장음표시 사용
11쪽
lam videamus, quid Horatius ipse de ea re Senserit. Is Epicureorum more' acerrimo eam impugnabat deridebatque quum loto armine , 28, tum praesertim iis verbis:
Tartara Panthoiden iterum Orco Demissum, quamvis clipeo TrojBn resiXO .
Tempora testatus nihil ultra Nervos atque cutem morti conceSSerni atrae Iudico te non sordidus auctor Blura verique.
quibus summa cuui irrisione dictis contrariam suamque ipsius opinionem confirmate adiungit
Sed omnes una mane no 1. Et calcanda semel via leti. Hoc idem valet ac si dicat Epicureus - sive Horatius sive alius istius disciplinae assecla, nihil resert Vestram doctrinam Pythagorei, de transilione animarum atque omnino de manibus constitutam equidem meram habeo fabulam; nam una eaque perpetua nox Omnes manet O apud inferos semelque utilum, non iterum, ut vos sabulamini, via elihominibus aliis qui dein alia ratione es calcanda. Concedit deinde umbra Archytae Pythagorei, qui Vivus non minus acer picureorum praeceptorum adversarius verut, jΕpicure e poetae fictione eum v. -20 interpellanti inde a v. 21 usque ad finem carminis, doctrinam olim a se vivo defensam esse vanam oratque adverSarium, ut terram ter in corpus atque tumulum suum iniciendo sepulturam suum iustaque sun ebria redintegret atque rite perficiat unaque cum corpore animam suam ad perpetuum Somnum Orco condat.
lnveniuntur in oratii poematis etiam mulli lii loci, quibus ista Pythagoreorum doctrina irridendo diluitur, ut epod. XV, 21: Nec te γlhagorae lallani arcana renni et ps l. l, , 5 sqq.:
Ennius et sapiens e sortis et alter onteria S, Ut critici dicunt, leviter curare videtur duo promissa cadant et somnia Sthagorea. Quantopere oratius persuasu iii habuerit, neminem ab inferis unquam in Vilam rediturum esse, ipse aperte indica carm. I, 24, , quo loco moriem perpetuum Soporem nuncupat et ibid. V. 5 sqq Num vanae redeat sanguis imagini Quam Virga semel horrida
2 Quam acres adversarii eius doctrinae Epicurei fuerint, apparet ex Ciceronis de rep. VI, 3, quod fragmentum FaVonius ulogius commentator si explicat Imitatione latonis Cicero de r. p. seribens locum etiam de ris am-Phyli reditu in vitam, qui, ut ait, rogo impositus revixisset multaque de inseris secreta narrasset, non fabuIosa, ut ille. Similatione commentus est, sed sollertis somni rationabili quadani imaginati0ne composuit, videlicet scite significans ,haec quae de animae imortalitate dicerentur coeloque non somnantium philosophorum esse commenta, nec fabula imeredibiles, quas picurei derident, sed prudentium coniecturas. 3 Confirmat eam rem Archytae oratio, quam resert Cicero de seneci. c. 12 Sic accipite enim, optimi adolescentes, Veterem orationem Archytae Tarentini, magni in primis et praeclari viri: nullam capitaliorem pestem quam voluptatem corporis hominibus dicebat a natura datam cuius voluptatis avidae libidines temere et Genate ad potiundum incitarentur. ita patriae proditiones, hinc rerum publicarum eversiones, hinc cum hostibus clandestina colloquia nasci. quocirca nihil esse tam detestabile tamque pestiferum quam Voluptatem, siquidem ea, quum maior esset atque longinquior, omne animi Iumen Ttingueret
12쪽
Non lenis precibus sala recludere Nigro compulerit Mercurius gregi 'Hem carm. I, 3, 27 mortem aeternum exilium Oeat, et arm II, 14 9; I, 18, 3S verbis compescendi et coercendi eandem mortis perpessullatem designat. Eodem spectant carm. I, 28, 2 verba habendi et Ohibendi quas iis locis eadem vi in perpetuum
