장음표시 사용
431쪽
AD REGULA s IVRI s. 4o 3 temper e,atque omnia pro rerum exigentia ad aequit
tem redigere sciat: id quod inter philosophorum septa
non permansit, sed erumpens in medio reipublicae quoαque Uuuenire coepit: quoties enim ius commune rebus ut nunc funt commode aptari non potest,benignius est ex aequo Cr bono id restondere, quo societis ciuilis indagis constructur, quam ut rigida iuris obseruatione conis
uellatur. Eam autem dicimus aequitatem,quam naturae uis Aequitas nata
nobis indidit, ad agendum quod a bono de honesto non 'φ' est alienum,quam non exercet nisi qui ex ipse bonus fit, Cr aequus,Cr iure scripto im magis antiquum est, quam homines iure: priusquam enim ulla ciuilis esset ratio,
mortalis ad aequum tenebantur. Quod cr Fabius piactor bis uerbis testitur: Ea aetate nulla erat monarchis, quia mortalium pectoribus nondum hae erat ulla regnanta
di cupiditas, principes iusti erant, religionibus dediti, iure habiti dij fiunt, non enim arbitria illorum ab aequo, uel populus a iure innato discedebant:nullo tunc vindice aut metu,sed sua stonte retinebunt fidem cr rectum:pua dor ine regebat populos,Cr ius principes. Neque ita uelim aequitatem confideres, quasi a iustitia Aequitate iurist aliena,cim propterea aequum aliquid fit, quia er tuis ivr 'R Rhhq pura est, r quidquid in republica Itituitur,quidquid inoter priuatos decernitur, siue hoc sit ex lege, siue aequi, te, iustitia stectare debetinec ob id legem, a qua propter aequitatu rationem discedimus, 'tim iniustim dixeris. Nam potest feri, ut legis praescripto ad superstitionem
obseruato,in altero quod iustum est, tituat,in altero vom pro naturarum rerums varietate impingat:quare boc α no ac
432쪽
46 Io. FER R. MONT. co MM.tio ac iesio viro hoc Aciund erit,quod er ipse legislator Acerris cuncta sibi perstem haberet,ut legem temperet hoc case,ut ex aequo litigium dirimat, ne dum tuis pus esse contendit legis scriptum sequendo iniquus fiat, er iustitiam, cuius minister est, non ut decet, siequuturi Aequitas lam Quod tamen bifariam fieri solet in aequitate sm Gery non script . Scriptam aequitatem sequi non est didici ci
praesertim et,qui in iure parumper est uersatus,cuius bouna pars in iure honorario per praetorem exponitur.VOrim in eo quod no est scriptum,ad aequitatu an sim realicta lege,confugere,hoc opus,hic labor est: lunumssunt quibus dum uel ius scriptum non arridet, vel id nesu limine salutarunt, stitim streto iuris rigore, aequitatem Mociferantur, ad quam cuncta se redacturas iactitant, id quod facilius multo est dicere,quam praestire:quandoquidem oportet uir bonus er aequus sit, qui ex aequo uult pronunciare:hoc est, quod ab honesto atque utili non disecrepat, ne dum hoc suo iudicare faciat, ut praeter meras
iniurias nihil iudicare se intelligat,nec aliquid acilius est factu,quam ad eam sententiam, quam pro libidine sua doujjectu quis concepit, quempiam egregie ludiscare, ercontra quam fas est,ixdcre. . Sed Cr natura nos monet,iustitiam atq; aequitarem ob oculos habere, ne illud esse desinamus, ad quod maxime in repub. fumus nati.Propterea semel Iulius Paulus resto det,in omnibus rebus, maxime tamen in iure, aequitatem Aequitas degat mectandam:quod cum primis in ea fit aquilate quae sariu'' pia est,quam nonri rerum conuenientii deliniunt,in pσπribus causis paria iura desiderant .Nonnulli modu esse
433쪽
AD REGULAS IURI s. Ostradunt interpretandi leges Cr pacta, uti apud Mariamin l.j. , . boni Cr aequi. f. de iusti. Ex iuri scripta aequitate
in quolibet exceptioni S genere poteris exercere: ita ira commune rigorri erit,atq; exceptio aequitatis:quare beni ExcepiIonregniim est exceptione sequi,ut est aequitas s. c. velleiani, Dux K ivi u. Macedoni Lite paeli de non petendo, ex hoc ius quod praetor induxit,ius ciuile emendans aequitate naturali nitatitur,de quo loci sunt uulgatiores,quam ut in testimonisi per me uocari debeant,aut toties inculcari,cr hoc est gae tractatur ad saturitatem per commentatores in I. placuit.
