장음표시 사용
71쪽
monus rapiens uti per eunde parallelu usq; ad eolunaet defluetim. Altera uero a Thapsacum de
nantem statim multu extra mores. Ac rursum alia a Thapsaco educens usq; aA Aegyptu: quae tanta capiat latitudine Deinde huius Iongitudine loci longitudine dimetiens quadranguli diametrii di metiresquadraguli longitudo uidereρ Quado aute diameterno adsit sed sinea fracta: longe magis peccare uidere .Fracta enim ea est quae a Cas is portis p Thapsacum adnitu deducit. Haec quidem Eratosthene illud aute 8t in Hipparchu oportebat sic ab eo dictam accusatione secerat:sic θcri, iatoru emedatione aliqua facere:quod nos facimus ille tametsi hoc sapiat uspia ut priscoru tabulis mente adhibeamus sane iubetiquae maioris etia atq; etis si Eratosthenis tabula emedaticis idiget. Et allatu arguinctu eode uitio dotmetuanu ens capit psuppositu ex no cocesis colaratu ut nos si' coarguimus ii, Babylon ad oriete magisq Thapsacus supra stad mille exposita est. Quo circa limi admodu iserat ea spiore ortui ee stad duobus millibus qdringetis ex dictis Eratosthenis: quoniaad Tigridis trusiritiu traiecit Aleiadera apsaco repediosius est stad millibus duobus udrinseti Tigris Tigris aut 3c Euphrates Mesopotamia cireudates interi in otiente Iab stinde in austru uersi: tuc Euphrates inuice Ipinsi sunt di Babyloni nihil dictis euenit absonu.Errat aut in argumetati e sequenti riti qconcludere Dult: uia a Thapsaco ad portas Caspias qua Eratosthenes stad dece stilliti esse Eaxit: haud quasi Idirecto est mesurata pinde ac i recto tradat:cu.recta Ioge minor existati sibi uero igresso talis est. Ait esse εἰ secundu Eratosthene eunde meridiansi & q estp inisi Cano cui & qest per Cyaneas.Hunc uero distare ab eo qui est p Thapsacum stad miliabus sex de trecetis: Cyaneos uero a monte Caspio stat sex millibus 84 sescentis:qui ad exeestim ad mare Caspia e Colchide iacet: adeo ad stadia trecem. Aequale esse distatia a dieridiano ad Cyaneas δί ad Caspiu 3c ad Thapsaco.Qucida aute modo & Thapsacu de Caspiu in eode iacere meridiano.Huic uero coseques esse portas caspias pariter distare A Thapsaco uero fle Caspio multo minus abesse millibus. x. quot inquit Eratost Des a Thapsaco distare.Certe multo minus q millibus dece distare per recta. Ambitu profecto esse dece milliti ratiocistae ille per recta ad Thapsacsi ex portis Caspiis. Ad ipsum uero dicemus: q, cum Eratosthenes recta in latitudine capiat:quod geographiae propriss est in latitudine uero S meridianas fleeas quae ad orientale meridiana suntulle arte geometrica ipsum dirigit. Et sicut alique per imurumeta caperet untiquodq; hoge ipse nequaq per instrumetu:led per coiecturam potius accipies. quodq; per rectas quodq; per parallela. Vnum quide hoc peccatu est. Altersi uero est ut nec ab illis iacentia interualla ipse ponatinec ad illa adducat argumentii sed ad ea quae ipse cosingat. Ea spur
nisi quide esi ilJe ab ostio ad phasin stad octo millia.interuali si esse dicat adisigam: illaiqitae usu ad Diosemiadem sunt indeo sedicemi&eam quae ad Dio uriade ad Caspiu est additionem dierum quinq; si quis amsane secundu ipsum Hipparchum existimat dici oportere ad stat mille. Vnde Uniueium summatim copulati secundu Eratosthene millibus noue sescentis, Ipse is partitus est Cyaneae et ait ea Cyaneis S phasin millia quinq; εἰ sexcenta esse:hin i ad Casipium a ta mille ira o seciadsiphasis Eratosthene no cbtingeret & Caspium & Thapsachi in eode esse meridiano:sed secundu ipsum. Eo igitur secundu Eratosthenem Quonam igitur modo huic cosequitur ut a cassio ad portas Caspias
requalem ese ad aliam: Thapsaco ad idem signia Ceterum in secundo rursus commentario res, mens eande quiestionem de montibus circa Taurum de quibus disimus satis:transit ad septentrionales orbis terrarum parres. Dehinc dicta exponit ab Eratosthene de adiacetibus ponto locis quLdo quidem tria inquit promontotiati septentrione descen ere. Vnum quide: a quo peloponnesia secundum uero italicia tertium autem Ligusticum. A quibus sinus deprehendi de Adriaticum de Tyri henum His quidem expositis uniuersaliter singula de illis dicta nititur redarguere per ratiori magis geometricas:q per orbis descriptiones.Tanta uero est erratorum in eis ab Eratosthene mul titudo:& Timosthenis in portam descriptioneiquem ille super caeteros collaudat.Discordans autein eum plurimu arguiniit diiudicare indignum arbitretiistos tantopere de rebus aberrates & in parchum tenim ille nonnulla quidem omittit errata.quaedam uero non emendat:sed tantum an guit:quonia falso uel repugnanter dictum est.Hoc & fortasse quispiam accusandum duxerit:* tria Europae dicit ese promontoria:unum uidem constituens in quo est Peloponnesus: etenim ali 1 habet in multas diuidendum partes Nam & Suniu ad promontortu inclinat sicut 8e Lacorica: cu sit non multo minus:q Maleu ad meridiem Dergens.Et sinu minime parui dedu accipit.Et Charonnesus Thracia ad funium:& Melena idest nigru sinu assumit:& deinceps Macedonicos. Quod si hoc quide omittamuς:& eae interuallis plurima manifesta salsitate descripta egregiam locorui, ' peritiam arguunt i 'geometrici argumetis nequaq indigenticum aperta fiat suapte naturaire testificari ualean leuti se ex Epidano ad sinum Thermetim excessus est super duo millia stadi is au δleradria tem nongentum afirmat.Ex Alexandriti uero ad tarthaginem supra millia tredecim:cum nouem Carthago millia non ea dant siquidem in eodem meridiano est secun um hone AleranAria Caria de Rho Porthmus duς.At Carthaginem uero porthmus idest isteriacens mare Omnes autem sane toscentiunt e Ca/ria Id Porthmum nauigationem esse plus quin millium stad : cum meridianus in magno quodacaptus interuallo idem esse confideretur cum illo qui tanto in occidentem inclinator est :ad alium magis in orientem inspectantem:quanto Carthago in occidente magis q porthmus existat. In tri hus aute stad millibus manifesta habet redargutione.ls aut Roma in eodem meridiano pones tam
72쪽
ro in occasum uiciniore et Carthagorexcellentia laetitim no relinquit loco31 le horu NatioM q per eunde tractii ad occidente usq; ad colunas exis ut Hipparcho infnci orbis stu describeti:sed Era tostheni dicta de geographia etiamus explorati a priu fuit singula corrigeda magis emen3are. At