relinendi usurpantur, qua saepe a Graecis χειν et κατέχειν Carin IV, 7 poeta a firmat Torquatum non genus, non lacundiam, non pietatem ab inseris restitura esse, ad quod probandum Hippolrio et Piritho exemplis utitur. Sed Horatium doctrinam de transilione animarum ab aliis post mortem ad alios atque de manibus a Pythagoreis constitutam do-fensamque improbasse hominesque mortuo continua sempiternaque nocte premi perse Verasse, iam salis ostendisse videor cuius rei L. Sestium micum, qui tunc fortasse ad Pythagoreorum disciplinam se acclinaverit, commonefacturus loco, de quo agimus dixit: NoIipulare, beate Sesti te unquam ab inseri ad perfruendas huius vitae voluptates deliciasquo rediturum esses Crode potius mecum fore, ut mortuu in Plutonia domo ista exili omniquo voluptato vacua una perpetuaque nocte oblegaris. 0 m ob rem, quoad fieri potest, carpo diem Epicureorum ac meo more utere Teida tuo, quo quamvis nunc iuvenibus adhuc commodo ad fruendum mox Virgine tepebunt, quo facto eo uti libi sine magno tuo periculo certamineque iam non licebit. X ea igitur Brminis explicatione . 16. sic scribendum esse en Seo: Iam te preme nox sabulaeque mane -
Ε domus exilis Plutonia; ac nescio sn non Versus carna. l. 20, 2 Sq. puri modo in interpretandi et sic scri bondi:
Absint inani lanere nenia , Luciusque turpe et cerse moniae Nam hoc loco poeta dicere videtur absint inani meo lanere neniae praeficarum nam eiusmodi luctus turpes sunt oumque dedecent, qui immortalitatem nanctus ali honore supersedere pote St. In primi libri carmine sexto, ut nunc quidem legitur et interpungitur, de paene nulla inest verborum sententiarumque con haerentia, ut inde acile tria carmina efficere possis, quorum primum V. - 13, secundum 13 - 17, tertium 17 20 contineat; cui tamen vilio aeque ac cunctis difficultatibus, quibus viri docti in eo carmine explicando urgebantur, mederi posse confido Silata interpunctione paullum mulata et una lanium eaque levi lectioni Vulgalae correctione adhibita unde pro pronomine quis V. 12 qui Mscribo, reserens hoc pronomen ad Varii nomen, quum pronomine quis serunt sententia ab orali animo consilioque plane diverSa atque abhorrens efficiatur haec nemo atque ita ne Varius quidem Maeonii carminis ales re bellicas, neque quas Mars unica daman- lina lectus, neque quas Graeci heroes ducesque bello Troico neque deniquo quas Caesar Augustus et Agrippa nuperrime pugna Actiaci gesserunt, digne scripserit. At contra hoc carmine poeta contendebat Varium Sse poetam epicum, qui haec omnia digne atque Homerico more Scribere posSil. - Pro com male quo interpungebant V 2 post alite, colon cum interpositionis signo post Vocabulum ingeni v. 2 claudendo lum post gesserit*V. 4 comma el post ingeni V. 12 semicolon pono, ita ut denique puncto pro interrogationis signo post parem V. 16 restitui haec lolius carminis facies oriatur:
13쪽
l Seriberis Vario sortis et hostium Victor, Maeonii carminis ille: -0uam rem cunque sero naVibu Rul equis Miles le due gesserit, 2. Nos, Agrippa, neque haec dicere nec gravem Pelidae stomachum cedero nescii Ne cursus duplicis per mare Ulixei Nec saevam Pelopis domum conamur tenues grandia, dum pudorto imbellisquo Frae Musa pol sens vel ni Laudes egregii Caesaris e luas Culpa delerere ingeni Qui Marleni unica lectum damantina Dieno scripserit aut pulvere Troicol b. Nigrum Merionen aut pe Palladis
Tydiden superis Brem. Nos convivis, nos proelia virginum Sociis in iuvenes unguibus acrium Cantamus, vacui si V quid urimur. 20. Non praeter solitum leveS.
