장음표시 사용
341쪽
iri s YNTAGM. IVR. VNIVERSI PARS I.
, declinans,& delirans dolo malo cliens, a beneficio cadere dc .: . - xi e causas exprimendo, quae torquentur 6 Iib. i. iiii 1. . . . ctiam in dominos qui fidelibus suis vices reddere tenenturi alioquin de istic quoque infidi M. Sic enim gratiae tres vel charites inter se implexae sunt, ut sti R. p G ς gratia perpetuo volumine de circuitu gratiam pariat. Primum itaque fetido s
et s. . . vessallus priuatur,si vocatus legitime ec cum potes non seruiat ', vel si non . et' a. a. c.. fidem pinisset domino ' secundum capita traditionis. Quo de dilatione ερ ορο ' d. mora praestandi iuramentum fidelitatis diximus in iuramento fidelitatis hiesia'. repetenda sunt: At in seruitio faciedo mora ante priuationem per interpel- exigitur, alites non priuatur seudo,si paratus esset , sicuti nec pra
.. seu is i. otitio. scribit contra dominum ullo tempore, si dominus non egens, eo non usus meriti contra si egens non utatur, ut disputat Felinus Item qui dominum Ta , .c. ,- ..., ε. bςli nQR diuu x, si eum in bello deserat, non mortuum nee admo in st tib Tui M.tem vulneratum,seudo priuatur . Et ut alibi ' dicitur, si in pugna eum diaq- ωα ἡ u. miserit,&cum eo non laborauerit. Et rursum , qui dominum suum, cum
ii, praelium tuerit, in acie periclitantum dimiserit, beneficio indignum itia: . i. 'iudicauit. Hic quidam dixerunt M in bello iusto & iniusto vinalium iu- stilius. hie Quare debere dominum, exceptis casibus, si contra superiorem vel antiquum ν i,a. i. ...d .e dominum opem postularet, Vel extra communionem ecclesiae esset domise. nus:quia tunc ipso iure soluuntur clientcs a sacramento fidelitatis domin redeant in gratiam ecclesiae de principis vel antiquioris patroni, vii. . si seudum non sit ligium. Quod δί aequum est de sanctis limum, sicuti &pr ε barem in omni alia causa vastallum teneri defendere dominum, sed non ii is .' a lisis niseste pugnantem, aliumve inuadere cogendum Sic forma fide-eM.tib. i. imi ir. litatis habet promissionem iuuandi dominum contra omnem hominem. Geui. non .inire . litam,tratrem,patrem,excepto rege Vel imperiuore ,excepto quoque dom,
i no antiquiore '. sic pulchra extat constitutio Foderici in haec verba,me, lib.,.3eudaii., . num domini sivi , msprosemitio asteriin dommisi hae feceris, auem lae,. reud. iiini. ... tatur. ,-o c. Sanctior autem illa opinio mihi videtur, quae tradit ', vastatui los noli teneri iuuare dominos sinc defendendo vel inuadendo in bello tim P eis. .. . ..il qui non dis tur opem sese qui ad nocendu adiuuat . Bellum portb s. iniustum dicitur quinque modis Nec tenebitur tamen vasallus sequi d de Fibii. .....i .. minum pro bello particulari eius vel alterius particularis extra prouinciam. nisi pro defensione regni, ad depellendos hostes eundum sit, dum vitandus est ingressus hostis In hoc capite plures disputat quaestiones Curtius, quasma. in . i. q. videto , virum contra se iuuare teneatur dominum numprimo iuuans, po
ν raris . . . i. 4., . stea deserens,priuetur studo, ait inhabilis bello teneatur iuuare, num si dimisit dominum putans mortifere vulneratum, si honesta de causa relinquat, si iii .et dimissio domino non noceat, si duo fratres vastalli in ptielio sint, & unus resti, in h. ivi. d. linquat dominum, alius remaneat, num priuetur relinquens. Proximaestio, i , ii Ei . . ita .. rcprche so praece cnti,non defendisse dominum: qudd dominum a morte tunc quoque studo priuatur', puta,quia nol detexit insidias domino factas, praehensionem decretam, vel magnam i in in Lia. . it.. ramp trimoni j imminentem, dc in similibus opem suam non obiecit . D DAI'. 'in omnibus fidelitatis capitulis vas saltus auxilium de consilium domino, ei abstinere a malo,nisi dc quod bonum est faciat Ex superio. 1. . d. Mi vis. v. ribus itaque Constat moram & culpam in salute de defensione domini nocelli iris 'a re: moram autem dc culpam interpellatione fieri L si vocatus eius rei gratia Piso rm domino , vel si cum scire posset vocari,non adfuit'. Proinde in Gallia dum. Lyx: obsequia & semitia a clientibus per regem desiderantur, conuocantur pex
342쪽
si bannum 5 licci ianuin. Bani uim Franci dicebant vocatiotiem. Heribaim num autem inde. coiittat con poni, vela vocc Germanica here,adest, xerci-xus, ve cuin delucta an dictus exercitiis edicitur vocari dicantur omnes assalli ad exercitum . vi vcimnc, ves vicarium mittant, vel certum aes ad Mararium deteranu: vel si inauis coniungere Graecani dietionem, dices baii,a α , Iniae, quod onaiai faexercitus vocetur, undeoc dicimus pasianiam tan- e , I i. 'a iii.