nos in quibus recte in taeci longe plus sit in quo peccet:.pprio uniuscuiuis rei sermone a3ducesuesse putassimus DAnulla emedates In quibus aute allatas ab Hipparcho causas dissolvemus: 8c ipsusimus Hipparchu rimates erimusvibip conretione quippia disseruit:in hiu aute eu oino delirante intuentes eu illia iure inuit Satis esse cogitamus:si qua in ipsa geographia insunt dicetes illa corrigamus.in quibus en sequetes exterius sunt errores praestat ne mentione quide facere : nisi rara aliqditi uniuersum est:quod singillatim essicere conabimur.lti praesentia dieiti sit: q, Timosthenes Seratosthenes:&adhue illis priores ispaniesia es Gallica prorsus ignoraruit innumerabiliter aut amplius Germanica:situm Britanniae pariter aureis Getara 8e Bastarnosi. multa quom ignorationis parte de dialia de Adtia de ponto de reliqui semetrionis partibus peruenerunt: tametsi huiuscemodi uerba contentioisia sorte dicerentur. Eratosthenes ea quat de longe distantihus tradita sunt dictum se aserat:nec illa conseruet sed acre se se Hicat: ponam; alicubi 'quae pressam magis minusue sinimo oportet accuratu assini argumentia ad iro com a inuicem ite albaa quod facere conatur Hipparchus.Sed in antedietis ea tracta Myrcaniae uso od Bactra:& do ulterioribus nationibus distantias exponit.Et ex Colchide ad Hyrcanu marer halid enim smili modo in hisce illum exquirere oportet:& in littoribus rursus:ae reIiquis usq: adeo cognitis locis.Sed nemin his ratione geometrica ut disi magis uero more orbis situ describentili. Qunda igis de Aethiopia carpens in sine secudi comentarii de lactis in Eratosthenis geographiara in tertio inquit maiorem contemplatione fore mathematica. Ad aliquantu aute εῖν raphicam. ec tamen ad aliqua, tum geographicam secise mihi uidetised tota mathemati aeum Eratosthenes talem praebeat casione.Nam copluribus in locis ad am iore e cidit scientiam: proposita exigat noti . Elapsus autem no diligentes: sed generales quasdam incit declarationes: & quodammodo in geographicis mathematicumun mathematicis aute geographieum sese geres.lt et cotra disserentibus: utrobiq; causas praebetan hoc aute comentario etia iustas ct iste Bl Τ Dosthenes.Quocirca nec nobis et tisimul considerandi facultas requiris Sed de tig quae ab Hipparcho dicta satis habemus . terside posidoniu in iis quae de oceano disserit intueamur. Ubi Maeram more geographi explicate inclatur: rum peculiaritetitum supra mathematicum:haud igitur absurdu est notitiata quoq; huius mela tu, dicare.Et quaeda quide nunciquaeda uero & in iis quae singillatim direnda erunt quemadmodum
S obuenerit modeste tamen. Vnu igitur est ex iis quae ad geographiam propria sunt uniuersim terram esse rotunda supponi sicut & mundu:S reliqua assurarie quae ad hanc dispositiorem cosi uatur Ex iis illud est eam et imum contineri.Huius in zonas quini partitionis autore pomerii Zonae demerim posidonius tradit.Eum uero demonsti e Torrida duplolsere latiore ea inute iret que utrunq; tropicum exterius εἰ ad temperatas superexcidit. Aristotele autem illam appellare temperatam: ae inter tropicos & septentriones est:ambos itero iure increpat. rridam enim uocari eam
quae per aestum inusta habitari non potest Castru eius quae inter tropicos est latitudo plosa dimi dia habitabilis est facta.De Aethiopi ς supra Aegyptii coiectura Siqui de totius latitudinis medietas est quam utrino diuidit aequinoctialis.Huius spactu a Syene qua restiui tropici terminus est ad Meroen decem millia sunt.S eiu uero hinc usi ad parallelu Cinnamiserae: quod est initiu iri da milliu trium.Hoc igitur interuallu uniuersem mensurari potest: nam de nauigatur S peragra . Quod aute deinceps est dico usq; ad aequinoctiale demonstiae: secundu Eratosthenis didiensione terrae:etiam stad octo millia octingentu.Qua supputati ne habent millia tredecim ad octo millia octiageta:hanchaberet tropicom iteruallu ad latitudine tonidae; Quod si nouaru distensionum introducas:q minima escit terraiqie posidonius Idicat circiter octingeta milliu existente circa dismidiu manifestat torrida eius q e inter Topicos: s paulo maiore ς mediu.Aeqse uel o 3e de nul Io pacto ad septet Gesmem penes oes existente neq; eisde ubicia .Quisna reparas Q imutabiles sui diuideret Cu igis no pestes uniuersos sit septetrionales ce nihil estet ad argumetu. Si.D.penes habi tatores reperatae oes:ad quos dicit solos te rara no ubin eode imo:sed mutari bene coprehesu est ipse aut in dionas parties quinq; ad Glestia side utiles re aserit Ex his duas circustantes subter po los usq; ad ας quae istetrionales habet tropicos:diuersaru umbraru reo as aliis duabus quae dei,ceps sui usep ad habitates sub polis.Quae uero iter tropicos est utrin umbras habere. Ad hureana uero has e alia fluas angustas sub tropicis:ad quas mese quoda modo dimidio: sol supra uerticem est bipartito diuisa sub tropicis Has nam gonas propriu quide habere: q, squal)dae sint proprie: in aridaeu,4nkecudae:s sabuloispraeterq Ealsami S quorunda fructuu callidissimorti inustorum. Montes enim minime propinquos esse:ut ingruetia nubila hymbres emciant nec pominibus plandi.Quocirca re eri os &reseris cornibus:& pro rectis labris 5e satis naribus gigni. ru enim edi trema cotrahi:&has zona listhiophagos idest uicturi piscibus captares laesere Quod at haec , Icthiophasenatu Hria sinchladem stram dicit:* q magis ad austru spectat:aere teperatiore habeat & fructuo gi sine agruge runtidati e. ictu pol ius sex zonas facit duas quide aes Aristos subiacentes: Zonae sex ,
duas aute intex hasia Tropicos de res noctiale.Facta igis in quino diuisio 8e secudu natura de secuὰ
73쪽
dum terrae descriptione dicta esse uide Natura quide 8e ad exlestia S as aeris temperantia. Ad emlestia quod hoc pacto eos qui alteruhi: qui* utrinq; umbras habet disterminatos optime disti it
Et ad astropi aspectu stegra quada stiti e comutatione suscipietiu. terti ad aeris temperier quae ad sole iudicet:generalissime sunt differetis:quae cotendunt ad animates: ad platas Ac ad alia somina cotracta sub aere.Et in eo ipso caloris excessus S desecto εἰ mediocritas Haec aute ob et mru stitione .ppria suscipit discretione.Duae em stigidae caloris desectone enuciant in una aetis nao tura coducta:& teperatae in una quanda mediocritate sensiter adducunt . In reliqua una reliqua. 1rida.Hanc uero de recte geographiae diuisione esse manifestu est. Terrae nanes descriptio quae rit:ut alterius teperataru parte a nobis habitata disterminet.Ad occidente quide S otiente a mari sunt termini. Ad austru aute S aquilone aer terminat.Medius quide cu plantis εἰ animatibus teperatus est. Utrinm uero inteperatus 3e excessu Be desectu caloris.Ad has tres differetias in quinq; Σωnas mitioe opus suit.Orbis em terra1 p aeqnoctiale biptitusta in hemispheriu a cinare in quo nos
sumus:& in australe hasipos tres describit di retias.Quae eni ad aeqnoctiale vergut &perusta ranam Ipter Dapore thabitabilia sunt Quae uero ad polum spectat sprer frigus. Media teperata habitabilia sunt.Is uero adiicies istas ad tropicos sportione ad has quinq; no redditmeo simili utemue disseretia:sed licet p gentiu disseretias zonas demostraueritialia side Aethiopica:alia aute scythicam & Gallica:tertia uero p mediu Polybius ssecto haud recte sacit et os quasda aettonaribus dbstinctas:duas quide sub illas iacetes:duas aut iter has de tropicos.Dictu est enset, per signa transmi