c. de iudiciCr I 1. de legib. l. si tibi. f. si certi peti. c. f.
extra de transuester c. quarenti. de 4 .legd. Quod si scriptam legem aequitate uallatam non babes,
qua rigorem iuris modereris,lunc aleumrecurrenda est aequitate,quam natura nobn inditam diximus,ut sic quod Aequitas nodaequMm bonums sit liciamus,er iustitiae patrocinemur: ς te δ' er hanc uidetur Stephanus Brisiensis describere in secilia parte de interpre.legum. quando ait, Aequitas enim est rectitudo iudicit, naturalem sequens rationem, veluti in eo quod certo loco duri est promillim iudex pro arbitrio sillem aequitate ob oculos habet, er reum modo condemnare,modo absoluere potest,iuxta L quod si Ephesi. inter duam. f. de eo quod certo loco. Et habetur in l. q.
g. item Varm. f. aqua plu. arcen.in c.f.extra, trais actio. Gr apud Bald. in cipastoralis. de causa pos Cr prooprieta. Archid.in c. i.de conses er Philippum in praebente locum quem non putamus negligendum.
434쪽
66 IO. FER R. MONT. cOMM. Inierpici lapsus rus, Cr m iure, ad ilidicium, clan Io. Bo. suo more scit. Nam ex I placuit. c. iudic. potuiset cognoscere de orirnnibM rebus ciuilibus,quarum nobis solum consideratio est,iureconsultum loqui, quasi uelit dicere, cum in omniabus rebus tm publicis, quam priuatis,tam ciuilibus,quam criminalibus,aequitas ob oculos sit habenda,ne alteri βαciamus quod nobis feri minus uelimus in iure tame a quo omnis rerum admini iratio pendet,quod aequi maxime
ei stemndum,qu) omnia ad iustitiae trutinam agantur, Ex unusquisq; quod suum est adsequatur. Praescriptiones Et ut scias, sunt quae uidentur parumper obviare, utiquitat es sint praescriptiones Er usucapiones in socordium homianium comparatae, Cr hoc contra aequitatem, ne quis cum
alterius iactura locupletetur, sed cum istiusmodi ars alij nonusti Ioci,ut in L prospexit. f. qui Cr a quo suas rationes habeat quibus nituntur,lectori ipsas inuestigandus relinquimus,praecipue apud Bil cr commentatores in s.f. c.de legibus.
Quoties duplici iure desertur alicui suc
cessio : repudiato nouo iure,quod ante des fertur, stipererit uetus. POTEST 'ri,ut quis duplici iure defuncto μω cedere permittaturriuerum cum liberusit plerans Cr bocius repudiare,ne si delatis bonis inconsulte se inimi ceu distendiis potius sibi rerum sciat, quam emolumenta. Vbi quaestionis esse poterit,repudiato uno iure quo fucuera redere licet,st ex alio adhuc adimitaruincit Palilia repimdiato
435쪽
AD REGULAS IVRis. ηον duro nouo iure,ex veteri successenem fore,ut haeres inastitutus, idems legitimus, si ex culte quo insitutus est
repudiauerit haereditatem,ut legitimus eam non amittit.
Verum si quasi legitimus repudiasset, et sciat se insiluistum,intelligitur utcutis reiecisse.ι. nec ii. hares institutus. f. uri. ban ed. item qui de*ncto est haeres, puta ex
descendenti gradu attinens, fi bonoris possislane per
Praetore bi delatam omisit,a paternis bonis de iure ciuiali non uenit prohibendus. I. suum haered .de iure delib. Vides quomodo repudiato nouo iure, supereti uetiar nimirum puta lanis ius ab intestato antiquius est,utpote Letissm si ex natura descendens,qua liberis alimenta debemus, ais ea consequentem succisionem, quae Cr in alios agnatos postmodum est transfusa:Cx recentius est, puta ex iure ciuili quod haeredem nobis instituere licet, qui propterea ante Iegitimum admittitur.ι quandiu f.de haeret institu. Cr nos paulo ante exposivimus. Sinaliter bonorum po essio iure praetorio data ure ciuili est ponerioriqua repuridiata propterea non videmur haereditatem ex iure ciuili
uetulliori repudi per secus est si ab antiquiore succedenodi iure uelimus initium 'mere: nam repudiato legitimo iure,uidetur quis Cr recentiori renunciasy. est etiam in Lin plurium. f. de acquinhaered. cum finalibus. Proinde π regulae sit locae oportet nouu ius aurat mora repudieturana qui haeredinte ueἰ iris fuccededi palim rea pudiauit,nes ex noui nes ex veteris iuris capite admittitur,omnisquide iuri renuciasse ui turi colligit Bari ersequitur Iason in I. nec B. .haeres in M. f. de ari. barcaez in rub. c. et admittier Ang. in t uv. c. iur. delib.
