장음표시 사용
11쪽
dine me1 breviter perficiam; cuius pro erea tres erunt termini,propositi ab Aristotele, primo pos .fubiectum, principium , depassio;Si enim apparuerit, st&quid subjectum anatomes; quod principium,& qualis passio ; Propon omnia necessaria ad unguem erunt conspicue termia turnata; exordiar igitur 1 subiecto anatomes,quoniam ab 'hoc serminabit principium,& pullulabit passio DE SUBIECTO ANAτOM ES.
vM subiectum sit duplex, totale ,
partiale; dicam prius de totali, quod cum sit duplex, materiale, di formale ἄ
dicam prius de materiali . . . . t m --- .
De materiali subiecto totali anat 'ostiisis mes Captuacce capo.circa finem,& Gauassetius ca- Cδοuar. Pite 6. qui revera in expositione talis opinionis longe eam ct Ga pria eum saperat; existimant, Corpus humanum, uassetij svi materialelubiectum totale consideratum, ab anat mico Medico considerari, ut inum numero instrumem mm vias compositum: quod probant a Primo, quia,si Aisalom. Icut unum instrumentum magis compositum fit ex alio minus composito,ita ex omnibus instrumentis valde compositis Potest fieri unum maxime instrumentum ..compostum,quod est ipsum corpus humanum:Secum vi, quia datur una totius corporia actio, ergo & unum
Sed pace ipsorum dixerim, hanc eorum opinionem Te se rei veritati non consentire ; Corpus enim humanum in eipitu ratione instrumenti, unum totale instrumentum dici. no potest, quonia instrumetum materialiter accepturai debet esse alicuius instrumentum, quomodo, musci us digiti, digitus pedis, pta tritu auria, totum ver o crus
12쪽
eωporis in mentum esse d icituri totum auteni Cor pus constat quidam ex instrumentis, sed ipsum non est ostrumentum, alioquin esset in ordine 'astaliud cora. pus, quod implicat, sed Cqipus est inicia dine adania' inam; quare Corpus humanum instrumentum unum se maliter utique dici potest , sed non materialiter I d' laic cum Gauassetio,& Captuaccco accipi tui rum. rationes non soluuntur, quia nimis in longum protraheret nectio D Quamobreinde ivbicctoiotali materialiter accepto ipsius anatomes statuo, esse corpus humanum; non ut unum numero institi memim, sed e compositum quoddam, .non quatenus compositum , sed quatenus si Iaciter res res iubile in asstores. povaci Post subicctum tale material equitur lubieetustic , st. Ga totale formalec de quo Capiuaeceus, & Gauas lius', ut existimavi, sebiectum totale, materiesiter u G Ab pIum,cile corpas humanum i Vivom numero hi M
rotistis se e nae cim positum instrumentum; ita censensi rationesn iiti huius subiecti sermalem, per quam dubIectum anat 'mes differt a quocunque alio, este motum H cissum dandarium , ut est texere, digladiari, i ci similes alij motus corporis totius artificiosi: propter quem motum subiectum Anat6mlci a Phisici,&moralis sibieeta Gariminatur, &2 quocunque alio animant m corpor H& ob qtiemuolum solus homo sui.fi iam assequi potest, iustitiam scilicet.&kelisitatem :&comprobalit hunc motum artificiosum, ex Galeno, primo de usa prata cap. 3.&q. & 3. deus par. 3 & I .dev.p 6.scribente,hueralia animantia hominem tantum sedere. &stare, eii,
siluin manu donarum esse, ut duce ratione motumii edax artificiosam si A. illii ii . : Up r IZ Porro censendum reor, rationem Armalem Corpo-
13쪽
hoc motu artificioso:& ratio est,quonia illa debet esse No reciratio formalis corporis humani, ut subiectum ana- p iμr tomes,qua non solum corpus humanum distinguatura quocunque corpore, subiecto, sed ita corpus humanum cadat sub consideratione anatomici, ut sit in ordine ad Medicum, a cuius tamen subiecti ratione
distinguatur: sed motus hic artificiosus est quidem ratio formalis, qua corpus humanum distinguitur simpliciter a quocunque alio Corpore, & a quocunque alio subiecto ; sed non est talis, ut per eam Corpus humanum cadat sub consideratione Anatomici,ut in odidine ad Medicum, a cuius tamen subiecti ratione prγcise distinguatur ; ergo motus ille artificiosus non est praecisa ratio formalis corporis humani, ut subiectum
