장음표시 사용
171쪽
Olim immane nefas caelo crudeliter orsis , Dum senstra aspirant sceptris felicis olrrupi
Immemores, victique animis, et vana tumentes.
Quos ipsi contra steterant meliora sequuti, Aetereque expulerant certamine debellatos. Quam pugnam in soribus quondam caelarat abenis Artificum manus, atque Operoso impresserat auro. Cernere erat liquidas caeli pendere per auras Hinc acies , atque hinc acies certamen adortas, Nunc huc, nunc illuc ultro, ei troque volare, Aetlieraque in medio venientibus obscurari Missilibus . iam iam eertari Comminus armis , Niseerique acies, et jam, queis spicula deerant, Crinibus implicuere manus hostilibus uncas , Suspensosque comis circum per inane rotabant. Jamque hos paullatim concedere, desuper illos Urgere aspicias , donec toto aethere versi , Palantesque fugae simul hostes terga dedere Praecipiti assimiles nimbo, atque Proeacibus Austris . Nam Pater omnipotens armatus fulmine dextram Deturbabat agens, flammisque sequacibus arce Siderea. excussos Erebi domus atra recepit. Pugnae igitur snperi admoniti , veterisque trophaei Aetheris ardebant fractis erumpere portis . Iamque adeo evussent omnes , terrisque Potiti
Sontem incendissent oram , jamque urbi aus igni Correptis , Iudaea nocens , Commissa luisses , Ni pater altitonans stellanti nixus Olympo ι Μοtus enim tanto subito flagrante tumultu COOpta redargueret, verbisque inhiberet acerbis
172쪽
Bellum importunum cunctis haud mollia mandans . Nam circumspiciens sibi centum astare ministras Virgineas volucrum humana sub imagine formas Hinc, atque hine videt, et nutum observare paratas Quarum quae placido mitis Clementia vultu est , Eligitur numero ex omni, cui talia mandete Vade, ait, et volucri per caelum labere curru. Fratribus haec ser dicta tuis r non aetheris illis , Non illis vasti commissas orbis habenas, Ut ferro injussas meditantes edere pugnas
Omne ausint miscere meo sine Numine caelum , Terramque, et tantos animis accendere motus .
Considant, positisque adsint huc ocius armis. Dixerat . illa viam raptim secat alite curru, Et patris ingentes passim deuuntiat iras, Ni redeant, positisque quiescant protinus armis. Addunt se comites Pietas, Paxque aureae it una
Spesque, Fidesque, piique parens placidissima Amoris.
Omnibus in manibus rami canentis olivae . Quaque egere viam, videas procul ilicet arma Projicere, et studiis cunctos mitescero versis . Iamque in conspectu positis exercitus armis
Regis adest, dicto parentes, sede locarunt ordine se se, quisque sua , Pariterque quierunt Hic tunc nimbi potens genitor Circumtulit ora Ter torquens illustre caput, ter cardine moto Terribilem increpuit sonitum. dein sarier insite Quae , superi, vetitum contra haec insania ferri PQuo mitis quia ne auxilio subsistere nostro Non que t ille, meae aut sint seactae denique vires
173쪽
16r Ne saevite animis, atque hanc deponite euram; Quandoquidem haud fert haec nostro sine Numine na- Scitis enim, ut moriens crimen commune refellat. tus; Sic generi humano clausum stat pandere OlymPum . Illum ideo duros volui exercere labores , Atque agere in terris extrema per omnia vitam Finibus exactum cunctis, inopem, Omnium egentem. Iamque ad supremum ventnm. manet exitus illum Ilic hodie gravis insontem irrevoeabile letum ;Et morti caput ipse sua sponte obvius offert. Nunc autem subito visu horruit, et timor illi Confusam eripuit leti ipso in limine mentom. Quippe, DEUM velut exutus, mortalis , inermis Bestitit , et telis mansit violabile corpus , Nil alitor vis divinos valuisset in artus Ulla hominum, et cunctis foret impenetrabilis armis Non adeo vires , non Parva potentia nostra , Ut nequeam, si versa retro sententia, natum Eripere in modio versantem turbine leti . Contra illum insurgant omnes , ab origine rerum Quidquid ubique hominum natum, extinctumque Pqr ae Non ita me experta est Babylon, ubi ad astra gi- vum.