grantia ea quae no mutant terminate no oportetmem p tropicos torridae zonae terminis utendu:&enim hoc dictu est.Verutamen eu torrida duas in partes diuidit:in cogitatione haud sane cotenenda motus esse uidet rad qua & uniuersam industriose terra partimur:& in boreale hemispherium 8t australe cu aequinoctali patet ens hac ea partitione diuidi.Et ipsa torrida quanda effrit comoditatem.Itam utrum hemispheriu oino tribus ex 2onis coscis quae simile alterutro specie habet Talis igit partitio in sta zonas diuisione suscipituet M uero no admodu. Sive igis eo qui estp urbes du pliciter partiaris orbe terrae:haud sane couenieter utrunq; hemispheriu:occiderale dico de orienta, ae sex in zonas incideres:sed in quini satis esset diuisio. Ambaru eni partae similitudo torridae: mrequinoctialin efficitaeotinuam colunctio sepiraconea 8c curiosam eoncisione ineditaeu & temperarae de frigida eiusde sint specieimee coliguae sint.sic igis uniuersam talibus ex hemispherist intelle Ela satis suffcienter in quin diuidereqSi uero ut in. Eratosthenes & supposita quom ae octiali teperata est:& ide sentit polybius hic aure addit quide altissima sit unde Ae hymbribus irrigascii septetrionalia nubila p Eusas it sic altius plurima incubant multo est melius tertia teperata hae incere quanda angustari quae sub Tropicis sunt introducere His de talia cosonat quae posidonius meminimansmutationes.sseas qua in transuersa celeriores esse similiter de solis ab oriente ad o casum. eletiores nacti sunt motiones p maximis circusu et quae eiusde uelocitatis sunt. tatem p Iybio posidonius instat quonia habitatione inquit sub aequinoctiali eminetissima esse.Haud quaqenim esse secundu sphetica lapsicle eminentia ulla per aequalitate. σ3 item eam quae sub aequinoctiali est montana esse sed eampestre quae quodamodo ipsi maris su iciei aeqIis est Hymbres autequi Nilia explent eae minimicis manare montibusaeu hoc in loco ista dixerit alibi cocedit dices: cogitare se sub re octiali montes esαVtiin aute ex ambabus teperatis caderes nebulas pluuias sacere haec aut distensio manifesta est.Sed si cocederes . sub aeqnoctiali regio montana sit:alia quindam recubere uidere .lide enim oceanu costaente esse aiunt.Quona immodo montes in ipsis medii; colJocant nisi si insulas quasda dicere uelint Qualiter aute hoe geographicae particulae se ha, heat exterius cadit.proponeti uero ipsam de oceano tractatione:haec indaganda sertasse praebeas. Memor note eoru qui Africam nauibus circuisse tradunt' Merodotu existimare inqt missos nonullos a Datio circuitione ista maris mecisse.Heraclide uero ponticu in dialogo sacere Magu quenda ad Gelone Osectu:q circunauigasse asserat:haec quide testibus carere dicit.Et Eudoxu quenda CPzicenu ludoph spectatore te sacris delatore ira prosopinasiti certamine i Aegypto puenisse scribit tepcribus secudi ptolemaei Euergere.Regi aute eius familiaribus astitiser δἰ maxime de summi ho Nili nauigationibus admirabile:de Iompa sprietati simul εe nequas indoctu. tigisse aut Indu quempia Regi ab custodibus sinus Arabici deportatu ageretibus solu semimortuu naui adductu offendisse.Quisna esset & unde ignorare cu eius lingua nequaq Itelligetet: eu aute quibusdam tradidisse q graeca lingua instruerentiqua cu pdidicisset narraseril, cu ex India nauigarer in errore incides has ad oras leolumis delatus eset amisis time comitibus:relictu aute polliceri ut expeditis re promptis Regis edicto nauigatione ad Indos regeretie Ous Eudoxus extitit. aure magnis curaunetibus enavisset remeasse egregiis inuice muneribus revectis εἰ atomatu εἰ lapidu peiosissimotu:qui parti fluminibus eu calculis deseruns monullos effossos repetiui humore restrictos:queam modii apod nos crystallina: e uero deceptu suisse. tu enim ontis Ptolemaeu Euergetem itere pissetquci uita destincto uxorem Cleopatra a regno successisse. Rursum igis ab ea maiore tu apparatu mistum Eudoxum qui reuertens uentorii impetu sup aethiopiam delatus est. Ad qumdam uero appulsum lora homines ad familiaritatem allexisse tum ciboru tum uini participatione: tum cari, carum massis:quoire illis inopia gentibus erat . pro Abus quide rebus pracepta sanitatis asequutu
74쪽
re uiarti deductionesi ne a nonulla deseripsisse summu aute prorae rignia e naufragio reparasse in quo equus erat insculptus audisse naufragiu illud suise hominu ab occidente nauigatiu.Rener redire id suam ad nauigatione detulisse incolumen in Aegyptu regressi immo quide amplius regna . te Cleopatra: sed eius silio Oibus spoliatu extitise:complura enim subripuisse deprehensium. Sumuna aute illud prorae simu cum in soria pertulisset naucleris ostendis Gaditanope suisse cognitum his negociatores quide naues ingentes emittere:pauperes uero amas quas equos appellauit ob imposita proris insignia:hos usq; ad Lixum s tu nauigare circa Mauritania piscantes: naucleros viro quosda lignu illud noscitasse.Extiterat aute cuiuspia qui longius ultra Liku suuiu nauigans perierar.Quibus ex rebus coiectura intelligente Eudoxum:* nauigari citcucirca possit Asrica do mum reuersum omnes deponente fortunas enavigasse: ac primu quide in agru puteolanur deinde Massilia:& deinceps ad eam maritima usq; gades prosema ubiq; locosa haec diuulgarem: Quartam' aucto ingente eoparasse naue & nauiculas duaς piraticis lembis haud dissimiles.imposuisse puellos symphoniacos & medicos S alios artifices.Dehinc inita in laesiam nauigatione perpetuis rephyris conscendisse. Aegrotatibus aute nauigatione comitibus secundis in terra uentis applicuisse inundariones mari' recuses formidante Quod aute uerebatur accidit. Namq; nauis terrae incidens fuit: adeo ut sensim no aute simul solueretur. rteru prius in terra onus 8c lignoria pars maxima in Coselumnia puecta sunt:e quibus tertiu lembum cometu remotu quinquaginta Myoparoni serrae pirem.inde nauigasse quoad ad homines eandem uoce εἰ uerba semantes applicaretiquae antea descripseratisimul id intelae se:quod indegene illi Aethiopum cognati serent: Regi Bogo subditorusimiles. misa igis indice nauigatione reuertisse:internauigando cu uidisset insula optimis scatetem aquis re pulchris uirente arboribus deserta annotasse Sospitem uero in Mauritania delatu eos iocaris lemhis terrae stri itinere ad Bogu adtienisse.Cui e silium dedisse ut ea nauigatione susciperet. tra uero familiares ualuisse: metu intenderent ne regione facile patere insidiis eueniret curaternis cotra militare Dolontibus ostenderetur incursio:quod ubi intellexit uerbo quide sese micsum ad comostrata nauigatione:Re aute in desertam quampia insula eae sistra iri in Romanoruprouincia effugissetillii uero in Hispania discessisse denuo naue totunda de longam remora quinquaginta constante apparose:ut illa quide altu secare:hac te terra tentare poset. Impositis auteagriculturae instriimetis de seminibus:& aedificandi peritis ad circunducende ean3a rauigationem mare ingressi Cogitarat enim si tardius nauigare cor isset in praemeditata imberna re insulam δc satione facta deserptis et fiucthus perspecta antea & cognita absoluere nauigatione. Ego quodem inquit ii i ad Eudoxi tempora ad historiam peruenio. Quicquid posterius euenit Gadita mos & si nos notisse probabile uidetur. Ex his omnibus ait demonstratur terrarum orbem. Cceano quaquauersum incusundi. Haud equidera uinitu terrae circussuit orbem.
Rst irarae a suit nec quicq effunditur ipsum.