436쪽
es Io. FER R. MONT. co M M. Possumus regulam etiam accipere, si ex uno iure βωesio pluribus motis defrutur, uti ex edicto successorio
poterit quiis in potestae constitutios uenire, Cr per unde liberi,unde legitimi,Cr per unde proximi cognati, Cy re Repudians per pudiata bonorum pol quae per unde liberi defrtur, test uenire pej unae legitimι bonorum posses.petere,qua itidem excluis unuς irgitimi, se per unde proximi,cognati succedere non prohibetur.
i. i. g. sed uidendum est. f. de successorio edicto. Cr Lq. f. unde legitimi. In quo temerarium non fuerit unum aut alteram succesionis caput nominatim repudiare, ne toti haereditati ren classe uideri quis positi cui Philippus ad cit,licet et D est, non tamen conteramnendi , filiam quae paternae succesioni renunciauit, si defuncto patre bona illa adstatrem peruenerint, non prohiberi quin statri queat succedere in eade bona, qua iam non paterna, sed staterna dicuntur, ais ex alio co, pite,quam quod aflia repudiatum est,transfruntur, capud iuris proceres ipsi citatos.
Si librarius in transcribendis stipulatio
nis uerbis,errasset,nihil nocere, quo minus ec reus ec fideiussor teneatur.
Libra, iisde. LIBRARI US a scribendis libris dicitur.Hieroisndimus ad Nitiam Aquileiae linodiaconi :Quid enim est ut is dira tam praesens inter ab tes,quam per epistolus,Cr alloqui,er audiare,quos diligas Nam Cr rudes illi Iesiae homines quos cascos Ennius appellat, qui sibis ut in Rhetoricis cicero aioritu strino uictu quaerebat,
437쪽
AD RE GVLAs IVRI S. εχνente Aarta Cr membranarum v vim, aut in dedolatis eligno codicil lis,aut in corticibus arborum mutua epistoα Iarum a loquia nostabant. Unde Cr portitores earu trabessarios,Cr scriptores a libris arbora librarios uocaueae π.Deinde librariorum prouincia coepit deuinctior esst, ut qui tabulas atque leges ex fide, quam in hoc dederunt, scribere consueuerunt. Sic Cicero de lege agrariu contra Rullu: concurrunt iussu meo plures uno tempore librais rij,descriptam legem ad me terunt. Eos tabelliones, a Tabelliones x tabulu te, entoriam primo destribentis, nonnulli apE ''' 'l' pellant. Uulgo Notarios vocamus, etiam Latinis usura pata uoce, sed in alium 'me usum, ut qui rebus in puαblicis consi ibus adnotandis adhibeitur,non contemneadae homines conditionis, qui Cr hodie in rebus ciuilibus
vfui sunt,er prae caeteras propter sdem ad id οβ ij pii.
blice datis,autoritate reliquis antecellunt.
Non tamen adeo,quin si describendo errassent, potius quod est actum,quam scripto erratuem sequamur. Vnde si librarius instrumentu stipulatiois reuera no descripsise Libra si emase omisso forte fideiussore aut alias cautio e mutila relia nodoma Ela,quia tamen constat fideiussore datum,etii praeter inostrumentu,nihil prohibet Cr reum ersi iussorem teneari,cum magis ualeat quod agitur, quam quod perperam cocipitur. c. plus ualere quod agitur. I.f. idem dicendum erit,si tabcilio ad regulas gramaticorum peccast, nam Cr hoc rei gestae ueritatem no obfiscabit, in negocijs ciuilibus potius iuris,quam Grimaticorum conlitum praestire debeamus,recte igitur Casius Seuerus Pomponiam
Marce in suggillauit, qui cu soloeci in m sorte admise
438쪽
4to Io. FER R. MONT. con M. sum nimis arguere perseueraret, dilationem a iudicibus casius pethi, donec ausi grammaticu litigator suus adahiberet,cum aduersario enim no de iure ed de soloeci mola barbaros. cotrouersiam fore. Quamvis ea cura nos plane simus lis berati,adeo enim barbaru id genus hominu est, qui cara
sis agenda hodie praeficti in yro regnant, ut pleris nec soloecismus quid sit dignoscunt,tantu abdi ut cauere sibi ab eo uci posint,vel aliquid esse ducant: quodcus demsi sit scriptu,in quo librariu errase constit,no derogat Mearo,intantu ut etiam testimeti tabula:in quibus tame coma ponendis no stitim connivemus, errore scribentis mutia lari no debeant,ne testintiu uoluntates facile subuertam tur. errore scribetis. ex L ambiguitate. c. de test entis.
