Signa nonnulla ex naso atque olfactu : dissertatio inauguralis medica ...

21쪽

19guus quidem sed mordari percipitur, nam biliosum distrahit laniatque, ut Aretaeus docet. I)

D0 calore imminuto.

Frigiditas corporis, quae Potius Sit moderata caistiditas post aliquam bonam evacuationem, Pul Su Teddito meliori ac vehementiori, apparenS, optumum CSt. Pr. Alp. C. II. Cap. XIV. In multis morbis chronicis externas Partes invenimus frigidas; sic in hydropicis; 23 in hystericis Mvel hypochondriacis, nemo tamen erit, qui his in morbis cum partes illae frigidae exsistant, ullum inde metuat Periculum. Eadem Videmus in hominibus debilibus, convalescentibus e X morbo gravi, in senibus 4 in litterarum studio Strenue incumben-

tibus, in hominibus frigidi temperamenti 5 et hic

Parum timendum est. Frigiditas eri tremorum a cibo intempestive assumto Vel ab accessione aliqua ortum habens, in qua nedum eri trema Sed cutis quoque cir- Cum costas et ventrem Po8 ita frigida redditur mala non est, Galenus in Q Prorrhet. Nasus si pallet aut friget in iis, qui febribus intermittentibus labo-1 De diuturnis l. I. p. I 39. α) Ρx. Alpinus l. ΙΙ. cap. XIV. 3) At in partibus externis expanditur calor, quod in hystericis non sit, Ballonius do morbis virgi

num. Genevae I 762.

22쪽

rant Do v B in accessione mi, et feminis, quibus menstrua in ordinate suunt, chloros in de nunciat. 1 In morbis enim ait Galenus; qui sunt Sine se-bre, et hyeme et aettite senili partes extremas Cor- Poris Veluti nareS, aures, Pedes, in anus frigeneri, nihil absundum, quippe quae carne Vacant e X naturB, Iongeque sunt a Visceribus Positae: non tamen in acuti 3 mediocre est malum; Pρr illos enim calor nativus prae debilitate nequaquam permeat ad EXtrrma SPartes, in morbis vero acutis Propter inflammationis magnitudinem in ViSceribus, parum sanguinis in Omne Permeat CorpuS L . In acutis vero frigus non est mediocre malum sed valde perniciosum sympio ma utpote quod magnis Superveniat inflammationibus. Pr. A l p. l. I l. c. XV. In forti dolorct ventris partium extremariam frigiditas malum H i P p. sect VII. aph. 6o. Frank de ga, tritide. In febribus malignis in initio morbi frigus eκ-

tremorum , Non minus B c continua extremorum frigiditas in febribus continuis , vel viscere aliquo a V 2DeDo laeso, malum est signum imo exitiale Pr. At P.

l. II. c. XV.Frigiditas, quae non in principio apparet, sed

postea die critico cum signis decretoriis criSim praenunciat, Aut febris continuae mutationem in intermittentemi cum malis vero signis perpetuo mala, peS'simaque in die decretorio est frigiditas intensa et per

23쪽

II durans. Itaque eXtrema refrigerata vix recales cerct

lethale est, de quibus Hipp. l. 1 Epidem. Satis

quoque intensa cum calore vehementi in thorace vel in ventre, erit remis quidem algentibus maXime perniciosa judicatur, nam Viscerum inflammatio adest Pr. At p. l. c. Frank de enteriti de vol ΙΙ.

Hipp. in Progn. dicit. si corpus et pedes frigidi

Sunt, Ventre co Stisque calentibus malum, Galenus ne dum mulum s sed lethale affirmat C. Celsu B si febre aeque non quiescente erit'.

rior pars friget, interior sic calet, ut sitim faciat, lethale; de medicina libri octo Celsi, l. ΙΙ. cap. VI. cf. Hipp. aph. seci. VI aph. Ι, secl. VII. aph. 72. s. IV. aph. 43 V. Swiet en tu Commentariis adaph. Boerha avii β. 579 dicit, fere semper lethales

esse febres eas, in qUibris calor summus circa vitalia percipitur, dum simul e X terna corporis frigent; quod non semel ipse Vidi, addit Bur serius, gangraenas enim aut spha celi imminentis ad interiora id iudicium est, Burs inst. Vo l. I. P. III. In cardi fide facies manusque sunt frigidae I . In nervosa lenta nasus acutus, gelidus pallidus Q .

Quamdiu in hydrocephalo aliquis licet levis et purum

sentiendu' in adfecta Parte superfuit calor, salutis atque vitae assulsit spes; contra vero Simulac exterir) II ei ira voti d. idio pathischen Hergentetunditiag in Rust Magagiti fur d. gesammte Hetthunde. B d. VI. Π est I. S. 566. Hii Aham l. c. p. 87. in aphorismi Stollit P. 29O. 784.

24쪽

ores Partes aures praesertim et nasus intensum et constanS SuSceperunt frigus vehementer fuit metuendum 1 .