Miradus profecto in othos est quo pacto circuita Magi nauigotione:de qua mkit Meraclides testi hos carente existimas oe demissis a Dario:quod tradit Herodotus Bergeu aute interuallu istud incredibilitatis parte costituens:seu ab eo ipso quide simus iue singetibus ciliis Na rei credidie psuasio est primu quide de circuitione per Indum. nus enim Arabicias fluminis instar angustus est alis p 1idius usin ad staddere millia usim ad ostio eo prorsus angusto existente.Credibile aute no est: nem sinas aliquo Dauigatione habere in sinu idos spulsos p errore. Angustiae enim ab Ostio errore de monstraturae fuerant. in sini; dedita opa intratibus erroris prerea aut uerit 31 in stontia ubia erat occaso laediam cum quonayese modo seuntes neglexissent uno durarat excepto Supta'; ianus tantu quona modo as nauigio hauΗ sane pusillu regedia satis esset tam trasmitterem,ria potui set Quaena uero rata ad miscenda lingua celeritas M Regi piadere sectus sit idoneus: ut ducendi nauigii uia pimstaret Quaena dem Ptolemaeo Euergete de talibus ducibus erat linopia vi iae in tractu multis mare notu esset sacerdos aut ipse Raugur Creticenotu quo pacto omissa patria nauigauit ad Hos Quona modo tam illi creditu est negotius uomodo ite reuersus cibus ex is rato iterceptis:& ignominia affectus ampliore numelu apparatu sibi comedato Remeas aut ει delatus in Aethiopia qua ob ea sam uel lingua descripsit uel sudiu illud prorae lignu episcatoria nauicula eicidissentnde didicerat Na didiciseriab occasu nauigatium id fuerat naufragiu nullius sutum erat indicivicu Sipse ab occasu secudia reuersione nauigaturus erat. Ita psectus Alexandria in multosv furto dephesus:sucina modo supplicio affectus no est sed naucleros sciscitans ob
ambulabat simul lignu i Iud osteras is aut q nostitabat ounadodrestatici suit Qui uero fide adhihuit nunqd maioris admiraticis Tali dehinc spe reuersus in patria:& ab ea tiasmigras postmodum extra colunas:cu absq; edicto no liceret ex Aleiadria mare Igredi.Et eo magis:homini regias antea surripieti pecunias. am uero enauigare possibile no erat cha tanta portuu custodia.Cceterosin exi tus clauderet: vita εἰ hac tepestate smanente ipsi nolumus diutius Alexadria incoleres. eis in psentia Romanis obtinetibus temisius agi .Regiae uero custodiae lose laxorabiliores ciat.Pota ues iras fi uius Arabicus
75쪽
ro costendit ad Gades Raedificata naue regaliter auigauit: etia dissoluia reipsa naui quonam pacto in desertis terris tertiu exaedificauit Iembu Qualiter uero rursus nauigans: arthiopiasq; ab o easu ct ab ortu eius de linguae cosonates offendes nauigatione deinceps absoluere no cocupiuit : cuadeo ad libeter peregrinandia sicilis esset de paruese speraretquod restaret incognitu Verum haec omittens per Bogu nauigatione cocupiuit Quona uero modo costructas in seipsum insidias agno. uitl' Quid aute Bogo amplius coparabat ipsius hominis interitus cu alioquin foras emittere lice ret:ut uero nouit insidias quomodo ad tuta sese loca iuga proripuit Horu unumquodq; cu impos sibile quide no sit difficile sane suit& factu perraru fortunae cuiusde opa:huic uero prospera sempsortuna contigit inter assidua constituto discrimina. A Bogo aute fugitans quona modo in Africa rursus nauigare no formidavit eo praesertim apparatu insulam habitare instituens. Haec quide nomultum a Pytheae N Euemeri ξd Antiphanis uanitatibus absunt. Caeteres danda illis est uenia: qui hoc ipsum dedita opera more praestigiato A exercent. Viro aute demens rationia S sapientiae stu, dioso S primis sete de partibus certanti:quisna ueniam praestare dignia esse censebit Haec quidem igitur ro bene.illud aure terra interdu eximi Ac sesiones suscipere 6c mutationes ex terraemoribus& resus huiusmodi:quot dinumerauimus etiam nosipsi sane illi recte manet. Ad quod illud platonis bene adiicit:quod seri potestta sigmentu no sit de Atlantide insula:de qua ille solone tradi
disse refert ab aegyptiis audisse sacerdotibus:ut cu quoda tepore extitisset evanuerit. cuius magni ludo no minor Epiro. Hoc aute dicere melius ege existimat et prout ipse qui qua finxit eam dele citisicuti poeta muru Aeheox Coniectura aure saeit de Cymbrotu de propinquoru transmigratione ex natali solo facta propter inundatis maris incursum no uno coringente i tu . Suspicas quo ... - : Orbis terraru longitudine septuaginta millia stat esse:dimidiu totius ambitus secutidia que depre, hensus est ut dicat ab occasu aeuro nauigante in tot millibus ad Indos peruenire posse.Conatus est aute eos accusare qui hoc modo cotinetes tetras distinxerunt.m aute per parallelos ad regnoctia lem Ous diuersitates demonstraturi erant:& animaliu:& arboru:& aeriaru partita quarundam sit gidam contineratiu:quarunda ediusta:& perinde ac Gnas esse cotinetes terras.Rursus destiuit &ut in tesolutione efficis:denuo collaudans existente diuisione positiva faciens quaestione nulla ad rem utiliter.Tales enim ordinatiore ex prouidelia nequaq conficiun rsicut nem gentiu disseretiar: ne lingui sed a casu &sortuna &artes quoq; & facultates & exercitationes utplurimu nonnullos inchoantes obtinent:quocunq; in climate. Alio etia praeter ipsa climata odeo ut nomilla iocis qui busta attributitquaedam ex impositione:aliquaq; exercitatione.Haud enim Athenieles natura stidioM cupiduLacedaemonii uero nequaq:R adhuc propiores Thebani: sed consuetudine magis sieneo Babylonii & Aegiptii natura sapientiae studiosused usu & operationentem p equoru houm
ac caeteraru animantiu praestantiamon solis ex locis:sed exercitatione coparanturnile uero ista coefundit.Talem nute laudans terraru diuisioneiam qualia hoc tempore sunt exemplo utitur se Indi ab lethiopibus differunt qui in Africa sunt. Nam robustiores ese Saetis siccitate minus coctos.Iccidico Homeru cum oes dicat aethiopas bipartim diuidi hos quide ad occidente: alios ad ascenderem solem ese introducentem orbem terraru aliti quem minime Douit Homerus suppositioni seruire:& sic describere oportebat inquit Nonulli recedete sole ueluti a meridiano declinante. Primu quis
dem propinqui segypto rethiopes di ipsi duplicitet diuidune.Quida enim in Asa sunt: quida uero
in Africa inter se nihilo diuersi.postmodu Homerus no iccirco partitur aethiopas: q, indos quo mtalibus cognorat esse corporibus. et enim ab initio indos Homero cognotos suise ibabile est: ubi nec Euergetes ipse per illam Eudoxi fabula res nouit indicasunec ad Jodia nauigali modui sed potius per dictam a nobis antea diuisione illic aute se Crateris descriptione iudicauimus: quia uel hoc pacto uel illo describere nihil interest.Ipse aute hoc quide interesse dicit:melius aute esse hunc in modu transmutaretilli quide disredere Quid igie hoc differt ab hoc illi aute occidere Nam to Occides tum spoliis a meridiano ad occidente occidens uocatur: sicut de orietontis semicirculus. Quod etiaAratus annotat dicens.Qua quide citrema miscent' Occasus re ortus iter se si utiq; in pictura Cra telis sic melius esse dicat tiliquis:& in Aristarchi pictura oportere.inet & in posidoniti. Nam & in ' singulariter dictis per multa sua conuenieter asseruns ad propositam istitutionei quot ad terrae descriptione attinent.Quar aute magis physica:& ad naturale historiam pertinet in aliis resideranda sunt uel uini negligenda. Ita enim apud eum causam expositio de Aristotelis imitatio quod nostri deuitant cum tantopere cauis ipsae doleant. lybius Europae regiones describens priscos illos omittere se dicit Eoru aute reprehensores inquirere Dicearchu scilicet ac Eratosthene nouissimudescribendi orbis tenae tractatore:& pythea a quo picerim resutati sunt.Nam cum totam permea Britania bile se accessisse dicat Britannia cuius ambitu insulae supra quadraginta millia esse tradit. Insuper de de Thule asseruit de iocis illiu in abiis nee adhuc terra per sese aderat Me mare nec aermee corretus quida ex his aceruus ritimo pulmoni similis: in quo terra atq; mare ac uniuersa in sublime reali dicit:& hunc perinde ac cunctorum nodu esseme permeabilem:nem nauigabilem existente.