tium, & clibanum bannatauin, ut ei omnibus certi loci hominibus com- : i. ' M. muniter inscruiςns, unde α vox crit Gallica Rimbo. Ab hoc obsequis quaedam lauda 3 I xantur: qualia se a aliquorumciuitiin qui ex diplom, i i ii in is regio ciuitati ccxde obseqitio mancipantur, talia etiam 5c inuda uano&I4. -- . . Vi 3 libera. Tertio l0cu nuuto magis erit puniendus adcmptione seudi, qui non siilum benencium, non defenderit, ted eum aggesus fiterit, vel castium ..domini sciens maxillae ibi eum esse vel dominam ': quamvis cui nesciat, px ipse quod castrum domitat violat, priuandux sitfeudo R. Him; proditi ta..iu , . . . ni crimen est perfidiaq; maxima, quae ctiam alia pinna vindicanda est ristum nuncinnium ita tuum amissione agimus. In illis violanior lacramenti fideliratis praestita duo capit tutum Se incolume, damnum corpori, occim 'num castro inseteirdo Clim domus unicui multissimum debeat esse resim sui . Idipsum intellige,si impias inaniis in dominuitatu leti vel vitati iesidias tus lacrit veneno, Vul gladio, vel aliter Si tamen voluit domnium Maev- h, i an ii e qui indere, clamcn inuriatus Rierit , udo non priuatur At si fratrem iuuin occiderit, vel neposcin fratris illium, seu priuatur , non item ii Patremi ..M. domini sui ': grauius enun stelas est prodere proprium sHiguinem b pa ricidium homicidim inemus hominis, edocemus alibi in crimine de sica- lib. a. Feva. ut Sed bc singulam eum qui repudiauit laudum, de ad obsequia x sis Mes. non in tui, inmen Obmemoriam pristinae amicitiat offendere non debere i domuum antiquum Quario loco M aedit tutum , dc seu manuuiemas. π hi i. statu. do num deseremio vel consilium eius Onter,id est, lo inla d -νnini.
1 Iesen quod desectum nocte'. Sic enim exoles huiusmodi delatotest με habent sanxiliaresta domesticosio statim a limine iudic illoriinxvo
ces Missi is silerc. eladio ultore iubeatit . Et eos cliti proditores doneso P C rum suiu .rcius iunc Vum indigia tionc : nisi delatio ire criminis prodirem . . c.
nis maiestatis uls in prosequantur innitiam: desitorum iniuria non ide. 'i qui imi liciti sunt vadaluc6tiamnums fidem i vestiui minores essent ei
is quo aer tu vallat , nux uni iam mereatur . Simul ademptione castigatur, , . conita
sit biecit accus toruinuassallus vel testimoni vindixit aduersuc domi usi π 'is sponte, qui desuliti ion si coactu i iudice '. Eademq; distinctio quaea in ' i' . . .
ste ames in aduqcato vas salio tuense est, ut si sponte contra domanum pa-
trocinium cAhibucrit,seudo priuetur, quia consilium pollicitus eth domi no in iuramento fidelitatis, de tuti m M utile . In quo differt a liberto, qui non hin: polii Du in m pinnissione patrono: de idi aduocatione impune contra illium fum xvr. t. 9ntra,si colaus nccessitate ossi contra dominuustulauerit; cruci ut 'im Ete hanc sententiam stupror. quamuisne. Curtius sit Mat,' de deliber in amplius censeat, nu ob patrociqisi spontaneum contra domnum laudo princtur vassalliis. Aisinis cauta priua, rimit,est . si vis liqs incauta domini audicauerit contra dominum, Maxi Udeo, actis sumitor eius sententiam rescindat 'liquariintelligenda stant, si arguasur praecede as Mumus in palmi uiri male aste Muci culpa,quod non . i. qii considuit periti es N ii indema amissi e ossium domino acciderit , ves . 18 si criminatis esset causa. . Accedit alia causa ingratitudinis grauissima, qua Gλ --ur seudo vastatus delinquens contra honestumi, quod polliceriir in s i. fide ' is concubuerit cum uxore domini vel tentaverit concumbere, ut cu
343쪽
i SYNTAGM. IVR. v NIUERSI PARS I.