Teutaverct vias educta turre sub auras . gante Et poterant magnos manibus divellere montes. Nunc etiam sumant praefractae fulmine turres . . Ut nimborum acies , tempestatumque quie ea ut, Quae vastum Tapiant convulsum a cardine muudum, isse mann terras gnaterem , caelum omne cierem Diluvio cuncta involvens . me me ignibus atris
unc nunc ascinctum, teloque tricuspide dextram
174쪽
cuRISTI AD OS Armatum, mortale gΗnus saevire videret,
Hunc difflare globum, haec passim metere agmina ferro.
At sinite , adveniet neque enim mora longior urbi
Tempus ei, frustra hunc quum magno Optaverit emtum Haud tetigisse , genus cui ducitur aethere ab alto . Sic ait, et moto tremefecit vertice mundum, Terrifico quatiens tonitru caelestia templa . Continuo superum furor acer , et ira quievit . Prosequitur tantum votis chorus omnis anticis , Atque DEUM e summo taciti miserantur Olympo . Sicut, ubi inclusi semis vacuo aequore Campi Pro laude, ac decore accensi certamina miscent Inter se aequatis iuvenes duo comminus armis ,
Hinc spectat procul, atque hinc circumfusa juventust Tum si sorte alter minus, ac minus utilis, ore Palluit, aut terra cecidit deceptus iniqua , Consurgant si di aequales , studiisque sequantur . Quam vellent, nisi pacta vetent, succurrere amico lStant aegri, et Casum longe exsecrantur acerbum .
Haud secus indefensus, inermis restitit IIeros. Illum nudum humeros, nudum omne a vertice Corpus, Directum longo malo, applicuere surentes. Nuda dehinc tecidunt transverso brachia ligno , Diversaque ambas assigunt cuspide palmas Hinc, atque hinc. mucrone pedes terebrantur eodem Confixi largum inariat de stipite flumen .
Instant vi multa . serro ardua Sobora adactoi
Dant gemitum. reboat diro stridore supinus Mons circum ingeminans, ictusque resultat imago, Tum supra caput et nomen , patriamque, uecisque
175쪽
Inscripsere notis variis ici stipite caussam . Dextra autem, laevaque duos gemina arbore fixos Addiderant socios , quos ob commissa merentes Leges supplicium ad iustum , poenamque vocabatit. Verum ipsum amborum in medio longe altius arbos Extulerat, vel ψti scelerum exhortator, et auctor, Aut furiis foret ante alios immanior Omnes .
Infelix Solyma , infelix Iudaea propago
Ultro infesta piis , non ipsis vatibus aequa , Haec digna hospitia , has sedesque, torosque parastICaelicoldm regi ' hos socios, hunc addis honorem, Qui mortale genus propter delapsus olympo Sponte sub humana lustravit imagine terras 'Bie genus ipse tuum Phariis eduxit ab oris , Et pedibus salsas dans ire impune Per undas , Μarmoreum tibi stravit iter, pontumque dixemit. Idem etiam te caelesti dape Pavit euntem
.Per deserta tuos miseratus vasta labores.
Hujus ope hausisti dulcem de caute liquorem , Quum procul et sontes, et liquida flumina abessent. Hic te posthabitis aliis longe omnibus unam Gentibus elegit, meritis quam ad sidera ferret, Μuneribusque suis sublimi aequaret olImpo . Promeritum his cumulas donis 3 haec digna rependis.
