De Herodiani vita, scriptis fideque [microform] : dissertatio inauguralis historica ...

11쪽

bri secundi in eapite ultimo scribit, per quot annos historiam persequi statuerit ἐμοὶ δε σκοπὸς υπαπε ετῶν βδομῆ-

κοντα πραξεις πολλῶν βασιλέων συνταβαντε γραφαε, ας αὐτὸς οἶδα L . memoriam rerum gestarum per Septu ginta annos ut perduceret sibi proposuit. Itaque arma Aurelius cum anno MXXXI a. u. c. e vita deeesserit quis est, qui Her ianum re porro tractaturum esse usque ad Decium . . II a. u. c. non exspectarii' ire offenderis, cum anno jam CMXCI R. u. c. quo tempore Gordianus tertius imperium suscepit, er ianum operi finem feelme repereris quum vero oblivionem rius respexeris temporisque ordinem perturbati, quarum rerum vestigia non raro in Herodiano oecurrunt, verum dixeris, si iii primo capite libri primi auctorem annus, per quos hiStoriam e dueiurus sit, in ultimo capite alterius libri annos aetatis suae significasse existimaveris.). Perspicue saltem ex his Herodianum minimum septuaginta anno natum suisSe 0gn0Scimus, quo vero anno uniuS, quo inortuus Sit, certe inveniri non potest F. A. Wolfius Herodianum uno MXXIII a. u. c. genitum SSe coniendit, ratus duobus annis post Maximin mortes e vita eum exiisse decemque annis ante Marci Aurelii obitum procreatuin me; cui sententiae plus, quam ceteris fidei tribuendum est. imio autem acumine Herodiani verba α δἐ μετα τὴν Μαρκου τελευτὴν παρα αντα ιν ιιαυτου βίονειδον τι καὶ λ κουσα .... a Det συνέγραφα Stroilius interpretatur, cum Herodianum ab illo anno, quo prognatus sit, historiam scribere coepisse ex illis verbis non immerito inciputat Herodiarium enim, quia ab anno MXXIlII a. u. c., qu Marcus Aurelius morbo periit, prosectu Sit, illo lano na-

Horodianus cum dicit lib. I, 4 μερισθεῖσα γαρ η Ῥωμαίωναρχὴ ἔν τεσιν ἐξηκοντα ἐς πλήίους δυναστείας ἡ Ἀρρος πῆτει

πολλα καὶ πορκίλα ενεγκε καὶ θαυματος αξια, Ianum' die quot rennos historiam persecuturus sit hoc idem convenit cum numero annorum, quos exposuit. NequB igitur necessarium est ἐβδομήκοντα in ἐξήκοντα vertere.

12쪽

iuin esse oportere; ex quibus rebus tempore Deeii quoque eum vixisse sequi. Quod quidem, ut mihi videtur, ex illis verbis. si circumspeeio judicio legeris c0ncludi non poterit imo ver0 id teinpus signissicatur, a quo Herodianus prosectus historiam Scripsit, longe lite abest, ut simul ortus tempus indicaverit. Νam a qu0vis alio telnp0re exorsus literi mnndare potuit, quae per totam ejus vitam contigerunt. 3. 2.

quem Ioeum uerodianus in republiea obtinuerit.

Unum certum est, quod Herodianus ipse de se prosert, publicis muneribi is se silici uti esse. Ἐν βασιλικaῖς η Vμοσίοις Πηρεσί&ις Se suiSse quamquam prositeli ir, tamen de conditione ejus sati iis non docetitur. Ν0ia uinu facti certiores, mile ala auliciis fuerit, quem locum eniterit, cui ordinindScriptus it. Justa proseeio 8usa, ut videtii mihi, erodianum honore Superjorein Senat0ritimque in ordinem Scitum fuiSSe, colligere possidii ius. Etiamsi uin primis in libris permultarum reria in conditi0nutuque gnariSSimulta SSe videmuS, in

ultima operis parie verbose ei diligetitissime inulta tradit, quae in senatu Maximini imprimis tempore evenerunt. Quod quidem solum nihil neceAsitatis habet, cur Herodianum Senatorem fuiSSe fingamus. Quid enim acta senatus scribere Herodiani officium esse vel alio munere fungi potuit, quo strictus esset, ut disceptationibus Senatus uteresset Au quid impedivissei, quin acta Senatus legeret atque iis uteretur in scribendis libris hi-Storiarum Selantur alitet quod fuit Herodianil maxime probatur Sen8tuSg0nSult0-J, qu0d ille commemorat, de quo omneSalii, qui Senatore n0n erant, celabantur, quocirca SenatUSe0nsultum tacitum vocabatur Romani enim, cum nuntiu allatus esset ambo majore Gordiano esse occiS0S, 0pulum imprimisque semitum magnus tim0 juvnSit, nam imperatoribus alniS

' De sonatusconsulto tacito L. F. Walther, Mosch dea Om. Rechis c. XXXII. Qui Capitolini Gordiani tres c. 12, p. 95.

