장음표시 사용
81쪽
6 IMpERATORUM ROMANORUM cule eum habuerint aut certe ipsius in Herculem pietatem de
cultum. DARDANiCI. Mulier ramum lauri seu oliuae praeserens.
Sunt autem Dardani populi circa Hellespotum accola a Da dano conditore Dardani urbis quae pollea a Troe Troia dicta nomen sortiti. Fuit autem Dardania vetus nomen Sam thraciae, ut ait Stephanus, quae Europae regio hodie Bossina
dicta, Illyriae pars est: a quibus deuietis hic titulus ei datus.
Imperator in quadrig triumphali lauru & aquilae sceptro in-Dgnis. Triumphus de Dacis & Pannoniis.
PO IEsTATE. Caput Traiani , ut supra. CONsvLI IN TvM, PATRI PATROS, S. P. LOPTIMO PRiNCipi. Typus deae Libertatis hastam &ylleum praeserentis. Est autem pileus libertatis insigne, quia serui cum libertate donabantur, a dominis pileum sumebant:& seruos ad pileti vocare, erat eos specie libertatis ad res no uas commouere. Cusus est autem hic numus, quia sub optimo eius Imperio Respub. quasi libera florebat, ingratitudinem,& titulus OPII Mi P R i N C i P i s, ut supra collatus. Est autem censenda libera Respublica,ubi Imperator Legum custos,& quasi viva lex,ex Iustitiae norma se format in exemplum , ciues regit dc tuetur in stabilem rerum securitatem &pacis opibus florentem tranquillitatem, quod in Traiani vis tam cadit, consentientibus historiis.
82쪽
AvREA N vMIs MATA. ' 4 CONsVLi QS INTUM, PATRl P ATRI AE, s. P. . . opaei Mo P RiNCipi. Arabiae simulachrum videtur ad cuius pedes camelus animal ei regioni familiare. Dio in vita Traiani. Per idem tempus Palmas Liciae profectus eam Arabiae pam rem,quae ad Petram mergit,edomuis. Ramum quem praesert,turis virgultum autumo: de quo Poeta: - - lis est turea virga Sabaeis. CoNsVLi QS' NTUM, PATR PATRl AE, OPT i MoPRiNCiPI. Corona ciuica a Senatu decreta ob beneficia in Rempub.non tam adulatione, vi aliis supra Principibus, sed soliclo veritatis testimonio, & ex animi sententia.
Prosequitur TRAiANi monumenta es honores.
TR is v Ni Ti A POTEsTATE sEPTiMUM, IMPERATOR QSARTvΜ, CoΝsVL QFiNTvM, P Α-- TER PATRIAE. Figura insidens duobus cornibus abundantiae &hastam tenens. Vbertas forte aut annonae copia designatur.
S. P. Q R. OPT i MO PRiNCipi. BA si LiCA VLP i A. Pulcherrimum aedificium a Traiano extructum.
S. P. Q I. OPT iMO PRiNCi Pi. Deus Genius nidus ad aram accensam adstans,dextra pateram tenet, sinistra duas spicas. De Genio deo, vide supra Tab. V iii. CONfERVATORI PATRIS PATRIAE . Iuppiter cum fulmine &hasta, pallioque Imperatorem Traianum circumdanss
83쪽
8 IM ERATORUM ROMANORUM dans, ut denotent eum custodia Iouis&tutela muniri: ut
Horatius dixit, simili imaginei
Di, me tuentur, Dijspietaι mea Et Masia corri s.
FORUM TR A i As i . Aliud aedificium publicum a Tr iano in foro sui nominis erectum instar arcus triumphalis, in cuius summo Imperator seu Victoria in seiugo curru,& adlatus spolia & statuae,infra quatuor statuae in suis basibus coli catar,scilicet in vestibulo seu columnarum peristylio. S. P. QA OpTi Mo P RiNCipi. & infid Vi TR Mi AN A. Mulier humi procumbens rotam & arundinem tenet, & ponticulo inniti videtur. Dio,Per eadem tempora in Pomptinis taludibus ita saxo constrata est secundum quam domis aerimcat unt. Videtur esse simulachrum Pomptinae paludis iam rotis & curribus peruiae, vel ipsius via per palustria eius tr eius quae arundine designantur communita.
