Marci Hieronymi Vidae Cremonensis Canonici Regularis Lateranen. Albae Episcopi Christiados Libri Sex Cum Selectis Hymnis De Rebus Divinis

131쪽

LIBER IV.

119 Verum more ferae silvis degebat , et antris ,

Sicubi saxa cava , aut aevo con Sumta SePulcra , Ater , meus, corpusque abiecto uodus amictu .

Talem igitur nodo manibus post terga revinctis CuRIATI ad conspectum , si sors miseresceret ipse , Vi multa consanguinei, carique trahebant. Ille autem obniti contra , dum rumpere nodos Tendit , et horrendos clamores tollere ad astra . Qualis ubi longis pugnator taurus ad aras Funibus arripitur , saevo fremit ore per urbem iEt spumas agit, et eornu serit aera adunco . Iustant hinc famuli , atque illinc , et verbera crebri Ingeminant, quassantque sudes Per terga, Per armost Diffugiunt vulgus trepidum , in tutumque recepti Porticibus gaudent longe spectare periclum e Talis erat juvenis species immane furentis , Quem tandem ante DEUΜ fessi statuere rogantea Ferret opem; saltem suriis tam tristibus illum Solseret, excuteretque animo crudelia monεtra. Hic Heros palmas in caelum sustulit ambas , Concipie usque preces, genitorem invola vocavit. Ecce autem, magnum, subitum, et mirabile monstrum, Auditi exululave Iupi , latrare caues ceu tTam diras jactat voces Irmphatus ab ore. Non tam immane 3Onet se se frangentibus undis Rupibus ex altis iugens decursus aquRrum, Bumpantur claustra alta lacus si sorte Veliui , Totaque praeeipitent valles stagna ardua in imas , Omnis ea ut regio fiat mare, et Oppida circum Mersa natent, metuatquου aeria Ruina obxuta κmplis,

132쪽

mIRIsTIADOs Nunc caeII crepitus imitantur quum superam rex Fulminat, et tonitru quatit aetheris aurea tempIar Nunc serri sonitum, aut ruptarum mole catenarum Ingenti horrificum stridorem , aut murmura Ponti. Circum omnis tellus , circum caelum omne remugit Instat vi multa DEUS , increpitatque morantes .

Iamque illi trepidare intus , pacemque precari . Quid nunc , vera DEI , atque indubitata propago

Concesso in poenas nos o de corpore trudis Egressis saltem pecora haec invadere detur e

Setigeri tum sorte sues ea litora propter Pascebant ) nos ne horrifero sic merge harathro ,

Neve jube terrae inferioris operta subare . Annuit . extemplo videas procul ecce nigrantem Mollibus haud stimulis furiarum errare subactum In diversa gregem nunc huc , nunc protinus illuc. Nec mora , nec requies. intus vis essera saevit, Donec praecipites se se alta ita stagna dedere , Et cunctis pariter vita est erepte sub unda . At juvenis fessos subito collabitur artus Exemtus laudem nodosis brachia vinclis. Mordicus ora solo impressus cu uetatur , adbucque Singultans ; pectusque Iacessit anhelitus ingens , Exspiransque animam pulmonibus arger agebat. Quem juxta genitore DEo satus astitit , Oraque Attingens dextra , atque ocul0ε , aureSque reclusit, Iamque videt, loquiturque, et corda oblita residunt. It vulgi clamor super aurea Si deIa Ovantis, Supremique patris sobolemque , DE Umque satentur.

ded quid non ipse evaleat r quin nos quoquo missos

133쪽

Aegris iussit opem ferre , auxilioque Ievare

Praesenti mortis multos de saucibus atris Non opibus hominum , nulla revocavimus arte . Verum implorato ter tantum voce magistri Nomine surgebant stratis, ibantque resecti. omni autem ex numero se se vix obtulit unus , Quem stimulis actum saevis , caecoque furore Incassum victi tentavimus ; acrior illum Usque adeo magis, atque magis vis intus agebat .

Cui quum ferret opem Divus mox Optimus ipse Iratus , quod parva sui fiducia nobis, Corporibus tales facile , inquit , pellere pestes .

