장음표시 사용
141쪽
Mosen e rubo ad educendum populum Israelis uocatum fuisse.Deaena unam post quadraginta illos annos quibus in Arabia & deserto egit ex humanis excesserit. Et eximie quadrat quod Deuteronomu X X XIIII. capite scriptum est, Mosen centum Sc uiginti annorum fuisse quando mortuus est. Haud igitur uero simile est,primos quadrais ginta annos illi uacuos effluxisse, cum & dictis & factis ea ipla aetate magnum fuisse Stephanus innuat.Testatur autem dc seriptura uxois rem eum Aethiopissam habuisse quanquam sciam hoc ipsum parum ad historiar quam Iosephus prodit, euidentiam facere,cum ad Arabiae gentes praesertim Austrinas, Aethiopum nomen pertigerit, id quod iura dixi, Sc ante me Iacobus Zieglerus noster admonuit.
Pelusio quod ex osths Nili ortum uersus extimum esse dixtimus, Arabia incipit,& Arabes iam diculur,Ptolemaeo Aegypti j cognominati partem occiduam Erythrei sinus longo tractu habitantes, quos sequens aetas,uelut ante ex Strabone docuimus,
in totu Aegypti nomine complexa est. Extra hanc tres Arabias proximas Aegypto, authores faciunt, quarum prima Petrea cognominata a ueteri urbe Petra, regia quonda gentis, & quae ProXime aduentum paradocti, seruatoris nostri potetissimum rege Aretam habui cuius saepiuscule Iosephus meminit. Sacra scriptura Petram deserti illam uocat, ammis no quidem loco, & perfluente amne irriguo, sed undique montibus& desertis clauso, ut fortasse ea caussa Petra deserti sit cognominata. Termini eius,ab occasu Aegyptus,medio serme eius Isthmi,qui inter Possidium & Rhinocoruram oppida,seu,quod idem est, inter initimum Erythreum sinum 8c Syrbonin nostri maris lacum,interiacet. Quam latitudinem terrarum Caius Plinius innuit non amplius cenae tum uigintiquinin millium passuum patere:Tantulo terrarum spacio diuersissimis a partibus uenientia maria dirimuntur, & quo tertia orbis pars cum tota Aegypto continenti adneretur . Supra Isthmum autem bona pars orientalis littoris Erythrei ad Petream Arabiam pertinens supra sinum Elaniticum & uillam unde portui nomen est Elanam extenditur: ab ortu & Meridie montana ambiunt, hinc a Felice, illinc a Deserta eam disterminantia: nam & hic tractius Ara biarum celsissimis alicubi iugis montium surgit, Sc nisi Erythreum interciperet haud minima pars Athlantis uideri poterant: Minus auistem aspera a Septentrione Syria excipitur, adusque lacum AsphaInisten & Philadelphiam dc Bathanaeam immittens, neque usquam est
142쪽
foecundior quam ubi Syriae coniungitur. Altera ArabiaDeserta Ptollamaro dicta, spaciosa est,nec paruis solitudinibus uasta,qua de re nomen ei esse putandum est, cum alioqui non paucis oppidis 8c num rosa bellicosacp gente habitetur. Habet ab occasu Petream,ab ortu sinus Persici partem 5c Chaldaeorum tractum, a Meridie ante dicto montium iugo a Beata illa secernitur, qua Septentrio est Euphrates
amnis a Comagene ueniens alluit,aestiui autem occasus latus ea Syria quam Glita, hoc est, depressam cauamq3 cognominant,finit. Ab iulis duabus uelut a basi quada tertia illa Felix dicta Arabia,peninsulae
forma inter duos maximos sinus Meridiem petit,extima fronte ad ortum Brumalem flexa, pluribus in locis maxime fertilis 8c alicubi etiam bisera,si Plinio credimus,solaq3 terrarum omnium,quae diuinis honoribus dicatum Thus gignens, a Graecis viij v A Latinis Felix, 8c Beata Arabia uocata est. Haec, praeter quam ubi reliquis Arabhs adhaeret.
