Ioannis MeursI Rerum Belgicarum libri quatuor. In quibus Ferdinandi Albani sexennium, belli Belgici principium. Additur quintus, seorsim anteà excusus, in quo indiciarum historiae; & eiusdem belli finis

161쪽

eIO. Io. excipiendo parant. Premebat Albanum aerarij angi, ν δ nam& plurimum Hispanis debebat, quorum iam militia vii cogebatur.& copijs insuper nouis Opus. neque decimae aut vicesimae spes supererat. quam obrem, quod temporis ratio posceret, inuidiosum tribu-

tui differre statuit, dum qui in Hispaniam missi a prouinciarum ordinibus in impetranda indulgentia

laborarent. utque animos adeo alienos demulceret,i Omittere decimam ac vicesimam velle ed ixit, dum modis alias pecuniae colligedae rationes ostenderent. idq; etiam Hollandiar Ordinibus Bossiiuium praesidem proponere iussit. de seorsim ad eos quoque literas dedit, quibus in xviii Kal. Sext. comitia Hagae habenda indiceret. Sed eo iam illic loco reserant, ut manda- . tum contemneretur. tameri in praescriptum diem Dordraci, in primaria Hollandiae urbe, conuentum ordinant; ubi de rep. deinceps administranda decernerent. eius rei Auriacum certiorem faciunt; de legatum , qui intersit, mitti postulanti ubi praescriptus dies illuxit, conuenere ad libertatem vindicanda ex equestri ordine Iacobus Ningardus, &Arnoldus Duuenuo dius, Lumaei legatus. ex urb ibus delegatos miserunt

Dordracum,Harlemum, Leida,Goiada,GOrcomium, Alcmaria, Oudewatera, Horna, Enchusa, Medemiacum, Edamum, d Monachodamiam. reliquis voluntas, vel audacia, defuit. Interim in Hispania res decreta. &post longam supplicationem facta tandem indul-

162쪽

RER. BELG. LIB. III. indulgentia. Hopperiisque conuocatis regis nomins cIO. haec denuntiat; ita et erga Pe iam lectam, et imbit priuati commodi cau uam tentaverat. sed hoc tantum moliasse, mi res . ita quieta, ac religiosalua maneret .i sibi

omninὸ perstuadere, semper 0rdines , siti atque obsequii praeclaros, in rebus omnibus, consili, Dei gloria, publicamq; tilitatem specta se . quamquam autem in responso decimae aemios ae indulgentia claris α erbis non exprimeretur, haud aliam tamensententiam esse. inuolucro ideo usum, it apud ιbditos ipsi maiestas, te ato auctoritas integra eqset. Post haec verba, qui curandae rei missi, pro affectu tam benigno magnas sese regi gratias agere dicunt , idque r duces apud Ordines testaturos. Iam Auriacus iustas sibi copias parauerat, in tres menses auctoratas, aut quam diu usus iaret ι ea militiae conditione, ut, quia

pecunia in stipendium non sufficeret, pignoris vicem urbes acciperent, quibus soluenda as lignaretur. Collegerat equites bene instructos vi i C I D , pedites xv. cum his adiungere se Nastauio fratri animus erat. ac quandoquidem Hollandiae ordines ad destinata in medium Iulium comitia legatum postulassent, Philippum Marnixium Sancto-Ald gondium mitatit, multa rerum peritia virum , qtii consilia adiuitaret. is cum X v Kal. Sext. aduenisset,postridie manadatis exhibitis , ita ordines alloquutiis est. Satis inuriaco, a quo millus , cognitum pridem ipsorum assectum, nunc re manis tum ese, quando tanta animi constantis T iij cum.

163쪽

da mindicandam patria libertatem, quae ab Hispanu ali quot iam annos oppresia; quorum libidini, aut sevitia, necdum actuc factum satis. orare meia, it tam praeclaram voluntatem ne mutarent. egregia semper eua Seleium sidefuisse , ac Hostaisdiam potissimum, di caeteras curae siuae pro- 'tiincias. Idcirco dolus e mehementer, tam immania dudum pessas. neque maius motum haruse, quam mi antiquam fel Vcitatem restaurare aliquando posset. ideo non labori, aut impensae pepercisse. quin triennium nunc se, cum exercitu co ecto, melsiore animo quam fortuna, minil care liberi

tempublicam tentasset, ex esque clade quicquid facultatum reliquum, id nunc postremum patriae impendere. neque per se cessuum aduersa quicquam de obertatis studio decessi L e - dem illi animum mansisse, qui diu noAiuque per haec conflua hactenus inquies continere se non potuerit, quiv paratu denia copijs mirtute inuicta iterum euenturn tentaret. quando autem tam diu oppressi antiquum animi robur reuocasient,

hostemque olbanum pronuntiassent,nihilsaia prius habuisse,

quam ut stiritus tumgeneroses porro incitares, st auxilium postulantibus praestaret. cumque exhausti patrimonio tam bonae voluntati vires non restonderent, promissumq; ab ipsas sis , si exercitum modo adduceret, se stipendia curaturos , id nunc tempus se stirent. in promptu militem ,sed ea conditi ne te rum, ut priviquam moueret, prioris trimestris pecunilam praesentem acciperet. autsi feri id non posset, repraesentatos tem unius mensis stipendio, is caetera vel non inprincipes,

