장음표시 사용
11쪽
hus emblematibusque adumbratum, meamque in hoc opere conficiendo tum debitam mandato tanti Principis obedientiam , tum ad cetera, quaecumque nostrae tenuitatis esse poterunt, obsequia in simili alitiue assim mento libenter & fideliter praestanda promptitudinem acceptam gratamque habeas ringo. Ita Deus Ex sim tuam sospitet, atque es,rum huic Belgio quandoque destinatum c lumen, ad multos porro felices annos florentem & superstitem conseruet. Ita voveo
12쪽
Et Romanae THEsAVRVM, C ROLI inclyti Du Cis CROYi insis igni nuper munificentia erutum, sub
auspiciis Ili Principis ChimacensisALEXANDRI CROII CHIMA II AREN BERGII in lucem damus, Vere nulli secundum THEsAVRVM, siluemccain pretium, siue antiquitatis monumentum aestimamus. Alterum fortunae munus est, alterum solius aeternitatis conscientia imbutus animus complecti potest. Igitur qua cura, quantisque regiae liberalitatis impendiis, ipsis quoque impers sui temporibus suspiciendus numismatum cumulus, sub HEROIs CAROLI manu creuerit, nil attinet ab iis reserti qui neglecta cortice incomparabilis beneficij medullam persequuntur. Historiam temporum testem, aeternitatis aemulam, nulla aetas, postquam homines ad humanitatem exire coeperunt, aut condere neglexit, aut praedicare praetermisit. Vesu enim comperiebant,sine huius luce, altis sarcula tenebris inuolui,virtutum priorum occumbere laudes, vitiorum condi detestanda pericula. Magnis itaque Gentibus,ingeniisque praecipue haec cura cordi semper fuit, ut ea omnia accuratis inscriberentur annalibus quae sine futurorum hominum detrimento perire non poterant. Ab AEgyptiis hoc artificium coepit,qui rudes adhuc, multarum rerum simulachra in subsidium vocare, bestiis ie&piscibus, aliisque hieroglyphicis temporum suorum signare memorias a gressi sunt Necdum enim diuini inuenti scriptiones apices seriesque innotuerant;
13쪽
quibus mox in compendium aduocatis,mirum, ab exiguo libterarum semente quanta ingeniorum luxuries proxima Graeciam peruaserit. Quasi enim mutuis auxiliis ad aeternitatem adspirarent,pulcherrimis summa ingenia factis sollicitabantur, aptaque sempiternis praeconiis ingenia corporum ania morumque virtuti s excitandis essicacissime operabantur.
Sed non diu sine aduersario praestantissimum stare studium potuit; & quasi se postliminio vindicare obliuio instituisset,
perire optimorum opera auctorum posse,& breue intra tempus occidere, quae in spem aeternitatis genita erant, comper tum fuit. Nam licet in excelsissimorum Regum tutelam libri confugissent ; &Vetustas abolere codices, & exigua ortum scintilla incendium operosissimas bibliothecas cosumere poterat . stuadringenta milia librorum Alexandria arserunt, inquit Seneca, pulcherrimum Regia opulentia monumentum. Aduersus tantae iniuriae calamitatem generosissima primum Graecia circumspicere artes suas coepit, & cum nihil aeque eminentis. simos viros quam sempiternae memoriae ardor inflammaret, omnibus adminiculis se suaque ad posteritatem transinittere
sategerunt. Itaque & Statuarum similitudines, & pictorum elegantias vultibus factisque adhibuerunt; stilicet ut si lege di subsidia descerent, quae spectari poterant monumenta sinperessent. Postremo tandem, primario tamen inuento, excogitatum suit historiam oculis timuidue auribus tradere,iisque ins ribere instrumentis sine quibus numanae societatis commercia cosistere,aut propelli necessitates non possunt. Nummi usum vetustas prima cum habere coepisset, aes graue circumferre, & diuitiis pondera, sub quibus ingemere mortales debebant, sapienter assignare voluit Sed ut facile a maiorum rite institutis posteri deficiunt, aut eorum rudibus inuentis aliquid adiiciunt,a Graecis Siculisque ortus nummus, uti Var
14쪽
γι P x α' v v I xi rotestatur,vel a Numa Rege numu uti arbitratur Trisquintus, formae ususque facilitatem sub Seruio Rege primum accepit,&quia is ovium Boumque eisde primus ars signauit uti
cognominis eius testatur Grammaticus) pecuniae nome tunc quoque ortum est. Ecce inuentum,quo neque ab initio virulum ferὰ minus, neque incrementis ad maiorem elegantiam& imperiorum temporumque gloriam processit. Deinceps enim nihil domi forisque aut Graeca vel Romana Re ublica gessit, quod non Orbi seculisque spectandum legendumque
