장음표시 사용
21쪽
r COMMENTATIONvM METALLICARUM LIB. L. adhibeas calorem actuantem & vasa iusta, articulosque mutationum ex nati irae praescripto disponas. Nota vero Mercurium tandem expuere ali num, hoc est, mercui tale principium, forma nigredinis talis, q is est filii-go thuris cultro collecta. Sed & nihilominus retinet potentiam coagula tionis, respectu partis mercurialis absorptae, quae ante coagulata fuit, & appetitu naturali fertur eodemo Iam autem nosti quod coagulandi virtus fuerat principaliter in sulphure; quod si perfectum est, perfecte coagulat; sin
imperfectum,imperfecte. Et audivisti inminera abundantiorem fuisse virtutem determinantem formantemque, quς non potuit tamen Mercuri Umsigere, nisi & hic fuerit cum illa per minima specie halitus eam mistias; v t ita undiquaque comprehendatur,&figatur. His ita constantibus, facile potes ratiocinari, sulphur illud quod me curius a corpore perfecto combibito expuit, si iungatur hydrargyro priori debita proportione per minimos rores , vapore sue, excellente postione sulphurea, procurari hydrargyri coagulationem. Est nonnihil documenti in congelatione seu induratione argenti vivi per halitum plumbi. Huic facile colliges modum coagulationis philosophicae. Cum hac simul nece fleest crescere siilphur perfectum. Simile enim auget simile, & multiplicat, itaque quo plus coagulas, tantb plus accipis siilphuris. Hic mysterium est augmenti physici ; Et cup repetenda sit operatio, cur item adhibenda
fermentatio. Operatio iteratur ut plus sulphuris&coagulandi mercuru reportes; fermentatio ut Vires amplissirnas acqu1rat idem sulphur, institui tur. Porro ex dicta cognatione petenda etiam ratio conglutinationis auri&aliorum metallorum per mercurium est, cum pertinace adhaesione. Videmus inde non vane dictum esse quod ille sit medium coniungendi tincturas.
Metalla mutuo commiscentur, non sictit cadmiam ingeris aeri, aut magnetin, hoc est, tal cum cupro : sed confunduntur penitus, adeo ut nihil alterius in altero seorsim deprehen das nisi forte calore, cum non mistio sed agglutinatio integrarum portionum facta est) perinde ac d merse colo' ratas aqUas commiscuisses, cur autem iterum possint segregari, ante dicta est, maxime consileuerunt congcedi in plumbi generibus, & potulimum nigro. Itaq; & hoc cum confuodenda sunt ala rum, argen tum, a S, ferru, dcc. plura Vel' pauciora pro medio adhibetur, pei inde ut & hydrargyrus, si omnia sint pura, licet ibi res sit compendiosior propten colliquefactionem. Aliqui hinc plumbum appellant metallorum matrem, quibus etiam in ipsis venis & mineris coniunctu est, quasi natura inde inciperet metallum facere,, rudi tendens ad persectum, & inter excoctiendum fulminandumque metalla perfecta plumbo carere non possunt. Vix est plumbum sine argento in natura. Quod ad Iulium Carnicum nascitur, purissimum iudicatur neque tamen omni argento caret. Dictum vero est plumbum esse lauiter
22쪽
Ds NATVRA METALLORUM. II coagulatum argentum vivum, & facili opera ex eo etiam confici. Cum ita
que virum que tam familiare sit perfectis,& plumbum saepe matrix sit argenti ; hydrargyrus auri: principium hinc deductum e st de ratione perficiendi utriusque, maxime tamen hydrargyri , qui perpurgari aptius potest quam plurribum, quod sulphuriam habet corruptum,&mercurium inquinatum. Eadem ratio est:& plumbi cinerei & candidi, quorum illud crebro fundit argentum copiosum; hoc & aurum & argentum pernicialiter retinet. Itaque &venenum certa quadam ratione eorum dicitur, quia nempe
intime sibi iungit, nec reddit nisi cum illorum&sito det timento. Geberus tamen ex eodem fundamento petiuit caussam perfectionis maioris. Sed de his in particularibus. Metalla praeterea in una vena coniunctim, atque etiam communi fodina reperiri plura, historia metallica Agricolae, Matthesii ,& aliorum arguit. Chymici inde colligunt communionem materiae, quodque sicut chylus in ventriculo, diuersitate partium & caloris concoquentis, &m embri assimilantis , aliud si, atque aliud ; ita in mercuriali metallorum principio eueniat. Nonnulli etiam non dubitant asserere, naturam quasi per gradus a prima materia transire usque ad ultimam perfectionem, ut ita imperfecta metalla ab ultimo deficiant gradu ationis articulo , fiatque plumbum cum intercepta natura , & principium formativum seu materiae prauitate, seu aliqua alia caus a non potest progredi ad ultimum; quanquam non facile fiat