Nes abs restret impraesentiaru adnotare, quo pacto error librarij probari, tum quomodo corrigi posit: nisi
Bariboc unum in praesenti loco ageret,er Felin.in c. ex
titeris.deside inlisu. Sed ne frie desideres, primis lubris
saltem, ut dicitur,id degustire uo M. Probatur imb. erratum ante omnia collatione pratocolli, seu in rumi pistarii. originalis,quod credimus ad contrahentiu consensum esse exaratum,ad quod non secus atq; ad latium lapide in huiusmodi negocio recurrimus. Sic cr Serbidius stipua lationis uerba denuo transscripta insinuare uideri posit, atq; ex collatione ultro citros facta, errorem aperuisse. Poterit er testibus doceri, er hoc secundum contractus natura sic te1 cti error v ii. testibus conuincitur, ut aliorum contracturi obliviscari nisi uel quantitate, uel spolennia tabularum probare uoles,id quod duobus testibus esituriapud Ange. Cr AlexanLin L errore.Cr I.ambiuguitates.
439쪽
AD REGULA s IVRILgustales. c.de testa queadeo tabellioni perpetuo croditur,donec quod errore obnubilatu ais, dilucide probeatur,eam si quidem Mem est consecutus , ut ex clertione ais partia uoluntate cuncta egisse praesumatur,quare nos quod per iurisiurandi delationem reliquis desideratis probatio hoc casu recipiatur. c. quiverisinale . extra depraescriptio.er apud Angela f. st quod metus causa. Detectum autem errorem poterit librarim ipsie corris gere,primo si ad inum pertineat, dis instrumentu principula no uitie uti est error grumaticus. Item indictisanis quem utcunq; cognitam emendat, ne per hoc partes grauentur,deinde δε errarum uitis in reddat instrineo tum no emendatur nisi probat , sicuti est omifus dies, 4 ' ζ' Σ3qui ad sub Entiam cautionis pertinet.Et hoc priusquam dantur. instrumenti copia sit contrahentibus sisti. Nam tunc eritiam probatus error emendationem non recipit, nisi ad iudicis consensum,quare cautus fi librarius ne hoc suo transcribere quod non ex vicio dis ex fide contingit, alterum e duobus scia uel nominis ignominiam incurarat, uel quod contrahentium interest recte jsse distriapi i,praestae copellatur,praeter hoc quod Cr in utrus nonnunquam relabi posit, quae omnia a commentatori ab s copio Dime scribunturinos receptui canimM.
Filiusfa.nem retinere, necp recuperare,
nem adipisci possessionem rei peculiaris
440쪽
FILIUM FA. esse,q patriae potestiti est subiectus,
ciues Romani. nemo est qui ignorat,quod iuris nonnulli Romanis ciuisbu3 solum attribuunt. Autore cato in L item in potestae
f. de hs et siui uel alieni iuris. tametsi Accursius ciues Orimanos elle uelit,quotquot Imperium Romanum agnοα scut nec immerito quide. Nam Cr D. Antoninus omnes
eos,qui in orbe Romano sunt christiani ciues,Romanos 4be constituit. I. qui in orbe.f. Hsu.bo.quare bella inanesia Ilis Chii ter christianos etia publice decreta ciuilia prope haberimano, non P ' tu tantaem abes ut vel seruitutem,uel ius postlimitiij inα ducant. l. 1i quι i. p. r. de capti. ut notatur in I. bopes. r.
de uerb signis. Peculium autem pusillam pecuniam esse ex V iano dicimus,cribus appellari scribit quod praeosidij causa belli temporibus reponeretur. Vnde rustiαcos dicere solitos, Pecuniam sine peculio fragilem esse, tegitur Blandus Triumphantis Romae libro x. C sylius sub patris pote)tite constitutus patri solum acquirareretinctum est ut peculium permitteretur habere modo castrensirimod) quasi cactrense, modo profictitiam, in do aduentilium. Vnde quicquid elbet comparatum, respeculiaris dici coepit,siue mobilis sit, siue soli.
Sed cam veteri Pandectarum iure earum rerum posus tonem,quas peculiariter qui in potemte nostra sunt tenent, excepto ca rensi peculio nobis acquirant,nostra enim uolandite intelliguntur posidere,quia eis peculium habere permiserimus: fit ut filius'. nes retinere, neque recuperare,nes adipisci earum rerum posscsionem uiodeatur: hoc est quod ad pofessoriu iudicium pertineo, in murare permittatur.I. i. .item acquirimus. quicquid