anatomes. Maior est vera, Corpus enim humanum ab anatomico Medico consideratur in ordine ad medicinam. Minor est clara,corpus enim humanum, ut
in suis actionibus artificiosum, nullum includit ordianem ad Medicum, sed potius ad Moralem, ut ipse i uito, concludit Capiuacceus in illo frgumento pro hante , per motum artificiosum, hominem assequi iustitiam, & Delicitatem, quae ad Moralem , & non ad Medicum attinent. Sed instabit ille, cum motus artificiosus non sit ratio sermalis huius subiecti, unde erit petenda Θ Dico, rationem formalem subiecti a natomici debere sumi a sine externo ipsius anatomes, Ut i , UT est pars Physiologiar:non quidem ab interno, quoniam tota-
finis internus, ex codem Gauassetio, & Captu acceo, lis anato. cap. quarto; Escognitio naturae membri, in cognitione me1. autem naturae membri, corpus humanum, ut subi ctum anatomes, non distinguitur a caeterorum corporibus ; quare, si cognoscatur finis externus and tomes,
cognoscetur etiam ratio formalis subiecti anatomici,
14쪽
e ita distinguitur ab alijs: Cum ergo dictum sit,corpus
Cedo Μι humanum considerari ab Anatomico in ordine addici ai Medicum,ideo in ordine hoc anatomici ad Medicum V tq fundatur hic finis externus, a quo specificatur corpus
zzz humanum, ut subieetiam anatomici Medici ; unde e
plicadum, quomodo an atomicus respiciat medicum, .& Medicus Anatomicum: Captuacceus loco et r. ait, hunc ordinem esse, vi medicus,tanquam anatomicus, . praecognoscens membri naturam, ab ea possit indis ,rionem vitalem elicere: sed praeter hunc ordinem, est dc alius interior, scilicet, ut medicus, ex praecogniti
ne constitutionis partium naturalis, quatenus anat micus , possit nasuram morborum demonsrare , pr
cognitione enim constitutionis similaris, ut anatomicus, morbum in intemperie demonstrat, ut Medicus: sicut ex praecognitione const itutionis organicae, mor-hum in mala compositione demonstrat: & non solum cs anatomica praecognitione constitutionis partium naturalis, morborum essentiam demonstrat, ut Mediacus , sed ex eadem, morborum etiam minentiam cognoscit , ut ideo anatome ad llatorum affectorum c gnitionem conducat; Quamobrem anatomico M dicus subordinatur, tam in cognitione escntiae, quam i. existentiae morborum ,& hic est Dis exte nus, a quo ratio sol malis corporis humani, ut subiectu ita anat mihi Medici,dessumitur quomodo claruim est,corpus
anatomicum distingu i a quocunque alio, non solum. Hubiecto, sed etiam corpore ; Si enim anatomicus,cor' pus, vel caninum, vel simiae dissecet, membrorum ca-l nis naturam non perpendit in ordine ad partem me-duinae pathologicam, neque ad illius indicationem
Sit ergo determinatum, corpus humanum esse im- bicctum
15쪽
biectum anatomes, materialiter quidem icceptum ἰnon ut unum numero instrumetum,sed ut unum cornpositum,quatenus est in plures partes resolubile. so maliter vero acceptum , non ut motum edit artificio. sum , sed ut est in ordine ad Medicum, tam in ratione essentiar,ac existentiae morbi, quam in ratione vitalis
indicationis. Haec de totali subiecto. Post totale, sequitur partiale subiectum, quod nil τεμbie- aliud est, quam partes ipsum totum integrantes : quae par partes sunt in triplici differentia: Partes lato modo
sumptati Partes similares:&Partes dissimilares. lis Pars lato modo sumpta, Primo de vi par. I .est cor-
pus,quod undequaque circumscriptioncm ΠΟΠ habet diaritii. propriam, &vndequaque coniunctum non est alijs: cuius definitionis sensus est, pars est Corpus , quod Nnisquaa , circumscriptionem no habetpropriam, q uonia. Prster propriam consormationem,circumscribitur etia 'ab aliena circumscriptione , alioquin non esset pars et V . di unde quaque non e B alys comuncIum, id est, contunuum, sed contiguum, ut cuticula,quae praeter propria consormationem,circumscribitur etiam acute, & non