a luseri ut si cum filia aut nepte velo filio, aut cum nupta filio, aut cum sorore domini,si istae personae in domo domini maneant'. Probat is, , . de defendit perpulchis Curtius ' hoc ipsum locum habere in uxore etiam tiroii .... ii. Vidua dc sponsa domini, item in pedissequa. Et quod valdε notabile etiam si praecli, enumeratae personae essent publicae meretrices. Nam de adhuc vas filius in reueretiam 3chonestatem domino iuratam. abstinere debet: Quid, sis. . i. i. autem in concubin tu ipse apud ipsum videto ne suppilemus scrinia illiu tamen putant Lademptione dignum vastillum, si concubu in m. f. viritu. rit errore ductus cum uxore domini, puta quod illa se in lecto vastilli , pro . eius uxore se subiecerit . Superioribus causis ingratitudines similes possent u Wari. - contingere, quae non fuerunt expressae, quae tamen ad calculum adempti , - ut a probo& circumspecto iudice deduci possunt, accurata rerum lc personarum:consideratione adhibita ex clausulis seudorum generalibus , quae superioribus adhciuntur, ut priuentur, si similes causas vel mi res vastalli commiserint ' Et in summa concludunt interpretes, in om ingratitudinis,ex quibus iusta est ex tedatio', reuocatio do . ab A., is . nationis , dc matrimonij dissolutio ', esse Sc laudi amissionem. Quod eouν.... P.Mia.. ligunt ex ν. praedictis modis, quae fuit prima cain beneis amitt. de examinat Curtius, quem consulito. . Ad causas quoque ingratitudinis, quae scudum M. adimunt, potinet: si Vastallus seudum vel laudi conditionem ex certa sciens niu. euin ... tia inuciatur, c propter Inhclarionem sit conuentus,naini poliatur eo:igno
,-- .. ranti Vero subuenitur, quia si dubite dubitanter respondere debet '. Caete primum cognos dum est, iure ne vel iniuria cliens se beneficiari si no, a. u. gauerit, pendenteq; lite soluetur clientulo manus in studii iniectio. Napi i iis , , , in s s... cuit ob Urfidiam ipse iure beneficiariu praedium in c5missum non cadere,inisi caula perfidiae primu discussa: Sc nisi prius sententia iudicis cliena suum palmus expugnauerit ' sue quis beneficiariu se negauerit siue per anna M, ε,, .igcidica fide obsequi ὀq; clictabstinuerit, vel alio modo seudum in caduci cam tai.,.. sam ceciderit,ex qua ob noxa praediu dandu sit lege comissetiae domino.I Sas quo u seu ru tacith videtur dominu offendere,ω ided priuatur seudo, qui
vendidit,quod iam explicatum est in acquisitione studi is, ciὶν iustiti.s per successione parricularem ex emptione; quim dc quando vinatius frudum.... i. A. ν,.. alienauit,seudu esse dinnit apud emptore quoq; Punitur Se tabellio amisia ossich,dc intamia,qui contra conscripsit ', de manus abscisione '.Siax , .. G.. 'dominu ,noleres Minuitos vastatos iure comuni seudom,Sc exceptis eo i esca... s. Mi suetudinibus oriuatis,no potest in alisi alienare 'inisi necessitate adigatur ad iis . s. i. ou. Venditionem . Quemadmodu enim interest domini,non mutare vinallos: O . , .-- ό. 1 sia Milom no mutare dominos', ctias mali sint qui praesunt, ne peiores eis. f. contingant prioribus, Mne i a saturis ex copillationibus bonorum sit Mitorii , i. submotis, j famelici uccedant,qui reliqua tollane. Quod indicat apologo ii Aesopus 'herinacei,qui ιι-ορ tesse volebat vulpi, in quam lapsam in laues . caninis muscis replet cum incidisset herinaceus eius misertus r . et gauit, nsi vellet ut ab ea muscas euelleretitamq; ipsa negasset, dc miraretur, inobis..i . ..i responsum accepit, an , inquit, has rapamran sanguim ira G, Massilia iu. iis assa u. νώ simu Vmimo ac , qua Pod mihi savium. regis totum ein. caesae extinctionis studi extra ingratitudinem sunt quaedam, velutii in ..=-. min. i. seudo de Cumera oc cauea inopia domini, ob quam annonae annuae studiis
tinguuntur, si dominus sine periculo egestatis nonpossit praestare': prior ,- 'dinalijsseudis petpetuis non admitto, ιdontinio utili in perpetuum in vassallum translato, in quo non.inisDiaihelio ii ii locus Peraritentiae: . Verumtamen non dubito iure Mnaeitiae initae
344쪽
DE REBUS LIBER VI. 17sinento hoc vessallitico, teneri vasallum subuenire etiam de proprijs domi- 'no in extrema inopia, saltem in alimentis ; alioquin, ingratum liaberi Δ in-bi. .
