장음표시 사용
81쪽
iri et iis superficie interna plicas, minus vero quam in ho,
5 In testinum coecum in animalibus quoad ongitudinem et diametrum valde mutabile et inconstans cernitur. In quibusdam herbilioris c. g. glire sculento prorsus desideratur, , et in norintillis carniuoris. In aliis longissimum obseruatur, e g. in lep.re timid' 'et cuniculo. In a mota capetis maiori intestino coeco alia parua adhaerent Θ).PLirimis auibus duo stitit coeca, et in nonnullis tantum carniuori desunt In nostris animalibus equus coecum habet amplissim uni, et cariis minimum. In multis animolibus et hornine cybalorum formatio in coeco incipere so- Iet quod in quo non accidit, et excrementa in statu fluido obseruantur. Sue excepto, in loco ubi intestinum tenue in crasi iam transit, nullam veram coli valvulam obseruabis, sed solas, uti in pyloro, plicas cana leni angustantes. In reliquis animalibus praetex equum transitus, coeco in colon liber est, qui ero in hoc valde contractus cernitur. Cur hic aditus angustus Num ad retardandum celeriorem faeculam in colon asJuxum In quo colon muneri, ab eo
aliorum animalium discedenti praeesse videtur, in quibus destinatum est, chyli residuum a tenui relictum absorbere,
μ' duabus partibus constat, aliora ampla iure coeci nomen fera, et V longa altera rotunda ' quoque longa, du'riuscula crassior et glandulosa processus vermi formis speciem
82쪽
et praecipue sum receptaculi explere, ad In D tilia retinondae paullatim extrudenda. Quare in hoc viscere ah sorbilo ipsa pleminique cessat Excrementa in aliis solidiota, in oueco equino liquidissima reperiuntur. Qi e quidem maior liquendi indoles e duplici causa proficisci videtur, dum partim interna coeci superficies maiorem humorum aquosorum copian prodat, partim alimenta ipsa celeriori cursu intestinum tenue Peruagentur. Dum excrement liquida colon transmigrent, pedetentim spissiora fiunt, unde app re absorptionem in colo magni ess momenti, et validiorem quam in aliis animalibu . Et insignis glandularum conglobatarum multitudo, quae per me soc0lon equinum undecunque inmaturi, quana in aliis copia disseminata sunt fortiorem absorptionem egregie demonstrant. Igitur aditus ad colori
hanc b causana a natura angustus actias est, ut excrementa resoluta lente intrent, ento deinde gradi colori Ercurrant,
et materiae alibilis absorptio prorsus absoluatur; i Iaxe in intestino recto scybalorum formatio primuri inceptat, institis iam citius exorsa. 6 Colon in nostris animetibus diuersa ratione in Onspectum venit. Cuius longitudo valde variat. In ruminantibus longissimum est, in reliquis longitudo ita decrescit, ut in an breuissimum euadat. In quo maxima, tertio si rhi eXcepi', coli pars multas format cellulas, quae in
pecore ob ligaria entorum defectu 111 plane deficiunt. In colo Gillo minoxes et depressae apparent, in cane vero nullae. Num quod emolumentum adferat haec si ructura cellularis, ' Hi ctiam in felesti'. in lupo af, hi ena' , lync 1 3 leone 3 6 eis.
83쪽
in altero animali, quae alteri denegata est In quo, quod an inia herbivorum est, cellulas praesentes, in pecore haud nilnus herbilior absentes, videmus. Num causa in eo laxeat, quod Xcrenient ubi duriora liminantur, in coli cellulis retineantur, et plus humorum absorptione amittant, et vice versa cellulae linus utiles sint, ubi eXcrem tinta liquidiora uacuantur Carniuora hisce prorsus carere possunt, dum alimenta in intestino tenui lateria nutriente iam priuantur, in ingressu, in crassum spissiora apparent, et versus an orificium duritiem quandam, assumunt. Si igitux crassum eadem esset indole et longitudine, ut in herbi uoris, excrementa tantam absque ubi duritiem obtinerent, ut nullo modo elici possent.
g. XXXV. Iam ad comparationem heyatis, clienis et Mancreatis
Excepto ventriculo et tractu intestinorum 1 omnibus animalibus, tum quadrupedibus turri auibus et piscibus iecur ossendimus, unde elucescit, item ab eo secretam lis quidum alimentis digerendis maxime necessarium si e Neo minus reporimus hepar omnium Viscerum longe ponderosissimum. In nostris animalibus huius pondus ita se habuit '
unde apparet, iecinoris pondus, s cumie totius animalit*' Elem pha s. om. VI, P. Sy.