circumcirca Rubro mari clauditur. Persicum enim sinum a Rubro fundi sicut 8c Erythraeum, atque ea caussa Rubri maris nomine cenae seri, de frequenti authorum consensu notius est quam ut explicatione egeat. Nunc terminis datis, ad Petream reuertemur. Parum quidem laudata haec ueteribus,ob squalorem dc sterilitatem,nobis rerum uere diuinarum memoria ita frequens 8c celebris existit, ut multis nomi nibus odoriferae illi ac diuiti Sc Beatae quam gentes extollunt,praeseris ri 8c anteponi debeat. Nam ut summas tantum rerum attingamus,lsraelem sicco pede Rubrum mare transgressum prima omnium hois spitali benignitate excepit, necaninus quadraginta annis tenuit. Quo tempore praeter ingentia miracula,uariis modis exhibita,nihil uspiam
aut dictum aut factum est, quod typis mysteri jsq3 nostrae religionis
vidi . non abundet. Est enim in ea ut loca memoremus) terra Madian,quae Mosen aduenam, cum coniuge 8c charis liberis quadraginta annis Sina mons, aluit.Est mons Sina, prius Mosi uocatione per angelum in flammeo rubi incendio, mox ia legis diuinae eodem in monte datae stupendareuelatione, nobilitatus. Qua quidem in re,no gratiar solum eximiae,
sed & misericordiar cuiusdam fuit tabularum legis promulgatio,in qua diserta Dei nostri uoluntas, & quid ipse a nobis requireret,qui salutem nostram meditabatur,apparuit. Verum quia corruptior erat status nostri conditio, quam ut ferre eam, aut ulla ex parte praestare
posset nO illius naturae, sed nostrae culpae fuit, quod iram illa est opea rata. Sic bonae leges improbos damnant, non faciunt:dehortantur acrimine non alliciunt: 8c quod in ipsis est salutem quaerunt,non poeanam. Quod ipsum c estis illa & incompraehensa maiestas datis illis Tabulis quaesiuit, Sc infirmitatis nos nostrae admonuit, si sorte deleacta fiducia dc supinitate intelligeremus nullam spem nobis salutis reliquam
143쪽
quam esse, quam quae misericordia interueniente donaretur. Ea re puto ab Euangelista loanne dictum capite primo,Gratiam nos pro grastia accepisse,hoc est, pro lege Euangelium, pro Mose Christum,quorniam 8c in lege gratia emicuerit,sed quae desponsis 8c pessime consciis animis terrori esset,ut nemo malus bonam legem unquam diligit. Per Christum autem non solum lex impleta, sed & gratia impetrata est,& uires additae, quae legi praestandae sufficerent. Ut exinde Sinai meae moria etiam legis nomine credentibus nobis sacra esse debeat,quoniaeam inde patres nostri 8c pietatis &charitatis consciam doctrinam aco ceperunt. Mons autem Choreb iuxta Sinam est. Hieronymus eunisdem cum Sina facit. Iuxta autem petra illa qua percussa SITIENTIP Ο Ρ V L O undas Moses elicuit. Petra illa erat C Η RIS T V s decuius sanguine, ceu docet Paulus, patres nobiscum fide, Sc nos cum patribus hodie* bibimus,certi per sanguinem ipsius redemptionem nobis & peccatorum remissionem obtigisse . Vere autem, o uere serintilem Arabiam istam credentibus, Arabiam inquam Petream,quae Petram id est,Christum ita nobis adumbrauit: quae regni spiritualis,cui
externa omnia contemptui sint, formulam quandam nobis explicuisit ut quod in hoc saeculo imbecillum 8c caducum est, etiam si pingue, si sertile, si beatum existat, sterile tamen squalidum* iudicari debeat. Sic Aegyptus credetibus sterilis est,neque ad eius ollas ali j respiciunt, quam qui carni obsequntur. Contra autem Arabia ista fertilis,quam
nemo tamen petit, nisi qui Deum uocantem sequitur,nec terrena sed coelestia aestimat.Hanc Arabiam cum Deserta,uno nomine Caius Plinius Sceniten appellasse uidetur, απο ωὶ σκιαους, id est, a tabernaculo,
quod subinde transpositis sedibus, ubi libuit cilici js metantur. Mos enim illi genti mutaxe sedes, & tabernaculis uictitare prout pecus 8c pascua inuitarint.Iam ante enim populus Israeliticus id genus mansionibus totis quadraginta annis per desertum uariauerat. Gentium uesterum in Petrea primi Sc celeberrimi sunt Nabataei, quibus finitima Agreni inter Elanitas numerati, ab Agra regia eorum, quos Zc Maaren os dictos esse sunt qui existiment,ut 8c Agra uelut Agara ab Agar Abrahae cocubina nomen habere uideri queat, est enim N Agara liuinius tractus oppidum quod oppugnatu ab Traiano historiae produi,
ut & Agra & Agara legi dici oppidum illud constet. Certe Agar