Non vatum voces, non te miracula rerum
Ulla movent, aut non praesentia Numina sontis 'Cui umquam scelerum auctori tam dira Parasti Supplicia Z aut usquam quis tam crudeliter hosti Acceptus tales luit alter corpore poenas 3
176쪽
Versi omnes observabant, quae sunere in ipso Signa darct, quae spes, aut quae siducia victo. Ille autem tacitus iamdudum cuDcta serebat,
Iinmotusque . decor roseo nondum omnis ab ore Cessit. adhuc oculis divinum est cernerct honorem . Tantum respersusque genas , pallentiaque ora Humectat cruor , et mixto cum pulvere sudor
Plurimus , insectique rubent in sanguine dentes. Qualis , qui modo caerulea perfusus in unda Lucifer astrifero radios spargebat olJmpo , Si mundi species violetur clara sereni , Et subita incipiat caelum pallescere nube, Nondum omne occuluit iubar, obtusaque nitescit Pulcher adhuc iacie , et nimbo tralucet in atro.
Interea matris, quam magnam nuper ad urbem Traxerat incertus rumor , certissimus aures Nuntius implevit, natum extra moenia duci,
Ad mortemque rapi captum, insidiisque subactum. Palluit infelix , mediisque in vocibus artus Diriguit . licet haec patris sciat omnia certo
Consilio fieri , atque ipsius Numinc nati ,
Altius ingenti tamen exsuperante dolore Cuncta oblita ruit. resonant plangoribus aedes Femineis. Dustra lacrimantem, et acerba gementem Solantur sidae comites . jamque illa per urbem Atque huc, atque illuc errat, tristemque requirit Indefessa locum . nunc laic , nunc haesitat illic Vestigans oculis, atque auribus omnia captans, Sicubi concursum, voces aut hauriat ullas. Ac veluti pastu rediens ubi vespere cerva
177쪽
Montibus ex altis ad nota cubilia , foetus
Jamdudum teneri memor, Omnem sanguiue circum Sparsam cernit humum, catulos nec conspicit usquam, Continuo Iustrans oculis nemus omne peragrat
Cum gemitu , tum siqua lupi , siqua illa leonis Baptoris signa in triviis couspexerit, illac Insequitur tota observans vestigia silva , Perque viam passim linquit pede signa bisulcor Haud aliter , simul atque jugo prospexit in alto Collis oliviferi, late qui maximus urbi Incubat, ingentem concursum , et Iucida ciTcum Spiculaque, clipeosque, et fulgentes equitatus ,
Per medios ruit, et cursum extra moenia torquet.
Illam porticibus spectant, altisque senestris Effusae matres, longe et miseratitur euntem . Iamque hos, iamque ruens cursu praevertitur illos, Ungula crebra licet volucrum proculcet equorum. Addunt su flenti comites, pariterque sequuutur Fidus Ioannes cum matre; atque innuba Μartha, Et soror, et Salome, et coniux aegra Cleophae , Cuncta atro pariter velatae tempora amicta . Εece autem videt insando iam proxima monti Erectamque trabem, et scalas. defix que sigαα. Quamvis nescit adhuc, quae siut ea robora porro, Horruit illa tamen metuens, et pectus honestum Terque, quaterque manu tundeus, pectusque, caput-Hei mihi nescio quid moles , atque illa minatur que,
IIachina triste, inquit. gentis scio acerba furentis Circumfusa odia , et genus undique Iudaeoru Iaindudum nobis iustusum exposccre Poenas .
178쪽
166 CHRIATIA DOs Hoc erat, hoc tota insomnis quod nocte videbar Cernere signum, olim Isacidae quo summa notarunt Limina, quisqne suum , laso agni rite per aedes Sanguine , post longa exsilia , indignosque laborea Niliacis moniti furtim decedere terris . Haec memorans simul ibat. 'eam siue more ruentem , Rumpentemque aditus per tela, per agmina densa Bejiciunt clypeorum objectu , et longius arcent. Iam magis , atque magis non vani signa timoris Clarescunt , propiusque in vertice conspicitur Crux , Ingens , in sabricata, et iniquis aspera nodis . Ut vero informi mulc atum lanere natum , Assixumque trabi media iam in morte teneri Aspexit coram inselix, ut vidit ahena Cuspide trajectas Palmas, palmasque, Pedesque Vulnificisque genas , foedata quo tempora sertis ,
Squalentem ut barbam, turpatum ut sanguine crinem, Dejeetosque oculos dura iam in morte natantes, Inque humerum lapsos vultus, morientiaque Ora , Alpino stetit ut cautes ita Vertice surgens, Quam neque concutiunt venti, neque saeva trisulco
Fulmine vis caeli, assiduus neque diluit imber, Hispida , cana gelu , lovgoque immobilis aevo . Ipsi illam montes , ipsa illam flumina longe
Videre ingentem sessae miserata dolorem ;Εque sacro aercae lacrimarunt vertice eedri .