Parcendum dapibus tamen , e caeloque Petendum. Nec solis vero haec vobis concessa facultas rSed nomen quicumque meum vulgaverit, Omnia Fas audere, mei modo ne fiducia desit . Ille utiam jussos immani corpore montes

Transferet, et verso sistet vaga flumina cursu .

Ite animis igitur certi confidite , neve Instabili titubate fide . jactye aurea veri Semina ubique , orbcm vestra persundite Iuce

obductum tenebris , atque alta nocte Sepultum . Vos hominum lux , vos squalentis lumina mundi. Sic satus nobis alios subjunxit , ut essent Consortes tautorum operum , sociique laborum , Et septem elegit decies . tamen ipse dolebat Exiguum numerum , neque tot satis esse serebat Tanto operi , ac veluti qui centum vertit aratris Tellurem , et campos rastris exercet RFitos , Quum matura seges iam navis canet aristis ,

134쪽

Si desint, qui messem operis quae plurima) eondant ,

Fluctuet, atque viros aliis conducat ab oris. Quid memorem, ut mentes homiciam, curasque latentes, Quod fieri certo nequeat siue Numine, cernat PQuippe animis dubios , taciti dum vana timemus , Castigans dictis nos saepe erexit acerbis Mirantes . quoties ipsis etiam hostibus olim Praedixit, quos mente dolos, quae surta Pararent Incassum , dum caeci odiis agitantur iniquis lFemina nec latuit bissenos passa per annos Sanguinis immundi m aDans de corpore flumen . Illa quidem ardentis morbi consecta dolore Pone sequebatur , siqua illum tangere posset ;Hanc uvam Tata nempe viam restare.Salutis .

Ergo dum pubes fluit undique, et agmina inundant, Illa subit , leviterque extremum apprendit amictum. Λd tactum veter effugit de corpore morbus . Jamque abitum, latuisse putans clam mente parabat. Praesensit DELS , et pavidam , se seque tegentem Assatus placide, monitis implevit amicis . Vidi oculos ante ipse meos mortalia nuper Aut membra exutum, aut persusum luce superne Non infra Solis speciem dare corpore lumen . His, multisque aliis , ego quae creberrima vidi, Per terras patuit signis DEDA . haud tamen umquam Se se hominem oblitus moribuudo corpore cretum Multa tulit quoque, mortalea quae serre necosse est. Atque id sponte quidem, nobis imitauda velinquens. Saepe hilares mensas ideo , et convivia adivit, Nec coetus eat bomiuum aspernatus in urbo.

135쪽

LIBER IV.

13 Saepe etiam insidias inimicae gentis, et iras , Suffugietis, ut homo, male tuti limina templi iExiit , objecitque cavam Pro corpore nubem , Nec se in cospectum latebris dedit abditus atris, Dum fremerent hostes nequicquam, et Saxa Pararent. Atque equidem memini vix actus volvitur annus in Nuper Ioannis comperta Caede recenti, Quem rex, uxorem praereptam reddere fratri Admonitus, tenebris ferro obtruncarat in atris, Urbibus bis abiit cautus, populisque relictis Digressus . silvae elapsum accepere profundae. Nec rex ipse Erebi , generis foedissimus hostis Humani, nostras qui Tecto avertere mentes Nititur, abstinuit domi nove , DEOve Pepercit. Forte etenim,comitum strepitus, turbamque Seque'tum Dum sugeret quondam, se clam subduxerat Heros Coetibus, et solus lucis degebat in atris rJamque quater denos frugum sine munere Soles Condiderat, totidemque famem per inhospita noctes Pertulerat , quum jam tempus ratus ecce nocendi Assuit extemplo multis cum millibus hostis Noctipotens, quos tartareis ducebat ab antris Flammea semiseri canitis gestamina quassans Iamque sui frustra spe praemia percipit astus.

