Memoriale codicis Justinianei, authenticarum seu novellarum & consuetudinum feudorum : quo istorum librorum tituli omnes ac singuli, itemq[ue] leges à J. Gothofredo collectae, emblematibus & imaginibus ita efficta exhibentur, ut unà cum titulorum m

발행: 1674년

분량: 123페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

3쪽

MEMORIALE

CODICIS JUSTINI AN EI,

Au THENTI CARUM

NOVELLARUM

CONSUETUDINUM

FEUDORUM,

ISTORUM LIBRO RuM TITULI

DO collectae, emblematibus & imaginibus ita effcta exhibentur, ut una cum TI TULORUM MATERIIS eorumquoq; NUMERI memoria facile accipi, probe teneri ac prompte & sine cunctatione reddi queant,

Minuendosin studio juris labores excogitavit Sccommunis boni causa edidit

pisexscripsit GEORG REBENI IN

Prosat GP ELFERBIII apud CONRADIBUNONIS heredes,

4쪽

serenissimi at Cellissimi PRINCIP IS ac

DOMINI

DN GEORGII

G EN SIUM DUCIS

IN SANCTIORI CONSILIO . SENATORI PRIMARIO& CANCELLARIO EMINENTISSIMO,

VIRO

ILLUSTRI GENEROSO , EXCELLE

DN. IOHANNI HELVIGOS INOLD

Cognomento

Domino& Patrono meo multis nominibus mihi

colendo, i

HANC CORPORIS JUSTINIANEI PARTEM ALTERAM

pietatis & ossicii causta

devote

do, dico,consecro

5쪽

D O MI E CAACELLARIE, patrone magnopere volende

RINCIPUM NOSTRORUM SERENISSI

aiuperioribus temporibus ad hanc nostram aetateir quotquot exstiterunt Cancellarii, non solum suis in provincia multis & praeclaris celebrantur meritis ; verum etiam hoc illis tributum praeconiuna singulare, quod Bonarum Literarum & Verae Erudicionispatrocinium ultro susceperint; earumq, cultores favore &b nevolentia sua receptos diligenteri protexerintl& avxcrint. His e- nim varia e Ve exaetissima eruditione instructis penitus perspectum dc plane e

ploratum erat, quantum momentum ad res Ecclesiaepariter , Reip. fulciendas Ac tutandas habeatpectus maxima timaqve doctrina expolitum: quantum probe exculta Llaesarum studia cumad privatam cum ad publicana selicitatem habeant vim. Verum, ut in hac effoetantundi senecta inprius serecuncta ruunt; ita quoque

septemumsatu onis Literis Optimisq; Diseiplinis impendere videtur. Sunt nim hodie, qui Literarum studiis opprobria haud pauca objiciunt, eisq; labem adspergere non verentur; quod illacorrumpantingenia, quae multa lectione evadant nimis curiosa, pertinacia, tumida, vaga & incerta: quod otii dulcedine persundant hominis mentem,eamque a negotiis dc actione avertant quod in umbra & otio versati ad vitam politicam moresqVe aulicorum reperiantur inconcinni dc inepti, dic. Longe praestantiorem Vero Hudentiam, qua in capiendis consiliis negotiisque acrendis opus sit, multo commodius ac paratius acquiri dc conciliari posse putant per solum rerum usum, omnium magistrum; qui olertem & versatilem reddat ho

minem in occasio bus prensandis rebusque gerendis. Sed, ut de studio Lacro de Theologico jam nihil dicam, de quo compertum est dc notum, quod nemo ea ,quae nobis cum Haereticiscontroverca sunt,feliciter expediet, nisi vi ab eruditione bene sit instructus: ad prudentiam politicam comparandam inius hominis vita non , sufficiet neque unius viri experientia ea suppeditabi exempla ex quibus desiderata

illa nascitur prudentia. unius experienria tantum cedit amplitudini Literarum, quantum privati reditus aerario publico. Praeterea vero haud raro contingit,ut negotia praesentia magis quadrent dc congruant cum exemplis vetustioribus, quanta recentibus. Plistoriaevitae magistra,tradit,iuniores Prinet S in auministrandaRep.

