Dissertatio philosophica inauguralis de luxu Atheniensium indeque subnata luxuria ab antiquissimis temporibus usque ad Philippi, Macedoniae regis, mortem. [microform]

11쪽

vero ex altis amplisque palatiis exiguas circumqnaque domos contemplantur. Et sciunt quidem, qui 1itterarum tu diis eruditi sublimiori sunt ingenio. totum hoc quaque late patet universum, templum esse Divinitatis augustissi-naum at vero vulgi animus quasi per scalas ad cultum Diavinitatis evehendus est exstruendis Itis templorum mollis hus et turribus insuper imponendis Atque quod paucis hisce de arte architectonica innuimus. idem de omnibus ad artes atque ad victum cultumque pertinentibus rebus intelligi potest Saepissimo vero luxus ille in luxuriam essulamque morum licentiam et inhonestas turpesque adeo voluptates degenerat. mam Profecto non parum est, penicillo. scalpro coelovo sistere in tabula, lapide, aere natu- Tam cum omnibus Texum varietatibus ita ut vivere rodas imaginem; mirabilo sane; eam ingenii vim inditam ess artificibus eamque manuum dexteritatem a vero in honestum et pudibundum priapeia aut cythereia Veneris sacra exhibere, inque huiuscemodi artibus luxuriari revera artem nemo negaverit. Quod de pictura aliisque artihus formatricibus . idem censendum de Oesi, ut omnes alias res, in quibus luxuriari solent homines, taceam. Laudabile est, quod nemo, nisi admodum Tudis infitiabitur, canere heroas, virtut et insignes virtute viros; in vero cum blanditu vitiis ars poetica, et ipsa blandis Iubricisque modis in turpiter petulantem luxuriam exuberat. Sufficiat, haec pauca universim de luxu et ixuria praemonuisse, quibus qui uti sciverit, haud adeo trepide in dissolvendis illis quaestionibus versabitur: ibi illa linea sit, qua luxus a luxuria discriminetur, eadem inquam linea, qua dissertisus ab abusu, qua ratio a stultitia, qua virtus a vitio rari luxus plus mali, quam honi asserat reipublicae; quibusve praesidiis caveri possit, me Iuxus in quis Nuriam degeneret Nos hic manum de tabula modeste summovemus, non extra historiae sine in dissertatiuncula

nostra evagaturi. - .:

12쪽

Eccur autem historiam luxus Atheniensium potius, quam Iius cujusdam populi persequendam susceperim, si quis roget, sic habeat dupIicem mihi suisse ejus instituti

rationem, alteram quod iste populus sive litterarum artiumque culturam, sive interius civitati ipsius regimen, sive foedera bellaque cum aliis gesta spectemus, haud dubie ce- Ieberrimis adnumerandus, iamdudum studia mea in se con- verterit alteram quod hisce praecipue temporibus totius Europae imo orbis hujus oculos ac mentes ad sese rapuerit, eo quod haud vana spes sit, fore ut intius 1ittexorum a tiumque commercium cum Graecis, et e maxime cum Atheniensibus reviviscat. Antequam autem ad historiam nostram pertexendam aggredimur, tres omnino periodos, quibus continebitur. statuere commodum arbitramur primo loco, an et qualis ante vel ipsa Solonis tempora exstiterit luxus apud Athenienses examinaturi, altero qualis fuerit a Pisistratidis M.que ad Periclem, tertio quantus a Pericle iude usque ad Philippum,macedoniae regem, Visuri.

13쪽

De Iuae Atheniemifumonte Solanis ων-- gnovIsse Iuxus quoddam gentis 3am ante SoIonis tempora, si quid tribuendum est argumentis a verisimili ductis, Atheniensium popuIus profecto debebat utpote satis vicinus orientalioribus splendorem amantibus popuIis ipsequo elegantissimasum formarum quotidie pectator artificiosissimus, et pulchra a in Graecia Taecipue apricantis natu

rae pro suopte ingenio Daedalus. PraefuIgere porro Rectois xes magistratusque Teliquis Civibus oportebat, et solent, qui primas reipublicae pntes vel tenent, e appetunt, sumtibus faciendis non minus o larem auram sibi colligeres, quam collectam seπvare, idque tanto impensius, quo magis civium ocuIo in se convextere exoptant. Sed fuerunt qui contrariam nostrae sententiam mendam putarent, atque hi toti in eo sunt, ut auctoritatem testium nobis faventium enervent. Nolumus enim nos hic Pugnare argumentis, in mera probabilitate positis, ubi pugnandum est certis attonibus auctoritatibusqae. Testes

enim rei nostrae habemus Aelianum, Heraclidem Ponticum, Thucydidem, Diodorum Siculurno

