De coloniis romanorum tempore liberae reipublicae deductis commentatio quam themate proposto elucubravit F. Ruperti quamque collegium Pontificium antiquitatibus romanis explicandis praemio donavit anno 1838

11쪽

de legibus agrariis loquuntur, et in orationibus eadem

de re, ut ciceroni contra Rullum, comparatis coniectura assequi licet.

De sonisi a eι εubsidiis, o quibis historiam coloniarum

earumque notitiam haurire po33umu3.

I Fontes. P. Livisa lemporibus imp. Augusti, ex antiquis sontibus , annalibus, eon enlariis, fastis historiamrqnamam pomposuit ab urbe condita usque ad bellum in siρmania a Druso gestum. Suo quoque Ioco et annopoloniM in oppida capta d Mucias commemorai, quoi topi dedueli sint, quantum agri iis adsignatum, qui

duces epionias dedunendae fuerint non praeterit, nec motus in coloniis ortos: internam earum eonditionem

η quam des ibis, neque quanti momenti fuerint, nisi in secundo punico bello Lib. XXVII e. 9 et Io. C. Hel 'toreuma lempore Tiberii imper loris duos historiae romanae seripsit libros, quorum gna pars periti: fides eius suspecla quidem misisin rebus adulatione Tiberii et Seiani. Tamen quaedam ex Hiis sontibus hausit, quae alibi non inveniuntur. Coloniarum praecipuam habet rationem, earumque recensum instituit, quae post urvom a gallis captam usque ad tempora Milae, ex quo coloniae militares deduci solebant, deduciae .unt, Lib. I c. I 4, et II i5 de coloniis extra Italiam conditis.

12쪽

Dionysius holicamaamua scripsit temporibus Augusti XX libros quorum XI supersunt, praeter excerpta Constantini Porplirrogenelae, et fragmenta ab Angelo Maio invenia) antiquitalum romanamiti ab urbe constita usque ad primum punicum bellum I, 8), ut graecos de origine. romani imperii instrueret I, 4, 5); graecilalis studiosus, omnia graecorum moribus inlus-lur , etiam colonias romanas, quae admodum diversao

sunt a graecis. . . .

M pianua aleaeandri a temporibus Traiani. ei Hadriani Romae causarum patronus ium procurator iraei), scripsit 'historias speciales romanortim, praecipue bellorum ab iis gestorum, e quibus ad rem nostram praecipue special: A bellis civilibus. Aulua temporibus Antoninorum in Noelibus Allicis res memorabiles sex variis scriptoribus collectas nobis servavit, inter 'quas eliam multa ex historia et antiqui talibus romanorum libro XVI e. 33 definitionem coloniarum.

M. Tullius Cicero in orationibus de lege agraria contra Rullum , in philippicis, aliisquo orationibus et epistolis passim mentionem facit coloniarum. Serto ' Iulio Frontino, qui tempore Domitiani praelum, postea consulatu sunelus est, liber Do oo- Ioniis adscribitur. Ordino alphabetico . colonias enumeral , non auliquas anie legem tuliam , sed seriores

temporibus caesarum. '. Iuliua Hyginus tempore Traiani scripsit Cromatia

13쪽

cum, sive de limitibus constituendis, in quo quaedam

: Myoniis De antiquo iure Italiae lib. ΙΙ , c. 2, 5 In Graevii, thesauro antiq. rom. t. ΙΙ). GEch. Sina-nhestu Orbis romanus. Exercit. I cap. VIII do iure lalii colonis latinis dato, ei dei coloniis . civium romanorum , earumque eum latinis coloniis discrimine. Εd., Londini tro 3 p. 6a, 86 Graevii thes. aul. rom. l. Pocri Leonis De primis Italiae colonis in Gaudeolii Roberii miscellanea italica erudita). Reyno De prudentia romanorum in coloniis regendis. Opuscula acad. i. III p. 79, 92. tio emack Siaalsrecht dor R5mor. Dusseldors i829 p. I 43, I 69. Idem Do romanorum coloniis ot municipiis: Duisburg i 825. GAιzor Abrius der rom. antiquit. p. 253. L LUsius De magnitudine Rom. R. E. E. I chera De colo niis veterum. Groning. I 825. Niebuhr Romische ge- schichio i. II p. 48, 2 Amst. Berlin. I 83O. -

Narrationes de antiquissimis reipublicae romanae temporibus plurimas a scriptoribus, historiae. romanaeiael graecis et romanis nobis servates, accuratius a: nobis observqtas , ut reliquorum antiquissimorum. P pulorum historias, ad sabulas redire, Beausortio et Niebulirio ducibus, mulli docti viri demonstrarunt gra

