi Mabsumentis, . ε . . Cum ex spera Voce grauemedere incipiunt Et ' Mapto serius ora aetate inuaserit, . tanto erit con Hoc .est , ad ultimum vitae spacium prore ipntur: quod peςuliari & inemendabili cerebri vitio edenire videant .: quod contipvo materiam gi-hat. nec in i ampli s, per aetatis decursum , validam Io inlius mut*nonem corpus ini sit. Addueta bam nonnunquar, Doloris intolerabilis i,& actionum ad vitam

necessariarum interceptione &maxime Ihoraci : A est morbus acutissimus. tale vero prim quaternarioctisin accipiunt. Intereunt hi quattum intra dici terceptione actionis. quam est vita, nutrit

tercipitur respirotio. Nosculi ςnim thoracem res vim Liam amittunt in tetano, unde bomines fumpueumaticj uligo enim non expellitur iam adest xes ritandi dissicultas;& pulmones incae istunt, traliunt que e capite pituitam , quae magi di ficultatem spi-

. 3 Medela, velamiaga a febremuid te.placato dolore, quo natura habeat locum se se mandis Db stia

peret causam morbificam. Absumpta & cxclasa materia quae n uos ten debat. In quam rem ancumbit naturai content Onpquadam, illius doloris, ac interceptae actionis imp tiens.Totum corpus oleo immergatur tepent maximeque ceruix hapsis foueatur. fatiscente aetate soluitur. plerum se ter vitium per idio pathiam cerebro coisceptum, comm0ritur. Quasi dicac Hippocrates, etiam ante decursam hanc aetatem remediabimur pue-I0ri sti madori: ut rebus calidis & secisis a neruis abigaturi tve si r8sur acquir t. . mare radicem 1 - paeoniae colla rependimus, ac in Misthisinculis eam ctionis. Nam cum duplex stactio pet eo illinus. d nus Elei scillae vi imbutum h7ssopo ac 'i, nutritho,dcrespiraum perretanum in- Mei in ci s coqui iubemus. Cuidam iuueni i

pi ctiali lictis; illis caustica admoui, ac vitheti

cauteretur cottidie mane adscriptuli copias iussi .mox Habris ac linga inuadnat &a genis: gelii; phoenis

mos admoui, perennique theriacae tu , S. UE Ibeneficio euasit. sed diu mutus perseuerabat. at loque a rediit tandem . . ,αὐα - σ- ω3τά i ὁκόσοιο ορο ρ VIII. Quicumque plectitici 1 expectorabile α-nis Excludunt' intra dies 3 quatuordecim. iis in emprema d enerat. VI L Comitiales morbi, lepticae quibus ante 1 pubertatem eu eniunt, Lutatio- matione tu nem recipiuntrat quibus eae eueniunt vigesimo quinia allu se per ato aetatis anno, i maximam partem commotiuntur. ' venam aetygon E vel fit ea ex ineri mimori

hi ercostatem, mammariam, vel per

Scopus authoris en,τt eum docueris invit modumne ii vi. conuulsiones, videlicet asiccitate ct reflatisne, deinde V Quae materia iani hst penisi particepi, qμ' finiantur oecurentur. que diariat ex phlemone oblassa pati .

444쪽

In Lib. I V. Aphoris m. Hipp.

Hippocrati est expectorationiateriae morbi ficae. arit it 3 ob materiae contumaciam, quae neque phle- tWψN botomia, nec pharmacia, fotu, aut cucurbitis vinci potuit. Quatuordecim dies intelligi debent totius

historiae morbi -- r '

ctoratum procedere coepit. Quodsi quid alterius mali superuenerit, cadunt antequam ventum sit ad em- pyema. cauasi dicat, ineunte pleuritide multum o- trahe sanguinis, vel purga, fove, itia metum enari malis declinabis. Notandum qu Anaxion iudica us fuit anacathar si & sudore. Dicet quis,

facessit copia

L vis distillati obtunditur: Annosioribus vel b, iam aetate haustus est sanguis, totumque corpus algiosum redditur, ac caute vivunt. Sin minus recth vixerint, etiam in tabem abeunt, ob distillationes efferas. Sed iuuenes ex tabe laborant ob vas ruptum : ex ea circumfluunt sanguinis copia & acrimonia.Tabes ab ulcere pulmo- , nis δηριωμα veteribus appellatu Id enim exhaurit co