14쪽

Narrat Aeliann Heraclidem Ponticum auosorem sequens: veteres Athenienses purpureas vestes induereri Iitos et variis amiciri tunicis corymbis etiam implicuisse capillos, iisque aureas cicadas inseruisse. Iiisque ornamentis ex auro apposititiis et appensis utentes in publicum processisse. Secutos vero esse quocunque irent pueros cum sel Iis complicatilibus. Et Aelianus de suo addit: manifestum est, mensam etiam Irasque vitae rationes ipsis fu

isse delicatiores Nec dissim Iia Thucydides φ tradit

dicens: Athenienses primos Graecorum ferrum deposuiI et e soluto vitae gener i Iautius transiisse, ferre etiam desisse linteas tunicas atque cincinnos Comae Capitis nexu aurearum cicadarum implicuisse. Quid, quod et Diodoxus SicuIus' memoriae prodidit: Athenienses ionica luxu ac Iascivia enervatos, Solonis legibus authatim ad viri tem optimarumque artium studia traductos esse. Ii vero qui contrariam nostrae sententiam tuentur

nulla ipsi neque apta Gonjectura, neque auctoritate nixi,

satis esse putant, testes a nobis productos in sublestae fidei

suspicionem adduxisse, cum Heraclidem Ponticum quidem dicant pronum ad quaeque credenda fictarumque rerum fuisse impudentem auctorem, qui divexsissimorum straporum res commiscuerit AeIianum vero omnium fere Graeco.

Tum Romanorumque compilatorum fuisse negligentissimum arguunt, et Diodorum Siculum eiusdem paene evitatis teneri arbitrantur. Sed ne Thucydidis, gravissimi auci xi testimonium reverentur. Quid, quod ad stabiliolidam suam sententiam, nihil Iuxus inter Athenienses ante Solo

nis tempora exstitisse, ipsi Thucydidi Thucydidem, en

15쪽

phontem et Iutarchum opponunt, quippe qui doceant, totius Atticae fructus ad incolas alendos non suffecisse et

metallorum reditus maximam partem ad alimenta comparanda fuisse consumtos, eaque ex causa Solonem etiam uis jusvis generis alimenta, oleo excepto, exportari vetuisse l.

In quo denique 'sibi triumphare videntur est redituum modulus, quo qui a Solone primae classi adscripti erant, fruebantur. Etenim qui vel quingentos medimnos quotannis liquidorum aridorumque colligerent, quatuor populi Iassium primi censebantur ' , unde, inquiunt, conjicere licet, neque illis ipsis, neque aliis qui inferioribus classibus essent adscripti, multum ad Iuxum exercendum superfuisse.-Sed qui ita ratiocinantur, si non vident, conciliandos. quoad Bori possit ipsis sibi auctores esse nae illi parum judicii critici produnt Etenim, quod norunt agricolae, . haud adeo per se insertile et ceterarum frugum impatiens est solum, suapte natura ferax olivarum sed agrorum cuItura plus quam olivarum, laboris exigit. trumne, obsecro, si, quod veI hodie dum fieri videmus, suburbia habitantes aut pagos, agris et agriculturae valedicentes, Iis Iecti orbis luxu, in eam Lares transferunt Sapuit igitur revera Sapientis cognomine dictus Solon, cum linient cetera praeter oleum Mortari Vetuit sapuit inquam, eum, qui saltem quingentos medimnos Iiquidorum siccorumque colligerent, eos quatuor constitutarum classium primos deis clararet honoris stimulo eosdem ad agriculturae studium

