Sigismundi Storchenau, ... Institutiones metaphysicae in 4. libros distributae. Liber 1. 4.

2쪽

ACADEMIA PIN BONENSI

INSTITUTIONES

MET PETSIC EIN IV. LIBROS DISTRIBUTAE.

LIBERI.

MDCCLXXIV.

4쪽

CONSPECTUS

ONTOLOGIAE.

SECTIO II.

De Pror.etari s Entium maxime t Aversalibus.

De Diversis Relationum Generuus,

5쪽

CAPUT II. De Ente Immutabili, O m

CApsT III. De Substantia , Accidente,

tio. II

6쪽

PROLEGO ME NON

Etaph ca est scientia , quae noti nes massiime universales in examen Π et vocando , & principia demonstraia P γ ις tionum generalissima coniti tuendo, a ura inlimas de rebus quibusvis ideas animo insor mare docet . SCHOL. Nominis originem docet g. 39. logie. Definitionis vero allatae veritas ex ips operis totius decursu palam fiet. II. Res nobis notat ad tres tum mas classes Quae e. reducuntur , Deum, avi imas , & materiam , μ' P 'eX qua corpora mundum aspectabilem consti, ' tuentia coalescunt et notiones quaedam omnibus , quaedam singulis separatim communes sunt . Quatuor inde oriuntur metauhysicae pλrtes: Ontologia notiones omnibus, aliae singulis communes contemplantur s nominatim comologia eas , quae huic , aliisque mundis possibilibus f MFehologia , quae animabus tam Storcsenau Meνωθ. L, Λ hu-

7쪽

humanis, quam belluinis ; Theologἰa, quae Deo competunt, investigat. Selio L. N Volsit haec est partitio , hodieque M. omnibus fere melioris notae philosophis, si Da. xlesium demas, retinetur . Μea tamen opini O- , ne istud metaphysicae nomen sola sibi ontologia verius vindicat , reliquis partibus totidem separatas disciplinas constituentibus, quae Principiis Gniologicis proxime nituntur , ipsa enim sola in notiones maxime universales inquirit , generalissimaque etatiociniorum principia subministrat : 'haud igitur aberraverit a Nero, quieosmologiam, psycologiam , & theologiam alias reipsa esse negaverit , quam applicatio nem ontologiae , seu potius metaph sicae ad doctrinam de mundo, anima , & Deo, quem admodum id quoque 4n aliis omnibus , praecipue theoreti eis scientiis usu venit. Verum ut eumque res sit , ego usitatam hodie metaphysicae explanandae partitionem , ac methodum sequar.

III. Metaphysica Jervit ad alias mentias emnas is facilius is solidius condiscendas. Qui

facilius & solidius ratiocinatur, quique accu rariores de rebus , quas unaquaeque scientia suo ambitu com Nectitur, ideas efformare novit, is quoque quamvis scientiam di facilius,& solidius condiscit; sed ad utrumque meta physica hominem paratiorem efficit . i. : igitur & id praestat , ut quaevis alia scientia& facilius & solidius comprehendatur.

Sc HOL. 'Itilitas igitur metaphysicae in omnes omnino disciplinas , in quibus aliquis ratiocinio locus est, de diffundit; certe in physicis, . in moralibus, in ea , quae sub bini ora scrutatur mysteria , theologia , in jurisprudentia , in therapeutica fine inetaphysicis principiis nihil recte

8쪽

vecte suseipi , neque magnam fieri progressionem in aperto est, quando hae disciplinae an iamum in Tatioe in iiς, principiorum generalium e contexendis , egregie exercitatum , α notionibus universalibus entis , substantiae , Poris ejusque elementorum , etum specialioribus spiritualitatis videlicet, immortalitatis, ac 'libertatis animae illumanae , exsilient i ae dentiaque , . providientiaeque divinae ideis imbutum requirunt. Idem ob eamdem prorsus Tationem de mathematicis, de Oratoria , veterisque arti bus, quin etiam de negotiis paullo gravioribus

in humano commercio occurrentibus assirmari

metassisne potest, ut viri harum eterum peritis. simi non dissilentur . Universim denique sine metaphysseae adjumento nemo ullus cognitionem profundam , solidamque sibi comparabit qui enimi in me--etaphysicis rudis est, destituitur ceriis iis ac indubitatis principiis distincte cognitis , ad quae

judicia sua: . di rLtiocinationes revoeetin. Dre igitur optimo summis encolniis ab eraditis ex.