pus singuine ac nulli 2tu. Nec enim potest aliter. - - - . . a illud diuinum singuinis, quod ex filiuiudicatus fuit trigesimo quatio die. Respondemus, sinistro cordis, toto se corpore vib at, cplςRritis fuit secundatia , ab oeganio. Primum ille a pulmonum foetore ; unde habitum corpons Vbem sebricitabat. Non satis commodE Galenus excipere mum extenuant. Et insectione larifica aerem quem Vidςtur Hippocratem, com assi et illum octauo die spitando ducimus , inquinat. plurimos , rupta vena MVςn m siccuisse: secuit quidem octauodie ab ineunte partium spirabilium tractam iuuenes: sed maxima e sebre illi venam : sed non octauo die ab ineunte plen- rum pars interiit. Vnus seruabatur usu radicis chinae xlxide. Nam pleuritis suo statu non manet vitta de &fartae: quarumde miscebamus guttulas sexveio Vm quartum diem , set ut hie docet, mutatur septem olei sulphuri co4;H empyema , st careat anacathars. Sunt aus. Sed in aliis non successit.

pleuritidis & peripneu noniae dies critii verea Α Ηippocrates, inquit hic Galenus, quamlibet

in pus mutationem vocat empyema: velita etiam Vincat sectam inter thoracem & pulmonem rupta vomi- X. Qui eit i anginosis fiunt, peripneumonici, in caὶ flaris effusionem. Vtrumque enim,dicit, accidit, ut septem, dies motiuntur: Quodsi ab illis supersti m pleuritici per expectoratum non repurgantur. tes euaserint,siunt 1 suppurati. are homonyma vox est empyema: nam significat 'i Hoc est,qui laborant ex instammatione musciu , Bistolia. suppuratum 'expuratum. Vidi iuuenem triginta lorum layngis propriorum 3 haec symptoitra habet annorum succi sanguinisque plenum: qui cum ruri es- orthopnoeam:haec estvemahgina. Secunda in anginaeici, humi dormiuit, ac in pleurit idem incidit: tardὲ specie rubotin ceruice apparet. est musculorumcom- ''nuIc Mediois parumque sanguinis extractum fuit. munium inflammatio: haec etiam terrifica est. De hac laizub sDolor preseuerabat. Decimoquarto in empyema ver- loquitur in Epidemiis , ubi ait, Rubor synanchicus 1lim fuit malum:dein in expuratum. Tandem cdm is- in pleuritidem abiici dicit non de vera , nam haec in damulta expectorasset extabuisset, iit. peripneumoniam degenerat. veta an na Llat esse 1 Y lunesta, interceptione viarum qua ducitur spiritus, te

M ρ ἐ.μών ias, ilico melius respirare ac deglutire, sed mox cadunt vi- Η Ρρι- res,ac mors Obrepit. I X. Tabes in eas maxime aetates incidit, quae . 2 Ex materiae transiatione,aut rupta vomica, agetum finiuntur. y 3 Interceptione ossicij ad vitam necessati j:& ob

Phthisiis hac a pumis viis sicca F; thumida Si . Intra septem dies,abi a metastasi ridine ando. Nibistis. cumqμis Db ardenti Sole iterfaciensiu--hu- Mitificata materia, ac vi naturae edomit . fleea aut bu miditas absumitur. Humida veri; de qua hic agamus. 1 Rupta pulmonis vomic &effuso pure in spa-mida. H cst perse , venae euentis per se, a rupta, aut . cium inane thoracis utrinque. Hoc funestu nam effe- Hermave . In pulmone ab aratri vi e , set ab ra reddita fuit cunctando illa materia: pulsus fit inae i , t psi, caseu. Hinc sit, quod aerem dictilia io8 vi qualis , cdm transfertur in pulmones materia: sin ali δή Apocrates vocet θηρiάδ'ta. Hae autem acris distilusio aequalis, cum libero spiritu. Quidam robustissimust in pulmones a tit expectoriar et non si vjcto ex laac tali angina laborabat anxie: mox in pu 'ratur bi tunc opus en vi magna, validaque eome, fibra, moniam abiit. rogabat medicos quid iam spei conc ' viae vasa sepe laceranturpectoris oepulmonii. Si his, PIssent se enim defunctum esse illa calamitate. Re tum ibi cunctando putrescit, ct exulcerat puta Ei. ponsum, parum id placere medicis. Iussit duodecim euentu ven, ut tabes arina seuccetanea est insanabili fedra, utpote qua iam consistatua eoqui quae vorabat. Eodem die obiit.