Ergo illi meditans nequicquam illudere, dictis Talibus aggreditur: Superi tu certa Parentis Progenies , Verusque DEUS , tibique omnia parent. Quid durare same consecto corpore pergis Nec subito tu totidem convertere adorea liba, Haec circum quae saxa vides ingenua, tenta4 I

136쪽

Non Divum Iatuere doli, atque haec reddidit orer Sunt milii mortali tostae pro munere frugis Sermones patris auditi, divinaque verba, Quae quoties animo repeto memor , effugit omnis Pulsa fames subito , mensaeque Oblita cupido . Dixerat, his tamen auditis hand destitit hostis

Congressu victus primoῆ pugnamque retentat, Atque aliis super , atque aliis assulcibus instat, Terque novos semper coepti irritus integrat astus, Nequicquam nunc regnorum , nunc laudis inani

Immotum tentans animum praevETtere amore.

Ut quum sollicitum tollunt mare fluctibus Euri, Crebra serit, saevitque minaci verbere in alta Litora e sed saxis allisa revertitur unda . Nec DEMS, haec subito quamvis praesentiat, arcet Conantem , patiturque dolos sibi nectere vanos. Nunc se marmorei supra fastigia templi , Nunc rupem supra, Scabrumque Crepidiue saxum Subvectari ultro sinit, et spem accendit inanem. Quum vero vicisse ratus , jam gaudia dira Conciperet frustra ille iubians , se protinus Heros Ipse DEUM claro consessus Numine coram Irrita furta , dolosque exibat semper apertos.

Qualis , ubi excussis per Plaua evasit habenis, Liber equus Iudit famulos hinc inde sequentes, Saepe hic dissimulans , atque illic improbus haeret ,

Perque viam Oblatas interdum pascitur herbas. Ast ubi jam videt instantes, elabitur, alteque Emicat, et spatia transmittit maxima campi. Quam speciem expertus necquicquam ubi denique sensit

137쪽

III Nostis atrox, abiit victusque , DE que reliquit: Cui volucres centum pluma pernice ministri Astabant missu genitoris, opemque serebant. Si vero caussas odiorum, ac semiua quaeris Tantorum , cur gens omnis opponitur uviIIaec norint ipsi. certe non talia gessit , Quae capto affingunt odiis crudelibus acti. Non homines inter magis est assabilis alter , Non pietate prior e venia complectitur Omnes .

Hostis , civis ei nullo discrimine habentur. Multi impune ideo digna atque indigna serenti

Objecere, Omnes nutu quum perdere Posset . Sera olim quum Sidoniam sub noeis per oram Ferret iter sessus, nos parva exclusit ab urbe Gens sera, nec tecto ost dignata Heroa precantem. Nos igitur tristes supremum orare parentem Aspiceret caelo, nec gnatum serret inultum rSed populum immitem caelesti protinus igni

Corriperet , subitis et inhospita moenia flammis.

Non tulit, ac verbis nos indignatus amaris Increpuit, potiusque urbem miseratus iniquam est. Saepe etiam auctores scelerum haud ignarus adibat, Infamesque domos , scelerataque tecta subibat, Quo moniti exuerent fastus, moresque sinistros, Et secum inciperent paullatim assuescere Tecto . Sic Μatthaeus, agri dives sic noster et ipse est Zacchaeus, centumque alii ad meliora vocati .

Nec tamen , id saceret dum creber , defuit olim Qui salii ratus incautum, pro crimine magno Objiceret, quod non sugeret contagia dira .

138쪽

Ipse sed, ut medicam veluti languentibus aeria Ferret opem, totam quaerebat sponte Per urbem, Sicubi mortales mentem caligine pressi ,

Quos nocte .riperet bonus, ad lucemque voearet, In tenebris caeco miseratus pectore voIvi.

Id superis, superum id magno cordi esse parenti, Seque ideo claro missum memorabat olympo . Insuper et caelum compleret quanta docebat Laetitia, aetherei quanto gens ineola regni Acciperet plausu, siquis mortalibus oris Inventor scelerum, atque pii contemtor, et aequi Iustitiam colere inciperet, rectumque tueri. Sicut ovem incautus pastor qui e millibus unam Amisit sera oblitam decedere nocti Cum gregibus, ubi per rupes, perque aspera tristis Quaesivit dumeta diu loca cuneta volutis Convisens oculis , demum si sorte reposta Pascentem valle invenit, subito arripit illam , Sublatamque humero stabulis laetissimus insert.