84쪽
compares liaud parum in quadam proportione esse. De tulanimaduertimus, in animalibus hepar vario modo dissilum csse, et plures vel minores Obos prodere. Ilae diuolsae sis ura in secornendam bilem haud magnam vim exserere et moti ius hepar in iis animalibus, quae celeriter cui suant et inter currendum partem corporis posticam antrorsum proiiciunt magis obulatum apparer videatur, ut reliquis visceribus facile cedere possit. Quare hepar in cane, lepore, ni uribus V attis aliisque magis fissum obseruatur. Memoratu dignum est, in aliis animalibus vesiculam felleam , periri, quae in aliis deficit Sic in equo abest, aliaque linius defectus exempla Ill. A an collegit β). Nonne exinde appareat, bilem ab hepat equino iam perfectiorem
secerni, nec proprio receptaculo egere, ut magis concentrintur, maioremque vim accipiat δΙI SPICH.
Hoc viscus in quadrupedibus cernitur, bi hepar adest In iis lienis pondus cum eo hepatis quodammodo in pro-pbi lioli est , quare in nostris animalibus d itientem proportionem deprehendimus. In quo pondus fuit libe , in kco e 1 ad 4 iri suere uno. in cane et drachm. inhoriine' laetiti duri HALLi,vivt 6ι 46tv c. Attamen I1onis et opitis 'tuta inbii ii iiiiii pondus ita variant, ut certi
IIo viscus' occurrit in omnibus quadrupedibus,' et inadibus , ubi subitid duplex apparet. Naxia pancreatis figura
85쪽
ad succi pancreatici secresionem I con erre videtur, quae potius a duodeni curuaturis pendet. In niuiris aninialibus ductus pancreaticus sonplex est, ut in pecore, ve, mure, in aliis duplex, in cane, equo, auibus q). In quo pon
dus 1 nc. In homine teste Haltero ,1 - unc. 9. XXXVI.
Λnimalibus herbilioris, carniuoris et omnivoris inter os collatis, ex hac conaparatione redundat, grauia et peculiaria in tractus intestinorurn structura discrimina exsistere, minora in reliquorum compage, succos pro cibis digerendis tantum offerentium. Quae tamen non inter herbi uororum solum et carniuororum intestina, sed inter ea etiam herbivororum ipsa deprehenduntur. Nonne exinde concludere licet, herbas
vario modo degeri posse, variasque desse digerendi facuItates ' Quod quidem excrementorum adspectus probare videtur. Quantum scybala equina differunt ab iis pecoris, quoad formam, colorem, Odorem et pisiitudinem Aulum excrementa vi et piscium ab aliis valde secedunt. Nonne haecos perta uni sentencla proposita congri Lant Priamuis nonnulli non sine veritatis specie contendant, quodcunquo animal ob peculiarem intestinorum structuram propriis alimentis adstringi tamen expertum, quod cuiuslibet animalis canalis alimenta proprio modo mutandi via habent, illorum sententiam uertere videtur quin immo experientia huiccissensum denegat, viri montixat, arumalia consuetudine
86쪽
coacta, sinitim pabulam relinquere, et alimenta deuorare, quae canalis cibarii ructurae eiusque viribus non congrua, quin immo visce prorsus opposita suspicari possis. Nona tuli a Xempla, ut dicta firmemus, hic proponimiis. Animalia non ruminantia carnibus adfuescere possunt, et memoratu simul digraum est, ea quoque carnem herbis praeferre. ΛΑΜ EARNE 7 covinae morat, castores mansuetos dona atos carnibus frui. ADIANI refert Herotas LGedrusios Ana est, tanquam foenum pisces equis edendos obiicere Celtas etiam audio boves et equos piscibus alere, et nonnulli quoque testantur, Macedones et Lydos piscibus equos suos pascere, ac ninitrum oues Lydiae et Macedoniae ex iisdem pinguescere dicuntur.' GEORGI ' narrat equin fuisse carniuorum , ostrea edulas comedentem. Eadem a tione gallinae araneos insecta lumbricos et axnem concisam
Altera ex parte ruminantia herbi contenta videmus, quae tamen vel fame incitata, Vel hominum vi Licus sita carni adsuescunt. Ita narrat STRABO J apud Garamantes uescarne et lacte mitriuntur, praesextilia in locis Aethiopiae vicinis. V Deinde Marcus Polo in prouincia dei equi, boves, cameli atque oues vescuntu piscibuS, qui quotidianus.