numisma exhibuerit. Nam Reges, Consulatus, Senatusconsulta, Iani clausas apertasque sores in nummis leges: & pota quam in Romana re ad unum cunctaconferri omnium inte fuit,longo ordine venientes Principes,dein captas restitutas que prouincias, victorias vel triumpbos non desiderabis. Si
quis Religionem Principis populi nosse amat; hic pietas picta est,& sacrorum omnium ritus designantur. Quae statuae fuerint, hinc elucent, quae vasa, Arae,AEdes, quae litandi ratio, quae templorum facies, quis Augurum lituus, quae Pontificum vestis,quotque Sacerdotia qui ludi saeculares, uorumq; iis animalium spectacula, quae Ancilia Martis,spoliorum ex hoste dedicatio, funerum varietas, & post mortem honores delati Principumque Apotheosis, quos ipsorum iudicio & rbis,aut virtus propria, aut successorum adulatio consecraret. Si Belli studia placent: hic vexilla exercitus, Sacramenta militum, Praetoriae cohortes, legionum globus, equitum ordo,
sociorum auxilia, castrorum ratio,armaturae modus, Imper
torum iussa concionesque. Sin Belli finis quaeritur: &hiscenu sinatibus Victoriae laurus insitae sint: Coronae ciuicae, obsidionales, Murales,Rostratae: Arcus triumphales,Vict rum gentium,Regumque essides & spolia: Bigae,Quadrigae, Pardorum,Leonum,& id genus animalium coniuges currus:
15쪽
Λn Laceto REM PRAEPATIO.eEcta guminum, prouinciarum,serarumque simulachra: ducata securitati publicae, felicitati Temporum, aeternitati rorum templa visuntur . Denique quicquid de potenti ac priamario populo celebrari potuit, aut de talis rebus gestis ignorari a posteris haud decebat, in aeternis numismatum tabulis seruatur. Inclusum itaque nummis nobile fuisse Historiarum opus, & quod solum, etiamsi reliqua iraeclarissimorum ingeniorum monumenta intercidissent, itare aduersus annorum
edacitatem, temporumque iniurias potuisset, sat superque confirmaui. Superest vi praesentis ad voluminis usum conuersus adfirmem hoc ipsum exigua mole complecti quae plurimis
veterum in commentariis varie sparsimque notata vix obserues. Fruere ergo Lector his antiquitatis imaginibus, & curam ama, quae iis colligendis Excell. V quondam Duce CAR Lo ARsCHOTTANO impensa est.Numismata enim omnia tanti viri diligentiae & generosae elegantiae debemus,exceptis tantum,quae alteristo notata inseruimus, beneficio Nobilisi. viri, & litterarum amantissimi Ni COLAI Roccox I Equitis aurati, & saepius apud Antuerpienses Consulis, qui ea inter plurima. in agro Mespelardenti apud Teneramondam, a rustico casu reperta, pridem selegit operique nostro benigne concessit. Sed neq; in his aureis dandis subsistere intendimus, Argentea & aerea a Iulio Caesare ad Heraclium numisinata mox sequentur, Illustrisiimi Principis Chimescensis permi
su, qui C A R O L I DUCIs auunculi sui Virtutum ut bono rum heres,ii lem decoribus & elegantiis oblectatur. Interim haec in antecessum accipe Lector, & si conatum nostrum bonigno fauore prosequeris,etiam illa propediem expecta.
16쪽
AEser eos quondam viam talassit--tus ROMA triumphatriae, dum caput orbis erat. Aurea materies - tamen ars praelantior auro,
A uti natura, prodigiosasit. iInuidi sectis istam venientibus artem Rerum tempus edax, cariosa Aes.
O faedusitu iacuit neclectas, multu Obruta pulueritas, se sepulta dis:
Ea vetustatis reuerentia, nun metrii
Cura fuit, sidulitatis amor. Taniam stribuu fati melioribus aetas Sera, ' prouid , gnara ,sagax, Prisca requisiuit nouos numismata, quondam Attica quae redus, qua Latina dedit. Cognita tunc veterum s laudata industria, Numin Tune fuit in precio, qui precisus crat. Hunc emit, gemmis, Pactoli ac praetulit auro,
si , ingenio crimis nobiliore suis:
17쪽
Pracipsis Dux CRor Aous, quem mate clarum Regali , Omauit Martis, s artis amor. Martis, γ' artit amor, - , es ire baram Cui dedis,' traria LMe perenne decus:
Araria milest signara Numisimata, ni lia peratorum tempore Romulidum, Qua cistis i bla Au iacum, in vili Cognita, fiasoli conseicienda DUCI. Donec ου - , re qua Musia siecreta recondunt. Prottilis artificis ingeniosia maeu Sicut apis, μάσω M florida rura pererrans, Colligit in variis Attica mella fauis, Explisat occiatos HEMEL LLI industria ritus Ingeni, clara iussiciis face. Dignum opus hoc cedro, d Dum grauiore cothumo, Dignum moeno carmine, voce, lira. o quis amat mores, ritus, ac facta Quiritum, Cui pluere es' rara nobilis arte labor. Hune Ebrum institiat, legat, admiretur artem,cua vetemum sedera ara patet, arios m.