est cuti continua, sed contigua, alioquin cuticula nota esset cuticula, quod implicat. H ergo est partis delunitio lata, quae & viventibus, & non viventibus com- . - petit. Pars autem similaris est corpus, cuius pars seorsim - sista ccepta univocatur cum toto,actionis gratia. Genus pari ἀestro us. Differentia est duplex : Prima constituit Iaris infinitarem in esse similaris, & est, quando dicitur μ η iur pars seorsim univocatur cum toto, ut portio ossis, quaevmuocatur cum toto osse: qua ratione et iam pars excrementitia potest dici similaris, ut cuticula , ut .Pata est cuticula. Stauuda vero differentia constituit ab a si m
16쪽
similarem in esse viventis, & est actio,omnis enim passsimilaris agens est vivens. Enim vero non sufficit scire, quid sit pars similaris vivens,quia oportet etiam scire,quotuplex sit: Similaris igitur cst duplex,pr is,ut crystallinus in oculo; &eommunis, quae plures constituit; interim non praeci fas, scd communes intelligo, quae sunt tantum decem; I uot par os, cartilago, ligamentum, membrana, fibra, arteria , sim vena , caro , tendo, & cutis: differunt autem hae partes zitari, secundum maiorem , & minorem similaritatem: nam quaedam sunt similares ratione substantiae; quaedam H sunt similares ratione similaris: & quaedam sunt simi- lares ratione identitatis. Gristi se ut similares ratione substantiae, sunt, quaeris ratio- immediate eX semine fiunt,& sunt, os,cartilago, subra, mesubs cutis , hae enim ita ex seminis substantia immediateria. fiunt, ut ex nulla similari fiant. .asi i lsimitia Quae sunt similares ratione similiris, sunt, quae ex
res ratio- una tantum similari realiter constant,&cum non conisne Amila stent ex pluribus, ideo sunt similares , non quidem in prima, sed secunda notione,&sunt stamentum,membrania, arteria, vena , caro hae enim constantex fibris
tantum, ideo sun t similares, ratione sim itaris.... - Quae tandem sunt simila res ratione idςntitatis, illae δ' ai; sunt , quae quidem constant ex pluribus specie distin- V. d.is diis, sed ita simul a facultatealteratrice iniuntur,ut ex ratis ijs fiat una pars identica, ut renis, qui quidem constat. ν P . . LX neruo, & ligamento, ideo nec est similaris rationes - Q substantiar, nec ratione unius similaris, sed est similia xis ratione identitatis, quia neruus, ligamentum sun t unum, & idem. Hoc igitur est subiectum partu Ie similare. I ii
Para tandem dissimilaris est organum: cuius ratio
17쪽
sectam , ut existimauit Faloppius, reque est raris in . par/ dises antanea, ut Mercatus Ad cst cra istippiariam pam I mi - rium determina Iarum, Ut recte Captu acceus, ita quod duae sint conditioncs organi ; Piima in primo modo per se,&cst compositis, plurium partium detcrmina- . tarum; Secunda cu in siccundo modo per se,& cst edere actionem perscctam, quae actio periecta, neque ori-σin aliteν debetur alicui simi lari, & pers ctiae toti or-- gano, ut Capita acceus, neque simi lari, ut urata, ut Mercatus, sed per se primois adaequate, ipsi toti organo. Organi tandem causa.effcctiva non est pruria generatrix eo modo,quo ponit Capi uacceus,sed est pro. ρυμ pria consmatrix, unde siς definiendum est borga ninnest membrum genitu ex determinatis partibus apro pria cons ,rmatrice gratia dctionis perseeis. Cuius organi species sunt tantum quattu*r, & non quinqu e, vi Ga setius. Primum organum fit ex pluribus simi- Iaribus, ut musculus. Secundum organum fit exprimis instrumentis. Tertium ex secundis. Quartum cκ tertijs, 'ut ex se patet. Et haecd: subiecto anatomes dissimilari j i Quocirca patet primum propositorum , subiectum scilicet anatomes. l. i. l . I i L. . , organi q - nu
18쪽
OST subiectum sequitur principium rquod principium non est nisi subiectinatuni,natura enun est principium ex Aristotele a. phys. a. binc videndum quid sit haec natura subiecti anatomici, quotuplex . .HIGauasse. Gauassetius existimat,naturam esse duplicem rem.