quin in tanta copia aliqua particula perficiatur, unde accidat ut in plumbo nigro argentum, aurum,cuprum, quin & stannum dc ferrum inueniant tu, licet modo pauciore quantitate, modo de maiore; plura pauciora. Confir- mantur haec lapidis artificio, in quo similiter natura eius progres is exhibet documenta. Haec non usque adeo sani absurda vi quidam putant, &manu nos ducunt ad inuestigationem perfectionis, quanquam sin radice primae mistionis deprauatum sit sulphur & hydrargyrus, non poterit regimine simplici denuo instigari ad se absoluendum metalli natura. Violenta mutatione est opus. Argumentum quod .ab aliquibus contra hanc sententiam prosertur, debere scilicet in omni fodina metallica omne genus metallorum simul reperiri , facile soluitur constitutione certa certar tam minerarum, in quibus non omnia concurrunt quae requiruntur ad perfectione. Itaque cogitur natura in inferioribus subsistere,& in his msgis, ad quae tota minerae ratio conspirat magis. Redu ctilia esse metalla ad mercurium, qui est prima eorum materi si vel ipsius Elasti acerrimi chymicorum hostis comprobauimus experieotia, ob quam etiam confunditur ab Hieronymo Rubeo. id autem quomodo per tartarum, siablimationem, acetum, mercurium fat, suo loco dictum est. Plumbum etiam per distillatione me certis rebus abit in hydrargyruna;
Sed de his in chum a. dictis tale artis studiosis eliciendum est;
23쪽
16 COMMENTATIONUM METALLIO ARVM LIB. I. nempe primam materiam metallorum non esse absolute primam , neque
elementa, mulco minus illam genericam de qua philosophus in physicis; Sed in hocsenere, quae iam disposita est, ut euadat metallum si principium
forinatiuum perfectivumque accellierit. Cum item metalla ad talem materiam reuocari possin Π constat ea quoque corrigi arte posse ; Sed oportet. prius ut sulphuris perfecti virtutem ex perfectis euocatam in promptu habeamus. Ab hoc enim erit principium motus ad optimum. Deinde cauendum est, ne id deprauari vitio materiae eveniar. Itaque haec praeparatione diligenti expurganda est, & principium sulphuris praui deliruendum, ne impedimento sit gestioni alterias. Sed vix haec singularia sunt in artificis manu. Itaque excogitandum fuit tale agens, quod instar ignis es Scacis repurgaret si nihil materiam, alterum principium immutaret, di perduceret ad
perfectionem id quod erat imperfectam. Ita & ignis mutat iiii nil,&in sui
similitudinem perducit patienS. Non immerit bitaque illa virtus nominatur ignea. AEUI Transmittatio metallorum duplex e st; aut enim in eodem genete metallico species perseditor producitur ; quanquam&im persectior possit;
φ tamen hoc ars non intendit aut in diuersum genus sit transformatio. Quae fit medicinae alteriusve commodi gratia, aut etiam fortuna, aut prauo sta-Deme' in deterius; facile admittitur. De mentis enim faerat negare ars, phim & reliqria ina persecta posse corrumpi, cum id non ignorent Ofil cum agmiatasione Πgulorum, Vitrariorum, miminatorum,&c. Generat: Onem, quae eit ita prae- metasiorum stantiuStransmutatio, summis negant viribus, nec ulli credunt experimento, autoribus nullis: argumento quod species, rerum perpetuae nulla arte n si diuina possint in se mutuo verti. Sit quidem illa ars diuina, a Deo homini μ' pessis bus per inedia naturae concessa. Negatio sane ridicula est,&imperitorum hominum. Quam procliue est efiicere ut hoc plumbum stat non plumbum 3 Et cum non fiat nihil, sed aliud, alia certe species P Species est aqua, species alia aer. Hae in se transformantur in dies sine miraculo. AlthQmetallum est, aliud vitrum & lapis. In hirc mutantur metalla & reuocantur reciproce. Ferrum aliud, aliud ars. Hoc sit ex illo etiam vulgari arte S mol-nici j. Diuersia dicuntur species, plumbum album & nigrum. Facillime verbin se mutuo abeunt. Aliud est plumbum nigrum , aliud stibi iam. Α-
concedere ferri intes mutationem.