dignum beneficio. Non enim aequum cri videre egentcna, lucria prius na- C. titul r, . . r . in is tir matrono e rorat' ren tur alimenta Praebere libertus
huic in amicum', sicut patrono egente tenetur alimenta praebere libertus ', dc donatarius, donanti: alioquin dc ille libertate, dc hic bcneficio priliandus'. Potelhenim in hoc vitae donlini consulere, dc opem serrc.ldco non mi- .nus ad alimenta tenetur, quam ad desensionem dc auxilium in bello Exte- .inuie. i. p. eis. ge fidelitatis, aliter alimenta denegans occidisse videtur . Poterant dc olim, .ut dixi alibi, seuda gardiae dc gastaldix , dc soldatae auferri ex nutu domi- ni, vel post tempus, ad quod concessa erant, quia non Crant perpetua. PO- risis. ubi. i. terant dc minores valvastores ex arbitrio aliquando adimere nuda minimis ta 7 valvassoribus, restituto tamen praetio, si quod accepistent . Sed de qui asuocatiam suam, vel aliquod aliud beneficium insolenter tractauerit, nec sh8 admonitus resipuerit ab insolentia, beneficio exuitur Si clericus non aper
tum scudum ecclesiae promittens moriatur, antequam ad eum a postidente
redeat: vel si reuersum iam promiserit, sed ante inuestituram factam decessia 9serit, evanescit seudi promissio: aliud in laico domino '. Amittit quoque ilaudum qui ipso iure vocatus ad cius successionem, consenserit eos inue- lib., tui. i. stiri, ad quos secundum rectum morem non pertinet, nec ad cuin re tendum regressum habet '. Idem si postqua sciuit altu datum tacuit per annum,3onec conquestus est . Nam & cxpressu vastallus potest fetidum dimittere, vocant restitare ', dc repudiare ', nisi in lege beneficiaria contrarium iu-3i rauerit', vel sit ligium, ut alibi monui. Extinguitur quoque seudum, si res data in seudum aliena suerit,dceuincatura domino , cuius nomine pa- - , 32 tronus vastallo ignorat aliena in rem accipienti tenetur . Item si vas saltus , non potest officia vinalici subire, seudum amittit, ut si clericas , ut alibi diximus,fiat, vel habitum religionis suscepit, & deposuit armatam militia Si quid commiserit ut postea in curia residere non possit ad Obsequia e i .hibenda'. Sic de alijs, non enim datur beneficium, nisi propter officium, quod qui non potest exbibere, amittere debet dc beneficium '. Quamuis m in sui . q. s. in Gallia obsequia praestari possint per vicarium, oc ira non priuentur vas saluti, nisi siquid aliud, vel crimen, vel culpa,vel locorum consuetudo suadeat.1, Amittit de laudum quis per renunciationem factam in fauorem alicuius in manibus domini .
Anacephaleosis eorum, quae ingratitudinem excusant vastallorum culpabilem dc in gratum reddunt dominum. Cap. 2 o.
345쪽
mo pontifice resudio. rs Childericus, is inutila regno, amas in a sum-ν pomisce Zacharra: con uti or Leo ab imperio per Stephanum Papam.
r. plebs se vulgm semper iis principes male tuli Iur,tato vulgin non audien M. 1s Reges Spartiatorum sexu subaeti. 1ε Ismares valuiores con utra possint apud superiores dominas de patronorem
7 Reselutio quaestionu, nxm liceat priuatu mantum superieres ini cere. ιδ Remedia, quib- e sanguine , Passai potes s ιberare a patrono imWALυ Potest ob acceptam iniuriam in uitiam ct ingratitudinem vasiactisse uerare ashominia patroni cst fide. Exempti lucoraule nares, , heloe Ra D, prouincia OscD. AM superius docuimus, mutuam causam esse fidelitatis p Itroni& clientis beneficiarh: sicut enim fidem vastallus se uare debet domino, ita de is vastallo. Et incolume, tutumq;, honestum, utile factic, possibile, quae formae fidelitatis sunt,
. L Aesor. fidei u & debentura vasallis,debentur quoq; a dominis Proinde αgeneralis constituta est rcgula, ex omnibus causis &omni s lonia, qua vasi allus seudo priuatur, dia dominum quoque proprictate priu vassallum pertinet siue peccauerit in vas falliun, siue in alium'. tilbi.i. Feta tui. Arbitror ira consultum esse vadallis, ne manus inhcere etiam in dominos . seueros praeter modiim, filiosue tyrannos vindicandae iniuriae illatae causa A . t c c. i. audeant. In qua quaestione est proprius locus disquisitioni , num tyrannum 3 -t u i principem vel dominum occidere vel expellere liceat. In cuius resolutione perniciose erratur: SI iura diuina Sc humana leui negotio violui possunt. Baldus disputat, num intolerabiliter opprimentem suos dominum vas fallia sau i cl. heru expellere loco possint: dc post multa resoluit. non licere verum alibi di- . stiirini. 'ub.ν. cit non teneri illi obedire. Aluarotus, a superiori priuatilliinc iure suo pos- . , ii. ' se ab imperatore vel papa. D.Tlaomas' ait ctiam occidi posse Ac cum ineri- - pq to a subditis: At in concilio Constantiensi ' condemnata est sententia, ut in haeretica, quae dicit, quod quilibet irrannus porcii 5 debet lic: te occidi, per quemcunq; vas saltum suuin x subditu in, etiam per clanculares insidias,& subtiles blanditias vel adulationes . non obstante quocumq; iuramento seu consederatione factis cum eo, non expectata sentcntia vel mandato iudicis cuiuscunque. Proferam itaque in utramque sententiam authores,inca 4