16쪽

Porro ubi artes exercentur, ubi commercium viget, ubi divitiae sunt, ibi quoque luxui locum es Te, ex ipsa ei natura sequitur. Haec vero omnia Athenis ante Solonem suisse demonstrabimus. Iam si usque ad Homerica tempora regredimur, multa a Graecis invenimus artes exercitatas Namque si in Homeri carminibus do vestibus artificios factis, de capitis Pedumque indumentis satis splendidis, de aedificiis voluptati magis, quam usui accommodatis, de hastis, gladiis, cly-Peis, thoracibus, galeis ocreis aliisque armis affabre laboratis multa reperimus, his iam temporibus artes no- Tuisse, quae luxui inservirent, negari nequit Quod si conceditur, Athenis quoque artes exercitae sunt Neque hoc feri aliter potuit Plioenices enim jam et antiqnissimis

temporibus artibus excolendis sedulam mavantes operam non solum cum tot tunc temporis noto terrarum Tho,

quae fabricaverant, communicabant. sed etiam omnibus fui imitandi studium impertiebant. obtinuit praeterea Athenienses inter atque Iones Asiam minorem incolentes intima familiaritas, quae cum Iones iam omnes fere artes exercerent, Athenas quoque Propagare eas debebat Quod vero commercium anto Olonem viguerit, id vel inde apparet, quod Phoenices Ionesque, ut in vulgus notum est, saepissime ad negotia factitanda navibus Allienas peterent, indeque, quae commutando acquisiverant, in Patriam reportarent. Ita Iutarchi ille Iocus, jam supra laudatus,

quo, qui aliter ac nos statuendum putaverunt, sententiam suam defendere conati sunt, non minus faveret nostrae sententiae, quippe qui aperte doceat Athenienses an modum

v, ieithii antiq. Homer. III, 6. IV, 3. s. o.

17쪽

excessisse in frumentis exportandis, si quiciem, inquam, ita comparatus esset, ut ad ea, quae illi volunt, Probanda valeret, quod tamen ita non esse demonstravit Boeckhius V.C. Denique si eorum, quae de Eupatridarum opibus, qu equo de Alcmaeonidarum divitiis legimus 3 recordamur facereno. Possumus, quin supra proposita in sententia Persidamus. Praeterea, quae ab altera parte contra scriptorum Ia dotoxym sulem Prolata sunt, non sunt ejusmodi, ut nos in eandem opinionem pertrahere possint. Etenim, quodHeraclides Ponticus tradit, inde sit pro commento habendum, non intestigitur, neque magis, unde, quod illi dicunt, factum sit, ut commentum 1llud Dionysius nimis temere Pro vero recePerit. Neque Aeliano omnem fidem, quia hic illic minus veredocutus est, abiudicam Possumus, nimquam

enim nobis quidem iudicibus, rem plane finxit, sed pro

suo aetatisque, qua vitait, mox exornavit, et simplici traditioni aIiquid admiscuit Thucydidis vero verba ita manifeste 1oquuntur, ut, quod contra dici possit, non inveniatur. Denique quid de terrae sterilitate, de non sufficientEad incolas alendos Proventu deque illa Solonis Iege, qua

exportar alimenta non licuerit, statuendum sit, non est, quod Qua dicam. Etiam vero haec omnia nos non commovissent, ut contrariam sententiam sequeremur; attamen, quae nunc producentur scriptorum baculentissima testimonia; omnem

dubitationem ademissent, Invenimus enim Solonem legem dedisse ' a ne convivio supra triginta hospites admovexentur, atque, quo haec Ie servaretur fidelius, Gynaeconomicos instituisse, Quibus curae esset, ut convivantium O

18쪽

mos adirent, hospitumque numeriam inirent , nam Iegem profecto non dedisset, nisi iam subinde modum ciaves transgredientes. Iuxu animum applicuissent. Atqua Cicero aucto est, cum iam sumtuosa funera fieri et Ia. mentabilia coeIussenu ejusdem Solonis lege sublata esse. Ita quoque si eum ad annua sacrificia facienda certam pecorum multitudinem destinantem videmus ' . facile cogiatatio sabnasci potest, animadvertisse eum, civium animos ad modum in hac re transgrediendum propensos fuisse. Neque tamen, si sententiam, qua iam ante Solonem Athenienses luxui deditos fuisse statuitur, defendimus, a omnes omnium generum ciVes descendisse eum contendimus imo Vero, , paucis, iisque nobilissimis ditissimisquo tantum exercitum asse arbitramur.