, o .se. & stibium asserit vel in plumbum verti, vel sui generis metallum: Et do-
, ides, iein, cet per stat plaur ex plumbo facere stibium. Cardanus alius aduersarius et sto 'im iam de argento in aurum mutando non dissitetur. Vbi libet transcribereta Enaidi Vogelij annotationem. Videmus, inquit, in mineris quaru=ndant regionΜm ,rnquibin argentum merum ab sique admistione metallorum imperfectorum, capri sanni, plumbi,generatur , arrento saepissime a sum aurum,tanism argentum tempore longo transire paulatim in aurum naturae operatio
24쪽
DE NATVRA METALLORUM. I7 peratio non interpellaturesfodientium auaritia ta cupidine. suin imb ahi maduerti dum equondam metallorum minera studio inpervestigarem , ta adi.
rem, ut loca generationis eorundem modum ci naturas aras erem, et nam eandemi mineram argenti Au praegnante, quanto profundius Cauaretur, tan-rio magi, auri fuisse feracem, 2 multio plud auri continuisse argentum ex imuca uernis , quam e medijs aut seuperioribus est os m, non alia equidem ratione, ut autumo , quam quod magis depurAtum prolixiori tempore excoctum digestumi a natura fuisset. V por enim commissionis naturales argenti viui oesulphuri, sursum delatu proxima quaei loca generationi congrua primum occu pat , deinde illis oppletis ad alia transit, Ic. Haec ille. Plinius omni auro in elle argentum arbitrabatur ;&docimastae in quartatione aliquid remanere cum auro deprehendunt, quod procul dubio in eius naturam ab r-betur. Cinabarin continere auri & argenti seminaria multi confirmant,& per eam verti argentum in aurum, penὰvulgaris e si notiti e . Nitrum ab
ire in saxa in AEgypto, unde fiant vasa, Plinius scripsit. Bacchis traditidem de alumine Albulae, &c. Ex Theophrasto Plinius narrat Iaspin transiri utari in Smaragdum. Qised opus verbis ξ Mirum est philosophos fc s opinione) negare quod obuiam est artificibus plebeis. Sed quando ita volunt, fruantur illi, seque obieetent sua sententia , artificibus nihil euenit
absurdi, sicut nec in plantarum animaliumque genere. Cum o cymum abit Erasim hae in serpillum, triticum in lolium, rapa in raphanum, vermis in musca im, cos si in acies, &c. quae certe inter se distant specie. Vere tamen non transit species in speciem, sed unius corruptio est generatio alterius in indiuiduis. A hQὰλὰ Bbis
quae forma abolita in materia recipitur forma aeri S; a Ut tCrra ,Vt non opus potuerit.