18쪽
IusTI RICQID CIVIs ROMANI.Vantus in Argolicis plauses memoratur Athenis Aurea cum sello redeunt Quinquennia lustro, omnes cum flauae tendunt in Palladis Arcem, Qui Pandioniis vicinos sedibus agros, Actaeosque tenent colles, bimarisque Corinthi Moenia, quique unctas Spartana lege Palestras; Cernere Palladiis ubi fas radiantia Peptis Praelia Terrigenum, domitosque a Gorgone Diuae, Qui prius ollaeis certabant aethera saxis Subdere, & excussum terris confundere Olympum. Omnia sanguinei quae fas in sindone cocci Cernere, & intextos caelo superante Triumphos. Haec ibi Taenario Pater ipse accingit olivo
Tempora victricis Natae Saturnius, atque Aurea diuinae modulantur carmina Musae
In laudes Dea sancta tuas, aureaeque fragorem Cuspidis, de salua metuendos casnde crineis. Parte alia ini ignis cithara, fidibusque canoris Cynthius, in longa pugnacem veste sororem Concelebrat, siciisque adipirat numina Musis. Tali 6 nunc cuperem, Princeps clarissime, plausu, Talibus atqne hymnis meritas ad sidera laudes Ferre tuas, dignasque comis adnectere lauros,
19쪽
Quas tibi frondifera certatim Aganippides umbra
Caesareae extulerunt siluae. quem funere lethi Subductum aeternis mundi fauor interest astris, CAROLE, quo Latu redeuntes auspice Dies, Belligerique Duces superas reuocantur in auras. At tibi posteritas dignas, HEMEL AR AE, grates Sera seret, priscae reseras qui Insignia Romae, Occultosque aperis sensus: Neque enim tuus iste. Degeneres animos labor arguit, aut tibi mollis Pectora percussit thyrsus, 'uum prisca Quiritum Arma, trucesque Aquilas, formidatosque Dracones, Palmatamque Togam, festaeque insignia lauri, Quando Quirinales Trabeas, & duplice clauo Spectatas Procerum vesteis, adytoque sacratos Depromis lituos, Latioque Ancilia caelo
Imperj lapsum pignus, sanct que Catinum
Pompilij, de nitido fulgentes marmore postes Templorum, Diuosque, Deumque Altaria, quicquid Denique victura signauit imagine Numus Romulidum, exigui constringis margine libri: Exigui, sed quem longa Dea nuncia penna Commendat populis quicunque tepentis ab ortu
Oceani ad serae tenduntur litora Thules. Nec tua Lethara conamina merget in unda
Olim sera dies Cou BERGIE, cuius ab arte Sordescunt Latij vitalia scripta VitruvI: Ipsaque barbaricis scedatum ROMA ruinis Extollit generosa caput. nec inane, ROCO Xi, Nomen eris quondam, patrias seu fama Curules
Fastorum inscribet Titulis: seu quae tua laus est Altera) Dardans sanguis sermosus Iuli Nobile perpetuo munus superabit in auro.
20쪽
breui Commentario illustrata ENCO MI ASTI CON
Vadriiugo invehiturmaiestas ardua curru Virgatas trabeas inter sellasque curules, Iamque superba perennandis Capitolia fastis Scandit io, an fallorῖ mendax tot nomina somnus. Flamma triumphales ambussit liuida ramos, AuratasEue rotas vis leti infregit & aeui Naumachiae, Circi, templa, amphitheatra, Colossi, Nunc breuis immenso Romae de funere puluis. Nil super ah reliquum busto flagrante Quirini Diues adhuc cornu fortuna reliquit & auram, Viva renascentes cui spirat imago Quirites. Semiruta id quondam DUX CROYIVs, urbe,sepulchroq; Eruit, antiquo quo vivat Roma metallo, Lauricomaeque rotae, fascesque, arcusque triumphis Defessi. at rursus iam coeperat ire sub umbras Romulidum rediuiuus honos, ni dextra RoCo XI