13쪽

sis aximillia cri idelitate eluu erat, liti popillum senatumque defenderet. Itaque Sen8tu eon, cato tecretum est, ut ab imminente periclito e Suaque tuerelitur, duo alii imperatores crearentur, is poleStai diviSa, ne iiiiis ferocitate cives cruciarentur, viribus unitis aximinum deleret it ulli nisi qui senatore fuerunt, in Senatum coacti lint seclusis etiam iis, quibnS, ut mos erat, muneribu qui bilSdam fungendum erat. Νeque etiam e loco senatus habitus St, ubi Solebat, sed in

Capitolio ibi enatore ex iis, qui et virtute et viribus et a uet0ritate insigne erant, praestantissimos viros eligebant. Ut solebat in sententiam itum est et quamquam alii suffragiis paucis reati sunt longe plurimis suffragiis Maximus Pupientis et Balbinus vicerunt.). Siquidem has res diligenter et accurate et uberius relatas

respexeris, quid est, cur non Sumas Herodianum in illo sena-t0rum conventu suisse sententiamque ipsum dixisse .. Id autem si acceperiS, Herodianum virlim Senat0rium fuisse necesse est. Acta Senatus quidem multi adire potuerunt, Herodianus vero, Si quae de republica in Senatu Secreto agerentur, illo ipso temp0re scivit, ubi Senatus pro illi temporibus, ne quae egisset in vulgus diffunderentur, impedire voluit, cum milites plebi senatuique insens essent, ser0xque imperat0r aximinus in populum primoresque ei vitati in Stigatus esset, sane non fallimur Herodianum ista in Sellatu Senaiorem ipsum audivisse existimanies. In illo eniti tempore, ubi multi Seditionibus actia, externus timor Suspecto infensosque animos in tempus tui inter se rungebat, tum dirimebat, ubi discordia inter Senatum et plebem orta est, ubi milites tum eum Senatu,' Horodian. Iib. VII, c. 10, . . .

F. A. Wolfius praef. XXXV qua in re, ait, etsi temerarium puto cum amrmitate loqui, tamen ut reverio parum tribuo, qui ideo leviora munera fuisse opinatur, quod non singulatim do iis scripserit quippo non idem Herodiani ingonio convonit et Dionis dignitatem suam senatoriam intolerantius jactantis , ita rursus suspicor, quidvis illum potius quam via senatorem vel jure eoncinum via militem fuisse.

14쪽

tum cum plebe, tum eum Maximino imperatore faciebant, senatores, ne in summum periculum inciderent, quae egerant, celasse perspicuum est. Quae et Senatus illo jam tempore, quo Herodianus scripsit, a senatoribus timore compulsis deleta esse

verisimile est. eque enim Capitolinus ivit Maximin II haeeacia reperit, ex quibus hanrire potuit, cum fere eadem tantum memoriae tradiderit, quae Herodianus. Quod quidem rationem affer illi sententiae, Herodianum illa ab Senatoribus compressa divulgare potuisse, quod Senator fuit. Ceterum Dione scriptoribusque historiae Augustae collatis Herodianum de iis quae

in senatu Venerunt, non modo non certiorem factum esse,

sed etiam ea vere tradidisse constat. ihil est, quod quis contra dicat, illo tempore erodianum Senat0rem Sse nequi-visSe, quia non Romanus civiS fuerit, naui ab Cassio Dione accepimus Caracallo imperatore civitatem omnibus delatam esse, qui Sub imperio Roman versabantur .). I. 3.

Be erodiani patria.