Da tuae α iri ratidis usque ad Periclem. .

Accedimas ad III tempora, quibus Athen ensium civitas et virtute bellica, et auctis divitiis Iurimum quidem incrementi cepit; sed simu Iuxu magis magisquε increbrescent turbata est. Pisistratus enim filiique eius Hippias et Hipparchus cum expeditionibus bellicis ' , tum optimis institutis civilibus multum ad civitatis opes augendas coni Iemini. Ipso quidem Pisistratus talis erat, de quo Solon

19쪽

alium magis a natura ad virtutem comparatum, nec mellisorem civem neque tamen celari potest eum ad luxum invehendum multum fecisse, cui rei testimoni sunt, quas

do eo eursius in libro singulari exposuit dicens: Apol inis Fythii tempIum eum struxisse novi templi Iovi Olympio facii fundamenta iecisse Gymnasium in Lyceo exstruxisse Calirrhoen fontem exornasse Bibliothecam institviisse et Vomeri carmina collegillo ). Nec patris dissimis Ies fuiss videntu filii, qui et ipsi, quamvis ab optimis

scriptoribus ob merita in rempublicam Iaudentur. Iuxui tamen augendo ansam praebuere qua de re, quae Idmmeneus refert apud Athenaeum conserenda sunt. Verum exactis tyran tar ta sunt tempora iIIa, quἱ-hus Athenae summum magnitudinis fastigium ascenderunt,

talesque viros ProcreaVeTunt, ut animo forti, excelso,

Iaudisque magis, quam Commodorum cupido omnium saeculorum admirationen sibi ferrent, id quod nemo, qui

Μiltiadis, Themistoclis, Aristidis Cimonisqu egi egia facta legerit, infitias ibit. Et paene dixexIm, omnes fero domesticas bellicasque virtutes una temporis sedem suam Athenis fixisse. Nam sine illa vi et sanctitat religionis. Iegum magistratuumque auctoritate inviolata, fide, iustitia, severitate omnis disciplinae innocentia, fortitudine, magnanimitate una cum sincero amore patria libertatisque quae virtutes hostibus quoque admirationi fuerunt, essicora non potuissent, quae in factis eorum lagendis ita animum nostrum obIectant tenentque, ut in alia tempora, a nostris

20쪽

quam maxime diversa, in Ilum quasi rerum orbem delati videamur. Ubi autem est animus elatus iustitiaeque amans, ibi etiam sinceritatem esse in moribus omnique vita consentaneum videtur. Ita et mores Atheniensivum quamquam non ab omni Ian luxu, id quod negari nequit, alieni erant attamen luxus iste nequaquam eo usque excreverat, ut ipsis eorum moribus perniciosus fuisset. Quas enim a barbaris victis sibi paraverant divitias in reficiendam communiendamque urbem impendebant ), singulorum vero civium domus Parvae exiguaeque Pant, atquct ne illorum quidem supra Iaudatorum virorum domus excellebant . Plerique cives raro, nec ipsis semper diebus festis, rure in urbem veniebant; quia hauddum dolemnia illo splendido cum apparatu, quo Postea, celebrabantur ). Sed hic rerum flatus per longum tempus non duravit. Nam fieri non potuit, quin amplissimae illae divitiae, quae victoriis multis, iisque de populo ditissimo partis, Athenas confluebant. PauHatim mores subverterent , dux in Iuxuriam desinente, quae omnes deinde hominum ordines pergrassata est.

Caput III.

De Itiae a Peries usque ad Philimi mortem.

Ante optimus quisque et vitae suae Templo et auctoritate arcer Iuxum a civitate studuerat nunc vero, ut ipso clarior potentiorque fieret apud POPulum, Pr viribus eum