Intranti dulces occurrunt oscula nati Praeripere, et redueem plausu domus excipit omnis.

Iccirco neque colloquiis muliebribus Heros Abstinuit , nuperque legens Samaritidos orae Rura suh antiquis Sicharastae moenibus urbis, Viderat ad sentem venientem ut sorte puellam, Imploravit aquam supplex, putealiaque hausit Μunera, qui pelago, qui fluminibusque sonoris Imperat , et vastum largis rigat imbribus orbem . Cujus ad imperium populis sitientibus olim Delicuit rupes , atque undis plurima maxit.

139쪽

2 Soereti nos interea mirarier omnes rIpso sed admonitam , atque ultro eo missa satentem In lucem e tenebris , altaque e nocte vocubat. Saepe illi pueros, aevo et florente puellas Flore comam presso , et molli fronde revinctos Summisere piae, metuunt dum cuncta, parentes; Quo teneris animis pulchrae irtutis amorem Insereret, stimulisque rudes impleret honestis. Impubem turbam affatus placido ore monebat , Lustrabatque manu , ne Carmina dira nocerent, Neve ulla insernis premeret vis edita ab oris. Quin etiam elatos animo super omnia acerbis Urgebat dictis , rebusque exempla reliquit. Μecum olim socii, absentem dum quaerimus illum Tendebant , sessique via consedimus Omnes Speluncae ante sores, densis quam plurima opacat Frondibus , et flexu ramorum protegit ulmus . Multum hic inter nos quaerentes vana moramur , Quis nostrum foret e numero praestantior omni, Dilectusve ipsi magis , acceptusve magiStro .

Μira loquar nos ut primum ipse in limine vidit,

Haesit acerba tuens, iterumque, iterumque rogavit Quis sermo foret , aut quaenam certamina nobis . Nos contra taciti nihil hiscere , dum piget ora ncs Verborum memores, suerant quae Plurima vana. Tum subito ostendens puerum, eui mollibua annis Laudis adhuc erat, et tumidi mens nescia natus, Nulli sas, inquit, superum aspirare beatis Conciliis, si non fastus dediscat inanes , Et penitus simae exuerit contemtor amorem ,

140쪽

CHRISTI ADORI 28 Ceu puer hic nullam suspirat pectore Iaudem . Non aliter caelum pateat . Prius aequore salso Esse queant nubes, aut pisces vivere in arvis , Arboris aut stirpes frondescere in aetheris oris .

Horret adhuc animus, mihi quum, fratrique poposci

Illum praecipuos frustra pia mater honoresῆScilitet aethera superi genitoris ut aula Caelicolum in medio celsa quum sede sederet Subnixus , propior nostrum resideret uterque Dextram alter juxta amplexus, laevae alter inhaerens Extemplo gravis ille, obtutuque asper acerbo Noth matrem quid enim mater pietate merebat Sed nos, qui vauo ignaram summissimus astu, Corripuit meritos verbis haud mollibus urgetis e Usque DEUM premere elatos, langeque superbos Averti ,t quos famae agitat, laudumque cupido.

Ipse ideo haud impar genitori quum sit, et illa

Quae pater, aeque eadem Possit, tamen ora canentuu

Saepe sibi laudes genitorem vertit in ipsum , Nil se audere hominem supra consessus , ab alto Ni pater omnipotens vires aspiret Olympo . Iccirco gavibu morbis quemcumque levasset, Plerumque edixit, ne iactum proderet usquam. Quove suas tegeret Vires, quum tabida posset Ulcera corporibus solo depellere nutu , Aegros saepe tamen medicas legabat ad undas,

Ut vitium exuerent Omne auxiliaris aquae vi.

Quid reseram , quot eum populi , quot moenibus urbe

optavere sibi, et voluere imponere regem Μitte utes trabeam, Sceptrumque, Sacramque tiaram