nos eos esse etia eruditis uideo placere, qui postea Saraceni dicti uint. Ismaelis proles. Nam in hoc & Beatae Arabiae tractu illos ceu uetes rem gentem Ptolemaeus 8c Plinius connumerat, de quibus mox pauolo.Stephanus de urbibus, Arabiae partem Saracam facit, a qua Saraceni dicti uideatur. Et unde Myrrham Saracenicam cognominauit Dioscorides,quae Plinio XII. libro Sambracena dicitur,uelut uix diligen
144쪽
s3 ARABIA.tissimus Hermolaus Barbarus adnotauit. Nihil mirum autem in noaminum originibus uestigandis uariare scriptores, cum haec ipsa tempore etiam & cosuetudine mutentur. Sunt in ea 8c alia minime obscura praeter Petram oppida,quoru praecipuum Ostracine,iuxta Casiurii montem, ubi Pompeius, ethnicus quidem homo,sed minime temnendum uariantis fortunae exemplum,tumulum habuit. Praeterea Bostra
haud procul Trachonis montibus posita,a qua Bostrent dicti: praeoterea Gerasa ia Philadelphia. Bostrenorum Episcopus aliquando Berillus fuit Origenis contemporaneus,&familiaris,cuius in Catalogo Hieronymus meminit. Extitit & Philippopolis a M. Iulio Philippo Imperatore,in patrio solo Bostrenus enim fuit codita,Thracensi illi, quam Macedonu reges condiderant, & Scythae sub Deci js diripuere,
cognominis. Primus autem Traianus Petream in prouinciae formam
redegit,& rectorem imposuit. Habet & Deserta,plurima oppida sed, ut dixi, infrequentiora ob solitudines interuenientes. Celebre tamen aliquando fuit Tapsacum iuxta Scenitas Euphratis impositum ripae,
postea & Amphipolis dicta, haud longe a Palmyrenis solitudinibus. Plinio. Reliqua pars Chaldaeae adiacens Nomadas habet,infestos Babyloniis 8c ad latrocinia natam gentem. Ad occasum brumalem Nuheorum Arabum loca non infrequentia agro Q Damasceno 8c Libano monti proxima, ut uerosimile sit Paulum a tempore uocationis suae Arabiam ingressum, no aliam petηsse, quam cuius nunc facimus mentionem. Iam de Felice dicemus. Haec innumeras gentes habet,uia cis atque pagis magis quam urbibus habitatur, & horum quidem maxime celebres, quί sunt maritimi. Omnium tamen celeberrimum,&unde reliquis terris nomen Sc gloria, pagum Sabeorum, cuius regionis. Thurifera Saba cognominata, ob syluam centum passuum longitudinis, latitudinis autem quinquaginta. Arbores eius ad Canis ortum, hoc est,circa medium mensis lui', incisae humorem spumeum ardunt, qui concretus aut decidit in solum, unde queat colli gi,aut cortici adis horrescens depeetitur, uelut libro XII. nat. histor. Plinius prodidit. dileque alia eius peninsulae parte hoc arboris genus prouenit. Pluriamarum autem rerum in Arabia prouentus, & ipsa soli nativa fertiis litas efficit, ut suas opes Sabeis uicinae gentes non inuideant. Habet montes, quibus prognata flumina longe lateq3 irrigant fertiles caniis pos: Fertur Sc aurum gignere uulgo inter optima iactatu. Et sua Arahicis gemmis dignitas est. Ipse margo littorum creberrimis promonis torqs distincitus nobiles portus 8c oppida non pauca nudinaria Por. tubus imposita continet: nec Arabicae solum uerum etiam Indicar 8c
Aethiopicae merces conuentus negociatorum & Emporia auxere,inis
credibili copia rerum per se quidem eximiaxum, sed quas praeter in
145쪽
A R A B I A. ritum luxus nostris,aestimatione praeserat. Nihil enim hodie Orientis mercibus preciosius, nihil charius est, neque aths e rebus maiora compendia quaeruntur mercatoribus, quod profecto non accidisset. si more maiorum umeremus. Porro non terrae solum Arabicae sed Mundis sua inest fertilitas. Nam A margaritas Arabia, quanquam non sola,tamen praecipuae dignitatis, in Persici sinus littore collectas mitistit,quaru aestimationem ad insaniam usin luxus prouexerat ut Cleoα patrae margarita centies sestertium,hoc est,ducentis quinquaginta millibus aureorum aestimata sit, & altera illa Vnio, quam Dictator Carasar Seruiliae emit sexagies sestertium, hoc est, centum quinquaginta millibus aureorum Gallicorum Guillelmo Budaro supputante,fuerit coempta. Vix fidem capit summae magnitudo, sed uero tamen similis fit considerati in luxu etiam gloriam quaeri, neque ullam licitationem fatis grandem illi esse,qui hoc magis ad emendum accenditur,quo mRioris aestimatur quod est empturus. Nihil igitur mirum,quod Caius Plinius libro XII. de maroarius scribens,& simul in sui saeculi mores inuehens,Minima,inquit,qua computatione millies centena millia sestertium annis omnibus