Henningi Arnisaei Halberstadiensis De subiectione et exemtione clericorum. Item de potestate temporali pontificis in principes. Et denique de translatione Imperii Romani. Commentatio politica opposita scriptis eorum, qui in his controversiis contra s

4쪽

E NALBER STADIENS Is

S VBIECTIONE

ET EX EMTIONE

CLERICORUM.

. Ium de

FICIS IN PRINCIPES

Et denis de

TRANSLATIONE IMPERII ROMANLCommentatio Politica

Britanniae, &Florentiis. Rempubi. Venetorum disputariint, potissimum verbii biis

JOS Ren Carct Imperialis.

ARGENTO RATI

6쪽

Din. GEORGIO

PHO, IN SILESIA LIGNI CENSIUM

ET BRE GENS IUΜ DUCI

Dominosis Clementis Q

Iquis olim apud Romanos precarium

& vertente anno in manus populi resignandum magistrat um, sive asii dua circumitionc eblandipus, sive vetulae vesica beatae, quam optimamlprocessus sormam vocat J uvenalis, ad mereatus, non unquam etiam virtute, sine interprete, sine sequestre, sine distributore, ut de suo consitatui gloriatur Ausonius, promeritus fuisset, non solum rasi turba impia vici, AmbA arum eoAegia, Pharmacopolae, Cum siurris sartor, cum velabro omne macesium, lecticam cum novo honore domum tendentis comitabantur,

creati magistratus favorem sibi quisq; pro viribus demereri festinantes: Sed idem ossicii exhibere non pudebat principes civium, & qui vellent rideri omnium primi, partim ut studia sita; submissa salutatione testata facerent, partim, ut piis votis felicem toti Reipubl. successum exorarent. Cum Pompejo per legem Gabiniam imperium contra Piratas confirmaretur,tanto strepitu applaudemium divulsus legitur aer in ipsis comitiis, ut pereum corvi in medium theathrum proni delaberentur. Eius consuetudinis, quam longa series annorum ad Impe'

7쪽

ratores ipsos usque traduxerat, & post liminio quasi revocavit

populus Rom. cum publica voce acclamaret Carolo Augusto, a Deo coronato, I guos pacifico, ImperaIori Rom. iiis diebus admonuit me, Illustris princeps, Celtitudinis tuae ad capellenda avita sceptra reditus, quena licet multis precibus re in Oratum cuperci Flectoralis nostra Academia, heu tua &illustrillimorum cognatorum praesentia nequicquam hucusque 1 uperba, invidere tamen si ibditis, jamdudum jure suo te reposcentibus, non debet. Ego vero etiam, ne inscitae ingratitudinis notam contraherem, vererer, si tuae Celsit. non aliquod tam privati, . quam publici affectus monumentum ponerem, & Silesiorum tuorum vota praevenire laborarem. Caninio, Diali Consuli, .gratulandum per ludibrium sibi putabat Cicero, licet propera. Te comites juberct, ne abiret magistratu, antequam limina salutaturis liceret contingere. Magistratuum enim honor expirabat fere cum anno, & qui surgente a Sole ad eum , quem Ve- pertina tepet regio, omnia armis nuper tenuerat, Regibusque ipsiis juxta se sellam, non niti magni beneficii loco, attribuerat, revoluto anno ad Idus Martias,exercitum dimittere,fa sces iii cccssori tradere, & privata toga, ad rationes Domino suo red dendas, comparere cogebatur. At cui Domino e quem Athe niensis ille caupo Demostheni exprobrabat, cum is tabernan, ingredi verecundaretur, inquiens, quotidie inritica arae. Tu vero illustri si princeps, hinc te recipis non ad precarium, sed avita lege tibi debitum imperium: Tu Non sitimis aut pones secures

Arbitr/o flopalaris aurae Nec est, quod post annum timeas tribuni alicuius arroganti mi prehensitonem, aut minas illas: Privatum redditurum ratisnem, .sprinceps noluisses. Tanto maior gratandi tibi causa nobis nasci.

tur, quanto & principatus tuus ad regiam potestatem, unde enforuit, propius accedit,nullius, nisi Dei& Regis arbitrio obnoxius, & Augustae vestrae familiae diutius rugnatus fuit. Nec Vero tibi tantum, de tanto principatu, sed i Reipubl. de tanto, . tamque populi sui ainante principe gratandum video. . Si cnimi

8쪽

DEDICATIO.

amicitia conservato innia, &quasi tenaci glutine adunat non tantii m dissitas universi regiones, sed & dispares hominum animos,ecquo lentiori vinculo connccti potest compages Reipub- quam mutuo amore principis & populi s Qui enim te mutuo a'nrant, tibi mutub benefactum cupiunt, nec vitam ipsam dubi tant profundere, dummodo jactura amicus laetetur. Amorem vero in principe cxcitat promtitudo subditorum, in horum animis illius benevolentia & in Republ. moderanda assiduitas,qua qui putat aliunde hauriri posse, quam ex disciplina& usu, meo quidem iudicio, ab eo, quod res cst, non prope abet . Experiendo quippc discimus,&posticium simus cautiores: Cςterum,qui sine suo periculo ex aliis cxcmplum capit, sibi quod ex usu fiet, is