Quibus lien deorsum propendet, iis Pedes, genua et manus calent, nBres et aures semper frigent,

videndum igitur num idcirco tenuis illis inest sanguis Dum vero et Datura talem habent. II ip p. de morb. vulg. l. VI. S. II. P. 265. 2

Pauca tantum de sudore dicenda habeo raro enim nasus solus sudat, et Semioticen sudoris in genere dare mihi non propoSitum. Sudor si iusto tempore Se ostendit, rigorem eX-cipit et Per totum corpus aequaliter molle et calidum dissunditur , spasmorum et morborum ac Utorum Solution om indicat felicemque morbi erit tum Promittit. Pea Old l. c. P. 126, Galenus in libr. de crisibus cap. III.

Qui non in toto corpore sed circa frontem tantum, collum et Pectus, glutinosus, foetidus aut frigidus deprehenditur sudor perniciosorum Spasmorum RProstratis Vitae viribus oriundorum index et mortis a) B ii cliner v. Denne wita dis s. de indiciis aurium in morbis. IIalae 17sq. P. 27 ab cf. P eg ol d l. c. p. 69. Gruri ex semiol. 8 4. Datia 97. Curi Sprengeis Handbuch der Se mi otiti. Halle I 8oi. g. 15o. Erlahrangen uber d. Nerven- und Lagaxethsieber v. E. IIoxii. Beri in I 8I . S. 44.

25쪽

nuntius est. Pe Zol d l. c. p. 126 Hipp. sect IVaph 42 et in progo. Frigidi sudores cum febre acuta

mortρm, cum mitiori morbo longitudinem significant Hipp. aph. Ssct IV. 3ph. 37. NASUS Sud Bra' splendens ques vel ontiniam vel magnam debilitatem indicat teste Gruner I

De narium siccitate.

Diversis in morbis nares internas modo sicciores modo humidiores invenimus. Siccae sunt nares in primo catarrhi stadio is , cum inflamm3tio secretionem natici supprimat; talis etiam inve utuntur in quoque totius capitis, faciei vel nasi solius morbo inflammatorio, neque minus in pluribus febribus, in Synoctia V. g. fulgent ociali, lubia sunt arida, Dares Siccae aperte interdum agitantur 5 , in febre ardente siCcitas in cute tota, naribus, ore, lingua etc. SLO li a Phoris m. p.

157 g. 4BI. Nares siccae fuliginosae in febre putrida inveniuntur ibidem g. 439 Nares pulverulentae hunt et pinnis diductis moventur in gra Vi Pneumonia.

Burser. in St. Vol. IV. P. IOD. In typho maliguo Dares siccae fuligine quasi ad-Sper Sae obtectaesque clam caeteris signi S malis mortem esse propinguam indicant. Pe ZOlcl l. c. 48.1 Grurier l. c. p. 377.2 In febre catari hali siccitas nasi Henties Pathologie. Th. a. p. 93.5) Axe ta eus in acutis morbis l. II. c. 1V. Pr. AI- pinus l. II. c. XVll. Analecta ad semioticen faciei dis s. Beast. Berlin 1819. P. 83.

26쪽

Summa in naribus siccitas observatur in lepra I . Ubi morbus adest in lorganis lacrymalibus, quo

Puncta ductusque lacrymales Occluduntur, transituque impedito lacrymae in nasum PerVinire nequeunt, naris istius lateris, si uno tantum latere ista organa vitiata sunt, sicca invenitur 2 .

De narium liumiditate.

Quibus natura nares sunt humidiores et genitura humidior, ii morbosiore sunt Valetudine, at quibus contraria sunt salubriore Hipp. seci. VI. aph. II. Quibus nares natura humidiores et Semen genitale humidius et copiosus, ii minus salubriter degunt. Plurimi autem quibus ex morbo istud accidit, contra se habent.

Pervenimus ad signa, quae eκ colore nasi externi desumi possunt. Quo minus habitus colorque faciei Singularum quo eius Partium in morbo mutantur, eo melius, ut Hipp. docet omnesque medici assirmant 5 . Rubor faciei auctus invenitur in congestionibus Versus caput, in inflammatoriis morbis totius corporis si vel capitis vel faciei solius, ergo etiam in ery.

I) Conradis Palliologie und Therapie. B d. a. p. 644.2 Wel Ier diu Κranklieiten des mens chii clien Augeε. Γ exitu 18Ι9. p. 95 3 Sprengel I. c. S. IῖO. si Rubox ad malas, rubor in faciebus, rubor ad Nasum signum est febris. Hipp.

27쪽

sipelate faciei, en cephaliti de I Pneumonia st). in febribus syn Ochicis nec non in typhosis interdum 3 . Omnis rubor faciei ergo vel Sanguinis copiam G, vel calidam intemperiem, vel internam Phlegmonen 5 , vel visceris alicuius corruptionem indicat. Ubi inorbo crudo facies nimis rubet inflammatio eius, phrenitis, convulsio 6), maXime in pueris, itemque angina Perti miscenda est. Gruner l. c. g. 815. Faciem rubram cum moestitia malam esse, quia calidae assectionis signum, Galenus docet in l. ll. prorrhet. Designat isto calor etiam, si quae alba eSse debebant, rubra sunt, et nigras illis intermixtas habent Venulas, interce pium sanguinis iter, igitur in epilepticis et a poplecticis etc. II ip P. l. ll. Prorrhet. Si fuerint signa coctionis conspecta, solet rubor faciei crisin faturam per sanguinem e naribus denotare; in Coacis et Pr. At p. l. V. cap. lV. P. 585. I.