lon, praestitisse adultis, quod imperium tum temporis administratum ab eorum, moderatoribus,tisque literatis dedoctis. Trajanus Imperator prosessus est, cum

6쪽

DEDICATIO.

ctos Principes Romanos longissime abesse a quinquennio Neronis , qVo tempore sejus magiaro Senecae rerum moles incumbebat. Gordianus junior gubernationis suae laudem debet praeceptori suo Misitheo. Alexander Severus seliciter gessit imo

perium, dum minor esset , qVO tempore omnia procurabant mulieres, sed ex cons lio praeceptorum I. Praeterea compluribus exemplis commonstrat & testatur Hi storia, eos in militia dc adminis ratione rerum maximam prae caeteris consequutos

essegloriam, qui cum virtute bellica Literarum Artiumque cognitionem sibi copia lassent; quales Alexander M., Julius Caesar Dictator,Epaminondas Thebanus, Xe nophon Atheniensis aliique sere innumerabiles. Atquc ita non solum vetustis istis, sed etiam posterioribus,atque adeo recentibus&nostris temeoribus hi res cum do mi tum foris feliciter ges Ierunt, qui vel ipsi Optimarum Artium studiis fuerunt ex culti, vel aliorum doctrinammeruditionem in consilium adhibuerunt. 'Et prosecto jam pridem actum esset tam de Religionis veritate Ac puritate, quam de Imperii diagnitate , nisi ea hisce subsidiis Ac instrumentis fuissent suffulta . Etenim DEUS O.

M. rebus humanis optime prospiciens ac consulens excitat Orbis Monarchas, Prin cipes, Rerumpublicarum Rectores summosqVe Viros,qui,Rei Literariae firma prae sidia, eandem amplectuntur, aestimant, stabiliunt Ac fovent. In quorum numero

Tu quoque, VIR ILLUSTRIS, loco haud postremo collocaris; qui, quum lx an

liquo Ac nobili genere annalibus Hassiacis, jam a vetustis temporibus,celebrato oriaginem trahas, patrimoniumqVe praestans Vobis Vestrisq; sere commune,ingenium felicissimum dc sagacissimum, accepisses, Optimis Ac Praestantissimis Disciplinis it lud quamprimum exornasti, tantamq; rerum cognitionem tibi mature comparasti, quantam prudens de integra Reipublicae curatio videbatur exposcere . Hinc vi tutis tuae maturitas industriae sitae praernium fructusque obtinuit. Nam singulari mentis Tuae sagacitate Sc prudentia conspecta dc probata PRINCEPS HASSI Es ER EN IS SI UU S in suis non reperiedat ingenio praestantiorem aut aptioremo, quem inclytae domus suae rebus in aula Caesarea administrandis praeficeret. Eo iagitur PRINCIPIS istius auspiciis ablegatus, Judicii veCaesarei Aulici assessor con

stitutus, quaecunqVe etiam maxime ardua in consultationem adducta, facile ca piebas, penetrabas, dc confestim discernebas: neque in sententia dicenda anxia duo biaque mente haerebas ; Verum promptissimo dc certissimo judicio, quod optimum ciat, celeriter reperiebas. Tuam qVum explicasses sententiam, reliquorum mentes ad eandem inducebas, bonisquinpellebas rationibus: qvi his commoti suam quo que opinionem ad Tuam aggregare non recusabant. QVa dexteritate tua cogni ta v iri si immi Ac gravissimi affrinarunt,neminem melius deliberare, celerius, qVae opus sint, excogitare,verius judicare aut callidius conjicere, quam SCH u TZl UM. inamobrem illustri&Generoso Viro Dn. Paulo Joachimo a Bulau, in s cretiori consilio praesidentemortis necessitate nobis erepto, quo ministro praecipuo

SERENlSSIMUS PRINCEPS noster hactenus suerat usus; quum ille se licite circumspiceret& diligenter perquireret,quemnam rebus silis praeficeret, Ac cuinaim consiliorum moderandorum traderet habenas, Tuae, V. IL L U S TRIS, virtutis fama ac celebritate permotus delegit Te, atque inde ab Aula Caesarea excivit acerrimi judicii PRINCEPS; qui providus PATER PATRI E suarum provinciarum , dc subditorum curam gerit sollicitam, ac pro singulari sua, qua pollet, prudentia eos

sibi

7쪽

DEDICATIO.