proptereaque sanguine abundat, ac plet hora laborat.tum

ratione diata inpericulo tabis a - ά ni,cιm ruptionGersone,apertione. Ita hipersem euem Tabes quid. Vπὸ hac tabe pulmonis exule

eritia distillat

nonis ii rethora,

pulmonum ulcere ; quod non a

tum fuit ;t sed a Bluto vase ruiti affecta,mm hi sanguinem Andere solent,maxime e naribus:vel in hac aetate, prae =itis seritur facult XI. Cum, tabit implieitis quod tu te do excluditur spillum,i grauiter oleat, dum carbonibus arden tibus infunditur,capillique defluanto senestum Agit de excrementis ex quibhasignificatio si partis bi et perietili magnitudinis.st magni

cordis calore, effervescentia, acerrimaque vis sani terceptio, tua respiratio ct calonis aceedente iuuenili exercitio, in partibus spires δ' - - -bus vas rumpit. Vel palindrome ad has interdum par- capillorumdefinium,quia illis absumit therio βιὸκἀees fit sanguinis, supressa solemni aliqua euacuatione. nutritium capillorum.

445쪽

Commentarius

, Apulmonis exulceratione antiqua. Hi, mes qui imisὸ se exereret, A,

ctarei, partesque capillatas ς b Miri humido suo, que spu-am habet. ui ex pulmonis exulcerata nimiumque patere eas; & earum com inpi nutrica- ubi tantia prouenit, mera est sipumasanguinea, ut unatum . . Alibi aquae marinae iniicit pus, Usti aquae in dus sanguis, non continuatus fluens, sed intercisus quia qui subduplum sal .eliquatum est, si subsidλt, cal - buseam interuallis; ac dissociatus, dilutus ac albidis. mitosum; significat enim lai uoxem c lidi n/tiui, . Inpleuritide ct per neumonia leuiter spina permisi istud que sputum exustum elle adeo ut nullum in se

flatum habeat. gratiem etiam ectant animam. Vidi quandam nobilem matronam quae purulenta diu ex tam isti det exhalabat ore, ut filias etiam astantes tabifici vi cisistaminaret. Iussi ut hae ore perpetuo parum theriacae continerent: illa obiit. Altera puel

Ianobili a principe ad me missa fuerat, ut quod tussiculosa esset, explorarem quid mali haberet. Haec primis nubilibus in annis vitam agebat. Sputamili i os elidere nolebat : ancillae iussi ut clam heta quae

noctu excreuerat ad me referret factum. summunitur sanguini serosio. Reliqua partes sua indicia etiam proferunt in qualitate S inione mutata; quare in Com. cis dicitur, Si dolor non sit sabdiaphragmate. cver; meminit Hippocrates Alius spuma , nec ullus illi Jerest,' de qualitate sanguinis, aut eius excer endi modo. Sed η-ω an omnis fata is jumosus ex pulmone excernatur, dui e quis postic, cum,ut iam diximus, ex aliis etiam

partibus veniens, pumam gerat. Certe pulmones crebris meatibus pertus, ex Motu 2 ex calore sape sp pot6t quam ea, hae cominenter mouerar. hinc est quoa i .ex istis pulmonibus eluat sanguis spumans. In palmo es carbonibus iniecta spirabant. Rettuli ai nibus praeterea magna seunt visae hine copiosus esuit pem, actum esse de lictius Vita, exi in si non savias. Pulmones sitini omnis sensis expertes; hinc ef giotare videretur. Post ri ucos menses tabida fluit ab hu sine more. β ia vero sanguis ducitur per reluctantibus etiam doctissimis nostrae patri φ miri respirat is, hinc est quod lugendo excludat mis Sanguis itidem hie μου auus est, refert enim ideam. partis unde manat. Vomitio cadit pectiliariter in ve πισινοῦν Iφεισιατινάιχος ς ρ ωσὶν, triculum: himso mitisne redditur e ventrἱculo, velferiαρροιης- '- νηα σιν. ventriculam, ut a supremo ramo splenico. Non eηim sanguis Uta hic inglomeratus fuerit natκrasis , tuquL-

i vero fuerit corruptus. Ἀψ sanguis epulmonia alibui fluat, emittendus e Ianguis, adre sinem: si ex pe re,abstinentam e sanguinis emissione. ita H pq rato inpleuritiae ibi se uis expediorathr, a Pen , sititione cauet ; nam hἱc vas est firmis lateribus et vena

autem sectione admotam stanguntur vires.