postea subi)ciam. Primum satis superque apud antiquos, imo x omnibus ieculis tyrannos & subditorum oppreisores inuisos de exosos sit scio, de illis magis, quibus libertas gratior extitit. Et proindE isti summam tyrannici
inquit, ton cogitas, nec inti iris μὴ esse vitias forti Q diduisse, quum sit pol. hm
Harmodio & A tistositoni qui Athenas liberare tyrannide conati sunt, posita, cssisies aereas a Xerxe urbe potito asporratas,longo interuallo Seleucum in pristitiam scdem curante reportandas: casque Rhodios urbi suae appulsis, in hospitium publicum inuitasse, atque in sacris pullii naribus collocasse. Erat apud Graecos lex, ut tyrannicida praemio, eoque maximo donaretur, Ir m consequondo orationem clegantem edidit Lucianus .Neque etiam satis
346쪽
satis praeti) esse praestitum adhuc putabant ei, a quo neuato tyranno soci, fortunae,liberi, coniugcs, salus ac libertas omnium, pc,stremo ipsae diuinae arae atque templa redimerentur '. Romulus clientel uum primus Romae authoc si uult, ut patronus qui clienti fraudem iaceret, sacer esset . sureliori iei o Emiti a Romana republica decemviri Rom* sibi tyraunidem vi urpan- b nio' κ.ti . tibi .i. o tes '. . Et Athenis 3o prae reo cisini tyranni primam exilio multati, deinde trucidati . scribit inintilianus ', Alcctam aureo plectro dolis- 4 Disti . i. h. i.
tum, quia sit tyrannum inscctacus. Isque alibi , legem meminit apud Graecos fuisse, ut tyr innici u gQ in gymninis poneretur. Plato tyran- nos, ve patricidas, republica eiicie QS pluribus dasputat '. Et plura ι ν M. 22. 2
congerit in tyr in Δ Xenophon . Cesebris est memopia Timoleontis Co- h l .',i c. i. iis tinthi; quod occid ita in Optim fratrem tu maiorem, im civitatem φ .Hvry an . tyrannico more guberna , multosque ex primoribus ciues inde natos
necaret, simul ac adhortatus pum sumς2, sed in vanum, ut mutata animi cupiditate a re pta desister , daniabrum in siues facinorum em - . . dat.onem quaererex: quiadque pςrsuadere non potuerat, teste Gemiscitio Hie eciam Dionisium Sicilix Lyrannum iuniorem, Corinthum priuatum rei sit - . Legimus Pulsos regno tyrannos iniustE imperantes, Tarqui- nium superbum' a RomUO; Pionysium, a Siciliae regno ' . Gu ricum Clodquei patrem,aFx nocO ' , ZOrium regem Gota Hiuiti, Alvernis . Iussit Deus Iesu filio Iosaphat , ut percuteret Ioram regem , domum Achab m Iustitio,.iib., i. tyranni , M ulcisceretur sanguinem seruorum Dei e .. Occisa est inten- 'fectrix filiorum regis Athalia a nep ta inuui olata ' . Excusserunt iugum . - regis Roboam ob ta oppressionem tribus Isiatilis o Et trassetarcgna Deu et deiera principum, sicuti de ob peccata populi Sicὶ principio quidem qomnes ciuitates G ciae sub regibus vivebant,quandiu non barbarica liccn- ii Ga utebantur, & iuxta patrioi mbres ac leges iustas regnum cxercebant: -- . adsimque regnatum in certis conditionibus, ut apud Lacedaemonios. Sed postquani liquot eorum abuti ci erunt potestate,& in rebu, administram . . ' dis non tam leges sequi, quam suam voluerullibidinem,regni taedio magna piri Graeciae mutauit statum publicum , in leges dc magistratus trans/x testate, qua conseruarentur respub., ut author Dionysius Halicarnas leus .s Caeterum in diuersam sententiam, Mexempla,& rationes quoque suadent
ndii esse hoe singulis permittendum, nec semper nisi publica sint huiusmodi bEM constillata decreta: Se periculosa dc infandissima alioquin ea hi de quae breui omni speciei retumpublicatum interitum minentur. David noluit mittere manum in Christumdomini, in regem Saulem cum potuit' , qui tarid eum iniustὸ Migebat de prosequebatur, qui nimis eum qui vuln
ratum etiam volentem necauit, morte puniuit . Datan, Core, de Abiron s 3 i.
in principem situm rebelles, vivi terra absorpti simi , exemplari iudicio L. ν Numeso Paulus maledicens uidici qui contra legem eum peremi perini serM, monte tui esse principem, fassus est se peccasse, qaia, iliquit, binum oram ip-ι. iin his Maeaeices' a Diuus quoque Petrus iubet no) obedire dominis, non linii diri boni, sed etiam discolis Et ideo te uolim apud Gallos . - ii b. fiotitieebat nisi cum consilio loqui '. Populus ac potissimum qui 'iz. 4 liph . . R illo'impij sunt, impatientes dominationis quae eos instruat, sunt: M praeceps .eMellenter plebs,quae motu proprio omnia aggredistur, ut notat in repudi 1 . SI 8 Thebeoru Polubiu, Et oderit dum metuat . Vnde plures grauissimi viri hciso .. .