omne fert punctum,&,ut ait Diodor διδασκαλίαν ἄπειρον Huc

autem fructum sivis cultoribus referunt literae, ut quae ab aliis gesta sunt, vel cum laude vel cum probro, quasi in illustri posita

monumento contuenda offerant,& exemplum inde praebeant, nunc quod imitentur, nunc quod fugiant. Nonne vides, Asir tit vivat massesibus' Earrus motu:t magnum documentum,neparriam rem Perdere quis velit. Symmachus recte, Omnia, inquit, exempla, quae moremBadidIci

sis,vobis vitandasunt: quae vero aequo Dei arbitrio diu & feliciter floruerunt, ad imitationem promte trahenda Tiberius, sumta boni principis persona,nihil prius habebat in votis,quamAugusti felicitatem simulata virtute mereri. Trajanus in quinque-nio Neronis perfectum principcm quaerebat, Alexander Seve rus in gestis Alexandri, nisi quodlii xuriam & temeritatem iracundam in amicos unice detestaretur. Senatus Rom. lcbat Imperatoribus D. Augustum & Tiberii prima tempora obloqui: post etiam Antoni hi utriusq; nomen & felicitatem appre-cari. Nec minc tot pallim prodigi .Resp. & in alienam venundari servitutem experiremur, si priticveS horum vitas reipsa magis,expri triere,quam solo in ore liciare,& illud Platonis, ex autoritate M 'Aivonini imis reponere sensibus vellent: Ium δε-

9쪽

DEDICATIO.

den Ammientem accommodent aurem. Solis enim literatis principibus in memoriam ante se gestorum retrogredi,& illic, quasi in t peculo, imitanda juxta ac fugienda, contemplari licet. Reliquos perpetuo pueros Vocat Cicero, qui tantum, quae ante pedes sunt, vident, & eo vergunt, quo a male feriato aliquo assen latore impelluntur. Alexander Se v. miseram dicebat esse condi'tionem principum, quibus cognoscendi mensura praefiniretura stipatoribus. Altius sese effert literis probe excultus princeps& ex mortuis sibi ipsi occinit, quod verentur subiicere vivi. De metrius Phaleraeus Ptolomaeum eo argumento induxit ad instruendam bibliothecam, quod libros diceret non trubescere, nec gratiae aut favori quicquam dare. Idem Atheniensibus annona pressis vectigalia non prius remisit, quam sibi autographa Sophoclis, Euripidis,& Aeschyli traderent describenda, necdubitavit X V. talenta pro iis oppignorare Et cum sibi pol rigerentur libri sacri aureis literis scripti,in lachrymas fertur prς gaudio diffluxisse. Alexander M reperta,inter impedimenta Darii, preciosa arcula, dubitantibus amicis, quid tanto receptaculo dignuinveniri posset, Homeres iliadem, cui & indormire solebat, illic reponi voluit, nihil ea pretiolius penes se esic indicans. Quid referam Asinii Pollionis, qui primus, si Plinio credimus, bibliothecam Romae extruxit,qii id Luci illi,quid Julii Caesaris, qui negocium conquirendorum librorum Varroni dedit. Item Octavii qui Octavianam,Trajant,qui V lpis m,Gordiani, qui Gordia nam bibliothecam reliquit, quid denique Juliani, ab ineunte aetate librorum cupidine cele ars ille in Epith scribentis, quid referam aliorum studia & in congcrendis bibliothecis diligentiam: quorum vestigia tu quoque, Illustrisse. princeps ,relegere cepisti,& presso pede,si perrexeris, videris assecuturus Est qui Motus doceri gaudet Ionicos,& lascivos amores tenero meri Mur ungMi.

Est, cui cor subsilit, Seu visa eis carusis cervas delibus,

Seu rupis teretes Marsera aper plagas.

Est quem commessatio in seram distendit noctem, aut seriis a vertit inlidiosum opus aleae. Tu tibi a Juliano di ctu puta: Turpe

10쪽

principibus quaeduin indulgeri ad voluptatem, non allicr attingenda, quam Canem dicunt bibere e Nilo & fugere: quaedam incumbere ex necessitate, nec sine summo opprobrio ob miti

da,qub cum te ducat diligens librorum relectio, quis dubitet defuturo successu e &non potius ex acclamatione Taciti Imp. de te, signa non incerta secutus, sic omine tuta metius,quam Aoteratus imperet 8 Haec voti sit summa mei, quam ut fortunet, qui unus operatur omnia in Omnibus, ego quidem , juxta cum iis, quorum interest,seriis Votis contendam:Tu vero,Illustrisi. princeps, reipsa essicies, virtutem ex proavis verum laborem, Foramnam ex aliis capiens. 7 'LAmemm numen abes. ι prudentia: αquem Deus dispensat eventum, nostris virtutibus, suae quisque fortunae faber, pler unque promereri solemus. Simul vero cum hoc voto accipiet Tua Cels commentarium hunc pro autoritate&jurisdictione Principum , a me quilem tanquam partem Politices, jam ante scriptum, nunc vero um augmento disputationis contra Cardinalitia Bellarmini tonitrua, publici juris primum factum an cum finem, ut abitur ex hospitio Academico Celsitud. tuae comitem se praeberet, &autori suo locum in ordine Chentum tuorum, ibmissa commendatione aperiret, quod si,ut spero, obtinuero,est,quod felicitati meae gratuler, tuae vero Celsitud. ad majora me humilite π