De charlataneria eruditorum declamationes duae

21쪽

ERUDITORUM.

Ram egit Cornelius, stipersedere se posse

ratus apologia pro uo dramate conserubenda, quod, si vel vicesim repraesent tur, vidisse nemi poeniteret. Etenim mira res est plausias,o, ut in dramate pe sistamus, dissiculter admodum cognos tur, utrum plus valeat ad concilia ima plausit spectati cujusdam viri, atque adeo ipsius Principis, autoritas, ani conditae plebis judicium davor minu

Murire aras ne edis augus, quipossie fers. Eemsibe occidit popuiartiari Iuv. s t. m. Neque tamen id nudiustertius demum obtinuisse, I culentus pariterin expertus testis est, praeter Graecos, oratori nostro laudatos, ipse Terentius. Hui enim etsi, Λfranio judice, ομmum dices quempiam s cyra tamen ejusdem, quae scipionibus quidem aequantis arbitris i ita se probaverat, ut Valgius eam non minus a reli quas quinque ipsi Africano Victori tribueret,ipserit, bis nihilosecius populo displieuit, vix tertiis tandem Megalensibus admissa est. THEM. Facillimum hie esset, varia ex recentioribus e empla adjicere. Paue sane dantur Poetae drama ei, quibus hoe non usu venerit. Mois iusti non statim suis dramatibus populi gratiam sibi conciliavit utivitae ejus scriptor testatur. Quaena quaeso, hujus rei ratio fuit opera eruditorum Theatralia reliqui multum disserunt in eo, quod plausum quan

di que obtinent, antea contempta , cum contra alia quaeris eruditorum opera, semel spreta, continuo mi-

22쪽

satu,n ministis, Auditores, quod Macrobiusr

1l: fert de summo rincipe Iulio Caesare,

eum, etsi maxime faveret Laberio, cum Publio Syro insten contendenti, quem nimirum quingentis millibus invitaverat Romam, non potuisse tamen prohibere, quo minus populus favorem in Pulatum Verteret, eoque his Laberium verbis suis se allocutum: Favonte tibi me victus es, Laberi, a

Syro.

Nec ignoravit lepidissimusGallorum Μ i. a. terius, quantum etiam vulgo placuita Μotiere juvet, quippe qui Comoedias suas, ante,

P. σε. quam ilio, quod ab orbe erudito semel latum est. Loquor

hie de sententia tantum damnatoria non enim ne- sebc, mulios sepelibros, primo quidem cum applausu exceptos tempore autem exiguum eorundem pretium detegente, ad institores relegatos esse. Qua de re ηομleausat. lx. V. 33. seq.

Erat tempus, quo unusplaceb.it Cicero, nec eruditus habebatur, qui eum non ad superstitionem usque exprimeret suis scriptis. Sed jam plus satis deferbuit impetus iste. VAND.

V si placuis J Nee populi plausus tamen securua semper de pretio operis sceniet sponsor est Dudum o servatum est, vulgus s 'ius pessima quaevis in iisdem probasse, praeserendo ut plurimum ea,quae fidem axe dunt, mediocribus copinae rerum pauciisti dei

23쪽

ERUDITORUM.

quam Producerentur in theatrum pedis sequae praelegebat, 'uae minus illi arriderent, diligenter emendabat. Quamquam multum valuit aliquando ipsius

Regis Ludovici IV judicium: nam Ietheum idem olerius anno superioriis Culi

mi, ludiera tandem seriis de solidioribus stic Baiura

v. Asaia m. T. I. p. 76 seq. Quamobrem non male Horat ne judicia plebis moraremur, vetuit Sat. IX. LI. Naqueu ut mi ι- ιαν , labores.