Illud quidem ut pulmoni simili; sit uidisse quidem seipsum inquit.Caetera uero dicta audisse: haec quidem Pythear.Vt hinc reuersus curctam Oceano Dicinam regionem adierit Europaea a Gadi bus usi ad Tanam: polybius profecto de incredibile hocipsum inquit. Quonam modo enim
76쪽
priuato ac paudi homani tanta peragratu & nauigam spatia Deilia serent Eratosthene uero dubi tantem nunqd hisce sides:habeda si amen de Britania ciedidisse & de Gaditanis de Hispanis fide
Mesenio adhibere si huic praglat ille quide uno in loco pancheam adnavigasse dicit. Alter autem Dei usis ad mundi ierminos spectasse Oem septentrionale Europam:qua nee Hermae dicenti qs crederet Eratosthene EoemeruBelgeum appel)are: iheae aute credere.Et quod amplius est Dictor in minime credere.Hoc igitur nec Dicearcho quide credere ridicula sane. tanq illo sicuti regula uti couemat aduersus quem ipse tot argu endi 8e reprehensiones obiicit. Ceteru Eratosthenis de Occideralibus & septetrionaribus:EDrone dicta est ignorantia: is illi quide ac Diceor o parcen dum est qui loca illa nequaqasperitant.Quis aute polyhio & posidonio Diniam tribueret ' Atqui Polybius est qui opinabiles omnino appellans demonstrationes quas de locoru illorum saeit inter Mallista piseris i in aliis: d nee in eis in quibuς illog redarguit purgans. Dicearchus igit cum dicat ex peloponneso ad columnan stad millia Mee iterese.prura uero his esse ea quae sunt usim ad Adria ad linum inmu:quotis ad restinas est spatium usis ad sum idest porthmum tria stad millia cedat. ita ut residuu a freto ad columnas ctet milliu septemaria quide millia omittere inquit siue quidehene desprehendun siue non.septem aure millia neutra in parte: nem littus neq pelagi mediu me,li tu ritima quide euida obtuso angulo persimile esse procedenti per fretu ad columnas habeti uerticem Narbone ut triangulu consistat:bosim habens recta per pelagus latera uero dictum amgulum socientia: quom unum quod est a freto usq; narbone plus est et decem missio & ducentum supra mille:reliquum deinceps minus q octo mill tu . Atqui plurimu quide ab Europa in Africam interuallum per Tyrrhenum pelagus constare non plus qua stad trium millium.In Sardonio uero Tyrrheni mari angustam sordia suscipere. rerum esto inquit & illud mu millita. Antea uero in his excipia maris lati- tot duum milliu me sinus ipsius profunditas per Narbone sicut a uertice ad basim ipsius obtusi ludo anguli perpendiculum. patere uis dicit ex comensuratione doctrinali: et, cuncta maritima a freto proxime in columnas excedit rectam quae clip pelagus stadiis prope quingentis. Appositis aute trihus millibus ex peloponneso ad fretum omnia in unum stadia per directa plura erunt a dupla usquae Dicearchus inquit.plura autem his ad sinum Adriaticii ponere: secundet illum oportebit in quit. Verii amice Polybi diceret aliqς:sicut huius mendacii dilucidii tuis ex dictis orgumentu ipsa constituit experie M.ta peloponneso quide ad Leucade septingenta:hine totide in Corcyram: Achinc denuo totide ad Ceraunia:& dextrorsum in Apulia .Ea Cerauniis quidem ad Maritimam Illyricam stad sex millia centu quinquaginta.Sic aino illa sunt mendacia.Et Dicearchus a fiet ad columna; stad septem milliu interuallu esse dieit & quod ipse uidetis demonstrasse. Constens enim ct qui plurimu asserunt per pelagus spatiu milliu duodecim esse. Cone dat autem hoc ipsi1m de monstrationi quom de dogitudine orbis terrae maxima enim ese inquit septuaginta militu. Huius autem spatio occidentale ab v lsico usis ad Hispaniae intina quae magis ad occasiam iacent paulo minus millibus triginta. Hun ute in modii coponunt: ab Issico Mia usq;: Rhodiam millia quin rusci ad Solmonita Cretae:quod quideat oriente spectans promontortu est mille: ipsius aute Salmoniuoetae longitudo ad Arietis fronte supra millia duo:hine ad stelliae Pachynu millia utrum de quingentam Pachyno ad fretu prose mille. Postmodu intea uallo a freto ad columnas milliu tredecim.a columnis ad extrema sacri momontorii Hispaniae ad millia tria.Et en3i tu non bene deprche sum est.Siquide Narbo in eode sere parallelo costituta est cum Mosilia .Hac autem in linea per Byzantium ut sibi persuadet Hipparchus.Quae aut pcr pelagus in e de est cu ficto & Rhodio. A rhodia in meantiu sicuti in eo e m ridiano utris iacetibus ces citer stad millia quinci :ut tradisi Toturus forent & stadia dicti spendicoli. Quadoquies maximu huius maris spatiu ob Europa in Africam militum quino stat ese dicunt ab intimo sinus allici hoc mihi per errore dici uidetur. Vel Africam hac in parte multu ad semetrione uergere:& parallelos coluraras adiungi. Et hoc haud bene dicitur dictu perpendiciatu prope sardinia terminari. o enim propersed hoc ipsum sardiniae statium multo magis ad occasum spectare.Quippe totu serme intercipiens Ligusticii pelagus spe ς Sardonicu S maritimae prolixitas amplius excurrit.Verutamen Do tantia uties. inde Eratosthe, Dis dicta corrigiten ulla quide bene: aeda uero longe ille deterius Na cum ex Ithaca ad Corcyram trecenta ille dixerit supra n genta esse aserit. Ab Epidamno uero Thessalonica usus a menta dicente illo ultra millia duo in haec quide bene. a Massilia ad coronas millia is septem dieatia Pyrene aure millia sex ipse peius inqtiab Massia plusq millia nouera Pyrene paulo minus si millia octo.Ille nam propius uero tradit.Huius enim aetatis holas confitens inaequalitares uiarum abscinderet uniuersam Hispania ex Pyrene ad latus occiduu haud prolixiore habere longitudinem
millia sedi stafl.Ipse uero amne Tagu longitudinis milliu octo costituit a fonte ad eruptiones usqnee utim obliquitatibus quibusda copulatismet enim hoc ad terrae Aescriptione attinetised ad directum eloques spatiu.Atqui Tagi sentes ex pyrene supra stad mille distant. Rursus hoc teste decla rat:s, Hispaniae res ignoratae sint Eratostheni:quonia & interdit de illa repugnatia demostret.Quicum Gestos exterius circu incolere usq; Ga es dicat: siquide Europae partes in occidente spectates ussis Gades haberi illi horti immemor in ipso Hispaniae circuitu nullo in loco Casi a metione sacit:s Europae Iositudo minor est u simul utra iuncta Africa scilicet θc Asia no recte coparatione
77쪽
exponit. iis nam ad columnas ad aequinoctiaIe occasum esse inquit anaim uero ab a stiuo fuere dicit ortu.Diminuis aute ab utriusq; longitudine quae inter a stiuum ortum: S i uino malem occasum est:hanc uero preoccupat Asia ad aequinoctia e ortum semicirculo ad septe trione uerges. Tanais Nam praeteri in rebus quaru reddi causa potest de ambitu sateru mentitur: ς, Tanais restiuo quatab ortu cuneti: nciqi regionu peritia habentes a septentrione in Meotin labi assirmant: adeo ut sus minis ostia & Meotidis Ac suuiti; ipse quo ad noscibilis est sub eode meridiano iaceant. Nec uero digni de quibus uerba sit qui illueκ istri regionibus origine ducere dixerutει ab occasu aut aes maduertentes s eo interuallo Tyras & Borysthenes le Hypanis ingentia in portu excurrunt Rumina. ille qui de pati spatio distet ab isti alii aute ob a cinai. Neo Tyrae sontibus aut Borysthenis aut Hypanis prorsus inspeetis:Sintq; illope cursus magis ac magis ignotum magis ad semetrionem tendant.Itaq; per illos in Meotin Tanain perducit deinde referet in illa. Na eruptiones in septen, trionalibus paludis partibus manifestius ostendunLIstis aute ad oriente magis ac magis pertinentibus fictus 3e in sinitus est sermo Comenticius similiter de infinitus illius est sermo qui p Caucasum ad septetrione fluere dixit dehinc in Meotin cursum circusestere. Na de hoc dictu est. Ab ortu aut Eueta illius nemo tradidit. Na si eo modo laberes no sane e regione Nili cotta sueret mec etia quo, amodo ad diametria currere isu excelletiores ossedissent Perinde ac utriusq; fluminis cursu ad incubente meridianueris etessit ipsa longitudinis terrae dimesio seqliter ad meridianu distas est eu ista se in longitudine ea teditior cuius a longitudine cotinetis eo modo capere oporteat uae inter duos iacet meridianos:& longitudinu mensurae stationu enumerati s sunt:quas ueramur uel per illos eundo: l per parallelas uias uel meatus. Veru ille huc omittes modii nouu introducit et si se ui ortus re ce Oebalis medius est quada septetrionalis semicirculi particula. Nemo aut ad imum bilia mesuris εἰ regulis mutabilibuς uti e nec iis quae esto atq; alio dictans habitu a seipsa nulla ha hentia disserentia .Longitudo quide inritabilis Be p seipsam dicit. Aequinoctialis aut intus εἰ occa sues.similiter a litius 8e hybrinus no p seipsum: sed quo at nos. Nobis uero interdu alio trosmeanthus interesti alia oriedi Ae occidedi loca suntis crinoctialia de topica. tinetis aure terrae eadem permanet logitudo. Tanain igis εἰ Nilu