Sic carmen in duas aequale et e ple excipientes paries dividitur. ira qu pars enim Θ denis versibus constas, altero primaria e V. 1 2, 1, 20 altero secundaria primariaeque interposita . V. 3-l2. Primaria parte Oratius Agrippae commendat Varium epicum et se ipsum Tricum poetam, secundaria ingenue modesteque atque interposite summissaque quasi Voce prosiletur so Homerico illo poesis genere imparem, quos concelebrandas Caesaris Agrippaeque re geStas nequo dctberct se ne tu possct uti sine magno illorum suoque ipsius dedecore contendi causasque profert cur id ita sit. llaque carminis sententiarum Onhaerentia es haec Quam rem unquo sero miles Romanus auspice Caesare et e duce, i Agrippa, a Vibu aut equis gesserit, eam O lenues non magis dicere connmur, quam alia Virorum sortissimorum, ni Achillis Ulixis, Pelopi darum praeclare acta metuenteS, ne Veniat, ut canendi lacullule destituli potius minuerimus illa, quam nuXerimus. Sed ecce Sic primaria carmini parte SSeverat ades Varius, ab quo sortis et hostium victor scriberis, quum is vel ipsum Martem unica adamantina lectum, vel Merionen Vel Tdiden illum Palladis ope superis parem ideoque denique res le duce gestas quasi alter Homerus digno scripsserit. At go convivia potius atque eiusmodi ludicra cantare idoneus Sum. Ad verba carni. I, 21, 3: Hic bellum lacrimosum, hic miseram samem Benileius annotavit in praecedontibus e Dianae et Apollinis laudes una celebrantur iam vero Apollinem solum nil bellum, samem l pestilentiam ii Romanis moliturum duid ergo opus erat supervacuis precibus Dianam sollicitat se s uam ob rem no nihil omnino hic agni Diana, vide an legendum sit: Ilaec bellum lacrimosum hic miseram si mem
14쪽
Bellii autem lacrimosum intellige civile, ut carm. III, 8: Modus in sestis sibi Iuctuosus Dissidet armis. Discordiam vero abigit propitia Diana, ut memorat Callimachus hymno in Dianam v. 133:ουδ διχοστασίη γῶἴει ἐνος, τε κα Et περ
Hactenus enlleius. - Sed Diana eliam magis ubigi propitius Apollo discordiam, quod opinor, respicientes Viri docti merit non secuti sunt Benile rationem qui tamen mendun
in loco inesse iustis causis comprobavit, ad quod tollendum alia via nobis erit ingredienda. Ac primum per totum hoc carmen nomini Latonae Latonigenarumque certo quodam ordino usque ad ultimam stropham Se excipientia videmus. Poeta postquam primi stroplinii heros una cum matre celebra Vit deinceps ad rem propositam, ad Diana scilico et Apollinis audes virtutesque in Vieem canendas transit, in quo secunda stropha Dianam, tertia Apollinem praedicat, unde e poetae ingenio usitataque nominum artificiosa collocatione complexioneque iure Spectamus, ut ultima stropha primo loco Apollinem, secundo Dianam collaudet et postremo laude utriusque collectas complectatur, unde hic ordo nominum deorum consequitur: Str. Dianae Apollinis Latonae str. I Dianae str. Ill Apollinis str. IV v. 1 Apollinis Dianae, V. - una Dianae Apollinisque. Namque vocabulum ,pestem v 14 comprehendit continetque notionem antecedentis versus vocabulorum lacrimosum bellum miseram samem , quam rem particula que , qua poeta Vocem pestem praece donlibus adiunxit, salis indieal ma igitur ratione ductus v. 13 sic scribo: Hic bellum lacrimosum, haec miserum famem Auctores enim, ut supra commem Orn Vi non Apollinem solum, sed etiam Dianam λεξίκακον et ποτροπαῖον perhibent. Guin oralium Dinnam illam πολυμαστου hic consuli praedicasse affirmn verim deam, quae sterilitatem famemque averteret, ui carni III, 23:Cnclo supinas si tuleris manus Nil scente luna, rustica Phidyle, Si iure lacnris et horna Fruge Lares avidaque circa, Nec pestilentem sentiet Asricum Fecunda vilis, nec sterilem seges Robiginem aut dulces alumni
Fertilis frugum pecorisque Tellus')Spicea donet Cererem corona Nutriant fetus et aquae salubres Et Iovis aurcte.