Id m sentit de ia Motι in responsione ad undecimam Milavit animadversionem ad Longinum factam. Conserantur imprimis ea, quae dicta sunt ab eo inquatuor versiculos illos Poetae cel. Cornelia: Pleurea, Pisu re mes Ieux,re fondeassus eneau ere. qui tamen diu admirationi fuerant omnibus. Interim tamen negari nequit, dari quaedam scripta prorsus a iudicio plebis Feminarum praesertim pendentia. Mal branchius egregias hujus rei rationes suppediravit. Vid. Rachereb de Veri T. I L. II p.ra b. r. GALGP legebat Minus accurate locutus esse viderea

orator noster. Non omnia dramata suae ancillae praeis

legebat olerius, immo ne integra quidem, si rimaret fides habenda est , in margine citato. sit mia me, inquit in vita oleriana p. 68, que urin il uisit, γε queia uescene ritis P pis de Spectareur tammele amiser ilia liseit a se Ser anta ρο- ων sese an se rei toti e Non igitur nisi scenas quasdam praelege bat servae, immo Husinodi tantum scenas, quas populi genio accommodatas esse volebat. est ainst qu M a Mineris N in de Patolle asolent rauium. δε lire auun S anus es Osaran es a sti sistem composeo,

24쪽

culi septuagesimo rama, quod λαπι,-- με lem Vocat, prima H exhibuisset in Ana Q, Rem inconte, plerique fib. gidius judicabant, at, simulatque Rexit repraesentanam inestantissimum Pronuntiasset, nemo erat, qui velut ad nutum ipsius continuo non applauserit ambabus manibus. Ita & e divela parte unius quandoque importunus ocus optimis dramatibus nocuit quod de C riolano Tragoedia exquisitissima ab Ab suis i ta bam Galloin ille paucis abhinc annis De. omposita, constat. Mam cum is, qui

te persenam induerat Coriolani, in hano

v ni. sententiam serorem essetallocutus, num ' - --- , Sorer, Regis, Par-isquondam minii e turba spectantium nestio quissessivus homo exciamabat: ' per meam em, o meminerit, nec erastis memini; ex quo tanta subito inter spectato res orta obmurmuratio, ut nunquam

posthac instenam prodiret miser Cori lanus, quin derisiones omnium ac sibilos in seprovocaret. longus hice a iam

25쪽

ERUDITORUM.

dicampus foret, si per omni Veterum&nostri teri theatra vagari liberet Ipse ais a.

Imhylus, Vir magni ingenii, cum Tra.dit

medias populo dederit nonaginta, vix vi P scies octies vehut alii aiunt, decies ter vi- .cisse memoratur, cessitque iS tandem So-L. viii.

Phocii, quamvis lor aetate juniori, e lymindignabundus ad posteritatis judicium Proy ans, Telitris Athenis in Siciliam

emigravit inglorius Pindarus, quem uni ne mutari quidem quisquam poterat, te- , ste

hanc ab otioso quodani excogitatam ess I. GALL. SUMAE J Certum est, non nisi ex novitatis amor. prelatum esse sophoclem AEstbylo ν verum constat etiam meruisse eum successu temporis hane palmana mature satis sibi tributam. Conscripsit nimirum pluria. a insignis prorsas elegantiae dramata , multilinquo auxit Tragoediarum de s , Praeterea quoque oriano accurato judicioque omnes decessores suos multum su-paeavit. Huc apprime faciunt sequentes versiculi r

26쪽

xiati, ste Horatio cum auditores Thebanos O, i, nactus esset indoctos, quinquies carmine se superatum vidit a Corinna, quam porcam vocabat, ad proverbium γλ sui mi pam alludens. Ei ius conquestus est nostra etiam aetate tersissimus inter A

glos Poeta, Joannes Drydenius, ea ipsa dramata, quae Viris in hac arte exercita tissimis praelecta placuissent, postquam in scenam ducta fuissent, mussires admodum paucos vel nullos invenisse. meo