no fine loco exitu facere. Aestiuaute ortu et noctiale no uum.Quia aute Europa pluribus promotoriis procidat melius q Eratosthenes de ipsi; distitis ei adno dii latis sufficieter. na ille tria inqui Unti ad colunas pertines in quo Hispania: alterii ad siem: in quo est italia: tertiu ad Malea in quo quae inter Adriam 8ceu nu geres oes at o Tanam sunt.lste uero duo prima pari modo exponit tertio uero ad Malea Ae Sunium: in quo Gravia est uniuersa detractu; lilyticus: it i nonulla Thraciae. Quartum in quo est ad Thraciam Cheronnesus .in qua Sosti & Abydi sui angustiae eam Thraces habet.Quintu ad Cimmericu bosphoron &os iu Mecitidis a igit duo cocedamus:simplicibus nam sinibus cir danti unii quide inter Calpen 8c factu pro/Gades montorturin quo Gades:& pelago inter colunas & sicilia me3io. Asterti & hoc te adriatico . Atqui iapygiu promontortu supctincidit bivertice efficiens Italici habet aure quanda e tra manifestatio nem. Reliqua uaria quide liquidius et multas in partes distincta alia exigunt patritione. Ipsa etiam si partita portionibus diuiso pariter habet simile cosequentes instatia per promontoria distincta. Veruenimuero nos in comis particulatim & hMES aliose: prout attinebit emendationem facibmus quantu 3e in Europa de in Africae ambitu erratu est. ec aduersus antiquiores nunc dicta is, iis erunt:quot a lectos testimonio nobis esse putauimus:quod iustis de causis hocide opus ipsi Θ, aegimus quod tantor emedationis 8e additameti prorsus indigebat. Posts uero ad nostra retra illos uerba est contiguae nostrae pollicitationis aggre in alteria captates initividicimus ei qui locorii doscriptione aggredit ne latiu esse ut praera m retu naturali u 3e matherasticaria disputata subponat de ad illoro intelligentia & fide eon qua ordine sequians tractatu absoluat . Etenim sermone uub Archite- gatum est: nec aediu costructoremec Architectu aut domicili aut oppida aedificare pose abs obctus matu caelestiu partita cognitione.nisi etia semas magnitudines: didicerit:calo tessi id frigora: ca, teran generis eiusde & nisi totu orbis terrae situ locam proposuerit. ipsa enim in plano Iducta de scriptio 8e si scies una fit de ad Hispaniensia δἰ indica εd his interiacentia &nihilominus orietis solis de occidetis ed caeli mediu tenedi designata terminatio perinde ac oibus comunis. Haec quide cui fuerit intellecta de caeli dispositio ac motus δd te uera rotuda terrae superficies percepta erit. Ad aspectu aute plana sorma Ge graphicam traditione habet. Alio aute modo no utim Geographi camma ad mire ola uel ante uel retro uel ex transuerso plana assis uni sicuti per ingente euntibus planiciem perinde ac Babylonios per campos aut sequora. Nec ulla ad res caeli demonstratione evhibet. No ad solis motiones:no ad habitudines ad nos s eiu reliquoW.Ita de terraru pictoribus si milia semptissistere necesse est. Na s pelagi cursum aut per campinu locos uiam tenet comunibus quibusta phantasiis imaginibusq; dueis quibus εἰ imperitus re ciuilis homo haec ipsa operae rerucaelestiuinexpius existens locotiaticis in haec demonstrationes prorsus ignorans. sole enim intemtem 5e occidentege mediti casi spatiu tenente aspicit. Quona uero modo no speculasmon enim illi commodii ad propositur sicut Deo aequaliter distare: idest parallelum esse ad rem assistente aut ro. Forsan autem aliqui speculatur. Apparebit uero in mathematice disputatis sicut indigenae.nam Io cus dilia habet incidentia.Orbis uero descriptor no indigenae uti describit aut ciuili eius generis:
78쪽
qui nulla cura suscipitis id proprie de disciplinis dies nee em messori aut sonti sedes et psuasione rape uoleatnaliter se terra Oem habere.sicut Mathematici dicunt:& alia quae ad huiusmodi ma teria attinet.Accedetabusq; maestrui cu illa priora meminerint succedem deinde pspiciantallis eni sequetia dicturu. Vnde q in haec inciderint eos tutiore rem traditaru usum facturos:si ex Mathematica rone audierint. Qui secus habeat eis orbe deseribere sese negatiscriptore a secto orbis de iis quae sibi incipiendi induae habeant:Geometris fide adhibere oportetiqui terra uniuersam dimensi suntihos aut astronomis: sos uero physicis:physica uero uirtus quaeda est:ateni uirtutes nequaqsuppostionex habere dictit:ex seipsis penderes & in sese ipsis pricipia & de ossius fide habetes.Quae
aut a physicis demostrans huius generis sucMundi sordia esse rotunda:atq; caeli: grauiu in mediuese momentu. ea hoc resudae sigrum terra consistit eode quo casu centro & ipsa pmanet. sermipsam ac caeli mediu aris enedi is circa illa a Me ab ortu in occasu extu circvagis. Q illo mi Misnime errates stellaciquae pari celeritate cu polo fucistellae inferroris raptes per circulos parallelos deseruns.ciet u circuri paralles notissimi sui qnoctialis Tropici duo εἰ septetrionales. Vetu e rones stellae&sos S luna p quosda obliquos ordines costituto i etodiam his side uel olaus uel piseri'; fide adhibetes astronomi:deincepq reliq ptractat motus ambitus desectus 3e magnitudines 5 distantias:& 1sinita cortera.Eode modo Geometre totius terrae mesura captetes:Phys m Beastr nomose sententiis adhaeret.Rursus scriptores terrae oes geometricas coplectuns opiniones. Caeluenim quinq; costare et is praesupponendu est: inq; etia et is terra coponi. Eiusde esse nominis Zonat qui quae in imis 3e qua in superioribus sunt. uisionis quide in et as causas rettulimus. zonae uero que per circulos ati aequinoctiale parallelos distingui possunt ex utram illius parte descriptos. Ducis si dem torrida plaga capietes:& duos post istos Qui etes ad torrada duas emetui teperataς senes temperatas aute duas frigidas apponui. Quiq; aut ex caelestibus circulo eiusdem uocabuli temestris subiacet:& zonae zona smiliter. peratas esse dicunt quae habitari pomunt reliqs aute inhabitabiles. a quide ob incendiu:reliquas uero opter stigora. Eode modo θt de Tropicis S de septenio
ratibus:pud quos sunt Arctes.superioribus ter stres pati appellatioe distin ut S unicuim suppositos.Cu aute aeqnoctialis totil duas in ptes caelu secet:& terra diuidi necesse est es lambere sibi requinoctati Hemispheri 1 aute utruo te caeleste de terrastre unia quide Boreale alteria Dem au male uocas.Sic εἰ de torrida sub de circulo bipartito diuis tuna quide eius pars Borealis r altera Dero erit australis. stat ite & reperataru et aru una quide Borealeraltera uero australe lare:cum eiusde si appellationis Ohemispherio in quo est.Nuncupas aute boreale illud hemisphetio: quod ea circudat teperatarin qua siqς ab oriente pspectet in occasum ei polus est ad dextruci sinistra uero requinomalis:ueI in quo spectatibus in meridie dexter est occides:sinister auae es: australe uero econtra se habens.Quocirca nos in alterutro esse hemispherio horeali utus manifesta est in ambobus aute impossibile. ingeres in medici sunt fluuii Oceanus in primis:postea Torrida. Nec oceanus quide in nostrae habitabilis medio tota scindens terramet locus eiustus: nec illius pars conrra dicta elimata sese habes resis in boreali teperata . His acceptis geometra gnomonica usus δἰ reliqs ab astronomico demonstraris:in Oias paralleli ad aequinoctiale p qualibet habitatione coperiun ει qui p rectas hos secant.Designati uero per polos messerar habitabile quide ingrediens.Reliquam te per distantiam ratione hoc pacto quantu ab aeqnoctiali us ad polum intersi Iueniret. Quae maximi terra circuli portio quarta est.hoc qui habet Orupla quom illius parte habet Hic est autediameter terrae mesura coplectes.sicut igis qui terra metis ab astronomiae perito sempsit exordia. Astronomus aut a phys ae de modo & orbis scriptore ab eo qui terra dimensus est tota incitatur isti credere oportet de iis quibus hic fide praestitit.Tum primu nostri mundi situm exponere quan tus est.Quali figuraequali natura est.Et quonam modo ad uniuersam terram sese habeat hoc enim terrae scriptoris proprium est ossicium. stea ad terrarum singula arat rearis prout attinet accomodare sermonem. Cunq; s iste erit quae no nostri maiores non satis idonee disciverint ad ea quae optime credita suerint assistere. In tertio Commentario eo tinetur orbis terraru in partes diuiso:& uniuersar Hispanis regio ob Herculis columnis usq; ad pyreneum montem. Vbiectu ergo sit rotunda una cla mari terra esse: a 3 S eande cu requoribus super e haberean tanta enim mole ipsa terrae cotegeres eminetia cum pusilla st&occultari ualeat.In istis itaq; rotunditaterno instar torni nec geometrae mores ad ratione dicimus sed ad sensum re hoc ipso crassore.Quinq; igis contenta mnis inicis alum& cinnoctialis in ea circulus locatus:& alter parallelus huic stigida in botralipemisphetio disterminans & quida per poJos ad rectas istos secans.
