장음표시 사용
11쪽
A quae mihi. λ vobis se cit, ut quod sentio, hi xe dioin ). in Jui .h prudentiae Studioso. am is .Natusae, cogitit: nem ua requirou A. subtilioribus quam nibus abstineat; eoruda. quae mentis nostrae imbecillitatem supera't, rationes non quaerat; quae vel inutilia, vel etiam perniciosa sunt curiose non investiget; uno v ho hoc volo, ut in Juris NatqU studio auream illam servet mediocritatem, quae Optima rerus omnium videtur esse moderatriX, Sic enim constituo, quemadmodum cibi, & psionis, quibus caeteroquin ad reficiςndas corporis vires tantopere indigemus, immo Gat . qu dam usu illae ipse: vires Opprimunt sex potium quam reficiuntur; . ita Opuaepa JRI. Naxu invellisquonem modo dimit AN, 6 p riculo iam, sed etiam infestam, Πρ - Di. r. ςv I a m , Mintra 's fili contineRIM ,
scendam instituitur, per se dissicilis et se solet, tum ea dissicillima, quae in remotissima Iuris
Naturae origine eruenda, cognoscendaque versetur. Etenim caeterarum quidem cultores Artium, & Facultatum, sive Physicae illae sisti,sve Mathematicae, sivm Hiit' ricae, sive. Meuiacae, habent certum aliquod pxincipium eZt
12쪽
illarem sinum constitutum, quod eum omnes, qui aliquid sciunt, verissimum esse velint, atque indubitatum, sumi illud tanquam fit
missimum fundamentum disputationum Rarum molem iupersti uunt universam. Illos ipsos divinorum arcanorum scrutatores Themlogos, quis nescit, ex Sacrarum Scripturarum Oraculis , Sanctorum Patrum Testimoniis, Romanorum Pontificum Decretis squibus
uid certius Christiano homini debet esse ploctrinarum suarum partem Miximam hauriare λ Sola Iurisprudentia Naturalis est, Audiatores, quae .nullis adminiculis extrinsecus adjuvatur, vel certe paucis, ijsdemque infirmiLsimis, quaeque vel ab ipsis Philosophis f turmne, an injuria id fiat, non est mea ludicare Inon modo in controversiam deducuntur, sed etiam palam, aperteque negantur. Itaquo ex illius imis vi eribus, nempe ex primis illis obscurissimis ideis, quas Natura nobis insculpsit, eruendae sint quaestiones 'illae de Essentia boni, & mali', de Felicitatis appetutione , de Humanarum action m libertate, de earum Norma, & Principio, in quibus, ut Marci Tullii verbis utar, tenebras cogit mus tantas, quantae quondam eruptione Etanaeorum ignium finitimas regiones obscura L se dicuntur. Sunt enim squis inficias iverit ρJ ingeniis nostris semina innata virtutum, quae si adolescere liceret, ipsa nos ad beatam via
13쪽
tam Natura perduceret. Nunc autem similatque editi cin lucem, & mscepti lamus, in omni continuo pravitam, & in summa opinio.
num perversitate versamur, ut pene cum lacte nutricis errorem iurasse videamur. Divina est haec Marci Tulli Ciceronis sententia,Cujus aurea ipsa verba, ut saepe vobis subiiciamus, tanti viri auctoritas postulat. Quid isi quae ab omni prorsus materie segregat tam obscura , arcanorumque similia haben tur, ut ab humani intellectus infirmitate satis clare,distincteque apprehendi non possint, hominum actionibus, & moribus, Reipublicae regimini, humanae, societatis conservationi,& felicitati, quo demum Jurisperitorum omnium meditationes, atque studia referri opo ret , accomodentur Θ Equidem periculosissimum mare navigandum susceptum est , in quo omnia certissimum naufragium minitentur , quod si quis tutus effugiat, tabellam instruat, Dijsque votum suspendat. Nolite expectare, Auditores, ut Gentium omnium, Populorum, Nationum leges, mores, ritus, consiletudines afferam,in quibus varietatem tantam consus nemque animadvertere licet, ut dubitari non
injuria fortasse possit, omnesne ab ijsdem . principiis profluxisse dicendae sint. Quae nub idem si honestae, justaeque sunt, facile est assim mare , Omnes ab eadem honestate, & justitia tanquam ex fonte latices derivari sed coli,
14쪽
gare diversas, conciliare contrarias, pugnam tes componere, unde mira illa harmonia, a que ordo consurgit, quo universa humana focietas gubernatur, ires est perdissicilis ,' &supra hominum viresq. ut ita dicam, constituta . Itaque singulorum conditionem 'paulilisper cogitate, Auditores', quemadmodum
non dicam corpore fragili , sed animo prono ad libidines, facili ad vitia oculos luci aporuerimus. Circumsistimur omnes s quid enim dissimulem p J animi perturbationibus, & cmpiditatibus, ambitione, invidia, amore, avaritia, caeterisque hujusmodi pravis affectionubus,, quae inos huc illuc versant, torquent, flectunt, exagitant, naturaque ipsa ardet ita
nobisi ad haec quasi pabula cupidissimis motubus tundens ignis, quos i qui, virtutis ' veluti freno moderetur , ae regat, hunC ego Caeteris
