De herpete exedente : dissertatio inauguralis medica ...

11쪽

formae consertus, sinuatus est et magis in cutis telam rodendo descendit, inaequalis et corrosus, rande Sanies tela uis, cruenta, albida sive subviridis, magna copia esiluit, quae male, tanquam empyreumatica olet, et acris atque erodens circuitum Ulceris nova inflammatione, qua pustulae, denuo in Ulcera abiturae, gignuntiar, depascit, et cutis Cominpagem laac ratione ulterius destruit. Margines, quibus ulcerationi sita es Ponuntur, Semper inaequales, decolores, corrosi et lacerati nonnullis εο tum locis ira crustati inveniuntur, simul laxi di-8lantes et reflexi versus Ulcus attenuati, tenueS, Tarius autem callosi atque ProminenteS extant. Cuintis qua cinguntur, rubedinem lividam, diffusam refert, laxa, tumida est et Oed emat Osa, non solum pruritum, sed potius dolorem, Saepiusque quid enivehementissimum efficit. Crustae Perpaucae ulcere efforatiantur, solummodo singulis fundi atque marginum locis apparent, magis adhuc epidermis in circumferentia ulceris des qua matur, Intolerabilem causat pruritum circuitus, dolorem ardentem et pungentem fundus, εemper ad 11num Omnia augentur phaenomena ad ulcus delentia, in Orga , Hismum communem iamiam debilem, et haud

ε an iam re agunt, eiusque cras in disturbant, unde

donuo pessimi in eo praeparati bH mores, ad ulcus reduces, hic cum secretionis organi iam extante

12쪽

malignitate carcinomatosum malum gignere debeant.

Persistens consuete herpes exedens, rarissime fugax, prae aliis locis faciem defoedat atque morisbum scrofulosum, syphi liticum et scorbuticum frequentissimi comites habet. Insequuntur autem ulcus, per longius temporis spatium existens, et summa malitia iam saeviens, defluxus capillorum, cutis compagis destructio, musculorum et O 88ium, quod ad organismum communem autem, dedo latio, debilitas Summa, macies, CacheXia, istatus scrofulosus, Phthisis trachealis, pulmonalis, tuberculosa, Status ga8tricus, organorum digestionis status pituitosus chronicus, in simi ventris contentorum in farctus, tumores Oedematosi, hydrops universalis et febris lenta. Continuo longum herpes exedens absoluit decursum et haud raro ad mortem VSque non CeS-sat. Saepius malum si 8tit vicarium aliis maioris momenti morbi8, quibuscum, εic positis rebus alternat: eliminare humores depravatos et corpori noxios atque Superfluos hoc modo natura per ulcus videtur, si id efficere alia via impeditur. quod praecipuo attinet ad mera strua anomala, ad hi tum hacmorrhoidalem et arthritidem etc. Mera iurabile huius mutationi3 exemplum ulceris

13쪽

cum aliis morbis P. Frank 1 memoriae manis davit. His e signis diagnosticis nunc exhibitis elucet me herpetem exedentem inprimis ex malignitate eius in duas sub dividere species, id est in ulcus herpeti cum mere phagedaenicum et in ulcus herpeti cum phagedaenicum malignum, quae non Solum externa forma, sed etiam indole inter se discrepant, atque eo tantum Conve-Diunt aliquo modo, quod herpetico ab initio formentur charactere, sine remediis adhibitis fere senaper, et cum his haud roro, latius Proserpant, et prima ulceris forma temporis decursu in se-CH Ddam mutetur, Existere, Puta, ulcus herpeti cum plane efformatum diurturne Sino morbo aliquo generali, adeo ph gedaenicum es 8e potest, et

neutiquam tamen ostendere maioreIn illuni malignitatis gradum, quod ad phaenomena lopalia et

etiam ad vitam organismi communem. Quod de Ulcere primae formae valet. Hocce autem dolore humorum iactura, eorumque Circulatione an Omala aliis cum causis occasionalibus cach extam cor, Poris universalem attrahere debet, atque sic mur bum Secundaritam, quo ipsum deterius sit, εi Stere: aut e contrario in corpore dyScrasia, ut 1 P. Frank de curandis hominum morbis liber IV do

li expete.

14쪽

scrofulosi, syphiliti de etc, vitiato vel iamiam ca-chectico, et organi sationis vitiis deleto, ulcus herpeti cum mox ab initio in Phagedaenicum malignum abit, et hoc modo malum secundarium e morbo universali evadit. Quae quidem ratio apud ulcus secundae formae animadvertitur. Herpetis idcirco malignitatem signa approbantia ε ingula habeo et topica: 1. Exulceratio gravior et patens, quae adest, si herpes, malitiori natura, magis atque Velocius

in ulcera aperta abit, quam eX Secreto Squamas, furfura sive cru8tas Procreat. a. Formatio squamarum et Crustarum rarior.