347쪽
us SYNTAGM. IV R. VNIVERSI PARS I.
in reas populum, cum ab imbrib- ad tecta reuocare non possunt , constre agum qui Iemet intra tecta continent. Sunt itaque rationes, quae in hac quaestione com
currunt, hisque aliae possunt addi plures similes, a quibus abstineo,& vinne paucis expediam, quid sit tyrannus primum explico. Imrarauu,inquit Sene- '
ius virvnin reare ciuitatem in tuis, quod nomen illi conueniet noone diron. Oe ruis .in inviori- regu Et saph pro bono principe Uud poetas de oratores Graecos antlia κει- quos, de pro malo quoque accipitur: sed apud recentiores de malis plerum que dicitur. Et non tantum de regibus, sed etiam de aliis, qui male de om s -- cies c- geliter subditis imperant. Tyrannos itaque principes vocavit Guillelmus ioa Guidi. 3-ed. i. re Bened'. qui subditos, vel holitum agricolas inuadunt, dc fruges perdunt ex Diodoro Siculo '. Et tot fere pollunt esse capit tyrannidis, quot sunt. species oppressionis de depraedationis subditorum. Nee solam rex vel im- dum/eiu Oimn perator tyrannus dici iniusta imperans potest, sed etiam alij qui tyrannich 'μ dominantur si tamen plures simul dominantur iniuste, propriE de factionenis via. D. uua lib. committere dicuntur Festus' tyrannum dictum fuisse tradit, a Thurem norum insigni crudelitate. Facta tyrannorum namque in crudelitate comsistunt, saeuire in ciues, delectari sonitμ cassienarim, sanguinem modere, aspectu suo terrere ac fugare: ut contra,boni regis dc stelicitas illius, multis salute dare,& a morte ad vita reuocare,ciues seruare ': dc ut Claudianus ait
I--ώ-ν... Sunt de illi , quibus iamiliare illud absoluse , Me vati', sicis . , βρυι iis . . rasiane voluntM. Mandane monebat Cyrum , Regis dominatum esse non m Pisio.ia lib. ciuili libidinem, sed legem ἔ dc contra , in tyrannide. Idipsum firmat Plato ' , iramis, inquit, --απιτώ- leges donisnatur, regem voca , non distinguente se ne istam, quisitenti aso imperar , ab eo qui opinionesecundum leges in etiam atominatur. ει ι' oties neque ex Me, nec ex more quis am dominatur, simumques res se rater lues hoc ira rem fieri oportere: inest autem tibiao o ignorantia χQuaedam, quae ad imitationem hνiusmodi inducis . vir tatas annis est avia duri ;Philo Iudaeus subscribit, dc eum esse tyrannum , qui quae vult sine rati . ne exequitur . Ee ' dissore a rege, quod hic ius de aequum: ille iniquio rado imis iiii.i. talem introducat in rempub. tyrannicaque mandet, infesta corpori oc
' animae, magnasque molisias inserentia, vitiosas actiones oc voluptates, quae nascuntur ex affectibus . Infidelitate de iure principis intelligitur nexceptum ius etiam honestatis, ut eam per potestatem violare non liceat. Et ideo, inquit Baldus, si princeps invitat seu vocat uxores subditorum ad , in tripudium, non tenentur venire r nisi & mariti vocarentur, ut uxores Α , z. .. e.ι, comit rςn M, Vt nox t Marti. de Caiatiis '. Nec principi qui com .
. de pii Miν tra ius naturale iubet, parendum est'. Aliter tamen, si contra tantum, ius positiuum . Minus autem, si contra ius diuinum imperet, obediena Micisci,s .iari potius sit obediendum Deo, quari hominibus Ex quibus. L αἰ- ρ differentia bonorum de malorum propositorum apertain. Et cum priuati homines digni sint morte ,vel exilio, ratione criminum multo magis etiam M principes constat ob eadem crimina, mortis es Ie reos. Nec inficiari potest,quin ab illis sutem adimenda iure no sit reipub. administi cio,veluti furenti gladius. Et in eo consentio at in modo dominos tollendi, ν non adstipulor illis, qui permittunt idipsum quibuslibet. Etenim sempera, in. F. .. sancta persona semper liberto dc subdito , de filio, videri debet patroni istit. - Τ t . &-ν . , non priuatis , sed ab Ouinibus ordinibus regni,
348쪽
regni. si de rege agatur deponendo , tractanda est quaestio, M summus pon I3 tifex consulendus ', ut superior. Quemadmodum quando Zacharias sum- ωη inmus pontifex amouit, ut inutilem regno Childericum anno domini 7si. Asubstitust Pipinum M. Et Steplianus Papai. priuauit imperio Constantinum
&cius filium Leonem , cum non subuenissent ecclesiae Contra Astulphum detest.Frane.