india, &Seres,Peninsula illa imperio nostro adimunt &c. Hodie in totum Saraceni dicuntur Arabiarum Rein tes, habentin Mecham ualde celebrem urbem, cum alijs caussis, tum quod Mahumetae prophetae illorum tumulus in ea uisitur. Mortuus ille erat XXI. anno imperi j Heraclit,qui eiusdem anno XV. innorutuit, primo mercator, dein Propheta, postremo praedatoriar militiae dux faxin & caput, ut mirandum sit in Diuos ab illis relatum,cui ne homines quidem boni honestum in terris locum concessissent. Manacellinus libro XXXIII. Arabas omnes, posteritatem Saracenos aPpellas e tradit. Sed Sc XIII. libro, ab Euphratis Iaruo latere adusque Nili supercilia protendi eos affirmat. Inuenio aute primum eos Pompeio Magno res in Asia gerente Romanorum militiam noscere coeae Pisse, neque exiguam operam Populo Romano nauasse. Mox ut nulla fides militiae est uexare limites imperi j, perrumpere ' urgere praesidia Orientis coeperunt, qua re Constantino magno aliquot eraptionibus factis noti iam & magno odio tunc habiti. Demum iterum conuersis studiis Iuliano Imperatore contra Persas proficiscenti adfuerunt, quanquam lubrica Sc propemodum uenali fide, ut non iniuria Ammianus libro XIIII. inter alia de Saracenis locutus,in haec Vera ha eruperit: Saraconi nec amici nobis unquam, nec habendi ultro cistro Q discursantes, quicquid inueniri poterat,mometo temporis parui uastabant, Miluorum rapaci uitae similes,qui si praedam despexerint
celsius, uolatu rapiunt celeri,& si impetrarint, non immorantur &c, Hactenus Marcellinus . Sed memorandum interim, breui temPOre -
146쪽
ioo ARABIA. adeo illorum potentiam successibus auctam fuisse, ut circiter annum
Christi D. C. XVII. Persarum regnum ad Saracenos transierit,
deliraq3 Mahumetae superstitione in immensum propagata,post Sysriam & Aegyptum & Aseicam perculsam, magnis copiis in Asiam profecti ipsam etia sedem imperi j Constantinopolim obsidione preomere fuerint ausit: quo tempore Carolus Pipini pater Francorum in Gai s regnum tenuit. Sed Sc Heracli3 Imperatoris ignauia exiguus ignis erroris tanti, cum restingui per initia sine labore potuisset,laninoem plurimorum assensu, qui armorum gloria & uictoriaru successu
religionem aestimabant,adeo exardere malum coepit, ut nullus ampliα iis remedio esset locus. Asiae iam Sc Africae pleraque omnia Saracerinorum erant,neo hoc illis satis, in Italiam Sc Siciliam uiolenta manu ingressi,eas terras plus ducetis annis uexarui Postremo sub Constantino illo qui Leonis imper. pater fuit, Anno Christi D. CC. XLII. Gaditano freto traiecito, in Hispaniam pro fusi, Bethicae 8c Lusitaniae N Tarraconensis fertilissima loca occupauerunt. Quo tempore Beda presbyter magna Sc pietatis Sc eruditionis fama florebat, qui literis ultro citro Φ ad principes imissis magna id sedulitate moliebatur,ut militia coscripta Saraceni Hispania pelleretur. Sed surdis uelut in prouerhio est narrauit fabula. Nec minus septingetis annis unde temporudesidiam ato adeo ueternum ipsum intelligere queas securi illi Hispaniam tenueriat, donec princeps maximus Ferdinadus C A R O LI nostri V. maternus auus uniuersa illos breui tempore Hispania pepuistit. Clitus unica, sed spectatissima quidem illa uirtute, satis periculi Lactum nostris quantum in illarum gentium perfidiam Christianorum Principum industriae & magnanimitati licuis Let modo intestinis hesis lis freno iniecto, arma sua non solum gloriar sed tuendae quoque pio tali,& publicae quieti destinassent. Enimuero Saraceni mixtum haereis si 8c Iudaismo, a Mahumete coflatum delirium sequntur,quod ipsum S Turcae, qui prima sub Saracenis in Asia stipendia meruerant, ceu
per manus traditum receperunt,hodie* custodiunt. Eadem enim est Utriusw gentis religio,idem erro Par uesania, quae tamen, si Ons plaincet,libro quem ipsi Alcoranum uocant, coditur. Solenne est illis more ludaeorum circumcidi abstinent& a suilla carne, puto, quoniam Arahia etiam Plinio teste, sues non habet. Vinum non bibunt, & mense quodam toto ieiunant, caetera libidinosi 8c quibus una uxor non pla aeceat,inter multaS uolutantur, quas tamen ita ad coniugia iura scruanaeda adigunt, ut adulteris capitalis poena statuta sit. Veneris diem pro sabbato habent. ullam foeminam nisi operta facie ih publicum prois dire sinunt. Christum ex ueteri Hebionis haeresi, purum