i si is sanguis gauescat, libetatique si effund

tur manu, sine dolor , cum tussi. . Totus ille sanguis asi coagulat spuma est: quemadmodum talemia 1 In inverterata tabe. Tali voce utitur ubi confirmata est tabes: alioqui dicuntur.

a A piau qu state qua afficitur nutritius succus vel Dbd ab exhaustu laborant solidae partes. . , distributionis , &excretionis quia saec nutri quas coagulat shuma est : quemadmodum lesemias m succum e cprpόie abigit: vel significat suinem natare videmus spumantem in sanguidors

partium solidarum a squalore. Interdum tamen bota cens macta icnis aegri rebus fluit aluus, dum materia catarrhi a guineam, qui capite in aluum .sunditur, vel si empyema pulmonis pulmonibus se in aluum euacuhit; modo fluat modico tempore, .r cantici. & a tussi si aegrum vindicauerit. mans: nam, dic Nam fractas omnes vites corporis indicat, & nisi E carne εillas diarrhaea etiam soluit. Itaque diarthaea inueter spumosus egi tamen bo- cens mactatorii in boum ; dicas potius spumam san-

catarrhi a guineam, quani sanguinem spum lum. hic .saΠορὶ pulmonis pulmonibus vehit hoc est e pulmonum substanti R. . o tempore, r Qui capit Erin pulmones iἡρuxi non est spumans: nam, dicit .alenus spumans saggis esse nequi ἡ 'ndicat,& nisi E carne &subit: ntia pulmonis 'educatur: quavis . inuestera spumosus esse possit qui excluditur ex vasis pol mo- procinctu mortem e se de nis ruptis aut exesis, attameerit sanguis qui spuma habet sed tom ille, saguis.BOR. V it spumas hoc est erit sanguis sphmόsus,non aurem sta*α sanguinea eitque tenuis i qui vero' capi pin pulmones lapsus sust , ibi redditur c ilia&YiDcosior; proptereaque interdum non est siuinosis sanguis e lateribus educitur, et i Dato est si umosus; υρe'etiam is sangui, qui ex vasis pu Inionis educi xybno est istumosus,=t euenix in rupta v eo yy 'monis. Sed ubi exulcerata est caro substatia pulm0

446쪽

In Lib. IV. Aphori sim Hipp.

nis, tunc necessarib ducitur spumans singius. Qubd, vero aliquando spuina lis eat sanguis qui prodit ex rupto vel exeso vase pulmonis id, inquit Holetius. Potius a causa externa est, ut propter agitat:onem ilia Iam respirandi: non a propria causa, qualis est san guis e pulmonis substantia & carne. Nam illesan guis spumosui, tenuis; subtilis, qui pulmones nutrit, enim arterita illi i est,& ideam refert partis eius vii dedimanauit,s- pulmo quasi spumescit. Propterea falsi, illud dicitiit , Non est spumo ius sangius, ergo non ex pulm6ne. Nam sanguis non est spumius ob reciprocam illam respirandi vicissitudinem miserumque pulmonis, inquit Holerius , nec ob caloram i quamuis si adiuuans causa ; verum sola ea non sufficit. Euenit tamen aliquando ut a vena publionis

prodiens sanguis sit spumosus: sed id perpetuum

non est , imb raro hoc euenit. At ex vulneratis punmonibus etsi inditur sinpet sanguis spumans. Quare inquit h1c Galenus in recte ita enunciatur, Sanguis spumans pulmonis solius exulcerationem indicat; at non recte dicas; Exulcerato pulmone , necessarib spumans excreatur sanguis. Saepe enim lapsis aut contusis sanguinis coloratissimi plurimum extussitur sine dolore, quem ex rupto pulmonis vase quopiam

prodiis severisimile est. 3 Quasi dicat, spuma sanguinis quae copiose, Q

conficitui

Caepitque pus. ut si fiat supΙ . Mirigesimo; ab ea io tint ir

diem repurgetur.eria purulenta exclusi h

io 'igesimo dW fiat: tet intra quadrages

entesi. Nam .