, P, Q R. Caput,ut putant, Solis in Oriente culti, vel Regis alicuius in tractu Orientis: quia in aliis Hadriani&Trviani numis hac effigie insignitis inscriptum est, OR t EN s. Prout & infra aliquoties Sol radiatus , cum inscriptione, O RiENs Avcvs Ti. Symbolum Impeiij in tractu Orici xis propagati. . CON sv L i QS INTUM, PATRI PATRl IE S. P. C
84쪽
AVREA NUMIs MATA. MOPTIMO PRiNCipi. DAN Ius, Simulachrum Danubij Fluminis,in quo pontem lapideum Traianus erexit. Dio: Interim Traianus pontem lapidecim in Danubio faciensim curavit, quem ego quidem digno admirari non queo, &c. Idem: Hunc pontem Traianus fecit,metuen, ne Danubio congelato frigo ratas, Romani, qui trans flumen essent, bellum inferretur, &c. Extant hindie etiamnum pilae ingentes, cum pons ipse ab Hadriano dirutus suerit. Vide Iulium Lipsium in Admirandis, seu Magnitudine Vrbis Romae. .
CONsVLi: INTUM, PATRl P ATRI S. P. x. OPTi Mo P RiNC Pi. DACIA CAPTA. Dacus manibus colligatis adstat, spoliis armorum ad pedes positis. Dion Cassius: Romam deinde Traianus mireritin, ρο ex eo secunda expeditione Dacica confecta) Dacicus appellari coepit. S. P. Q. R. OPTIMO PR N Cipi Trophaeum insigne Traiani de Dacis aliisque hostibus, Seuatus populique Romani iussu erectum.
SENAτVs PopvLvs E ROMANvs OPTIMO PRiNCipi. Arcus triumphalis Ioui optimo maximo consecratus in honorem Traiani publico decreto er ctus, in cuius summitate quadrigatriumphantis cum victoriis & trophaeis, & ab utroque latere historia rerum gesta
85쪽
1O IMPERATORUM ROMANORUM IMPERATOR i . CAEsARI NERVAE, TRAIANO, OPTIMO, AvGUSTO, GERMANICO, DACico. Effgies Traiani cum titulis a Senatu decretis.
S. P. L. OPT MO PRiNCi Pi. Templum, de in medio eius statua.
PONTIFICi MAXIMO, TRIBU Ni TIA POTEsT TE, CONsVLI sEXTUM, PATRl PATRIAE S. P. in . Genius deus cum patera dc spicis. De quo supra ad Tab. vi i. IMPERATORI, TRIBvNITIA POTEsTATE CON-SvLI SEXTUM, PA TRI PATR i AE S. P. QA Io TV N A R E D Vix. Fortunae reducis simulachrum,gubernacu lum, & cornucopiae serentis. Designat symbola ipsam,rerum gubernationem & rerum adfluentiam in sua potestate habere. Vide silpra Tab. x. & XV.
CONSUL i QVINTVM, PATRL PATRIAE, SENA- Tvs PoPvLVs yE ROMANvs OPTIMO PRiN Ci-Pi. ALIMENI A ITALiAE. Imperator togatus spicas, id est frumentum in alimenta pauperum pueris distribuens. Spartianus is Hadriano: Pueris ac puellis, quibus etiam Traianus Vmenta detulerat,incrementum liberalitati, adiecit. Dion de Tr iano: Pomam dein f re 6jus multa in emendationem publicoru negotiorum constituit, rιn puerorum alimenta in Italίi dumtaxat. multa elargitu, e t. Exstat & aliud numisina Traiani, inscriptum: S. P. R. OPTiMO PRiNCi Pi. ALIMENTA ITALIAE . ubi exprimitur Imperator sedens,& mulieri cum liberis
adstanti aliquid conserens, addito Consul tu sexto. s. P. . .