Herodianus natione fortasse certe ingeni Graecus fuit, quod et ex nomine et lingua, qua in Scribendo usu eSi, et ex eo, quod Romanis Graeca opponit, facile cogn0Seitur Graeciam vero patriam Herodiani suisse nulla vestigia in ejus opere exStant. usquam enim, quam vi saepissime occasio data esset, Graeciam ipsam commemoravit M. Memini quidem a veteribus Graecis praeclare quondam gestarum rerum, ubi de discordia Graecorum oppidorum in Asia minore it0rlun disserit, quae bellis civilibus a igro et Severo excitis perti urbaban-

Herodianus lib. VII, o II Gallio num senatorem ex Africa

Oriundum, consularem virum commemorat. Ab Cassio Dione audivimus, AugIstum imperatoro decrevisso, ne quis Aegyptius in sonatum cooptaretur. Caracallus vero hanc legem abolevit et Severo imperatore primus ex Aegyptiis in senatorum numerum recutus

est. Dio 76, . . L. Becher, Alterinumer II, 3. 21 sq. erodian lib. III, c. 2, ε. 7.

15쪽

iur Sed Graeciam propriai negligit ulto minus Syriam Herodiani patriam fuiSSe eontendes, cum videris, quantopere regionum, terrarum, oppidorum illorum inscius fuerit. Multo vero praestantior est in rebus Aegyptiacis praecipue Alexandrini explanandis multis disertisque verbis mores, instituta, loca Alexandrinorum designat, n0n dubium, quin, quae scripSit, ipSeviderii Locos gravissimos, quibus de moribus Syrorum Aegypti

runtque disseritur, Si inter Se eomparaveriS, diversum tractandi

genus dilucide perspexeris et lib. III. c. li, S. 8 lib. II, c. IRq. 7 lib. IV, c. 8. q. 19). agna est differentia inter illam narrandi rationem, qua in Syrorum explicandis moribus usus

est ei inter curam et diligentiam, quam exhibet in illis perscribendis rebus, quae saetae sunt, cum Antoninus Caracallus Alexandriam intraret Totum quidem iter a Caracallo per Asiam minorem actum latius ac iusius persequitur, sed nusquam tantopere rerum Singularum exponendarum voluptati indulget, nusquam in rebus copiose narrandis tamdiu haeret, quam in iis enumerandis, quae cum Caraealtu ab Alexandrinis exciperetur, Alexandriae acciderunt. Praeterea si industriam studiumque et rerum Alexandrinarum explicandarum et locorum illius urbis accuratam diligentiam repexeris, quae minime tanti momenti sunt, quanti multa alia ab Herodiano omissa. quis sit, ut ita dicam, r0utis tam perfrictae, qui illo quidem temp0re Herodianum Alexandriae non m0ratum esse contendat Deinde etsi quis non immerito erodianum ex urbe Alexandria ortum esse opinatur nulliStamen rebus h0 probatur ..); itemque quamdiu Alexandriae manserit, temerarium puto quaerere.

ingenio moribusquo aliarum gentium, ut Germanorum et Parthorum, Herodianus pluribus verbis disserit. Nonnulla occasione

data affert de Gomanis, lib. I, c. 3, 6 5; o. 6 g. 9. IV, o 7 φ.3; I3 g. 6. VI, c. 7 g. 2 g. 8, . . VII, c. 2 g. I g. 4 g. 6 do Parthis vel Persis lib. I, c. I 5 g. 2 g. 5. III, c. 4 g. 8. III, c. I, ῆ. 2. IV, c. 10 g. 3. V o. 11 g. 6. IV, o Id g. 7 c. 15 g. 3. VI, o 5 l. 3. 4 o. 7, 9 8 g. II. VII, c. 2 g. 2.

Incertum igitur est, quod contenditur in Nouvesso iogr. generale s. v. Modie Alexandriae Herodianum natum esse.

16쪽

quamqi iam non habemus, ex quo effici possit, Herodianum Romae vixisse eis nusquam in libris ab eo traditum Romae

eum versalum SM repereris, neque tamen dubium est, quin aliquantum temporis imprimisque sub vitae finem Romae versatus sit Herodianus eum, quae Commodo liisque imperatoribus Romae evenerint, mulla omiserit ideoque ejus narrationes ex illis, quae Cassius Dio a Scriptores historiae Aligustae retulerunt, explendae sint, inde a Caraealto tam verisse ac diligenter etiam ea, quae Romae aceiderini explanat, ut frustra quaretveri res praecipua in Dione et scriptoribus historiae Augusiae, quas Herodianus memoriae non tradiderii. More animo ubertate ac Studio et ingenti eloquentia res gestas narrat, quae Romae evenerunt, itaque quia retulit, quae is solus referre potuit, qui Romae erat, apertum Si Herodianum Romanis rebus ipSum interluisse praesentemque, licte acciderint, vidisse et Scripsi e quando vero Romam venerit, nequaquam pro serio stirinari potest.

s. 4.