14쪽

vissimis argumentis quae autem lemporum progressu: mulata sunt Q siti cum iis quae fama sori vel a seripioribus tam iniqllccta et , tradita , vel poetarum

ingenio ornata et mcta , 'ad res . quidem gestas et vilas hominum reserenda' sunt, non ad instituta, ad religio-:nem et formam reipublicae spectantia, quorum vestigia iniuria temporis saltem non omnia sunt exeussa, ni quae sanctitate quadam. et usu hominum memoria servantur . ' monumentis comprobantur, quaedam etiam

a magistralibus hil is mandari et in templis deponi

solebant. 1 Paucos ' advenas ' plurium populorum consociatos rempublicam romanam condidissa , quorum numerus tria civium nullia non superaret, ex ilimis. tribubus , curiis decuriis apparet , quas erant fundamevia reipublicae j romapae. Pauci cives novae urbis, inter medios hostiles populos conditae . quorum inviditun movebant ' et 'quibuscum de finibus, agrorum . do iniuriis ultra citraque ilialis 'in discrimino sunt impliciti adsimandam: urbem novos incolas accersere et recipere, simul etiam suam idi neci augera,' et sines extendere studebant f quo saelo, continue cum vicinis populis bella orta sunt: E quibus romani, etsi non semper, plurimum .tamen' victores redemerimi: novus enim populus nou. Solum compositus erat ex sortissimis viris sed ei iuvenibus

manu promptis, qui coacti erant bello operam dare, quo nihil sere amittere, mulla coisserare poluerunt. Adaugendam novae reipublicae polentiam duo praeeipue a o

15쪽

subsidia in promptu erant: alterram augere numerum civium , ui essent qui hostibus resisterent: alterum extendere fines , agros occupare , qui civibus assignari possent, unde victum sumerent, et quos ut Suam possessionem acrius ei sortius defendereul, si hostes eis eripere conarentur. Ex quo in remoliorum popul rum sines imperium suum extenderunt , ut omnia in unum eorpus redigerent, urbi adiungerent, et ita vim ei copiam novae civitalis augerent, amplius

fieri non potuit. Instituto itaque, quo longinquiores

agros colendo suis commodis inservirent, simul eos tutos praestarent ab incursionibus et vastationibus hostium, quo simul extenderetur imperium et firmaretur; opus erat. Τalo institulum non solum inter graecos in usu erat, quod romanis Exemplo esse et inolescere poluit, eum in inferiori paria Italiae quodammodo explendesceret, eique nomen dedisset Graeciae 'maioris ; sed etiam inter Ialinos, aliosque Italiae populos usus v Iebal millendi vel deducendi m Misares ita , in usu, ut graeci scriptores, originem urbis romanae narranies , et scriptores romani historici, eorum vestigia seculi , conditores coloniae Albae Longae perhibeant, quae opinio etsi iam diutius resulata est, hoc tamen probat, mittendarum coloniarum usum inter Iasinos valuisse si . Quod idem iam antiquissimis lemporibus fieri solitum

16쪽

fuisse ver sacrum , si , aboriginibus qui originem duxerani ab Oenotriis pelasgis in in siculorum terram missum, quo politi sunt aborigines his regionibus si .

Romani, qui ipso modo, quo populus ortus erat ex convenis plurium populorum, nihil proprium et si gulare o ingenio et moribus populi onatum habere potuerunt, vicinorum mores ei institula, quandoquidem ad suam utilitatem ei commoditatem conferrent, ree perunt M imitati sunt: qua de ea a Livius memoriae prodii '): Romulum, victis caeninensibus, aulemati huseter luminis, in eorum oppida colonias deduxisse: quod fieri, vix potuit: eorte rationibus fi mandae et augendau civitalis admodum contrarium suisset: nam tum lamporis nondum abundabat incolis, et deductis coloniga non QIuiu vim suam fregisset , quae iunumero .' inmiarum in civium constabat, sed etiam e lonos, quos tueri vix potuit, pericuIO exposuisset, ab

hosfilibus populis diripi et bello opprintio Romulus illos

populos potius Romam transduxit, eorum agros vel veteribus possessoribus reliquit, MI expugnatos ei r dentos novis pcmessoribus adsignavit , sed omnes urbi adiunxit: ui eodem modo non muIlo post factum est cum sabinis quiritibus, eum romanis in unam cisii tem sa coniungentibus. Livius coloniarum in oppida si Dion. Hal. II r. os NieUD αὶ Liv. I II.

17쪽

capta deductarum mentionem secti , quod ita postea fieri solebat, nec dubital, quae sua tempora serebant , in antiqua iransferre. Ancus rex , Politorio capto et diruto ., ne Ialinis receptaculo esset, incolas in urbem recepit. Idem Ficanapi Tellene Captis, numorum civium, Earum incolis Romam reeeptis, non parum . auxit. .cMOuias non ded xii, quod hostium incursionibus nimium expositae esse videbantur; potior aulem causa fuit, quod urbem Romam incolis privare nollet: quod tamen hoc tempore facilius sieri potuisset, quam subi regno Romuli, urbe meta, receptis civibus supra marialis, ei diruta Alba

Ex supta memoralis iam duplex causa coloniarum deducendarum elucet altera tutauatis, altera estalis, vel vimque 'inter os conmncla, quod non raro

colonia est ex Servii siὶ desinitione γ coetus eorum hominum, qui universi deducti sunt in Iocum

certum, aedificiis, munitum, quem cerio i ure.Oblinerent. Ex aliorum descriptione : colonia dicia esi a colendo. ; est autem pars civium, aut 'sociorum, missa ubi rempublicam habeant, ex consensu suae civitatis, aui publico eius populi. unde missi sunt, consilio. IIaec autem coloniae Suni, quae, ex consensu publico, non ex Secessione sunt conditae.