.plurimi ante o diem in pthisim deseneini iniquitatem,putisque malignitatem, ac corpotis . . ia infima itatem. Nota puris consecti in pleuritide est, Sμπη tipondus in latere occupato & hociora pure vellicante membranam costis intextam: & modo horcent modo sudant. Ruptae vomicae signa vide libro a. Progi sticon Qualidicat, aue ergo ne latus aperias par centesi, post o diem.

ne dolore, cum tussi excernitur, non alibi quam pulmonibus gigni potest. hoc est,in pulmonum cane. Consule Gale tum libro sexto De usibus i ' capite decimo,pagina 1 66.praeclare hic praehcoctum radicis consolidae maioris ex lacter &

te: & puluis ami, seminis

papaueris, cum conserua rosarunt.

Hie Apiari us fere eiusdem en argumemi Nam plus a tabido colliquatur parti uim darum, quani possit ab ingestis suppeditati in nulli-Σ .iasi dicat, Dixis quum tabidis istet pus,

unaque si capilli destuant, si interuenerit his uiat- tabe inueterata, ipsa sola dia toea fatis est ad motadaillis potidsaqtar susdam olei sulphuris.

ox Di ia i , γειν I, lautas, ,κ--εντεω άπιτα η ρησιν - ης ἄν ἡ 3 ραις tis stuporem, Athymias:quae siqnt eiusmodi vinem adtaant. Explicatu lectitas thoraris, rerum nec sis, crisi, periodo,ct parox mis , qmmam ad hos curandos magnas adfert opertunitates Uiis aqua calida siue fruscalidi,propterea agit iam de calido Nam θερμὸν hoc lo ronilal aliud silebisscat cinam Id autem quisdinter θερμάσμλτα primm bHinet locum, est Dius uati

hiri horismustior autem in propositio quam ut seli pleni ridi avi O

1 Hoc est,calida i ceu semetitum aquae dulci j calidae, quod set' ἐξοχὴν nuncupatur Θερμα χα. I a1 Laxatis fibris ac dissipatis spiritibus. 3 inia neruorum robur in mediocritate siccit iis conlistit: quod enim siccum eiii. 'opius abest i sanitate ; quod vero humidum, ὀngius. Hoc est infirmitatem motus & tensus, actio- i. pumque principum, γωμη seu Risu Ist yis hidi-c n di& ratiocinandi apima sicca in prudentissim 11. dicebat Heraclitu ,, nam spiritus habet aetheteos fiet, ciores, qui sunt eius proxima instru nenta. Hi veto spiritus gignuntur iniceretro siccioin & duriore r. 1 Patefactis meatibus,&sanguine fuso calore, unde venae distenduntur , ac rini puntur , Vel aperiuntur. Id agit in corporibus halmorrhagiae oboo-

X V. Quicumque a i pleuritide emni hoc est, putulenti vel suppurati) redduntur, quando expectorandi finem faciunt quadraginta diebus , ex aquorupta fuit pleuritidis voniaca,libendi . sin minus, in phthisin s degenerant. I Quae semitidis materia tota non exclusa fuit

intra dies quatuordecim. . .

simo,aut laxagesimo die quae in empyema degener 7 Quia soluuntur vires omnium partium, unde Tu us animales &li vitales dissipantur. Nam haec iuncta intelligi d bent : ita uti his solutis viritibus,superueniathaimorrhagia uinor dipothymiae,

quam sequitiuumota. Nimis abunde in coagmenta' tione lapidosa, retras ac renes contundente, iotuum usus initur: maestaret reperitis vicibus , ac sesquihoata,ves duabus horis . interpositis repetere decoctum praxinexa aqua tanugraeci, seminum maluae , chama meli; mox ungere oleo Scorpionum.Foueat sepanno vili si rassinat .