B titulo libroruni et argumento.

Libris historiarum ab Herodiano scriptis titulus hic praescribitur: Ηρωδιανον ῆς ιετα Μαρκου βασιλειας βιβλιαοκτω ἱστοριων. 0nnullBe Sunt editioneS, quae σιορειον vocabulum migerun Verum cuin in plerisque odieibus η-nuscriptis ἱστοριῶν verbum reperitur, num quid cauMe St,

cur ἱστοριεῖν deleamus F. A. Wolfius quoqtie putat ab Herodiano illud verbum additum, sed dicit minus id praestare

se audere de verbis τῆς ει Μαρκου βασιλείας quae opinio quum lion addiderit vir doctissimus unde, sibi orta sit, eum putasse c0i uici liceat a posterioribus illa verba ex textu δἐ μετ eth Μαρκον τελευτην. . . . ducis SSe. Sed in his verbis traditis initium odicum consensus est atque

J. Becker illum, quem Supra diximus, titulum integrum Servaviu

17쪽

Via, ratio, genu Scriptioni maximain partem ex librorum dispositione ac divisione apparet. In eis libros totum opus ita divisum est, it primu liber a Commodo re gestas coniiueat, liber secundus Pertinacia et Juliani historiam comple-etatur, tertius Septim j Severi, itartus Caracalli, quintus Macrini atque lagabali, sextus Alexandri Severi, Septimus octavusque Maximini ordianorum primi et alterius Pupient et Balbini.

Summa singulorum librorum imperator unus eSt, omnia astricte ad illiit referuntur ut non alicae res insigne neglig3ntur,

ideo quod ad imperatorem depingenduin nihil eouserre

valent.

se tempore, quo libri seripi sint.

Quando pus erodianus conscripserit ex iis locis, quos in elate dii examinanda contulimus, perspicitur. Primo in capite ritu libri.), ut historiam per sexaginta 3nno perSequeretur, Sibi e propositisse prosiletur, secundo in capite ab excessu Mare Aurelii profecti irum esse indicat. pere vero anno MXCI a. u. c. sinito si diligenter quaeras I annos in hist0ria scribenda perseeutus est Herodianum auiet ni te

annum ΜX a. u. c. operis singula parte non consectSSe,

sed uno eodemque tempore continuo inues libro ScripSjSSe oportet; nam quae initio libri primi narrare inStituit, ut annorum exaginta historiam seriberet, persecti quamdiu vero post annum CMXC a. u. c. libros octo Scripserit, certis verbis Herodianus ipse non dixit. Quamquam erodianti revera lux annorum historiam ob oeulos ponit, tamen de sexaginta annis loquitur. Id quidem manifestum est, nisi non inparem numerunt eum SignificaSSe Sumpseris, erodianum ab antio MXXXll a. u. c. ad Mum, quo ScripSerit, annum numerasse, itaque planiim eSt, libros anno CMXCCII a. u. c. vel ultim anno CMXC a. u. c. Scripto eSSe Ceterum opuS

orod. Lib. I. . . . g. 5. lib. II. c. 15. O. T.

18쪽

uno et perpetuo eu0re iii ervallo non interjeet e0n seciuin esse ex dictione, quae per nines libros una eademque eSt, cogn0Scitur.3 6.

se eonsilio mussisque operis.

Praeclara atque jucunda verba primis versibu de operisconSilio et caussis facit. Videamus nune accuratius. am ut Sci3niuS, quae quantaque erodiano sides habenda sit,mnxime necesSarium est intelligere, qua re motus in historiae studia incubuerit quantumque v0luerit. eque profecto imperatore qu0dam adhortante, neque s0mnio. quodam monente neque Spe ludductus, ore ut saepe et a multis legeretur et laudaretur, temporis sui hist0riam seribere suscepit, neque ita quidem ut traderet quaecunque per t0tum imperium insignia saeta Sunt, Sed quae ipse vidit locupletibusque testibus probare potuit. Ρriinis jam verbis movemur, ut auctorem vera mem0rine trR-didisse confidamus. Plane enim opinionem dicit, Se ut plerique fecerint, qui ad historiae studium se contulerunt, laudem doctrinae summae petivisse, nec di nec Studi tyranno-rlim perm0tum re vera Se falso tr8diturum nec parvas res oratione magnas redditurum esse contendit e non eventus eaSuSque memoriae prodere, quo bona fide ab aliis acceperit,

sed qui in aequalium memoria tunc haeserint. Et profecto Herodianus fide non mutata pr0missum solvit Severe imperatorum vitia vituperat neque tamen modum aequi judicii excedit, quare, ut rebus ab illo traditis fidem multo Ed0rem tribuamus, compellimur. Deinde erudianus cum aequales, qui ipsi viderint, quae libri mandarit, se vere res memoriae prodidisse testetilr, augetur illius fides; nam ni sibi persuasum habuisset, verissime se ilantum potuit 'rmSSe, vir improbissimus suisset.