ibi novitadoptare consiliorum ministro quorum prudentia, fides, integritas &abstinentia cognita ac probata ; quique moderationem ipsius sequentes ad PIE VATIS & JUSTITIAE regulam consilia dc actiones suas metiantur;qui pruenter rebus consulant,tempori sese aptent, communi omnium saluti ac privato

tam felicitati pro picere ac providere recte sciant. Propter qVae, desingulare acu nen tuum, VIR ILLUSTRIS, quo occultissimaqVaecive perspicis, celerit emqVe mentiS tuae, ac reliqua tua dona excellentias OPTIMUS PRINCEPS I e amat in Tuis praecipue consiliis acquiescit, minime mirum cuiqvam videri lebet. Equidem,quod Saxonia haec nostra, dum seralis belli flamma Germaniae iostrae non modo tines ; sed ipsius etiam interiora Ac viscera corripuit, urere, gracari & depulari denuo coepit,intacta ac tuta hactenus manet, primum ac praecipue

DIVINAE BONITATI CLEMENTIAE merito tribuimus ; ac deinde quoq;Tuis, VIR ILL LlSTRIS, quod pace Tua dicere liceat, non mediocribus & u statis consiliis adscribimus: quippe qui ad Germaniae libertatem pacemque pia

blicam conservanda curaS& cogitationesTuas convertis: eum in gnem vigilias Ac labores suscipis. Et quum nullum sit firmius societatis humanae vinculumla, . am unum&ae VabIle ius inter omneS,qVo cuiqVe,quod suum esti tribuitur ut stitiam ita colis, ita aequum ab iniquo separas, ita leges tueriS Ac interpretaris, ut omnibus, quod ipse faciunt, uno eodemque loquantur modo. Hic innocenti patronum invenit in judice, qui nullius reformidat potentiam; qui nec auro cor

rumpi potest, nec gratia Recti: tanta sanctitate, tantaque abstinentia SERENIS SIMI nostri PRINCIPIS auspiciis, quibus gerere soles omnia,jus dicis. NeqVepraesentem nostrorumve temporum salutem solum curare Tibi, VIR ILLU STRIS, sufficit, posteritati quoque consulere gestis. Nam tenerae qVoqVe aetatis, Ecclesiae Ac Reipublicae seminarii, curam geris plane paternam; dum Gymna fium Scholamque nostram Equestrem lustras, docentium & discentium operas inspicis, horumque in Literarum Studiis, quae aestimas utilissima dc pretiosissima j, observas& exigis fructus& incrementa. Quid Z quod etiam his, qui subsidiis ad

ecepta Literarum Studia pertexenda necessariis dest ituunt: ir, a munificentissimo PRINCIPE luculenta exoras Ac impetras stipendia: tam diligens existis Litera torum patronus l. Haec & alia complura, quae saluti cum publicae, tum priVatorum emolumen to commodas, copiosa oratione colligere &hoc loco praedicare non existimo ne cessarium, ne docere velle videar, quae reS ipsa loqVitur, de omnium sermone celebrantur: sed breviter tantum summatimque illa hac oportunitate volui comme

morare; dum Alteram MEMORIALIS JUSTINIANEI Partem Nono

ratissimo NominiTuo inscriberem,& obsequia mea Tibi ita dedicarem, Tui, VIR ILLUSTRIS, devotus cultor. Equidem haud exigua est difficultas,cum qua jurisprudentiae studiosi in titulorum numeris discendis implicantur. Neqve

enim facilereperietur, licet in evolvendis titulis fuerit assiduus ac diligens, qui uni us anni sipatio eam obtinuerit alacritatem, ut eorum numeros confestim &sine cunctatione referre sciat. Ad istas vero asperitates superandas ab imaginibuS,o culorum sensui objectis, commoditas est petita. Utilitatem, quam haec comOnstrata via praestat discentibus, edita specimina loquuntur, Ac testantur juvenes isti