7 ri tua Mitieet ope, o Diana, fertilis frugum pecorisque Tellus spicea orona Cererem donet, et a te secundae redditae aquae salubres et aurae Iovis nutriant fetus.
15쪽
Celerum viro doctissimo contendenti aquani hoc loco esse pluviam, ut elisarm. ill l 0, 19 omnino adstipulans, huius quo agimus carminis V. 5 scribo:
Vos laetam pluviis et nemorum coma
quum Diana haud usquam dicta sit fluviis laeta ' At contra eadem dea, quae in meri dianis regionibus magnam vim habet ad gignendam pluviam' , aptissimo hoc loco dicitur pluviis laeta, quippe quibus famem sterilitatemque avertat. - Carm. V 6, 9 oratius Dianam dicit prosperam frugum, et Justinus rerum scriptor XXVlt 34 5 sqq.
narrat, sterilitatem amemque et bellu intestina externaque atque cuncta lata a Diana missa pirotas esse perpessos, propterea quod ibi Laodamia, quum in aram eius desoconfugisset, concursu populi intersecta SSet Carm. II l, 6, 22: matura virgo. Versus M ol l huius neminis: Fecunda culpae saecula nuptias Primum inquinavere et genus et domos continent bipartitum argumenti dispositione ni versu uni inde a 2 usque ad 44, ex qua poeta a verSu 2 per tres strophas inquinamentum nuptiarum, et inde a versu 33 iterum per res Stropha Romanae iuventutis moriani depravationem hinc derivatam describit. Quarum argumenti partium priore qua describit nuptiarum inquinamentum, eram esse
rem ostendit per affirmationem, altera uulem per negationem. Altera enim demonstrat, quales fuerint aetate sua nuptiae, altera quali non fuerit iuVentus Romana et lamen esse debeat. uam h poni adduci non Oleram, ut crederem, viros doctos recto interpretato e SSO Verba matur virgo per geretite uil giruti duid enim, quaeso, sibi vult
inupla in nuptiarum descriptio no Contendo vocem Viigo hic potius Valere iunge grau qua vi eam haud raro a poetis praesertim usurpatam in Venimus, ut a Vergil. eclog. VI, 47, qui de Pasiphae virum iam xperta, iam Iinois uxore, iam Phaedrae, iam Ariadnes
Ah virgo in selix quae te dementia cepit ubi Servius anno lavit: Virgo a viridiore ne late, nam iam uera mater;
ut a Terentio Adelph. V, 7, 10;,sDe. Puer natu'si Oli. Di bene vortant. De. Virgo nihil habet , ut ab oratio ipso earm. IlI, 11, 35 Hypermnestra post concubitum cum Fnceo virgo, ut ab eodem carni ill 14 9 uxores iuvenum o bello Cantabric feliciter redeuntium virgines appellantur. Quin Ovidius heroid. VI, 133 iungit virginem adulteram. Eliam VOX puella ' usurpatur in uxoribus, ut ab orali carm. lI, 22, 2 ab Ovidi heroid. I, 15 al. uodsi ex
his concesseris, vocabulum virgo nostro loco per junge rati explicari Vertique posse, quo tandem pacto appositum matura in eam Vocabuli sententiam quadrat Quamquam enim oratius ips art. p. 115 senem aetate pro Vectiorem dici maturum, lamen ea nolio nostro loco prorsus est aliena, quo poeta in descri hendis nuptiis ab initio earum incipiens ordine deinceps usque ad eum depra Vationi terminum progreditur, quo nuptiae iam nuptiae esse desinunt At est matura Virgo nostro loco non Virgo gravis annis,
8 Idem Flacher vir doctus, cuius locum e conimentatione de Bellerophonte supra laudavi ibid. pag. 8 docet nos
16쪽