86쪽
AVREA N v MIs MATA. I S. P. QIζ. OPTi Mo P RiNCi Pi. Columna Traiana, etiamnum Romae extans inter maxime illustria Antiquitatis monumenta, & in summo eius, statua Imperatoris. In basi quatuor aquilae. Dion de raiano: Bibliothecas extruxeti ἐν in foroJuo ingentem columnamstatuit, flue xt ea prosepulchro esset fluein omniationem eius operis, quod ille circasorum egit. Eutropius i ib. . Viii. Solus omnium intra Vrbe epultus eji,osa collata in urnam
auream in foro quod aedificavit, jub columna ira hint cuius altitudo centum quadraginta pedes habet Oaec absoluta esse colligitur septennio postquam coepta fuit, consulatu nempe Traiani sexto,Imperis anno XV. Nec abs re notat Cardin. Baron. Tom. Annal. iii . miram Dei prouidentiam in exaltanda Ecclesia
sua, etiam in istis gentilium trophaeis ei in gloriam cedentibus: cuius verba de hac columna, sic se habent: opus est plane admirabile, nec antea visisti; quo in hunc usque diem diu, na prouidentia, ceteris fere omnibus nobilibus Urbis anti quis monumentis barbarica manu,vel terraemotu dirutis atq; prostratis, vel saltem quassatis, integro permanente, Sixtus quintus Pont. Max super eius verticem praeclarissimum Christianae religionis monumentum Principis Apostolorum P Ε- TR i ingentem aeneam,magna impensa studioque conflatam statuam, inauratamque sacris ritibus solemniter collocauit,&c . Hanc cochleam imaginesque exterius militares aeri insculptas edidit eruditissimus vir Alsonsus Ci conius familiae Sancti Dominici Doctor Theologus . CONsvLi s EXTUM, PATRl PATR i AE S. P. Q Iupiter conseruator sui pagina . Imperatorem lauru &sceptro insignem, velut in tutelam receptum munit sinu togae, & fulmine tuetur.
87쪽
D IMPERATORUM ROMANORUM REX PARTHIs DA Tvs. Imponit Imperator stantidiadema regi, alio iuxta genuflexo adsiliente. Dio invitaeius: Interea Traianus nouarum rerum anxius, Parthis, qvi iam ad defectionem dictantes imperia detrectabant, Regem dare constituit, ' plusque Cresphontaprofectus, in patentes campos Romanos inmia crParthos in concionem vocat, atque exsuggestu multa praefatus uperit, qua egisset, Parthenastatem Regem Parthis diademate impoto δε- Auat. Spartianus in Hadriano hunc alio nomine appellat Psamato grem,quees festin Traianus Parthu regem fecera quod eum non m mponderis apud Parthos videret, proxmu gentibus regem dedit. Et Dio alibi Parabams . Eutropius nominat Pham maciesro regem Armeniae, quiaTraiano eo regno spoliatus est, teste Dione. l l
IMpER TORi CrusARI NERVAE TRAIANO, O TIMO, AvGUSTO, GERMANICO DACiCΟ, ΡΑRTHICO, PONTIFICI MAXIMO, TRIBU N i TI P TESTATE, CONsVLI sEXTUMAS. P. h. Vota suscepta. sacrificat Genius populi Romani, adstante Traiano togato, & vota concipit pro eius incolumitate. De his votis Plinius in Epitfolis ad Traianum,quae infra citamus Tab. xL.
PLOTINAE, MATIDIAE, b HADRIANI. . CLEMEN Ti, AVsius Ti. Dea Clamentia sedens, dextra lauri ramum gerit.Nulla est virtus quae Optimo. Principi magis conuenit, quam Clementia;
Amnere 1 ola Deos aequat Clementia nota. . i
88쪽
AvREA NUMIs MATA. Haec Iulium Deorum numero adseripsit, haec Augustum consecrauit, haec Pio cognomentum dedit. Sedentis habitu exprimitur,quod sedes quietum animum denotat. CONDECRATIO. Pavo Symbolum est Consecrationis Augustarum nam ut credula antiquitas sibi persuadebat Aquilam Iouis alitem Imperatorum animas in coelum subue- here, ita etiam credebat a Pavone Iunoni consecrata Augustas in coelum ferri. PLOTINAE AVGVsTAE. Plotinae eisgies uxoris Traiani,honestissimae matronae, quae virum ab exactionibus prouincialibus compestuit: qua de re Sex. Aurelius Victor. MATIDIAE AVGusT E. Matidia Traiani sororis filia, secrus Hadriani per filiam Sabinam. Numus ille & se uens forte Hadriani iussu Osus. De quo Spartianus: Socru 1 honorra praecipuos impendit udi, gladiatoriis ceterasque officiis.