S. Ichor tenue, neutiquam seu subviride tinctum et foeton 8.

Herpes genia inus cria Staceus e. g., quod ad sanationem eo gradu Pertinacissimus esse potest, quo ulcus herpeti cum phagedaenicum, detrimenta autem, quae corpori inseri, maxime ad eius deformitatem tantummodo pertinent, Per longinquum saepius tempus fere immutatus relinquitur, aut minimum modo capit alagmentum, fere nullum causat dolorem et optime in affecto individuo 8uccedunt functiones, laborant', voluptate fruuntur, Coitum e Xercent, infantes pariunt et

aia ala adsueti, id non ferre videntur. Huius modi Oxempla, PraeciPue autem mulierum, in maὁno

15쪽

noso comio multa observari queunt. Quodsi autem in hoc herpete crustae sive squamae solvi incipiis arat, et haud regenerentur, inflammatio circumis datis magis extendatur, et quae fuit incrustata superficies et sicca antea exulcerata fiat, atque a Per ta maneat, iam est auctum periculum. Initio quidem pus secernitur, haud prorsus corruptum, et in ulceribus adhuc superficialibus et Parvis crustae quidem et squamae formantur, sed Singulae et Paucae; decursu autem, gi crescit ulceris malignitas, ex

parvis exulcerationibus contrahitur ulcus magnum, Secretum ex toto depravatUr, et neutiquam incrustas Sive squamas abit, qua ratione tunc conis firmatur ulcus herpeticum phagedaenicum malignum.

Proximam herpetis causam ex longinquo iam tempore medici in dyscrasia ponere solebant. Aut singulari humorum depravatione, dys-crasia herpetica ab iis nominata, ulcus exoriri cicontagium herpeticum, cuius indolem accuratius explicare non valebant, inde effervescere Puta iabant: aut dyscrasiam ei subesse syphi liticam, scoria fulosam sive fcrobiaticam opinabantur.

Recentiorum inprimis Haasius ab impetiginum, ideoque et herpetum indolem in lucem 2) Πaase Handbuch der chronis clieii 1 ranklieiten, 4 lex Theil.

16쪽

protDlisse credidit, si eos e cutis organi statu infla mitiatorio procedere docet, ita ut in flamiamatio mox magis Systema capillare in εuperficie arripiat, mox altius descendens, rete Mal-pighi infestet, et ea ratione ulcus herpeticum exquisitum tanquam inflammationis exitus adspiciendum sit. Facillime autem intelligendum, hac sententia nil luculentius enucleari, quod veterum doctrina non iam explicasset. In cutis etenim loco, quo ulcus herpeti Cum adoritur, actionem inflammatoriam eXstare debere, certo iam anti quiori tempore quisque Se certiorem fecit, quia difficulter, phaenomenis Sub exortu herpetis topicis adspectis infitianda est inflammatio, sinet qua ceteroquin Novum secretorium organon fieri non posse, iam diu tritissimum est. Veritate autem quaeritur, cur talis inflammatio tali cum exitu suboriatur, cur finena erythematis sive cuiusvis alius inflammationis non capiat, sed potius, idque quidem semper, efformatione squamarum, CruStarum et ulceris herpetici solvatur Τ et illud praecipue quod hanc singularem provocet inflammationem et eius decursum hoc proprio modo dirigat, id causa proxima haberi debet, non autem ipsa illa inflammatio, quae ad morbi apparitionem, ad eius εymptomata pertinet.

Sine omni dubio in illis hominibus, qui ulcere herpetico iam phagedaenico maligno infestan-

17쪽

sam suppeditari proximam, nemo non agno8cet, qui illorum colorem depravatum, maciem, digestionem segnem et aliarum functionum disturbationem aut Signa, dyscrasias apertas confirmantia, animadvertatur. Haud pari modo res se habere

mihi videtur circa illa ad primam formam pertinentia ulcera herpetica. Quod si enim huiusmodi ulcere assectos iuvenes let hene nutritos, Viribus infractis praeditos, eorumque functiones Optime succedentes intueor, in iis propriam hypertrOPhiam, cum humorum sequente congestione, accipere coactus mihi videor, qua natura Succos Corpori Non necessarios ulcere deplere petat, inprimis si organa se- et excretoria, a natura Corpori addita, actionem, ad nutritionis validae relationem nimis debilem exserant, aut, ad certum tempuScorpori stabilita vis forma triX, cum eam comitante

humorum turgescentia ad quoddam illi prospiciens organon, prodire nequeat. Quantum neces-εario disserant materiae nutrientes, quas organa ex alimentis praeparant, quotidiana docet experientia nos observantes, digestione bona et functionibus ceteris non turbatis, homines alios, paucocum nutrimento magnam, alios autem multis ex alimentis exiguam modo partium nutrientium Coinpiam corpori apponere. Sic huc accedit, partes genitales iamiam evolutas iuvenilis hominis actioin