447쪽

Commentarius

opportunitates ad benὲ curandum, quiui per se de . : qui astigori sicile occurri potest

. curam incumbere debet Chise ,

x v M. Frigidum vetb f Faec adfert incommo Rus vr omncm arceat putredinem calor autem e da iliconuulsiones adfert, i tetanos aiuON , quasi- cest putredinis t. ergo tempus minorem quod id que partium , denigrationes, ArigQxς 'ς Vi ς putredinis opportunitatem, id ad curationem est op

π sontit, & patitur. Veram sensus particeps, &e'

m yme non constituunt essentiam ossas.magis & minus non immutant speciem.

partis, nec mus effigida vjses. Ine te mi phle-mMe, sinina desideretur partis ratis, hoc est , si non fluat sanguis in glandulas, pars vibilis in ignobi .

- non se exoneret. Et si nulla materia desideretur rabis Repellisti m fio , non sit venenata, nec impacta. Et si nul-

remedi μ' Ia risidis fur cause ratis, hoc est, s illa fluxion η sit

quando UAE . ,--ράζικῶ, os omnino est neces η eb fmant excipientium partium coni iringendo poros qua luit materia, calidiorissausinis instingendo acrimoniam , ctas um omnem prohibent. Propterea veteres ineunte phlegmone adhibebant oxycratum; Arabes eataplasinata ex iano auctero , sicco semperatui, ct cortice granatorum.Sic Hippocratesp scribebat,ad arcendamphlegmonem, ceratum ex duabusce partibus , ct ex unaparte olei sati. Si quis tamen inconsideratὸistat aer plurimosti iri,'miti pluriama incommoda, qualia Aphorimus explicat.1 Contractis neruosis partibus,& cohibito e et Congenerum musculorum a spasmo. XIX. tincto, interceptoque exesus bibXIX. Quae te ivrata i sunt, 1 cat sicere de- rancet;inodb ex iis sanguis 3 non stuat, aut fluxurus Innitis is Aphori semus e muri Maximae, runt ramio rum contraria sunt remedia. sua quidem Deum habet PrηMain afctionibu simplicibus . ubi enim multiplex est af- οὐδεμ .ctis, ibi sequimur illud Galeni consilium, horum vitrium rationem habeamus,primo, vetentioris. Sic enim hon habita ratione viceris, adhibeo et oleum vel aquam, lis. secundo, rationem habemus eis a omnium sympto

iapa laborat, purgationem adhibeo, sperans Qui speciem febrium praeseserunt ex eventu, suppresso a frit

Ponremo qκit. Sic interquam viceris est quod in corpore tali circumfluere solet, quod tunc putrescit , dc congeneres suae naturae morbos parit.

Exemplo fit Alexander Magnus aput Q.' Curtium, qui cum exiliisset in algidinimum flumen, senesti in rahit, limam in calamitatem tractus fuit; attamen S. Dei stactis

beneseio, Philippi Medici illi fidelissimi opera ser- ου-

us fuit.Vidi Parisiis idem in Sequana evenisse ileberrimo natatori,quicum bis tranassit stumen;ttirimedio in alueo periit. dem ossa, sed non sentiunt, propterea nigrescunt.

Dentes vero patiuntur dc sentiunt.1 Membranis, ligamentis, tendonibus, exsanguia omnia frigus, vel sensu eximio praedita, 3 ciuia alget a propria natum. Si illae partes ad tuae consimilem intemperiem

abductae fuerint.Nam intemperatae naturae, molico 'ontrariorum usa gaudent. Dicet quis, si calidum 'n opus.atqui natara ex intemperie laborat dum flagrat phlegmone. Igitur phlegmones curatio pracia re debet viceris curationem, quo temperies partis labo restituatur. Ita vidi in luxatione pedis cum tibia

ra, euenisse maximam calamitatem, cum chiruria

mici primum renitui volebant pedem, quamst n curei, vel eam extra phlegmones metum po-- ni: ram superuenit stamus, delirium, mors.1 Quae ex intemperie frigida laborant, caloriς detractione,& frigori; accessione. consistit, restituatur, intemperiei detractione,&eius rei quae deficit, additione, ut si ab exhaustu perit 3 Quoniam rei vehementioris maior est habenda ratio: est autem calamitosius proquutum sanguinis ea intemperie, in cuius curationem incumbi s calfacientium usu, quae parant halmorrhagiam. --- sanguinem sundit, n Quare si vi stigoris vena XX. - , ολ νLu3ἀ- δετον miέει , XX. Vicetibus i stigidum est acerbum & mordax; ut emi obdurat, dolorem 3 redZit suppurati e per

funestas) minimὸ tamen funestas esse hyemi: aestate ; &celeritis curari hyeme aestate: prae terea, non tam secile hyeme , culpὶ, imperitia& I Detracta cute, eatneve ulcerata molli &N errore Chiturgi, ex eventu, funestas fieri , quisi ra, quae frigidis non assueuit, unde maior diuitio exaestate. Pico iuba lirema, ex eventu, maiores adstat compressione.praeterea quod ichoribus & sordibus ab