Herodiani aequalis Cassius Dio se somnio quodam et SeVeri admonitione adductum esse, ut historiam Romanam scriberet, Pro- sessus est. lib. 72 s. f. ii

19쪽

Et ii consilio Herodianus iistorial suae aetatis scribere instituit, exigit ex n0bj et cogit nos, ut dein isturiae in eo magni ducamus Discrimine enim et periculis sui temporis adductu est, ut hist0riam perscriberet annisque sexaginta p0st M. Aurelii mortem rerum geStarum memoriae consuleret quantum ver intra illos annos res actae ad imperii Romani Statum conferrent optime intellexit ei inde consilium illius emporis hist0riae scribendae cepit. Lege, quae ipse de hac rel0quitur. Lib. I. c. l. 3. 4-6. E γουν τις αραβαλqι

His quidein verbis Herodiatius in universum discrimen ei periculum, in h0d ill tempore imperium Romanum adductum est, Significat. ullam aliam 3u83m nec Studium partium ite admonitionem aliorum desiderabat, ut, quae ad scribendatis Sui temporis historiam quaque cura collegerat, literis mandaret. Susceptum quam bene evenerit et comparatio eum Dione acta ostendit, et ex eo manifesto apparet, qu0 poSteriore rerum ab imperatoribus gestarui Scriptores alii Musdein temporis auct0ribus postp0sitis erodiani libris plurimum usi sunt. Imo Ver extrema pars peri maxim8m partem in vita a Scriptoribiis historiae Augustae descriptas transiit. Quem admodum ea, quae Herodianus memoriae tradiderit, per scriptores historiae

20쪽

Aligustae ita posteriores alleiores vel Latino vel Graeco propagata sint, alia exponη m.

De librorum sontibus.

Eis praeter Dionem erodianumque et irae j ei Romani illi ii temporis historiam scripserunt, qu0ruin nullii liber integer noStrum Saeculum vidit, erodiantis ex iis neminem n0- utinat . Duobus quidem locis lib. l. c. 5. lib. Ill. c. 7 viro commemorat, iij re a Septimio Severo gestas Seripserunt, judiciumque eorum scriptis adhibet, quo modo autem SuSSit iis, non indieat. Historiae Augustae ex scriptoribus illo temp0re auctores praecipu0s Dexippum, Marium 3ximum, Aelium Cordum fuisse aecepimus, itorum libri perierunt fler0dianus etiamsi eas res, qua ipsum se vidisse dicit,

posteritati tradidit. 0n tamen sic eas en8rrat, ut mem0rinmearum sorte retinuerat, sed certis estimoniis omni prabat. Dicit enim γω δ' ἱστοριαν .... μετα ιασης ἄκριβείας ξυροισα εἰς si/γγραφη. . Fontium ex quibu re lint Sit, genu qu0ddam, acta senatus esse videntis r. ilibus itidem non in Sus est, ii res ad verbum ex illis transcribat, idqu0d Dionis est noli unquam, saepius Scriptorum jStoriae AllgitSt3e, Sed oratione ornata et eomposita illorum argumentii in si istu explanat. Orationes, quae eum Dionis vel Script irum hist0ria Augustae adverbilin e0nveniant, etsi sere nullae reperiantilli lineali tenta artim maxime insignia et apud nostrum scriptorem et apud illos eadem sunt Φη). pilito lis quibusdam excepti S, quae, quum in Senati recitatae esSent, auctori noStr0 non ignotη erant, nullum allud genus fontium in erodiano agn0veris. Ter litera enim, qu8 dicimii privatas, certiorem

Pari. I. E. I.' cf. Jul Capitolin. vit. Μaximin. ΙΙ. o. 18. Opil. Mamin. e. 6. Gordian. III. c. 14. Herod. VII. c. 8. VI. c. I. m. o. 8.