Tubrum colorem sanguinis abundantiam indicare. 5 Plerumque absque signis coctionis et cum malis signis phrenitidem demonstrat Pr. At p. l. V. UaΡ1V M Pueris acuta febris. alvi sappressio cum vigilia, et coloris mutatio, multus rubor convulsionem sigi iv sicant Hipp. coa C. Praes.

28쪽

Vl. cap. Xlli. Saepe rubicundus NaSUS a Namnes eos vice fungitur doc0tque intuentem medicum pro Rime PraegreSsum turbulentiorem animi commotionem, in- Primis iracundiam et pudorem. Buchner l. C. E6. Chronicam faciei rubed insem ad livitudinem veris

gentem Cum duriusculis parvis tuberculis in P stulas transeuntibus coniunctam, hepatis intemperiem in dicares inter medicos practico S constat. I). Rubedo valde livida cum indecoro faciei, Dagi et labiorum tumore, ut elephantia sis signum, memoratur a Fienio cf. H en 'l er l. c. In illa leprae specie, quae RadeSyge Uocatur, maculare atropurpurea E in naqo con 'picuae fiunt. 2 diarium rDbores alvi liquid aes et diffluentis sunt

indicia, Coac praes. s. li CCXV.

rhagiam indicare edixit Galenus iri tertio de crisibus capite. NareS cum pruritu rubentHs criticam Saepe haemorrhugiam narium indicant. Pea old l. c. 57. Dan et L c. p. B5. Rubet nasus labiumque superius in helmini hiasi 3 Hoc aut ni rici Perrima OhServisti. on ipsi edocti novimus, Dasum in munia cis dum sibi animo pistillulum constant, Subito Intrense rube scθntem nati xime imminentis furoris esse Praenuntiumq).

29쪽

In puellis pubertatis annos ingrρssis sub moliminibus molestissimis, men Si tam eruptionem, ruborem Darium externarum, inflammationes erosionesque in- Dernarum indicare multis Observationibus fretus

uelimal g contendit Q) Rubor narium intensus in Baccho Venerique subiectis apparet, de quo infra sermo erit. Color pallidus et albus conspicitur aut calorct intuS recurrente, aut quod corpora sanguitie frigido et pituitoso abundant; sed in acutis morbis corpora

expallescere solent nedum Colorct intus recurrente sanguinisque inopia, aut ipso calore eXstincto, qui Color propter hanc causam mortuis esse solet familiaris P r. At p. l. V. cap. lV. P. 237. SP Tengel, Gruner. Dang. l. c. In morbis cachecticis, leucophlegmatia 3)chlorosi si), si bilis parca vel invalida secernitur 5:), Ob Servamus modo colorem mere album, Pa Lidum, modo ex albo viridem, flavescentem, luridum cs. Gruner, Dan Z Vetus Proverbium: qui Pallet, aut Amat, aut Studet, aut aegrotat, na Sum quoque tangit, qui omnino in puellis viduisque male menstruatiS, cachexia chlorosique laborantibus, neque Veneri ini,

sin Colon, qui multum est pallidus, ab hepate cat, Hipp. libr. et Epidem.

30쪽

micis aut in viris hypochondriacis saepe lucubranti-huS, B more Succensis, ni8i quidem ingristo guttae rosa ceae colore, ut hahad raro fit, tinctus fuerit, Pallidus plerumque et frigidulus deprehendi solet I). Qui diu habent faciem pallidam et tumidum autespite, aut Visceribus aut alvo lis borant, Celsus l. ll. c. 7. In puellis Vero a pubertate ad vigesimum circiter anniam men 'ium vitia pallor designat, Sta hi I. c. P. 17. Pallor summi na8i in muliere gravida indicium est foetus in utero Paulo ante Partiam moro tui. Hipp. in l. ll. de SVPer Hlatione. Nastis frigidus pallidus invenitur in spasmis, frigore, timore terrore. Buchner l. c. 26. Statil. p. I7. In intermittentibus febribus pali Hiis aut lividus nasi color praecipue in apice observabilis, terroris frigorisque accessum indicat Buchner l. c. p. 26. Na,us pallidus et frigidus debilitatem, sanguinis inis Opiam, Spasmum, in gravi morbo pari culum in febre intermittente et in hystericis novum accessum, in femiuis m-nstruationem anomalam prodit Q.)In nervo Sa lenia omnis facies p. illida, sordidaque, Da SUS B cutus, gelidus, pallidus 3 Ad ultimum iam perventum esse tectiuntur nares acutae, collapsa tempora, oculi concavi, frigidae languiduequae a Ures, Cutis circa frontem dura et inisenista, color nigCr aut Per pullidus; pallent palpebrae