dees,

unis Egregie tamen docta fuit elegantissimo me versus composuit Femina haec. Ceterum Fonteneiativis nostri saeculi Pindarus, multo humaniores vetera illo. Nee ipsi quidem Corinna sua defuit, a qua vinceretur. Tantum autem abfuit ab aliorum Poetarum moribus, qui laudibus satiari nequeunt, virginemque vel maxime amabilem invidis oculis adspieiunt, quam primum eandem calamo inclarescere viderint ut potius gloriae sibi duxeriti boviseria nobili feminae praeis

rogativam concedere, nec de victoria cum eadem contendere voluerit. Immo constat, eum data opera quae

dam ex suis neglect lora paullo relicturum fuisse, si quid forte aemulae huic suae ad elegantiam carminis defuisset, nimirum ut teneri huic Muia tam gloriosae victoriae voluptatem relinqueret Vid. His de inari des ais Sapia aut Ara.lXIV p. in r33. I. GALM MMU nusios insenisse: J Neque vero haec Comiis eo saltem in spectaculis accidere selent quin plurimi homines in amplo hoc mundi Theatro mox hilarem induunt ludieramve personam, mox tristiore larva tecti incedunt. . Vulgus utique judicandi libertatem sibi vindicat: hi vero quummaximam hominum pQ u

tonstituat, de ingenio tamen atque judicio, ad μη

27쪽

dees taliorum exempla, qui cum leges theatri haberent perspectissimas, plausum

tamen extorquere spectitoribus nequaquam potuerunt. Quod cum animas verterent rudiores quidam dramatum auctores, nihil prius aut antiquius his erunt, quam ut risum sollicitarent, adeo ut Castelvetrus suo tempore ipsam Salu Rνmost

toris nostri sani fissimam passionem tam , I ' 'absurde atque indecenter testetur Romae

repra Gnsendum necessario demtuatur, rauci per se mania fissi est, quare illa, quae selidum crepant&eruditissi

morum quorumvis assensum merentur, paucioribus placere consueverint. Quicunque stentorea voce gau

det, aut lingua maxime volubili inflauctus est, primas tenet inter Theologos quidamando reliquos supera.. reo promptissime fabulari novit, Ictorum Antes1gnm. nus, Philosophorum praestantissimus salutatur de illa eandem edicorum est experientissimus, qui circumforaneas agyrtarum randiloquentias optime imitari didicit Libri eruditiores negliguntur quippe qui si pidae aut semi-doctae plebis captum transcendunt Le..

iam quaerimus, Diaria, scripta in Ana desinentia, de nescio ouae lepida commenta aliara curiossim stilicet in seculum nos iram de novitatis avidum; sed genio ut indulgens, quodque breviori via erudiri cupit. Rident interim prudentiores, dum certi sunt, eodem Reeesili ex his tricis doctrinam peti , quo in morionum Meseulis remedia sanitatis quaerimus. HAL Sancti a pas-- αἰ simili plane impio a si, quo eandem S. Passionem versibus ludicris c Galli Hesque vocant petulantissime descripsi homo in .geniose nequam ut Autor est personatus Naudaei Μ

scurat in Aiolosis pro Magarino iam p. 37 . Tuina

28쪽

I DE CHARLATA NERIA

repraesentatam, ut, quis e starent, in Eoherrimos cachinnos effunderentur.

Quem Italorum morem imitati vi laniux

urbe erudito amor, quicquid in contrarium objecerit vir quidam non mediocriter litteratus, hoc argumento lanixus, quod non exstent hujus farinae opustida nisi x paucis retra saeculis. Λst si quid sentiam, libere profiteri liceat, parum firmo argumento uti videtur. Nonne aeque probabile est, periisse scripta ista, quam nunquam composita ager Tantus prosem praestantium lia, brorum numerus interiit, ut prorsis mirum non sit, pessimos quosque saevitiae temporum ferendae pares non fuisse Fortasse post quadringentorum aut quingento rum annorum decursem dubitabunt aliqui, num novo

iaculo cognitum fuerit ridiculum hoc stili genus, quod

νlesque vocari solet immo, licet vatem agerem lim, praedicere tamen facile ausim, aetatem non latum.