sit statuere ex aqua fieri aerem, seu aquae speciem verti in speciem aeris; sied de I cophr. materia mutabilis diuersa forma suscepta , in aliam atque aliam classem transit. Sed tamen ita libuit loqui philosophis. Nonnulli ut transtautationen, efendant, effugiantque absurdam specierum tranS formationem, ne, pia, a n gant distare specie metalla. Sed non opus est hoc confugio. Elementa in- exempla ter se transmutari pridem docuerunt Academici & Peripatetici, idque ob ρ π or mlinuerunt hactenus fieri secundam substantiam, quanquam aliqui voluerant commune corpus secula dum rationem rarefactionis dc condensatio' ismissas. Emnis partium diuersiae in quatuor di stribili, ut ita υίαβολη ista non sit γένειπσο - . θοώαπλωο , sed οι evmσ χώς γένεσσιτ tuli. Qine Elementis accedunt pro Dod. pius; eandem iuxta analogian sustinent rationem, veluti halitus & vapores, quaeque ex his fiunt proxime. Ita lutum, lapides simplices, &c. facile reuocantur ad elementa prima. Corpora metallica Aristoteles genuit ex spe. Ar ρ crucie quadam vaporis consistentis modo perfecte modo impei feci e , diuersa metalla gignentis, cum is in se habeat vim & naturam metallicam, utpote in minera ex suis formatus principijs. Iam notum est illum vapo- illus, istis. re in coagulari gradati Ti, priusquam perueniat ad ultimam concretionem,
25쪽
di fieri succum sicubi congregatus fuerit, perinde ut ex vapore mercuriali subtilissimo; vapore item aqueo cumulata aspergine circa camerarum vi-1rorum ite fornices, liquor existit. Hic postea paulatim a sulphii reo determinatiuo secundu formam internam externamq; consistentiam, principio comprehensius exiccatur; Experientia eiu incente inueniri in mineris halitum metallicum, siccum metallescentem, pultem metallicam, molle metallum tandem induratum fixumq; , ut in ferro, cupro, auro,argento, cic. cognouimius. Hinc in imperfectis via reciproca datur. Redeunt enim primum in aquc; in consistentiam vi ignium, unde&aquae fusiles appellantur ; aqua dissipatur in halitum, abitq; in diuersa genere excrementa, ubi iterum consstiterit, ut contes antur osticinae fias rite omnes. Haec ergo est na transimulationis ratio, qua imitantur elementarem conditionem. Postea ex aqua fieri terram in elementis,concedunt passim, SI experientia conuin cunt ata Metalla in genere aquarum concretarum existentia, item ex liquo-τe migrant in terreum quoddam corpus, veluti in vitrum, lithargyrum, scorias,&c. quae lapidibus sit ni assinia. Sicut praeterea etiam elementum ex element. reuocatur,&ex aere quem genuera aqua, iterum fit aqua per coagulationem; ita reducuntur metalla non tantum ex lythargyro, Ut plut b uri
ex Lazurio, ut argentum,&c. Sed & illa ipsa in materiam suam prina a m qii Crat silccus mercurialis. Insuper elemetam istione suntaxat in diuersum ab elementis genus transmigran r. Metalla etiam simpliciter, propterea quod illis nullum est corpus prius; his est , si in genera diuersa abire possunt; cur non in symbolicas species generis eiusdem Θ Sed hoc fieri euident,ssimae est experientiae ut diximus. Species se habent ut numeri. Facile vel unitatis accessu recessitati e mutantur. Cum metalla in suogenere retinentur, mutatur aut unitate intrinseca; necesse est ut in se mutuo abeant. Mutari vero possutquia essentiali principio ambigunt, & potissimum materiam versatilem acceperunt ad naturam mercuri 3. Propter hanc ipsis internu symbolii& congruentia quiqdam es . Si ergo artifex retenta mercuriali natura unitates prΟ- lectiles mutat indu strie, id quod ope naturae fieri potest, nihil euenit absurdi in tota metamorphosi metallorum. Ex tali consideratione sibi poris , mala quaedam & documenta constituerun rartifces: nempe quod naturae analogia in metallis per artem non sit