quidem, hominibus anteferendum existimo, qui vero extinguar; planeque opprimat. Diis pioximum iudico . Magna praeterea vis 'est Voluptatis, quae delectati mis, ac suavitatis imagine sapientissimum quemque irretire potest, atque corrumpere, indeque fit; ut quos mullus labor, nulla. dissicultas a virtute avocare potuerunt, carnis illecebrae, & blandi. imenta proposita voluptate in omne flagitiorum genus turpissime trahant. Sed quorsum haec Θ inquiet aliquis. Quorsum Θ Ut intelligatis, quam salebrosiam, aleaeque plenum opus A g ag-
15쪽
a rediantur ii, qui prima naturalis aequiratis exordia investigantes, ejusdem naturam, &veras proprietates definire conmitur. Homines, inquis, sapientissimiὰ Sed tamen homines , animi cupiditatibus, .& perturbationibus obnoxii, vitiorum fraudibus, & potentiae su tecti, voluptatis lenociniis, & incantamentis expositi. Facile est, mihi crede, ut hic, ubi toties vel prima Sanctitas cessit, & homines n. . ./, . sapientissimi cedant. Facilius est, ut dum imιib. 1. M. Cedis per ignes suppositos cineri doloso, e citentur repente flammae, incendiumque m
ximum long lateque diffundatur. Facillimum est, ut dum pravis tuis affectionibus . po tuna remedia paras, alimenta potius suppedites, neglectaque saluberrima medicina, te thale venenum tibi propines. Avariatiae inservis. Jam nihil miror, si a te sustineantur fraudes in contractibus, & inhonesta quaedam lucra in commerciis Misendantur. Incenderis libidine. Audio te sanctissima C stitatis vota impugnantem, Placet tibi cogitandi, agendique quaecunque velis libertas. Equidem placere non potest Religionis san-- ctitas, Sacrorum cultus, Deorum Immort lium timor, Principum reverentia, humanae Cognationis nostrae incrementum . Utinam
fallum esset, Auditores, quod certissima mutitorum opinione receptum est, eos ipsos, qui diuturnis in Iure Naturae mellationibus v
16쪽
rae Relmonis fundamenta iacere, 'auctoritatem , aequitatemque sartam: tectam tueri se praedicant moti suis modo sectis, sed sc iptis etiam, atquedoctrinis & Religionem emere, at twnestis asiusque Leges heiactare. ino enim rendunt impiae illorem voces, qui sinatissit vot nonam Pontificum et creta P οὐ ei--, Roma. 1ensum superstitiones apopelland bia erantque impudentissime, Eecutiasticas Constitutiones hono Reipublicae regimini non convenire , nisi ut iPontificum aisoritatem imminuant, es Catholicam Ecclesiam .stirpitiis eradicem pQuid alisa sibi uorint nefarii illorum con tus, qui dii nam Sacrarum scripturarum P testatem humano arbitrio ita iubIjciunt, ut ab eo robur earum omne deducant, nisi ut earundem Cultum omnino pessiandent ρ Sed remant quantumlibet, & ad insaniam uisse debaccheniat homines perditissimi, nunquam tamen essicient execranda procacitate' illa sita, ut quibusdam quasi cancellis constricta Pontificia auctoritate, Sacrarum Litterarum oracula summum veritatis gradum apud honos omnes non obtineant. Iam vero quid illos machinari arbitramini, qui honestatis, ae rumpitudinis eanonas ab hominum voluntate reis
Petunt, nobisque propter solam imbecillitatem supremo Legumlatori obtemperandum esse contendunt, nisi ut honesta turpibus,
17쪽
iusta ah inalis permisceant. Peta- l. temque adversiis Devin Optimum Maximum de medio funditus ova sublata n ci . denat. cesse est, ut fides etiam, & societas humani l , i. generit, & una eae si inma vinus justitiaia stollatur . illo spe in putati , qui . sum
mi Imperantis munia ,in ζxercenda tyi annide constituunt Pi o I id , iqui' actioimini h manarum libertatem oppugnanti , id vultis lamplius 8 Clamant elata voce Scribae, dc Ph imith. eap. risaei hypocrita, penes qu0s majus est aurum, ouam. templum, donum, qu mi al*rst, qui simant, mentitani, de anemum, α, nil num, εc relinquunt , qu/ς. g vi sunt is- i
nem inxernam ab externa secernant ρ osidobedientiam illam suam passivam proponant . Quid vaxias Amorum species , humani tis, justitiη, benesicentiae, amicitiae, sexcenta' aliascommemorent λ Abeant enim vero abeant lςum investig xionibus suis istis acutissimis, a tque inventis praeclarissimis. Non placet nodi s . bis, m dicium ., non Placet'. . Ex
18쪽
turae Contrarias damhamus ururasy: odisus
etyrannos, turpitudinem insectamur. Vide. risne . Auditores, quaenam pestes erumpant ex immoderata cogitandi licentia, quae nullis pietatis, & religionis vinculis coerceatur pExcurrit illa quidem modo effraenato quodam impetu, modo insinuat sese per cuniculos indepravatas hominum mentes 'quibus dumium ritatis imaginem, & adumbrata , virtutum sugna repraesentat, luctuosissima terrorum , viti xumque labe coinquinatos miserrime labetat.