A regem Langobardorum, & transtulit in Carolum Magnum '. Hominum ς vulgus in deterius semper contra principes oc rerum publicarum guberna- νoritores suspicax, εο co ntra,vt ait Horatius
Iniamina rufulget honoribus, Nessumi aut ponisse res Arbitrio populiam aurae.
Atque vanae voces populi audiendae non sunt ', nec sequenda: . Mis tumque nihil magis, quam si subditi velint ex suo arbitrio regem dominari, si et-&sibi regem, non se regi subiicere: In serior enim superiorem corrigere fi ean. mimur, c t.
nequit M . Et mores populi corruptissimi, in istis potissimum miserrimis i ..ε. .lari ius iis . seculis, quibus quisque sibi licere putat quod opinatur: vere certe misera m ori ac vi est vita principum, non dicam malorum, sed meliorum. Dum enim manum ad depellenda crimina adiicere volunt, impiorum seuerissime excan- i descit ita : oderunt enim, dum metuant, & quem multi metuunt , mul- - tos odisse necesse est. Unde satis inscelix per se vita semper impendentium periculorum plena , ut ostendit Dionysius aulae siculae inclementissi- i ,i: imus incubator, familiari quondam suo, solam beatam existimantem vitam tyranni, dum gladium vagina raptum M a capulo de filo tenui penden- tem mucrone demita iussit familiaris capiti inuninere '. Est & multorum i bestia capitum populus, leuis, incertus, & ad seditionem& rebellionem scipio.lib. i.Δio. Dicilis, dum tantum singularia ta ea quae ante pedes sunt, prospicit: durae ceruicis, ut opus non sit nec expediat principis sui censuram, non dicam I mortem ci committere . Si principes ex nutu subditorum, M adhuc si α, .gularium quorumcunque penderent potestate, certE non reges, sed insce- , ilicissima essent mancipia, nec monarchia sed democratia esset, peior regno Spartiatarum, in quo Ephoro licebat legibus regem in vincula coniicere, iquemadmodum in Pausania contigit '. Diccbant enim saltem illi cau- :
sam nec inauditi necabantur , vel eiiciebantur , quamuis illis oppositi essent Ephori pro freno ': ut apud Romanos tribuni plebis consulib . 16 Habent, minores valva res , superiores alios dominos, ad quos rcfu- i μι dcivitagiant, quorum ope liberentur a fide data: M liberati contemnant imperia tronorum ingratorum .. Nec est singulis concedendum, quod per ma-Gratus expelliri potest '. Cur enim principes & magistratus superior patietur ad arma peruenire, quos potest sua iurisdictione compescere 3 nEt idcirco in medio iura posita sunt, ne quisquam sibi permittat vita . . Unem'. Et ira exempla Πrannicidarum hic sequenda non sunt, quae vel . . .. ' ' μνm libera republica contigerunt, quae regem non habcbat, nec ei se subit bat, nec Dei iussu M altiori mandato: aut temere facta ex bono successuia metienda sunt. Sunt itaque alia remedia, quibus intacta pe sona domini ε se. duis se possit liberare a tyrannide & hominio patroni improbi: nempe re Lbis.... t Aistractione rei ob uuam praestat fidem,Vt diximus '. Dehinc ' i. s h . ----
349쪽
Parisiensis decreto tandiu fuit immunis oc soluta iurisdictione ac fide bene. a G ficiaria ducis Armorici, dum viveret, ob malae tractationis causam '. In Hispania, prouincia Castellae, quae regibus Legionis parebat, a subiectione, rix, is . τι i. . . merito putatur se substraxisse, quod Ordonius conomine secundusiex His e. .. Otacii.I. pania .contra fidem publicam datam comitibus quatuor Castellae, vocatos di in Q his - , ad se interemissici, de quosdam ex sua nobilitate creauit qui de publicis pris' uatisque controuersijs inter eos cognoscerent,tasque iudices appellat i pi euit M. Ita per iudices regi tunc coepit, ut olim populus Israeliticus φ. Erat autem ante Castellae comitatus ex seudo resis Legionis A.
Post laudi priuationem, ad quem reuertatur. Caput
y I dudum paternum repuri mm vel alienatum, adproximiores agnatos redit.. Feudum ademptrum ob cramen aliud quam in dominum molti,adniximiores non ad dominum venit et Num autem redeat ad dominum congiatione facta,init .