de si ruenda;&quod ultra materia in taliarem non procedendum, cum cons et,ubi potentia propinqua digene rica non est; ibi humanam artem nihili osse, nisi per infinitas ambages. In stiper cum certum sit nec in elementis,nec in metallis ordinem natur permutari, dr statim ab extremo fit tu feri in extremum sine medio; in arte hoc attendiit,& semper proxima couertunt. Qu*d si remotiora sunt mutanda; praeparatione debita erunt disponenda 1 pius. Sed cu in uniuersum omnia metalla consentiant principio mercuriali; in transmutatione potis limum .dant operam,ut metallumaransformandum maximi scin actum ercuriali,
26쪽
DE NATURA METALEORVM.& ita consor mant etiam tincturam suam. Quod si non facile liceat assequi,
student tamen ut mercurialis tinctura prius concritata eidem corpori; intret totam substantiam eique,adhaereat indiuulse, eum cemim sit sicut aqua eiusdem naturae aquae confusia non separatu ta nec perfecta cinctura mercurialem corpori simili immissam,&coagulata una fixamq;. Et sic mirantia mutatione physica vel totum undiquaq; mutatur, ut ex aqua fit aer,vel mutans eiusdem substantiae cum murando secundum materiam,informavero
Der se ctius, conciliatur matrimonio inseparabili, quo fit ut ignobiles partes cultentur praestantia nobiliu, & quia implicatae sunt, simili naturae: non .n totam metallum potest esse alienum: ideb illis fixis & hae figuntur, curus rei in vulgari colliquefactione rudimentum quoddam e st, sed cu agendi vi
partes sint destitutae,nec alcera retinear alteram &defendat, ut ita nitul fiat mutationis nisi ratione affectionum externarum: nulla etia potest elle itabilitas commistorum, & in debitis examinibus diuortium committitur. Et
tantum de transmutatione. Aqua regia omnia metalla,etiam aurum, soluuntur, quanquam artih-ces mentionem ficiant caius dam, aqua aurum duntaxat reuoluitur, quae est alterius compositionis. Hic usitata ex caleam monio intelligitur, quanquam o arvisssit etiam aquae melleae, aceto radicato berbe Olm, irmon Ioriam, dcc. G γυῖοὐ..
Caeterum illa sol utio a pleri sique corrosio appellari cini siue uit, propterea tis, Quod pleraque ita solata reduci in metallum possint, sicut aperte docentauci& aroenti calces,&nonnihil etiam aeris,&plumbi. Nam cum his iactura est hi ria admittitur in opere philosophico quo tincti ira conficitur,m11 forte praeparationis gratia accersatur. Caussa est quod videatur aliquid pereerim ui ferre metallis,&mercurio eorum insidias struere;vnde post eam 1-nus est aptus ad artificium maius. Nihil vero debet ingredi peregrini : led omnia esse unius naturae mercurialis oportet, cum in hac sola omnis perfectionis sit praerogatiua,astipulante sulphure analogo, quod in se habet. V1-tanda ita cla talis solutio est in catholico opere. Non quidem possum' negare Gilbertir in cardinalem, Rofari j minoris au torem,& alios praescriptae eiusmodi aotias solutorias, sit cut&Geber,&Lullius,&c. Sed non agnorandum est pari id my sterio factum e de quo dc aquam suam solutoriam Occultant,appellantes acetum,liXiuium, sia ponem de alia acria, per quae tamenno
intelligunt id quod voces prae se ferunt, sied hydrargyrum situm. In particularibus,& alijs chymicis magisterus, muli ius est ustis istarum faquarum. si quis velit metalla intime commiscere, de repurgare penitus,
is potest ea dissoluere aqua forti , calcinare & per deliquium in humorem
redi σere unde commistione facta & d puratione, revocantur ad metal- Ptum riulum iuxta exemplum plumbi quod in ceria stim abit, hincque in vocatum
oleum ; ex quo denuo redit cerasta,&plumbum. Ita volaci Ita facimiis ea 7 dem, de in livdrargyrum reducimus , ita mercurium naeum, & a,laS medici λὶ niti,
27쪽