Filius ac postquam pinu conspexit ab alta Dilectam genitricem , animi miseratus , in illa , Ut potuit, subito morientia lumina fixit Semianimis , dulcemque oculis respoudit amorem.
179쪽
Mox sic exsanguem visu, victamque dolore Altari extremum , curasque avertere dictis rHactenus, o mulier, stetimus . non te tamen apgram Tautus edat tacite dolou . haud sine mente pareutis Haec serimus, solo qui temperat omnia nutri.
Ille tibi pro nato admotum nam sorte parenti Vidit Ioannem lacrimantum, et multa gementem
Semper erit. juvenem mox idem assatur amicum t 3 Haec tibi erit genitrix. oro, tutare relictam
Tu Saltem , et matris serva Communis amorem.
His dictis lacrimas perculsis mentibus hostes Noli ipsi tenuere . ferae ingemuere e OhOTtus . Hic demum matri rediit vox faucibus aegrae , Ingentemque dedit gemitum . tum robora largo
Tristis , inexpletum lacrimans lavit humida flutu ,
Et tales amplexa trabem dabat ore querelas e Nam quem te miserae matri, pulcherrime aeorum Nate, resers taliti' voluisti occumbere icto Nec tibi noster amor subiit , ne funera adires Talia, ne culpam alterius hac morte piares, Et letale dares miserae sub pectore vulnus ZHeu quem te, nate, aspicio I tua ne illa aerena Luce magis facies aspectu grata 3 tui ne 'Illi oculi 3 qnae tam scelerata insania tantum H Ausa nefas heu quam nato mutatus ab illo, et Cui nuper manus impubis, omuisque juveutus Occurrit sestam venienti laeta per urbem , Perque viam, ut regi, velamina picturata, Arboreasque solo frondes, et Olentia serta ita Sab pedibus stravera , Dxuri orancs voce fatentes '
180쪽
168 cΗRIsTIADOs Ilis exornatum gemmis, hoc murice cerno At non certe olim praepes demissus olffmpo Nuntius haec pavidae dederat promissa puellae. Sic una ante alias felix ego , sic e o caeli μIncedo regina. mea est haec gloria magna , Hic meus altus honos . quo reges munera Opima obtulerunt mihi post partus 3 quo carmina laeta Caelestes cecinere chori, si me ista manebat Sors tameta , et vitam cladem hanc visura trahebam
Felices illae, natos quibus impius hausit Insontes regis sutor ipso in limine vitae , Dum tibi vana timens lanus molitur acerbum. Ut cuperem te diluvio cecidisse sub illo lHos hos horribili monitu trepidantia corda Terrificans senior Iuctus sperare jubebat, Et cecinit sere , quum pectus mihi sgeret ensis.
Nunc alte mucro , nunc alte vulnus adactum .
Saltem huc serte oculos vos o quicumque tenetis Hac iter , et comitem dulci me reddite nato , Quando nulla mihi superaut solatia vitae, Atque meo maior nusquam dolor. addite me me Huic etiam , siqua est Pietas , et sigite trunco .
Aut vos o montesque seri, quaeque ardua ceruo Μe supra Dotidere cacumina, parcite quaeso Vos saltem. vos O nostro exsaturata dolore Respicite , et miserae tandem succurrite matri . Nunc nunc praecipiti casu convulsa repente Ita me unam ruite , ct tantos finite labores .
Nos virgo , atque alios dabat ore miserrima fletus φNec coinives possunt siuntem illaru abducere sidas,