18쪽

Iiaquo iam hoc ipso romanae coloniae diversae a graecis : quod haee secessione ei iniussu suae civi- alis col6niam conderent, ei locis saepe incultis, d seriis, ubi sine certamine loeum Occuparunt nam res

nullius cedit primo occupanti), ibi urbem aedificarunt; romanaei Foro coloniae praesidia si erant in oppidis vel rcIictis, vel expugnatis et dedititiis, ut qui in

oppido cives remanerent, romanorum imperio subiicerentur; agros publicos romanis permitterent, suos retinerent , certe vectigales victoribus. Caudas externae. a. rauis Oeconomica, utiluatis percipiendae eae uris bello occupatis. Ex hac ipsa donnitione in oculos incurrit, utilia latis vociem romanos permovisse . ut colonias in oppida a se capta deducerent: nam alio modo neque d mos , neque agros in suum commodum conferre potuerunt. Oppidum a romanis bello positum, aut vi capium , aut in deditionem acceptum est: utrumque raro , nisi diuturniore bello gesto accidit. Tum autem mulli incolarum perierant , vel capti erant; bona eorum et agri vacui erant a possessoribus ; romanorum tulererat agros coli, ut tribulum inde referretur: multa ij Liv. I 56. Signia et Cureti praesidia urbi sutura terra

. marique.

19쪽

etiam aedificia eodem modo in potestatem rom. concesserant. Ex quo igitur urbs Roma nimio civium numeroaucia erat, expugnata vero longinqua oppida, incolis d stilula, duplex rutilitas assequi potuit millendis coloniis, ut

Romae quae oneri esset multitudo, removeretur ; uleorum pauperiali et inopiae Succurreretur, et ut possessio romanis propter longinquitalem nulli utilitati'su-lura , non solum tribulum ferret aerario , evin ager publicus et privatus , verum possessoribus novis inc

Iis colonis divideretur, ut hi praesidium essent oppidi. b. ratio politica , ad tuendaδ eaepugnationes 'et sineε reipublicae.

Qua de causa moenibus circundata est, Suos Simul agros, sua bona luebantur, ei simul sines imporii romani ab incursionibus hostium lutos praestabant ; obstricti simul coloni erant mereri stipendia, ol iuvare urbem militibus, quibus rationibus omnibus utilitati erant patriae, neque alia ratione illa oppida oi illi agri utilitatem romanis praestaxe poluissent. Populi a romanis victi, suis agris privali, ei e

patrio solo expulsi, vel ira commoti, vel necessitale coacti incursiones in fines romanos secerunt, ut suo iure ulciscerentur iniurias sibi a xomanis illatas, iure quasi talionis utentes. Cum autem agrorum cultus, clai negotium honoratissimum apud romanos, cui ingenuorum plurimi operam dabant, tamen vix lanium frugum

20쪽

proserre posset, quantum sufficerei ad plebem urbanam sustentandam. Nusquam saepius , quam Romae penuria orta est frumenti ei annonae; quae certe minus et rarius originem habebat, quod fruges non bene anno quodam provenerant coeli ei aeris temperio impediente , quia Italiae sertilitas plurimis locis maxima osi; ergo aliter lum saepe evenire non potuit, quam hostilibus incursionibus, agros vastantibus et diripie libus ; quas arcere, hostes reiicere, possussiones romanas tueri, agriculturam praesidio armorum iuvaro, eiusque proventum, non minima coloniarum utilitas

c. ad profer dum imperium.

His utilitatibus coloniarum hare etiam accedit, quod non ad tuendum tantum smersum romanum ulNIissimae erant, sta, eum ad proferendum: in sinibus enim conditae, hostibus oppositae, speculi instar eos semper servantes, ei munitionibus eos reprimentes , coloni sere semper in armis esse necesse erat, ei ipsorum colonorum interem , hostes reiici, sues proferri, ipsos longius ab hostibus removeri et seiungi: qua re ei suae possessiones securiores .erant ab impetu hostium, et laetiores frui poterani suis bonis. Sed colonis num quam sere diuturnius otium obligit, donec omnis Italia bello a romanis oppressa esset, neque tunc militia vacabant, sed in omnibus bellis romanis militibus iuvare debebant: tamen coloniae florebant bellis Italiae