87쪽
75 illormia sunt cibus, quum illic ob immen um calorem ieibae
ct frunienta e terra haberi non possint. Hos pisces siccant. et sertiant, atque per tot itan annum animalibus edendis .in buli loco proponunt Vescuntur autem niuialia libentius lesiccatis piscibus quam recentibiis. Ita monet I 'VILLI CN a)ipse meis oculis stuperiori anno sub autumno et pecora et
armenta in canis is locustis saginari vidi. In Sibiri praeci-pti ochotah, ut narrat AvER pecus piscibus vescitur, quos lit, entius quani foenum comedit β). Ego ipse scio, Nor egiae pecus ossibus et piscium spinis pasci. Ast vice versa experientia docet, carniuora vegetabilibus insuescere posse. Sic nauigatores V narrant, canes in Insula Orahet te fructibus fili; quin hini uvis, pyris et malis Ibvitam sustentant, .et pane, quod quisque quotidie obseruat Felis leguminibus et pane Vescitur. Qia quoque amitiora egetabilibus absqud dubio insuescerent, si illa domaremus, iisque ut animalia domestica
Nihilominus in hac classe omittendum non est, eo elabilia prius, quam animalia hisce Vescantur, praeparanda esse,
lia apud Tartaros hist de Chinois. p. a. circa Mascate
88쪽
et Iera herbasqxie, ab iis raro vel inquam cruda deuorari,
a quod ventriculi structura etiam vetare videtur. Homo ut ii imal onmiuorum censetur, qui per omnem terrarum orbem quasi diffusus et explicatus, sub quocunque coelo vitam sustentat, et alimentis, quae sui apta quaecunque regio porxigit, proniis cu vescitur ' Egregiis, quos regiones calidiores offerunt, fructibus magis quam carne Oblectatur, et sub coelo frigidiori, incrementum et vegetationem lupprina ente, carnibus magis utitur. Vel comedat mu-xas carnes f), vel mera olera '), vel alimenta in utroque Parata, recte semper valet, et saluus vivit. Quare nonnulli contendunt, hominis organa digerentia ea esse indole, ut quoad structuram inter herbiaOra et carniuora medium te
89쪽
neant, quin inamo e si ictura herbi uoris similior sequi lioniinem ad vegetabilia magis quam ad camae compelli U. Primimi lentitim si mictu am illi respicitis. In herbi votas
densium molarium Orona plana, iii Camilioris magis a CCH- minata cernitur. Ciam hominis moJares iis herbio ororum smailiores sit, ex lac itido I concludunt, hortiinem ad dia tam vegetabilem propensiorem esse. si homo moJaribus acutis non eget ad masticandas carnes etiam crudas carni-Voris vero natura idcirco acutiores donauit, vi Isa iri hingere et contundere possint. Num auibus carniuoris sim dentes ni OIares acuti Clariss HALLE 'I ii qiiit: dentes cum equo conueniunt, cum cantatos paucos, Plures molares homo habeat, tricuspides vero, quales carnitiora animalia nullos. Non adeo natus esse ad ossa dentibus confringenda, nempe non esse rapa animal. V Quod homini etiam non opus est, qui mente sana praeditus, alimenta carnosis, ut necet, parare et Compinnere potest. Et ex dentium humanorum oriana luculenter apparet, hominem pro duplici victu esse destinatum AE R . Porro ad stabiliendam omini sententiam ventriculus in medium profertur. Ill HALLEn ' dicit Ventriculus etiam in quo herbilior humani est similis, tum ira porco: ex sua
90쪽
natura radicibiis et hii clibi is arborum ri: nti.' Si quis vero ventriculum quianun attento animo dissecuerit, magnum inter illum et uianimum discrimen certe reperit, et conuictus erit, talem comparationem Hillo Diodo admitti posse. Logas Naeso descriptionem supra dictaria, et Compares utrumque ventriculum, discrimina incirimi momenti reperies. Neque compsa alio Cum ventriculo uiuo locum habet, uia su perficies triusque interni valde n se discrepet. Multo magis comparationem inter humaniam et Caninum aliorum ille animalium carniuororum ventriculum Concedimus. In utro- ue , etiamsi lavri a Vari ex , nequali apparet si ructura, quae diaetam animalem magis in uult. Neque deo te neque Ventriaulus argiarint, hominent ve-oetabilia carnibus praeferre. Sed ii intestina contenti lemur, imulta rethera simillia quoad structura in inter liominem et herbitiora deprehendimus. Hic IO non rephlguainta S, Organuhominis digerentia medium tenere contenduntes. Nam rum . nini aduertimia di Scrimen inter intestinum tenue ei cras una, vir iraque LeriiUS apparet, quani in herbilioris , et
Ionixius, Marini iri carniuOxis. Ast comparatio ista ulterius prosequi nefas est. Ill HALLE dicit carninoris coecum intestinum breue et caritima , herbivoris Plerumque Ongima sit, et grande. Sed supra iam monuimus, coccum quoad longitudinem in variis animalibu tum Carnitioris, tum herbitioris alde mutari, quin immo in utraque classi desiderari; binparatio itaque locum non habet. Neque coli cellulae probant, ani-