Σo COMMENTATIONUM METALLICARUM LIB. I. nas coniungimus cum corporibus perfectis, &artificia tincturarum verarum aemula procuramus. Pereasdem aquas examinamus , separamusque autem, quanqUam corrossionem appellent talem solutionem Ib, ,h, is bis altilice at men eam non esse adeo simplicem. Certe per aquam restiam uis psi is Helicitur, isa Vt albuia in &mercuriale corpus seorsim maneat: ia dct. In cupro soluto cernere est stabstantiam flavam, albam, laguream &viride
In argento est lagureum & album. Haec quid aliud sint quam separatio di uersarum in misto substantiarum λ Quid quod eadem via ex resolutionibus fiat chalcanthum, & sui pluar, de hydrargyrus λ Non itaque simplex ea
corrosito est , sed una reserat occlusam substantiam: Veruntamen monitavi possit ea res transmutationi inseruire, quam veram describunt artifices, Altera ergo per mercurium, quae non corrumpit integritatem partium, nec viribus alterat, sed duntaxat scparat decenter, fuit assumta,&quam possibilem esiena natura, euidens monstrat experientia, cuius ego possum esset euis Oculatus. Ab ea velo vi appellant hydrargyrum non tantum corro-
cramate phy sico per svium tempus sie posito, vocant putrefactionem Her meticam assumit si ii similem substantiam; dissimilem expuit, & ostendit in superlicie. Ita tu ecretum hinc est, quod tunc principium operis sit factum, &vera silutio inchoavertar, cum apparet in hydrargyro substantia peregrina. Non autem absque di crimine Omne metallum ad Oritu nec talem solutionem 1nstituunt physici in omnibu . Causi huius est muta cum applicet sie ad naturam commisti ; ab imperfectis deterior euadit, dc deprauatur Aeti cum plumbo plumbeam alium it naturam , cum aere a Team,&
Iu a lis ad quae res 1i quid conducit, nihil aliud confert praeter deductionem ad pru postra per tincturam proiectam trans muran- ιὰ D, ' 400 βxu Vst dignum. Prioris ver ratio est, quod vel den- ei delint. vel iphi metalla indas Dodita, seu inquinata sordibus alteriis. Ita- ire quelli mille ac Nendus est persuas pra parationes , pons sit natim destillationem crebram a tartaro,&silicum calce, ablutionemque per Oxalmen; tum abste gendae metallorum sordes, lito modo ferrum vino tartaris to&moniato, vel aceto se lati ammoniac &α vel colori o ita conciliatur me curica, Vt postea non possint facile eparati, ex quo secretum quoddam est ortum In proiectione non negligendum , sciat & in transimulationis electione. Sed de attributis ccmmunibus metallorum haec sufiiciant. Reliqua ex praedictis farii erat ciat vel mediocritera
28쪽
CAPUT II I. De Me tallo nim distributione.
Etallorum quaedam=ntperfecta, quaedam impersedia. sisfallapb, bcta natura perduxit ad absolutum metallicrg
ners, terminum. Dat cum ea contendat semper ad optimum quod in quolibet ge nere seri potest etiam optima I absoluta vocantur quaeperfecta: qualia sunt non tantum essentialibusprincipi sopi econstituta, cras praestantissimam ingenere metallorum nacta edta qualitatibus allisis adiunctis consummata. Est a tem potissima Mota perferitionis nerastaris itinperfeIta, seummin cum mercurio consens ,exacta inspissatio, quam pondus sequitur, quibus astipulantur I ab ut color nitor onus, dilatatio exactissima fusio gnitio, tac. Varia poteste me metallorum diuisio, quemadmodum ea, qua in simplicia &composita distinguunturii aut statim senario vel septenario nume-ao designantur rubra vel alba, fixa vel volatilia, naturalia vel artificialia,&ci dicuntur. Sed ita praesens retinemus distributionem in perfecta, i imperfecta,utetyrones ed melius assequantur sententias artificum, S naturam ungulorum metallorum penitius considerent, quae res eis utilis erit non tantum in transmutatione sed & ex coetione, docimasia, & aliis multis, maxime phy sicis contea Dplationibus,ut possint diuersarum in ignibus, A aquis