sed nova nupta gravida expletis inni sere ad parium primum edendum mensibus, ut
apud Ovidium melam. X, 278: Cui sic
Incipit Aleniene: Faveant ibi numina allem
Corripiantque moras tum cum matur vocabis
Praepositam timidis parientibus lilhriam. Procedit igitur descriptio corruptionis nuptin rum hoc viodo Nova nupla expletis iam sero ad pariendum niensibus atravida, adultera' ab initi nuptiarum gaudet iam nunc, iam eo
graviditatis stat doceri molles istos totus donicos statum et gestum et demonstrationem; iam nunc famosis istis artibus nulandi, ' niciundi, innuendi ficta et instituta furio itur. Vide, an ita eodem versu 22 h. c. sit leo en diim pro fingilur - . In quibus etsi non pudor muliebris, occultatio tamen lacinoris quae dana adhuc inest. Postquam Vero ab ipsa maritus - namque mariti aeque sunt corrupti ac uxores, adulterii convictus si inter eius praesentis vina adulteros ipso iuniores quaerit iamque omni sceleris occultationeVBrecundiaque missa gaudia sua nicta adulteris suis secreto in Occulto perinissa aperto atque etiam volente coniuge adultero pretiosissimo cuique quamvis abiectissimo licitatori vendit quo laclo nuptiae honesto illo notia in non iam sunt dignae. Nuptiarum corruptione et statu tali modo acerbissime ab initio usquo ad mem castigal pergit poeta ad istiusmodi parentum liberos, rem collutione ex contrario inde a. v. 33 iterum per res strophas illustrando atque absolvendo dicens, libero nimirum quibus istorum parentum nomina in indita, his perdigno atque peSSimos eSSe ncque ales, quales iuvens priscis illis melioribusque saeculis acerrimos sortissimosque patriae hostes devicerint qua omnia sic ordinata et illima carminis stropha iusta poeta querella θtemporum cursu paullatim ad peiori labente concluSa praeclare a poeta absolvuntur.
Carm. ill 25, 19: Dulce periculum est, o Lenaee, Sequi deum. Benileius nec verba inepta et putida habuit, quum perinde essent, ac Si dixisset poeta Dulce est periculum, o Bacche, sequi Bacchum. Ergo scripsit:
Dulce periculum est Te, Lenaee, Sequi ducem
et subiunxit: Porro codex salo bonae notae pro Lena De habet aloe, quod quid sibi velit aliis divinandum relinquo. Ex se addi dumento sulis apparet, Virum doctum ipsum
emendationem suana non ab omni parte probasse. quid om existimi Verim profectum esse a poetae manu Dulce periculum Si
, Io Lenaee - sequi deum,do μυνυ τυλλα, Θρκως pronuntiandum Si ut pii Catuli LXI, 20 al. II oratius enim sol- lennibus his intercularibus verbis do Lenae θ Bacchi comitibus cunctis se rite iam entheum in Serit. Atqui ea notione verborum, qua in proposui, accepta e probata et in in lectio vulgala serri potest Nam interiection , o eadem vi ac io utebantur. Carm. V, 2, 49: Teque dum procedis, o Triumpho, on semel dicemus, J Triumphe. Primum in his Tuque ' quam Tequρ inulo scriber cuin Th. Schmidi viro doelo, qui in doli Chr. Jahnii edit sextae ab M ps curialiam praelation in id eum docum
9 Manifesto hoe indicant poetae verba: incestosam Gres. 10 Ch. Ovid. art. m. I, 137 Nil opus est digitis per quos urcuria loquaris, Ne tibi lin nutus accipienda nota est et Plaut. Asin. IV, 1, 39 Neque illa ulli homini nutet, nictet, linuat.