8쪽

DEDICATIO

qui ex uti oque jure, Civili & Canonico, materias & humeros ritulorum omnium nostri inventi adminiculo memoria' tua sunt complexi. Ut vero singulae partes eruditionis patrocinio indigent ; ira, siqVae nova excogitantur Artisi adjumenta , his praecipue patronorum defensione opus est : quoniam Lepe reperiuntur iniqui censores, qui temeritare quadam ducti sane judicio in illa ruunt, eaque inique traducunt. Eandem sortein mea haec 'Voque experiuntur. Sunt enina, qui, licet cet magnam illam utilitatem, 'Vam haec nostra discendorum titulorum metho dus adierat,manis este deprehendant eam tamen contemn idc repudiati ulla alia de causa, quam quod noxa dc inusitata: qui non animadvertunt, eadem ratione omnes fere damnari Artes, quae aliquando &tum, quum Teperiretitur, runt novae dchactenusinusitatae. Aliis vero modus tradendi perimagines,quibus

inventum hocnititur, displicet ; qui, sa Aristotelis & Physicorum doctrinam de a

nimae nostrae operationibus, qVas in corpore humano exercet, recte percepissent, vel saltem observarent, quo pacto ipsi Vacuam suam mentem, tabulam illam rasam, rerum speciebus replessent, de attenderent, qVomodo singulis fere momen iis rerum, quae foriS sunt dc extra intellectum, simulacra per exteriores sensus ad i teriores deserantur,ibiq; cognoscantur,longe aequiorem de his nostris essent dictu ri sententiare . His enim cognoscendi viis,quas ipsa natura commonstrat, recta

que docendi ratio suadet, nostra procedit ars. Hic docendi modus antiquissimus est Minplerisque disciplinis frequenter adhibitus: at vero applicatio ad materias juris nova est. Sunt porro quoque alii, vae est seculi labes, qui invident moeren que, quod juvenes beneficio nostri inventi in titulorum numeris reddendis paucis hebdomadibus feri queant promptiores, quam ipsi lonso tempore longoque sui Equidem utilitas artificii hujus ostensa speciminibusque confirmata est; ipsiusqtie methodi ratio praefatione, quam Memoriali Institutionum praemisi mus, patefacta, exemplis detestimoniis evicta, ut, quid solidi adserri possit con tra, haud facile quisl reperturus sit, nisi qui velit calumniari de perspicuae verum

ritati vim facere .

Quare necessitas urget, haec nostra ut implorent patro cinium ejus, cujus in cognoscendo perspicacitas, in judicando sinceritas,&in defendendo consi et facultas. Ie singula quum in Te, VIR ILLUSTRIS, reperiantur, vehementer etiam atqVe etiam Oro, ut hunc librum ea, qua soles, humanitate&benignitate admittas,&patrocinium ejus una cum auctore suo libenter suscipias, protegas atque Tibi

commendatum habeas. DEUM Opt. MaX. rogo,Ut con .silia Tua dirigat & moderetur ad sui gloriam , Ecclesiae inacrementum, Ducatus hujus totiusque Imperii Romani u

9쪽

tili a ad familiae Tuae illustris dignitatem, denique ad salutem corporis &animi Tui sempiternam, quoa ex ani

mo precor h

devotus Luneburgi

Calend. Mart.

10쪽

De Artificii hujus usii

PRAEFATIO.

Atera haec est nostri MEMORIALIS JUSTINI A NEI pars, quae titulos Codicis, Novellarum &