Oat. Τe infelicem, si quis es, qui venenatu istiusmodi poculis labra admovistit Venenum
hausisti, quod nulla medicina propellatura Venerium, inquam , hausi sth Penises a te lues in feeit i qua non modo ipse contabescas, sed etiam aliorum animos pedetentim Corrumpas. Sed quod in reliquis rebus fere omnibus fieri videmus, ut non optimas sed quae temporum moribus magis conveniunt . nulla ratione ducti probemus; idem nescio quo isto in litteraria Republica selet usuvenire, ut plerunque ea studiorum ratio proponatur , ad quam nos Recentiorum judicium,& Saeculi consuetudines abripiunt. Itaque etsi magna pars Iurisperitorum curiosiorem Iuris Naturae inquistionem magnis dissicultatibus,t atque periculis expositam norunt, tamen inani spe, & cupiditate gloriae pellecti, quod
19쪽
quod ninurum se autumant, se in i litterat rum Virommi coetu esse numerandos, quale
cumlue. vel ain 'obum illius studium iri probent, atq- suadeant. at ab eo omnis humana cognitio proficisci videatur. Ab his egos quoniam veros Catholicos se esse dicunt Ihoc unum quaero: velintne ipsi marte suo nova systemata excogitare, & in apricum proferre; an vero Ducem aliquem proponere ex eorum numero, qui ut disputationibus suis viam nobis sternerent, & cominanirent, naviter desudarunt 8 Si primum; exerant, per me licet, vires suas, studeamque de litter ria Republica optime mereri. Addicant Aves eorum conatibus. Nos interim felices progressus, arque exitus avidissime expectabimus. Curent ipsi', ut alienis periculis edom prudenter incedant, di meliora producant.. Sin autem, quod magis verisimile videtur effeta, Duci alicui , & Praeceptori instituendos nos tradunt rursus quaero: quemnam potissimum sequi nos iubeant .' Numquid Grotium ρ Sed obscuritatis arguitur E Thomasio. Num Pusissendorfium2 Sed impugnatur a Sehendorsio .
accusatur.' Num 'V olfium, num Budaeum, num Thomasium, num Cumberlandum 8 Sed fatetur Ilesne ius, eos Omnes, & quoscunque alios, yel doctrinas suas nulli certo, ac indubio principio superstruxisse, vel princia
20쪽
pia pIνum idonea admisisse, vel ea denique tam longe ex subtilissimis, quas Methaphysicas hippeduat, notionibus petiisse, ut data veluti opera omnia involvere. Moluisse tenebris via deantur. Igitur in tanta hac hominum, &sententiarum varietate cuinam adhaerendum est ρNemini inquam ego, Auditores, fretus humanitate,& sapientia vestra singulari. Sed quidnam audeam de . studiis nostris dςfinire, diligenter attendite. Credo ego, neminem dubitare , quin Legumlatores omnes, qui Civitatum utilitati, & felicitati maxime studuerunt, eas leges Populis proposuerint, quae cum rectae Rationi optime. convenirent, earundean Civitatum publica, & privatai negotia i provideptia regerent, atque foverent, inde Civium commercia, patrimo nia , familiae ab alienis fraudibus, atque insi diis custodirentiar , ipsorumque animos, &voluntates ςommunis quidam ., Amor atanitas ab aequitate naturalii ducta inter se col. ligaret, cui demum Civitates omnes necesse conservationem suam tribuant , ac diuturnitatem. Percurrite, si libet, maxima illa Romanarum Legum volumina ἱ juvat enim ab eo Populo exempla petere, cujus jura inter: pretamur J quid in tam diffusa, ac pene duc rim immensa Iurisprudentia occurrit,. quod non expressam honestatis, & justitiae imaginem ostendat . Quae enim alia Gens furta, &adulis