esse vilia ejusmodi scripta, qualia sunt Osiri en basia βα--rs Virgiis iras/tu ensen burusque cet. Con. servabit fortasse Marronii cujusdam nomen historia, ob deformem corporis sui staturam , ingensque nomen, quod vidua ejus consecuta est. Quod autem ineptii esus parcitura sit temporis violentia, quodve nepotes vostri benigne exςepturi sint tria ista notissima ferina comica, quibus Bal eius favorem posterorum expetereo sus est id sane ut credam, adduci prursus non possum. m. Entret de Balaa p. 37s. Inscribuntur autem scripta haec tis Asantures de ia Minis LM RG surae de Scamon au Cardinia, σι Rosseu das dicti a ire a Paeademia, par Menne. Nec negari ramea potest, eadem facile praestantissima esse eorum,quae in hoc genere exstant Aristoteles hoc scripturae genus inter flores retusi Rhetoricos, cap. V. Met Cicero autem in arte oratoria insignem ejusmodi sententiarum copiam suppeditavit, quae ero arsutiis cum venditarentur,

29쪽

Germani nostii, qui nullas se consequi laudes posse credunt, nisi scurrilia semquenter immisceant, quae infimae plebi aeisci holpinum risum clamoresque excutiant, eoque moriones 4esticulatores

immittunt in scenam, qui quicquid inm

nihil tamen minus re vera quam argute diista eranc Tenerrimus, quo posteros nostros amore prosequor, asseetiis, spesque certissima, fore ut vel nostro exemplo prudentiores tactv vitia seculi nostri corrigant, in

sententia meame confirmant. Quis vero neget, inte

veteres quoquo exstitisse, qui ingenii portentis, acumi nibus, vocabulorum lusibus, similibusque ingenio eum malesanorum monstris delectati fuerint, quibus--seunile scribendi genus Baruiqua cognitum sue. xit Langinus profecto QMinctilianus non vanam in eliminando hoc quisquiliarum studio operam posue sunt unde saltim patet, hisecta fuisse hae peste eorum tempora quae suunde rursum rediit, magnasque inerudito orbe strages edidit sed forsitan olim penitus cessatura est lues haec contagiosa Fatendum interim,uunquam tanto plausu apud aliquos exceptum fuisse histrionicum scribendi genus, quanto nostris id temporibus excipi videmiis persuasus etiam sum, nullum integrum opus eo stilo conscriptum olim esse a quo- ruam , qum satis haberent scriptores illi, intersper-sse subinde libris suis falsas argutias, aequivoca , aculmina verborumque lusus de quod maxime notari velim , nunquam eos existimo religionis suae masteria stitqxidiculo involvisse, quod nostro saeculo ni tum esse constat. Desbio hic Theatro loquor novi enim Lucianum aliosque neuti iuuix peperosis suae aetatis rint

30쪽

Eetumspureumque ac foedum iri buccam venerit, impudentissime emittunt. Ita vero allici spectatorum numerum, quae stumque augeri acnomen comparari poGse arbitrantiar, n' ignari, quantum sit hominum dementiorum, qui cum decu picupiant, dignissimI sunt qui decipiamtur. Sed quid moror haec theatra, quae ad sallendos paucos, e que inficetos ineptos, excitata sant ipse orbis unuversus theatrum est, in quo histrionum quodammodo partes sibi sumunt, quiri hiam gloriamque communem mort lium plausum summa animi sollicitudine sectantur. De Carolo Patino mem rant, quod pud Doctorem Medicum divertens ex ejus sorte filio,

Medicinae Candidato, quaesivisset, quot partes tradantur indicinae, isque'vom muni sententia quatuor, Insulasianc Pathologisam 9meioticam Sc ner ρ-

eam enumerasset, addiderit se iubi li

quam omnium primam vocabat, Chartaneriam nempe, quam si quis is n

perdidicisset,eu edici nonilem judicabat indignum. Necinemi δ