Cu ergo septetrionale hemispheriti duas tenete quartas c plestis portiones quasessicit aequinoctialis ad circulu per polos traseuntean horti utroq; quattuor lateru locus intercipe
cuius boreale latus dimidiu est paralleli qui ad potu prinet:australe uero a Doctialis est dimissium Reliqua uero latera partes mi eius quae p polos ducis inuice opposita pari logitudinean altera igi istorti otitatem locopiuter aure sit nihilanteresse uidebis mostra habitabile locata esse dicimus qua insulae simile mare cireualluit me aut de ratione de sensu demonstrati duimus. sisis huic ra
79쪽
rationi sdem abnegat as terim descriptione deficeret uti inee insula sacere uel hula quod experι
mento coprehedimus cccedes.Quando e & ab aurora utrinq; nauigatio circvagier & ab occasu paucis in medio locis exceptis.Haec aut pelagone an solo inhabitabili terminens nequasi interest. Orbis nam descriptor partes mutat cognitas disserere cogitat: notas autem omittit.Sicut & quar C. 4 .-ι- extra illa posita sunt. Eha aute coniungentibus linea ad ratrema circulitata utrinq; nauigationis
sma sumciet tota didice insulae figura explere in eo aute iam dicto quadrato ipsa procubat insula. Eius aut quae appareat capieta est magnitudo:auseras ab tota suide terrae magnitudine hemispherium nostrum Et ab hoc medietas rursum ab hoc ite quadratu ipsum rursus:in quo habitabile i, re dicimus suscipere aut opus est &de sigura proportione id quod apparet subiectis adaptando. M uero eius quod inter aequinoctiale & interceptu parallelu.Huic ad polum partis Borealis hemisphetii sponditus est sigura Isre aute per piau bipartito secans hemisphetiu: etia bipartito secat sponditu de quadratu sacit Manifestu erit st sponditi superscie minus est quadratu illud: i Atlanticum pelagus imminet. Ipsa uero habitabilis in hoc insulaecla dis forma geres minor a dimidiu
rati pars extitit.hoc ex geometria S circu si maris quatirare appeto terra'e extremitares opoties utrim eoducit in unu ad minoris extremitatis figura: & tertiae partis logitudinin &latitudinisma ame.Ex qbus unu est stad milliu septuagita ut urimu a mari finiturquod mare ultra nauigari negi ter magnitudine ac sciitudine.Alusa minus milliu triginta terminatu ab institabilispter calore uel frigus Mocem opter calore 1habitabile qdrati latitudine Me habens stad millia octo &octingenta longitudine aute maxima milliu centu uigintifex:quata est amnoctialis medietas: reli quii plus esset:Istis Hipparchi dacta quodamodo resonat ille eni inae terrae magnitudine suppones qua Eratosthenes dixit Mic reddi exceptione sieti oportet haud enim multu dissere od ea quae dec estibus apparent secitdu habitatione qualibet habere dimesione:uel sicut posteri tradidere Exi stete igis secundu Eratosthene circulo a noctiali stad milli.dumtis quinquaginta & duobus: inta pars rei millia sexagita & triu.hoc aut est ab te noctiali ad polum quindecim sexagesima sicut aedis ne noctiali est sexaginta. Ab arinoctiali uero ad restiuu tropico qttuor Hic per Syenem descriptus parallelus iatiocinatur & copulat pro qlibet distatia ex apparetibus mesuris. Tropicu enim ad Meneiaccre contingere quonia hic secundit restiuas eouersiones meridiei gnomon nullas reddit umbras.