passionum caussas reddere. . V erfectώ-Vox perfectionis in substantia adiunctis& fine seu usi potissimum intelligitiu &modb simpliciter significat, modo coparate, quemadmodum
etiam in doctrina metallica. Aurum enim metallorum perfectissimum iudicatur; sed nihilominus inuenitur alias molle & fugax, quod terminum es sentialem quidem habet sed constantiam &fixitatem, ut artifice loquuturi, nondum. Itaque hoc illius respectu dicitur imperfeci um, siccum in vena inuenitur persed hum substantiali crasi S constantia; tamen cum adhaeret It halitus alieni,ali eque immunditiae; quibus1oliendis ars mi uirhiat huius ratione illud potes dici imperfectum. Sic plumbum perfectum in sua specie est. Sed cum hoc quoqhae in bonitate &praestantia singulari &sita, gradus admittat; perfecti imperfecti disserimen subire potest undiquaque, M toto genere peis tum id erit, quod S substantia absolutum est .&adiunctis, ad usum se habet quam optime, cuius gratia omnia a natura sunt instituta. Sic itaque &in metesssorum censa. Hic peculiariter tenendum, quod artis cessatuant aliter absolute disputando, tantum ratione generationis, eiusque caussaeadoptimam; aliter ad usum respiciendo. Cum deillo sermo est, dicunt metallaperinde se ha- H eg bere,ac si omnium eadzm esset mineralium species, quae tamen gradu im- perfectionis diuerso, in varias secedat classes; veruti si dicas onamium lilio-stum eandxm esse speciem, disserta vero alba a rubeis sanguinuis ratione
29쪽
ii COMMENτATIONvM METALLIo ARvM L r8, 1. coloris, qui&arte possit procurari. vel rosas easdem specie este, distingitialiabo, rubeo, citrino, v mcli, nigro; & in singulis his coloribus iterum coi,stitui differentias. Rationem vero huius su sententiae petunt ex materia comm ni&agente causIa eadem, eodem loco, resolutione reciproca dc transim latione symbolica. Reducuntur enim omnia metalla ad eandem formam merciurialem; omnia inde funduntur ignibus, omnia dilatantur, omnibus adest sulphur; alterum in alterius vena, & in altero inuenitur, alterum mut rur in alterum per artem, & naturam, ut testatur aes S molnicium, quod&inis. Mis Culten bergi simili modo factum est, & Aristoteles refert in metallo arris, longo tempore elapso, effossiim postea ferrum esse; Et caetera, de quibus rerius, di- supra. Ita ex omnibus fit vitriolum; omnia in aquam soluuntur, dc patiun-- m Ne- aqua regia, Et si quae sunt his similia plurima, quibus firmiter concluditur materiam omnibus esse eandem, mercurialem, quae non distet lio modo quam diuersitate perfectionis , siue principium informans de ficiat, si ue locus, siue, quod verius , materiae quaedam eueniat pratuitas. In reliquis cuique sita est materia proxima & semen. Non enim potest fieri homo, nisi semine humano;non laurus nisi huius, non bos nisi suo, &c. quanquam remota consentiant. In metallis non ita se res habet, sed omnibus est generica, primaque metalli materia eadem, qine etiam omnibus paribus omnino pariter post et persici, sed imparitatem inducit in dispossitio veluti fortuita perinde ut in parentibus ijsdem, eadem propinqua materia est omnium filiorum sed quia haec varie disponi potest, omnes quidem fiunt homines, sed diuerse perfectionis. Vltim te materiar non distant nisi forma imperfectionis, iuxta gradum cuiusque. Hinc euenit, ut in plumbo inueniatur semper aliquid argenti,in plumbo cinereo vaceo tandem nascatur argentu, in aliquo aere aurum,& sic matricibus suis innas antur plura, sintq; ipsa sibi rata spe meta tuo loca genitalia. Inde etiam stat tueriint quidam metalla non distare nisiciebus δε- accidentibus, quanquam haec sentetia postea ab aliis sit cora ecta cum nihil
imperse aio illa species prcbeat diuersas; me fortuito ita