18쪽

nem suam non proferre, aut in puella virium va 'letudini eius bonae intentio necessaria in utero, efformatione foetus, non sequitur, re Stant in cor pore Succorum copiae, temporis decursu deplen. dae, si sanitas retiti eri debeat. Ut hanc tangat metam, organismi Solita organa excretoria intendit frequentissime Natura, exiguus autem ab exm ternis corpori illatus stimulus, sive ingesta eodem modo agentia, depletionem et aliis inusitatis Io cis, aut organon Secretorium morbosum gignere possunt. Hanc morbosam secretionem introduci ac protrahi necesse esse statu inflammatorio, nemo

est qui non intelligat, praecipue cum omnes ad

illum conditiones, humorum COT gestio auctorum, v 1 res sufficientes, incitamentum externum sive inisternum in corpore Praevaleant. Qua ratione et haud incongruum est, talia ulcera per longin-guum tempus sine maiori malignitatis gradu existere posse ; initio enim illa duntaxat fluida ad

novum colatorium ducuntur, quae ad corporis existentiam non opus Sunt, Simulac autem causa sive externa Sive interna inflammationem circa exulcerationem Super illum ad hanc necessarium gradum adauXerit, 3 ut vita corporis sive functio ianum eius ita sit immutata, ut vel nimis multi vel non sufficientes vel incora grui deponantiar hii mores ad ulcus, eius secretioni et aliam indolem attribui Oportet, εecretam materiam copia Peccare,

19쪽

vel viliorem et acrem fieri, atque hoc modo in

humorum copiam et nutritionem exitialiter rearigere, corporisque ad Picus compagem magis et velocius destruere.

Hanc sententiam Inprimis illa sanat Ionis exempla confirmant, ubi huiusmocli apud puellas ulcera, remediis omni hus frustra adhibitis, frequenter repentine corpus non amplius eXeserint, sed crescere desierint et nihil porro incommodi essecerint, quando illae coitum exercere coepi 88ent, aut adeo omnino disparuerint sine valetudinis bonae detrimento, si illae pluries peperisserit; tum bona in illa ulcera efficacia per inediam curationis, Summa utilitas, quam asserunt remedia derivantia, fortiter sed caute ad tubum intestinatem et ad renes adhibita, et hydrargyri muriatici mitis usus internus ad reproductionis evagantis imminutionem. Quaa omnia mihi fuit observandi occasio. Causis praedisponentibus herpetis exedentis maxime et diathesis hereditaria annumeranda, ex causa scrotalos a syphi litica etc. sive ex illa pro pria hypertrophia a parentibus in infantes progressa Frequentissime ulcera haec cutem deturpant in puellis iuvenilibus succi plenis, sere puberes faciniis, provectiori aetate sed maligni Ora eo vitae momento cernuntur, quo imi Ventris in farctus , ame-Dorrhoea, haemorrhoides earurnque ataxiae homi

nem aggredi coeperunt. Ex influxibus endemicis

20쪽

atque epidemicis praecipue regiones humidae nebulosae et paludosae, et in univer8um aeris constitutio laxa herpeti faventa Causae locales, quae herpeticum ulcus in lucem Proserre Valent, notandae sunt insultationes cutis mechanicae ac chemicae, frictione8, immundities et illius mala habita cura, vesicatoria et 8inapismi, et ipsa infectio per secretum herpeticum

huc referenda. Ad causas herpetici ulceris generaleS NUmerandae 8unt dys crastae apertae Variae, Suis propriis signis exquirendae uti syphilis, Scrofulosis, scorbutus et arthritis, tun C 8tatias Corporis iani versica checticias, Pravis, acribus et salsis alimentis et potionibus, sive aliis Docentibus Progenitus, Porro Urinae secretio alienata, Pedum sudorum Cons Uetorum et lia tamentorum suppressio, morbi imi ventris, appetitus Coitus vehemens, cui indulgeri non pote8t, cum Systematis vasorum magna irritatione, atque Praeparatio Valida Particulorum nutrientium, quos aequo Pondere corpus in mole-culas suas convertere non valet.

Prognosis herpetis exedentis mala Semper conformanda. Maxima sanationis spes intrat, si ulcus recens primam descriptam adhuc retineat formam, et in organismo iuvenili medicus omnes vires nocentes, malo faventes, arcere, et corporis actio nem universam conditionibus externis in melius