Feudorum emblematibus & imaginibus effictos continet, eadem prorsuS ratione adornata, qua Dige storum Libros & Titulos instruximus. Nam primum ad Librorum Titulorumq; numeros sibnifica dos eodem utimur alphabeto,iisdemq. vocabulorum literis,quibus in MEMORI ALI Institutionum &Digh storum. In disponendis imaginum titulorumq; locis eundem quoq; heic sequimur ordinem,qVem in prioribus istis adhidemus. Cujus rei conditiones, quoniam praefationibus Memorialis cum Instit tionum, tum Digellorum latis declaratae & expositae sunt,eas heic denuo repetere haud opus esse duco, eoq; B. L. N- mittimus. Singulis XII Libris,quibus C ex constat, tela quoq; tribuimus certas imagines &figuras, quae significatione sua cum Librorum materiis congruunt, & primis suis literis eorum numeros des nant. Itaq; Librum prunum propter lucra, quae eo continentur,exhibet Secundus liber continetur propter eos, qui in int aerum reqitu tur. Tertius liber inclusus est Canceletis, intra quos proces in judiciales celebrantur. inartus liber collocatus est ad Domum, in qua obligationes nominatim contrahuntur. Quintus liber circumscribitur Erga-sulo, quom prata corat icteretes includunttir Tacita porro reliqui etiam Codicis libri iis expressi sunt imaginibus, quae cum istorum conveniunt materiis rimaginumque voces primis suis literis librorum indicant numeros. inamobrem pristialitera A in Ara significat librum primum et in voce Baptisterium denotat librum iecundum et C in voce Cancelli librum rertium: dc D in Domus designat librum artiarium: & sic in reliquis, uti illa in singulorum si brorum principiis uberius eXplicata leguntur. Constitutiones Novellae una tabella separatim exhibentur. Primus Hudorum liber collocatus est circa Arcum militarem; quoniam lauda pleraq; ex militia sunt traducta: & secundus lib=r describitur Buiua seu diplomate, quo seuda confirmautur. Eas leges,quae in manuali juris Gothostediano habentur, cum titulorum materia conjunximus; qua ratione complures alias cum iisdem copulare titulis non dissicile erit huic, qui haec nostra recte perceperit. Intitura discendis hunc observamus & tenemus ordinem. Primum contatemplamur libri alicujus figuram seu imaginem, & ex e jus descriptione seu explicatione cognoscimus cognationem seu convenientiam istius figurae cum materia is ius libri. Deinde ad titulos ordine discendos nos ita convertimus, ut primo ipsum perlegamus titulum cum subnexa explicatione, eamq; cum tituli conferimus imaginibus, quas, dum diligenter intuemur, animus noster avide amplectitur. Et ita ad quintum titulum progressi brevem illorum instituimu repetitionem; qua tertiu ni facta, ad alios quinque procedimus titulos, eosque eodem tractamus modo, ac ita porro agimus. Pos quam vero ad vigesimum perventum est titulum , priora illa ab integro repetimus & memoramurum:

quo facto isti viginti tituli in memoria ita haerent, ut non facile exstingvantur. Primis viginti titulis animo impre sis ad ali os viginti eadem pergimus via, deinceps ad plures. Atque hac ratione titulos sexaginta, atq; adeo plures, una sitepe hora nostri capere & perdiscere potuerunt. Primis tamen horis ultra triginta titulos non progrediantur discentes; donec plura ferre paulatim assueverint. Equidem promitto huic, qui hoc nostro invento in titulis disceu dis uti voluerit, eum omnes & singulos totius corporis sustinianei titulos triginta dierum spacio percepturum & meumoria sua comprehensurum; si singulis diebus unam tantum huic impenderit horam ad discendum,unamque addiderit ad repetendum. Nam quatuor diebus institutionum titulos nullo fere negotio perdiscet. Ad Digestorum tutulos sus cient dies octo. Codicis tituli duodecim diebus possunt absolvi, di Novellae diebus tribus e Feuda vero duos tantum requirunt dies. Nos profecto,dum titulos illos ex hoc nostro compendio nonnullos docuimus studiosos, non consumsimus plus temporis; qui tamen id, quod Ernestus Cothmannus JCtus exigit, exiguo illo temporia spatio consequuti sunt, ut existant Boni Titulistae. Paratusque sum idem aliis quoque praestare , qui desideraverint. am vero utilitatem Titulorum cognitio praestet jurisprudentiae studiosis, meum non est censere; neque opus est pluribus explicare, quum sit inter Omnes notum. Demum hoc tantum moneo discentes, ne in discendo alphabeto literisque, quibus numeri significantur , initio multum laborent, nam ista paulatim cum ipsis titulit sese memo

tiae iasinuent. Xene Vale B. L. hisque nostris, si placuerint utero, ac nostris conatibui fave.

SEARCH

MENU NAVIGATION