17쪽
itantilava Strothmanni permotus rationibus cum Stalibauini antiq. libr. scripturam Tuquedum prooecis revocavi pro Teque dum procedis. - uibus probatis pronomen Tu ad Antonium numeris modisque hymni cunctis procedentem refero. Non tamen vehementer repugnabo, cui Teque magis placuerit, quum i6quoque pronomen iis, quae porro
dicam, conveniat. Verum Verba non Semel corrupta sunt, quum chorus neque do Antonii neque Triumphi canendo praeeuntis verbis iure quicquam mulaverit reve quasi pleniore illis Caesarem celebraverit. uam ob rem vide an locus sic scribendus sit: Tuque dum procedis Io Triumphe- Nos simul dicemus Io Triumphe=quam coniecturam confirmari confido simili Catulli loco carm. LXI, 36 sqq.:
Vosque item simul, integrae Virgines, quibus advenit Par dies, agile in modum 'Dicile , Hymenaee Tmen, Hymen Smenaeo.-Carm. IV, 4, 14: in lenia fulvae matris ab ubere Dissicultates, quibus viri docti in
eo loco explicando cruciabantur me sublaturum esse spero facili emendatione, unde Oeem,intenta, quoniam ea relenta Vix credere possumus, capream con Spexisse leonem in se irruentem, i .dis lenta ' muto et stropham sic scribo: Qualemve laetis caprea pascuis
Distent fulvae matris ab ubere Iam incle depulsum leonem Dente novo peritura vidit: quam scripturam ab omnibus libris et manu scriptis et editis discrepantem lolius loci explicatione nova et omnes virorum dociorum dubitationes in voce lacte potissimum iniectas expediente Sic confirmo: qualemve ponem fulvae matris ab ubere iam i modo depulsum in laetis pascuis caprea iam lacte distenta dente novo peritura vidit talem videre Drusum Vindelici. Tali modo commode leoni ab uber matris modo depulso confertur Drusus, qui dux novicius hoc bellum auspice Caesare Augusto gesSit et aeque commode capreae iam lacte distentae, unde leonem aegre sugil, conseruntur Vindelici, qui . spoliis priori tempore a Romanis relatis quodam modo disienti ac superbia instat aegro Drusum fugiunt, nova in bellica virtute perituri. - Operae pretium est monere, Verba huius Strophae quum collocalion complexioneque, tum numero verborum e Brtiscio-SiSSime excipere. Nam exceptis vocabulis ve, laetis pascuis iam V in duobus prioribus Strophae versibus ad leonem duo, in alteris duobus quinque vocabula contra ad capream in duobus prioribus versibus quinque, in alteris duobus dii speciant quod ii magis eluceat, stropham appingo sie:
II Eae v es nullius momenti sunt ad otii parationem quum ve cum praeeedentibus coniungat, ablativus Ioc Jaetis pascuis solum quoddam scenamque utrique comparationis membro communem praebeat, iam ὰπ κοινου
et ad distenta et ad depulsum positum hic re δη illi ζει Valeat. . 12 In his nota o designa voeabula strophae, quae nihil pertinent ad comparationem nota numeri I designat
Ocabula, quae ad leonom, 2 quae ad capream referas.
18쪽
Qualem e laetis caprea pascuis
Dente novo peritura vidit: Resial, ut exemplis comproboni verbum distenta ea vi sententiaque nostro loco ferri posse, quam in e inesse contendebam. Quorum exemplorum id, quod ad coniecturam meam comprobandam accontinodalissimum est, legimus apud Vergil. eclog. VII, 3: Compulerantque greges Corydon et Thyrsis in unum, Thyrsis oves, Corydon distentas lacte capellas. Cis. Verg. eclog. V 2L: Ipsae lacte domum reserent distenta capellae
et eclog. X, 3l: Sic cylas pastae distondant ubera accBE. et orat epod. II, 45: Claudensque extis cratibus laetum pecu SDistonia 3 siccet ubera. Ad depulsum ab ubere matris , quocum lucte'. ut vulgo putabant, non est coniungendum, cis Vergil. Georg. lI, 187: Atque haec an primo do pulsus ab ubere matris Audecti, et eclog. II, 82: Dulce salis humor depulsis arbutus haedis.13 His exemplis nune capellar ipsas liuite ubera laete distenta dici nunc lacte detrahi videmus.14 Docet nos hoe exemplum per detractionem etiam addidamentum ab ubere matris omitti posse.