tollitur metaphysica , jamque Philosophia Prima , iam Prime tum , ct omniumi ieientiarum fundamentum , 'jam Scientia universa dis , aut denique Scientia per excellentiam

Oompellatur At i enimi non comnibus haec probantur a

sunt , qui mallent nobilissimam hane. scientiam , totique humano generi maxime pros-Cuam ex orbe ipso exsulare . Duplex horum hominum genus est i alii vanissimis eam sub tilitatibus refertam, neque ad aliud, quam ad inanes ingeniorum otiosorum partus edendos , atque ad alendas inter sapientes discordias nati tam clamitant; inde quidquid futile, vanum, ac inane in hominum ratiociniis deprehen

9쪽

. PRO L ET ONE NON ; iliare perpetuo occinentes : metaph eationes referenda sunt , quo Vocabulo , nectio , quod monstrum biceps se denotasse aris bitrantur . Hi quidem tolerari aliqua possent xavione , si veterem peripateticorum metaphysicam carperent hodie vero nequaquam , cum ea scientia a summo persectionis apice proxime abesse *idetur . Sed quid jam obtrectitoribus hujusmodi respondeas nihil certe aceommodatius trito illo et Ars o rem non habet , nisi ignorantam ι nam id genus homines metaphylicam via duminis degustarunt dabiis . si tamen doceri velint , dicendum : metaphysicae subtilitates in eo solum consistere , ut quodvis cogitationis obj dictum ex omni parte , ac sub omni possibili ad alia relatione a cute expendatur ', ut notae ab individuis objectis per abstractionem separatae seorsum attente explorentur . ut denique quid quaevis idea simile, vel dissimile cum altera contineat, acia curate pervideatur , quibus in rebus summum est ad solidam eruditionem .eomparandam mvis

mentum .

Poriculosum metaphysicae studium esse , ipsiusque

castissimae . religionis iundamentis fruinam mi nitari conqueruntur alii : asserti rationem in4 de petunt, quod ab eo fere tempore, quo disciplina haec magis exeoli coepit , perditissimorum hominum numerus mirum in modum

auctus sit , Rui principiis . metaphysteis ad imΑpugnandam religionem, atque ad subvertendam , quae divino nobis munere obtigit , re Velationem abutuntur . Verum querela haec quantumvis ex parte aequissima , ejus est .moindi, ut non solum neminem , ab hoc studio arcere, sed acrioribus potius stimulis cordatiorem quemque ad id incitare debeat , imprimis enim non est tribuendum metaphysicae , quod .a malitiosa nonn.llor.m calliditate, a t

10쪽

ignorantia proficissitur , habetque hie praeeipue locum , quod Verulam ius generatim de philolophia sapientissime pronunciavit e,, Philosophia obiter libata a Deo abducit ;

ri penitus hausta reducit ad eumdem : , , inde nonne necesse est, ut iisdem , quibus in I. a. p. nos utuntur impii religionis hostes, armis i m. 10. Petantur , utque ex iisdem principiis convineantur Alia certe non suppetit pugnandi ratio; non hie SS. litterarum auctoritati , non SS. Patrum testi Mationibus , non vetustissimis historiarum monumentis locus est ad unum rationis tribunal ipsi pro voeant a hujus unius imperium se revereri , hujus unius praeceptiones se sequi profitentur : ex ratione igitur ,

ejusque primis principiis, quae in metaphysica

evolvuntur, impugnandi , ac resutandi sunt . Quare si ulla umquam , hac certe aetate , qua pestis haec continenter latitas serpit, metaphysicae studium maximo omnibus opere commenis dandum est : cum patria periclitatur , nemini civium integrum est otio contabescere, & abiectis armis vallum de moenia hosti prodere ;an nobis ergo otiosis esse spectatoribus licebit, dum pro sani homines in religionem , quae patria , vitaque ipsa unicuique nostrum carior es.se debet , arma vertunt Sed satis de metaphy-scae praestantia. Ad extremum quaeret fortasse aliquis . quae origo , quae progressio fuerit metaphysicae ' quorum virorum conatibuS ad eum , quo hodie

gloriatur , splendorem adducta sit 3 his uno

prope verbo satisfaciam . Primum quidem eo muciem cum reliqua philosophia fortunam ex perta fuit metaphysica ; cum ea exorta , letiatisque passibus progressi ; cam ea collapsa scum ea denique post generalem in Europa

litterarum instaurationem restituta , brevissimumque intra tempus maximis accessionibus