Haec Auetusta dicta, & post mortem quoque in diuas relata, exemplo matris, cui hoc tributum in gratiam Traiani .PiET 4s Λ vGus Tag. Stat Matidia habitu Pietatis inter duas puellas alimentarias, quibus ipsa,exemplo Traiani, &pridem Liuiae Augustae de suo alimenta attribuisse videtur.
Divis P ARENT i Bus. Traiani & Plotinae capita post mortem in diuos relatorum, in quorum capitibus stellae ut
89쪽
14 IMPERATORUM ROMANORUM inter sivera adseriptorum. Eorum filius adoptiuus Hadri
HADRIANVs Αvcvs Tvs, PATER PATRIAE. Effigies Hadriani iuuenili aetate sub initia Imperij,post adopti nem Traiani.Filium & formam eius sic describit Spartianus: Staturaprocerus forma comptus, flexo ad pectinem capillo, promi barba quod insuetum aliis Romanis) ut Utilnera siue mac las instar cicatricum )qi in facie naturalia erant, tegeret, habitu dine robusta. Quae omnia numi eius repraesentant. Dio quo uevel exeo Xiphilinus Hadrianum primum barbam aluisse ii ter Augustum reserunt.
ROMULO CONDITOR i. Romulus hastam&trophaeum siue opima spolia serens occiso Acrone Ceninensium duce: qua de re Aurelius Victor in vita Romuli. Memoriam condiatoris renouat, ut eius exemplo, & velut tutelari numine sel citer Imperium auspicetur. TE1LVs sΤABi Li TA. Agricola siue telluris simul chrum: dextra aratrum tenens, sinistra anchoram, & pone spicas crescentes. Denotat quod pacato orbe, agriculturae redierit honor suus: anchora symbolum stabilitatis, quia ea naues a fluctuatione firmantur. Imago tunicata est brachiis &pedibus nudis: qualis habitus ruri in agrorum cultura versa lium esse solebat. Virgil. in Georgicis:
Nudus ara, sere nudus, hiems ignaua colono.
Sequitur Imperator eques aliquid manu innuens, siue st tua potius equestris Hadriano dedicata: sine inscriptione. Consimilis formae exstat Romae etiamnum in area Capitoli
90쪽
ATREA NUMIs MAYA. ,statua grandis M. Antonini ex aere fusili, insignis operis &artis. Similis ei,seu eadem statua infra exhibetur Tab. XX r .&quidem sedentis sine stapedis, quibus Romani in equitando carebant, ut docet in Miscellaneis Hieron. Magius.
TABULA XIX. HADRIANI porro res gestas complectitur.
REsτiτvTORI ORBis TERRA RVM. Imperator togatus, dextra sebleuans mulierem turrito capite, &orbem gestantem. Terram designat omnem oppidis cultam & habitatam,Imperatoris beneficiis recreatam. Spa tianus de Hadriano: Nullus fere Principum tantum terrarum tam celeriterperagrauit. In memoriam istius peregrinationis & b neficiorum, quorum ubique locorum monumenta reliquit, numismata seq uentia cula videntur, Odiosi plerumque Prouincialibus & graues esse solent Procuratores Principum &Praesides In eo autem magnam sibi gratiam populorum conciliauit Hadrianus,quod ut refert idem Spartianus: Circumiens Prouincio, Procuratores j Prodespro facti Junucio assecit, ita seuere ut accusatoresper se crederetur immittere. Porro peregrinationis ita cupidus suisse traditur, ut omnia quae legerat de locis orbis terrarum, praesens vellet addiscere. Fuerunt etiam eius temporibus fames, pestilentia tu terraemotus, mala caelitus immissa: quae omnia quantum potuit procurauit, multisque ciuitatibus per ista vastatis liberaliter subuc nit Unde hic
titulus REs Tirva o Ris, non plane ex vava adulatione, sed ex vero delatus. Exstat & consimilis eius numus,cu titulo LoCvPLE: ATO Ri ORBis I ER R A R V M. Spartianus alibi; is ommias pene urbibus V absucae Aa it ludos es rit.