449쪽

Commentarius

vel tibi um, restituet primum Lictum membrum, ac illud continebit: continendo, inflammationem ar- Primum igitur dabit operam extenuationi; iniiciendo tres fascias super patrem hactam : unam ad prinhibendam fluxionem ; alteram,ad exprimendi tertiam, ad testitutionem musculorum. Atque septem diebus his fascii tenebitur pars, iusta tensiione ; id quod tumor durus & albus in pede apparens indica bit. Si enim durus & rubet tumor apparuerit, nimia erit Ascium tensio. innique ut excitentur musculi, sui quasi muneris immemores,qui ad vigesimum vurue diem, suo qo si fraudati geminimi languent me

lotum, ut his iatibus succum nutricium alliciant, X X III. Caeterilm ad haec inum i frigidarumalet usus ; undectunque sanguinis prostiuuium x est, Fotia sentia

450쪽

lti Li K V. Aphorism. Hipp.

:stit, , leuissima est. ne inscit- I Dulcis,omnis mixtionis expers. roinde reia 2 Ob partium tenuix tam & raritateri saei leam si par- induit contraria. Tam sicilis itri e mutatio, eam tonuissimam esse arguit. 3 Et pondere & subtilitate partium. Eademque optima est. Non lance aestimanda est aqua , sed si Ga φέ-, non grauis sit h7pochondrio , velum si ea sebit bser uadat, nec ibi cum tando putrescat. Talis propina da per morbos acutos. Qua aqua res iniectae citius ix,&αβ elixantur, haec leuissima est. Estque haec saporis ac ers, ac clana. Dura ac cruda est aqua putea: sole Hudata : fluuiales coenosae sint:hael E. Pluviales

diuersas ab ea partes Hyemalis pluuiadum. Columella ex. Hippocratis . sen--;δuo genera aquae arte mitigatae proponit .Hip- lib. . - ἰ- l. rari aquis de locis: &

XXIV. r Frigida, cui usi di sunt Licies pectori sunt 3 inimica; tuses mouent, s sangui- odoris exs

reponendae ut limus sidat; illae coquenci In quibus stigo is summa pene sunt omnia; meliores, si coquantur,qubd maris ac soli1 Quae,ut ait Scholiographus Aoleiij, aqua ele- coctio dissitat ramentati sunt frigidiora. cruditatis plena est ; aestiua optir 3 Quod vitam tueatur pectus, cuius tutela ca- dio flagrat calum. Columella extore peragitur. Hodie obiit iuuenis, cui iam 1 dies inflammatae fuerant membranae. diaphrattondes ad se rates in pectus: quod choreis exsudans se aeri Egido expo- Epid. iluisset nudato thorace. secta fuit tamen illico illi ve- na, purgatus Git: praua expectorabat ac flava illi- σώαιωθ.c4; mox nihil , utina . primi m flammea, mox citrina: pulsus sebtilis: lingua fuit nigra dcariti. Qitia distillatione asperitatem inducit viae . spiritus. hos admoduue Venas indurando, & contumaciores redden- , . ,

do: unde fit, ut distenta sanguine vasa, cum dilatari M-doti inopiM. Post somnum si perseuerat re 'tis,plena potet manu. i . . . Antiquis in de- δ Nam ita augescunt vi scera,& assumptori in ,6puli qui hi, is lor Rcriorqne vis castigatitur. Modo nulla valliati, affiguntur,& dδΡἷαcossit euacuatio: nam tunc nulla aderit maletia a somno mitiganda &per semnum intreb fertur sangui acriador, unde vapor qui sitim excitabat insiditur, ac mad scit internus squal . Attamen, inquit Tussi fetos, alui os, erat nix & glacies ur g turosi sunt, ac breuis sunt xx VI,

SEARCH

MENU NAVIGATION