nonas rimus, sitie ita dispone te propter usum, Omnium autore Deo, cui placuit hic quoq; suae potentiae vim ostendere, δc cum alias Imperfectris species producat ex materia prOI in qua singulari, suaq;. in metaliis eandem pune vel similem variationem instituat ex propinqua non ramen vitima plane
communi. Neq; vero haec sententia noua est, nec caret CXemplo, Tb t. &artis Refert Aristoteles veterum quosdam raritare de densitate e lementa discretiisse,&ex uno generasse omnia. Ip e quidem huic sententiae repugnat aliquibus argumentis, quasi inde fit consequerna, compa at esse singula id quod si int,& non simpl: citer dic. Sed si statuerunt materiam Omnibus esse eandem , ob quam etiam sunt transnantabilia Sc generabilia ex mutuis, neq; tamen inde quamuis rarefactionem, e densitatem ea disceruere,sed eam quae cuiq; est formalis, non absiarde senserunt,& nos videmus
30쪽
in hydrartyro eiusq: sumo,in aqua & eius vaporem hil aliud. Nec desut qui 4enem Rristoteleum nullibi esse sigillatim dicunt, sed aeris partem calidam ii cca perinde ut &ipse negat ignem habere materiam & corpus singulare,
statuunt. Qui item elementorum formas, qualitates astrinam, nihil ab Aristotelis diotis videntur alienum ponere. Ita enim ille .pissime loqu1tur: Ita in meteoris, ut causam reddat impressionum, communem supponit materiam motu quiete di dem, producto calorest Oreq; , quorum comites sint raritas &conden alio,distinctam. Nec dissicile est ista defendere, si
pauid circumspectius tractentur.Plato in Timaeo adeo non dissentua com- mi initate materiae, ut etiam eandem statuat, & ob eius versatilem n uram assirmationes in dubium vocet, allato ex arte exemplo de aurea bractea, ex
quamo id poculum, modis patina, modbaliud quid fieri potest, cuna tamei fain se maneat eadem. Avulgo quoq; peti exemplum potest, dum salmo
irem piscem, i es cem nulla alia redistinguit, nec ignorant aucupes aurumna rundam transmutationes, S c. Sed&si nullum nec in arte, nec inmatura
aeter hoc exemptu esset, singularis metallorum conditio non ob id esset abneganda, nec stomoma non distinguendum a ferro, quanquam Vtraq; eadem sit materia propinqua, & permutabilis, Ut potius puritate, Ecauis differre videri mosiint quam specie. Sed disputauimus de hac re etiam allas. Notae perfectionis sitiat plures unde & petita postea sunt iudic1a sera examina metallorum, pronunciaturq; id perfectum, vel quouis modo avi odistare, prout illa in se habet signa .Primaria est in substantia suo tili mer- curiali ponderosissima, fixitas seu duratio in igni& igneis examinibus ium-
a, summaq; attenuatio cum continuitate perpetua. Eam sequut urcaeterae.
Quod sustinet caementium, fulmen, ignitionem cum extinctione in acutis,
ritium,siilphur & stibium; quod calci natur rediiciturq;, quod acri u fumis non laeditur, omnia, vel nulla penitus, vel exigua, vixq; i tabili cum ia- .ctura, quod steminum ciauuinq; iungitur mercurio, quod dilatatur In lon- mi inlatum qiquam subtilissime citra fracturam & contum aciam, quod que naetiam pondus &colorem,consistentiamque habet absolutam,id per se .ctum aestimatur .Hς caute signa ex auro petita si int, quod omnibus numeris uis is absoluit natura quodque gentium consensus in Optam is habet,quamuis ia 5αχθὰ desiit uui ad usum frequentiorem habilioremque in Oeconoma a & politia respicientes, ferro nobilitatis si ammam asscribant. Sed Physicin amaram in rimam,substantialem crassa,attributa,snem reliqua quae in re sunt,con- 1iderant, non ignorantes ferri usum esse multu, sed auro eius dignitates non respondere, & parum auri mutari plurimo ferro, nec deeste polle martem, cui solabundat, nisi sponte negligere velit, quin nec, si Omnino auru pasiptam multum, pares usus praestare serm& hoc posse, maxime si induret romeserti Reliqua in auro & argento contemplabimurr.