N quaestione hac reue monis studi, distinctio adhibenda ex t
superioribus: an priuetur quis laudo ratione offensae domini: an alia de causa. Nam concurrunt saeph in petitione seudi dominus de cognatus ultimi possessoris si propter commissam ingratitudinem in dominum ad illum redit beneficium ,si concubuerit cum uxore ': si beneficium alienet inconsulto 'domino, quia dominum contemnere videtur si seloniam commiserit in . dominum si ab eo non petierit in uestituram Et si plures domini gradatim seu di sint, Se superiorem minimus valvassor offenderit, no ad dominum domini offensi sed ad eum,ὶ quo accepit, seudum reuertitur, nisi dominus' a domino requisitus neglexerit petere a valvassino satisfactionem '. Ob prinlati etiam culpam ecclesia priuatur, quandiu is vixerit, seudo, quod domi nus vel rex possidet,postea autem eona tuo ecclesiae restitui debet'. odsi alia de causa priuetur quis, diuersi etiam sunt costituetidi delationis modii. nam si morte defuncti seu dum possessore vacuum sit, id est, si sine haeredelegitimo decesserit vas saltus, ad dominum redibit ' , vel si seudum destituatur vas fallo, qui obsequia non possit praestare '. At si laudum paternum 3 alienatum est ab altero fratrum, proximior, ad quem successio pertinet, re petit, non dominust; si alterius generis, dominis '. Et laudum paternum a filiis repudiatum ad agnatos quoque pertinet . Quod si ex graui quodam' crimine in alium, quam dominum commisso adimatur seudum vastillo, puta quia homicida, non ad dominum, sed ad agnatos pertinet, si beneficium fuerit paternum non autem ad delinquentis filios, nisi agnatis non stan- tibus a domino nouo priuilegio impetrent'. Sed &hic variae sunt considerationes in computandis gradibus admittendorum agnatorum, de quibus consules de de hac confitcatione Iacob in si de Sancto Georgio'. Scribit speculator praedia quae in patroni inferioris clientela dc alterius quam regis sunt, ipsi non fisco dati praeterquam in crimine maiestatis laesae . Fabet etiam M in hoc crimine ad dominum clientis iuridicum ius seudi reuerti
350쪽
De controuersi)s, & iudici)s fetidorum.
1Oinae veniant in petitionem fudi. io Per adestudo contendentes sent vel maiores, vel minores, vel aequales val-u res intersi, cum alys σα Et defrobammper arum, ct quaestioniblis. ture remedia vasan ,si dominin es neget iustitiam. δ modo controuersia inter dominum es Uss ara, ct corum qui iudici
y Ex quibin carisi vasiastin ratione studὶ agit contra dominam. io Fe do repetuo a domino, haeredes mortuι repetunt ab eo metiorationes. 1ι Feudo redeunte ad dominum post mortem vassessi, quomodo fructus inter dominum o haudes diuidendi. Ia Dominus ex qualus insis agas ratione fudi contra m.
ONTROvERsI E quae in tractatione laudorum considerantur, exsuperioribus Mad superiora confirmanda, erunt vel rerum ipsarum scutalium, vel propter res ipsas, vel quae ab illis pendeant, vel personarum pro seudo, vel pro his,quae udi sunt, vel aliarum rerum. Rerum fetidalium potest m ueri quaestio, num sint altodiales' vel laudates, vel libella res,vel emphyleoticariae, cuiusque natura inspicienda, in quibus dii ferant, quibus conuen iant, de in quibus pugpent. Feudum differt ab emphyteosi in
multis,de quibus te admonebit Speculator ,Bartho. Baldus. Distinguit haecoca libellario erudite Cui acius tuisseudorummonentur Miterum qua tio' .nes in rebus seudalibus, cuius generis seuda sint, an sint regia,vel ligia, vel risiurii di s s libastanca dcc. dc in haC parte diuisionem seudorum euolue, de qua ante Propter res fetidales in considerationem veniunt fructus, id quod interest, ' 'e: incrementa seu augmenta rerum laudatium, iura quae ab illis pendent, inuestitura, fidelitas, de quae ibi promittuntur,& quae contra pacta fiunt. De rebus seu talibus contendunt vel maiores, vel minores, v I aequales vatiuas ores: vel inter se vel cum alijs non valvassoribus: domini cum vastillis,& contra: vel lueredes vas fallorum cum dominis. Proinde & hinc vari; modi agendi, variae probationes. de tribunalia, oc iudicia diuersa. igitur si inter summos valuessores, quos diximus capi runcos, ut puta duces, comites. marchiones,qui scuta regalia habent, agatur,quaestio proponenda est agenda,&wrminada cora rege vel imperatore Si inter minores vastallos unius 'se pu3 quem
domini de seu do vel eius parte,vel de finibus seudi cotrouersia si dominus et seudi iudex erit : sed si unus tantum sit vastillus illius domini, de illo
udo non sit controuersia, sed de alio, dominus non erit iudex, sed curiae