ari. Gyria . Gauasserto,tanquam diminuto,interim pra termisso, ad Capi uacceum intesiectum conuertamus,
ct cum eo videamus, quid pro his quattuor sitantelligendum
Quoad substantiam, dicit Capi cceus, se prosu, stantia intelligere pruriam, se communem fuscitantia: iii qua responsiolis dup committuntur petitiones primcipij ; prima quidem, quia quaesitui de substantia,que est partis natura, respodet per substantiam propriam sista his rςspondere idem de eodem, quando enim μὴ fati, partis natura dicitur ab eo substantia, ut quando ossis intel Q natura dicitur ossis substantia, talis intelligitur substa ι m. tia, quae ita est propria ossis, ut non carnis; ideoq; qua do quaeritur,quid sit haec substantia,ut ossis substantia, noli debet responderi,esse propriam substantiam, quia idem esset, ac si in terminis diceretur propria partis substantia est propria partis substantia, ut substantia ossis,est ossis substatia . Prster hanc nugationem,aliam
committit Capiuaceus, cum substatia in communem , ut re a propria distinctam proponat ; etenim ciarum. est,triplicem illam substantiam esse propriam, licique tantum commacra prout pluribus partibus, vel con
19쪽
l dyseretis, vel gerie diuersis inc st ; Quare du
cendum ad mentem Galeni , naturam cilc partis su stantiam, di hanc substantiam esse substantiam comis positam ex materia Olcmentati forma partiati talis mixtε partis,ut similis non reperiatur, vel bi gratia,natura ossRasumpta pro substantia, nil aliud est, quam substantia mixta ex tali sol ma partiali i& hoc modo clarum est, non comitti nugationem, dum pi o subst tia non respondctur per propriam substantiam,sed per formam partialem sic mixtam Post substantiam sequitur tem n sique, quomodo Iuomodo
sit natura non dcclaratur a Captu acceo. Gauassetius 'dixit, temperiem esse naturam, ut forma.quod tamen'
est falsum, nam krma est ipsa partis substantia,que esta temperie diuersa; ideo temperies cum fluata Erma partiali, fluit, non ut accidcns proprium, sed ut di e-rentia, cum enim differentia sit illa,qua mcdiante ser-ma producit accidens proprium; & temperies sit illa , qua mediante serma partis producit accidentia propria ; ideo temperies est cessenda differentia partis specifica, ut ideo propria ossis disserentia specifica sit ipsa ossis temperies:quar differentia iam ex Porphii io cap. . de differentia non sit substantia, sed de ratione substantia; ideo rem peries non est natura,vi substantia partis, sed est natura, ut de ratione substantiar. Hec de tenaperi a Post temperiem sequuntur consequentia: circa quar
maxime lapsum fuisse Capita acceum liquido patcbit, C his, .
Putauit vir clarissimus, quae sequuntur temperiem, Ut ei' eirea organum alterutricis,esse simpliciter consequentia, onsequερ nullo modo accidentia, de cile odorem, sporem, colo' ria. rem, duritiem,mollitiem.
Quae vero sequuntur temperictu, ut organum Io
20쪽
matricis, existimauit esse posse, &consequentia, & arac dentia, consequentia, ut consequuntur temperiem raccidentia , ut sunt opera serinatricis, & csse grauitatem euitatem, crasitudinem, tenuitatem aseritatem, Dinitatem ensitatem, se raritatem. Quae vero non sequuntur temperiem, sed absolutei formatricena,vult esse absolute accidentia , & esse conformationem, magnitudinem,numerum, se situm. Veruntamen, hanc diuisionem eorum, quae consequuntur, & quae accidunt absurdam e si e patebit, si rationem assignemus, propter quam, quae sequutur tem-Periem, commune organum larinatricis alteratricis, ita sequantur temperiem, ut organum alteratricis, &non Armatricis, dia propter quam, quae sequuntur sermatricem, ita sequantur ser matricem, ut eius organum, temperiem, non sequantur: Sic enim postea patebit, an dentur media . Quae igitur sequuntur temperiem , ut organum talius alteratricis, sunt qualitates circa substantiam,quae ideo simpliciter consequentia dicuntur, & nunquam
accidentia: hae autem qualitates non omnes enum ramur ci Capi uacceO,prster.n. odorem, saporem, colo
rem,duritiem,& mollitiem, sunt quoque crassitudo,dem uitas, quae sunt manifestir qualitates circa substantiam i ideo inter simpliciter consequentia sunt enumeranda .
QMr sequuntur formatricem ,& non temperiem sunt quantitates, vel qualitates circa quantitates I harenim,quanquam sequantur Hrmatricem per mediam temperiem, tamen non sequuntur tempe riem, sed a solute serinatricem, nos enim sunt qualitates circa substantiam; ideo simpliciter accidentia dicuntur Quantitates vero lunt, non tantum superficies, ma-- - gmtβδε,