Meridianus aut p syene maxime descistis p sueta Nili sicut a Meroe usin Al adria.M aut stadia sunt circiter millia de .per mediu uero Iteruallia vene sistere coligit: & hic ad Meroen millia quinqi recte sgredieti ad stad tria millia in meridie.Reliu n5 ulcia sui sprer seruore habitabilia. Vnde p haec loca parallelu et ide est qui per cina sera trasit terminu 8c initiu poni oportet no . strae habitabilis ad mea idie.Cu in stad millia quino a spetie sint ad Meroen: alia uero tria sup dans a Syene ad requinoctiale essent omo millia octo ad habitabilis triminos. A Syene uero ad aeqnoctiale millia sedecim & octingeta:totide enim sunt ex qttuor sexagenis:cu unaquaq; milliu quattuor &ducentos ponas. ocirca reliqua ediisteret a terminis habitabilis ad requinoctiale millia octo &octingeta.Rursus ab Aleiadria precta ad Nili Ruenta ces ad Rhoda nauigatione costens. Hinc aute Cariae de Ioniae annauigatione usq; Troade Byzantium & Borysthene. Capietes igis ilex ualla notissima qua nauigans con erat distantia quae est a Borysthene pet recta in hac ainea quo, usq; habitabilia sunt & terminat partes habitabilis:quae ad septetrione spectant: sup Borysthenem Rhoxolani uero incolunt Rho lani emni tu nouissimi scythaiu:magis in austrii posti si ii q supra Eritannia incideres ultimi clam cognoscune.Vltra uero sprer frigus inhabitabilia suntlais aut pinetoris austro sunt supra Meotide incoletes Sauromatae & sc thae usq; ad orietates Scythas. meas uero Massiliesis stes ules a lovi Minquis as magis et Britania eatremas esse phibet: nes quos Thule ide est eu Artaco circulus tropicus aestivus:ab aliis e nihil coperi mee se Thule insuaa quaeccim. estuam; si ad ea urit loca habitabilia senimbi restiuus tropicus ad septeti ione spectans emciti hune
aute habitabilis terminu multo magis ad austru accedere arbitramqui ad aquilone Ipinquat. Qui . enim hoc tepore scribui ultra hibernia nihil habetes quod dicant:quae ad semetrione ante Britan dia taeetisiluestribus prorsus hoibus maligne sprer frigora habitatibus. itaq; sine hic ponendia re arbitror paralleli aute per Byzantiu 3ἰ quodam dos Massilia traseuntis: ut Pythem credes inquit Hipparchus.tantie enim Oit gnomonis ratioue Byzantii ad umbra qua Massiliae is eas dixerat. Circuli aute p Borysthene ab hoc distantis circiter millia tria θe octingeta. Eset aut ex distantia ab Massilia ad Britaniam hie incidens ipse per Borysthene citauius ubicunq;. Multis aute in locis ho mines restiles Pytheas de istic metitus est.Nam ducta a colunt; lineam aci steti & Athenas & Rhodi loca in eodem iacere parallelo a multis eos iam est.Constat& linea per mediu quoda modo pe lagus a colunis infretu esse.Quim maximu nauigant tractu a Gallia in Africam e sinu Gallico staduuinq; millia essem hanc amplisima ese latitudine pelagi Quocirca a dicta linea ad Itimu sinum stad duo millia quingeta ad Mas1lia uero pauciora.Massiliam enim magis et intimu sinum ad au Rhodos strum proclibere.e Rhodo aute Byzantiu usq; sta3 ese millia quattuor nongentur ut 1pendio ira,
Byzantiu gis sane ad septentrione spectet is qui p Byzantiu est eo q per Massilia. At ea intercapedo qum inde Est usq; ad Britania esi illa potest cosonare quae est a Byzantio ad Borysthenem. illinc uero quotis
ad hi-nia incognitu es quantu poni posit Ne si ulterius habitabiles partes sui ad lapius dicta
80쪽
cinandu est.Satis enim ad eognoscindu est rapere scut in australibus regionibus:* supra Meroen ad tria millia stat a gredieti temeribitabilis ponere eoueniebat.mpinde ac sinis iste diligentissi mepositus est sed s me ad diligentia.se& illic no plura hismut paulo plura supra Britania ponenda sunt ut millia qttuor.Etia ad principiu necessitates nulla sit praerogatiua huiusmodi regioes uel earu incolas cognitos facere.pra sertim si rates inhabitet insulas:quae neq; nos infestare: nem comoditates afferre queatspter eatu disiunctione. cu Romani Britaniae ditione habere ualuisent neglexerui nullu ex ea tenore oriri posse cerneres: haud ens tanta illis sacultas adest ut nostra scursa re possiti . ec ulla tanta utilitas:s ea potiti foret. Amplius em ex uectigalibus nunc uides assertus tributu absoluere geticu ipsa in copias militares impeta insulae praesidiu & tributosa exacti sauserat. urima etia accederet ex adiacetibus insulis comoditas. Quod si ad interuallu ek Rhodia ad Bo*sthene illud apponas Mactu:quod a Boosthene ad semetriones est milliu stad quattuor totum interuallu sit duodecim millia stud cie septingentu. Minus aut ex Rhodia in Australe habitabilis est milliu sedecim sexecta stadia Vnde uniuersa latitudo orbis terram minor esset misia tri- Terrae lati ginta ab Austro in septem e. gitudo aute millia septuaginta esse tradit. me aute ab occasu in ludo ortu est ab extremis Hispaniae ad extrema Indiae.hocipsum tu itineribuς tu nauigatiothus mesura. Terrae logitu est Quod aut infra dictu qdratu hae se logitudo sit ex one parallelopa ad te octiale spectati ludotiu manifestu est ut plusa dupla supra latitudine logitudo st. 1 ut aut ad clamydis specie formam ipsam esse.Multa enisatitudinis cmregatio ad extremitates inueni pra sertim in occideralibus ad singula aecedetibus nobis Nunc me ins loco in spherica lapsitae descripsimus in quo situ esse ter iratu orbe dicimusta sane oporter p diuisas habitati s veritarei tante sxime terra sphera efficere:uti Crates instituit suscepto in ea qdrato ina illud de situ orbis locare tabula. ciet 1 cu magna opus sit spherami dicta pars eius e jurimis sit partibus satis fiat ad capiadas dilucide muli portio Des:ut attere propriu spectantibus exhibeant aspectu Ei side et mae posit Istituere sic factu meliuuestest aut ut no maiore pedibus dece habeat diametrurn uero minime tale uel non multo hac inseriore struere possit describat oportet in plana tabula pedu salte septenurpaululum enim intererit in contrario circulo e parallelom 8d meridiano E p quos & climata re uentos S caeteras differetias dilucidas facimus:&partiu terrae situs inuice id ad caelestia rectos describimus u parallelom paralleios &rectar si rectas ad illas intellectus ipse facile traducere ualeat figura ac magnitudine qua aspe cius intuetur in plano ac lapsi ad rotunda ac sphetita proportione de obliquis S rectis circulis dicimus.Meridiani uero ad singulos poli partes descripti oes ad unti in sphera signti inelinat.sed in plana tabu)a paruas rectas solumodo meridianas facere nihil reseret. Haud enim in hoc necessatiupluribus in locis est nee sicut circuserem apparet. dem modo de inclinatio cu descriptiones tracserans in tabula plana:& lineae rectae describantur.Itaq; ipsam deinceps ratione tanq in plana tabuti pictura consecta ea nemus. quemur itaq; cu terrae partem ps peragrauerimus fle maris:quadere de narrati q& scriptoribus sidem adhibeamus. peruenimus aut eae Armenia i occasum us ad Sardinia tractus trheni 8e in meridie quide ab Euxino usq; ad aethiopiae terminos.Ex cieretis terrae scriptoribus nultu sacile reples qui amplius q nos dicta pineauerit interualla.Qui uero occi/detis regionis mare adierint orietis loca nequasi tantia artigeriit. Qui ante contra in occideralibus defecerut de austro quom de septetrione similiter se habet. Atqui θe illi de nos auditu plura percipietes compilamus forma ac magnitudinem reliquam natura qualis de quanta sit eo quide modo quo ex sensbilibus intellectu alia intellectuς componit. Colore cuim S figura de magnitudine pomi odore quom 5e tactu εἰ suctu sensus ipsi renuntiant Ex iis intellectus coponit pomi cognitione &magnatu quide so Me ipsarum partes sensus intues. tu uero rebus ex uisis itellectus ponit.Sic quide de uiri dociles spectatoribus:& loca prout cosus tulit peruagatibus:sicuti sensibus credentes per diuersas terrae partes in una construut descriptione uniuersi orbis terraru aspectu: cum de exedicituum ductores ola quide ipsi conficiunt sed ubiq; nequaq adsunt.Quinimo per alios plurima getunt fide nuntiis adhibita & pro auditis accomodate mandata dimittiat.Qui aute solos uideres cognoscere existimat vitis iudiciu perimit: se ad scientiam capessenda longe praestantior est oculo. Maxime aute huius artatis holas dicere aliquid de Britannia possent de germanis i 8e intrare extra
Danuhiu habitantibus:de Getis:de Tyrregetis de Bastarnis.lte de Caucasum incoletibus:ut Alba, Albani his de Hiberis Renuntiatum uero est nobis a reru quoq; parthicatu scriptoribus in quibus est Arte Hiberi misius Appollodorus quae illi amplius si multi supauerunt εἰ Hyrcaniam N Bactriana:& Romanisnu felice Arabia intratibusrcuius sperator erat uir Ugnis amicitia S suetudine nobis deuictus Aelius GalEius gallus:& ah Alostdriae mereatoribus:q elasse per Nilu dep Adriaticu sinu usq; in India naui, iussarunt.Quae ora longe magis huius aetatis mortalibus q maioribus nostris cognita sunCu Gallus igitur Aegypti praesectus esset:& uiaru comites ad Syenem εἰ terminos aethiopiae usq; ascenderint: accepimuς naues centu ac uiginti ex Muris portu ad Indiae tractus enauigase. m ob initio pauci ptolemaidis Reges nauigare prorsus auderetuaec mercatoria indire uectare onera Prima iste de maxime peculiaria sunt:& ad scientia S ad ut has necessitates forma es magnitudinem smpliciteris ut se dicam illud imponere:quod quide ad olbis defctibendi tabulam incidens: simul le qualis est& quota totius tertie pars demostrat Hoe enim propria orbis scriptori est.De tota uero terra acciI