164쪽

RER. BELG. LIR. III. I imel quaedam Belgi jurbes cauerent. Horum prim impossibile alterum A cile omni in), neque utile. namque si ad Galgiae Anglia re regem aut reginam irent, periculum esse, ne obnoxiaι hac rationeprouincias sibi subiicerent: quippe, nisida tu pignori urbibi, ne teruntium expenseros. itaque venum adisum iri, aegrepostea porga dudum loca relicturu. quod exemptu manifestum. quamobrem nihil aliud restare, quam ut ductori u ac turmarchv νrbes aliquot fidem obstringant. im

super c aureorum cI astatim expeHaut. haec ab oriaco emponere iussium di Jerare , pro lectu in rem' quam inpria

musaluam cuperent, vom grauate concessuros.quaei iobrem, quia viret necessitas, & maturato opus foret, illico decretum, ut c ilia aureorum cIIa locupletioribi reliquo prouinciabbio mutua peterentur: ν corrogaretur quicquid auri argentive, aut caeteri mundi qui que haberet. tum tributa oraenaria tradere quaesores iuberentur, etiam deinceps continuanda di inuitu imperanda. item reditio temploru,monasteriorum qui costerioru; ν quae preterea ornameto magis quam

usui, occuparetur. deinde, ut pro stipendio caetero bes cauerent, conuenerunt. Posthaec Aldegonchus alia quoque mandata exhibet , ad quae ordines respondent: in

sucum se Hostundiae, Zelansae, usis risiae, Cy Vltresummeditionis praesidem agnosiere, qualem olim rex statuisset. Chapud aliarum prouinciarum Graius operam daturos , irege absente , praesidem ac patronum ac perent , ceu pr

cipuum Belgii principem, quique ad tutelam eius iure insacra enso teneresur. αγι autem bea nuralis ratio corrigeretur, omnis

165쪽

i a IOANNis MEvRsI omnu eipotestas traderetur,1sque exauctoratu omnibus Tho lassiarchum summum statueret , qui de urbium maritimarum

consilio centuriones nouos legeret. cumque in praedam ba I nus miles arma habuisset, nunc stipeniniumponeretur. ac constituerentur homines certi, qui de reb.u maritimis cognosteret. Tum ad Lumaeum magi liratus Dord racentas, Lebdensis, Enchusanus ablegantur, qui terrestrem mi- .litiam ordinarent, delicentiam lege adstringerenti, 'ne deinceps prouinciales vexarentur. Placuit etiam a

chiva aperiri, quae in arce Goudana, & priuilegia in- spici, teliquaq; libertatis instrumenta ad Hollandiam pertinentia, &. in indicem relata dei cribi moxque magistratibus distribui,ut secundum ea deinceps respubli- .ca ex aequo administraretur. Hoc negotium, sed Auriaco prius consulto, & permittete, ex ordine equestri, Ianus Dousa Nordovicus, vir ingenio dc litteris excellens, ex urbibus singuli destinati suscipere iubentur.

Visum etiam a Lumaeo petere , daret ante omnia operam, ne quid camerae οὐ num , rationum , commentariorum, aut curiae actuarij perturbarentur, in trumentaque omnia,

reip. maximὸ necessaris , studiose abs ruarentur. lnde Ledus mutua fide utrinque initum : neque Auriaco im Uulto, aut inuito, ordines quicquam; aut Auriacum praeter Ordinum moluntatem cum ipso rege, eius me legatu , de rep.

pacanda a Turi m. Eam io rem fidei symbolum datae dextrae; & Aldegondius pro Auriaco, a quo legatus,tu-

ramento se obstrinxit. Decretum praeterea, ut alias quoque

166쪽

RER. BELG. LIB. III. quoque urbes scriptis literis ad commune patria libe- e IO. D. randae scedus inuitarent , quod quia vicini Delphi re cusarent, manda tum Leidensibus, urbis situ opportu,nis, ut nauigationem in Naterlandiam impedirent. ad Amstelodamum quod attineret, Auriacus ad D niae regem urbesque maritimas literas daret, Ordinumque Hollandiae noniine peteret, quando publicabbertati aduersa set , neqiue ei in posterum merces subuebe

rentur e ac Hornam potius, aut Enchusam, mrbesque proxD .

mas , meliorisacum per .mosam flumen tAnsferrentur, ibi par commodulis foret. Porrὁ tunc quoque Aldmon dius exponit, ram Murisco mentem esse, et i religio libera haberetur , P lice in iis locis, quae decerneret magistratus,

sine turbu exerieretur. clericis autem nemo mim aut inimriam faceret, nisi contra remp. niterentur. Inter haec Limmaeus etiam venit, de prouinciae praefecturam ab Auariaco sibi mandatam in comith s exponit. cumque literas protulisset, lectis ijs, ex praescripto gesturum admittere placuit. Sic arma sub Auriaco praeside pro libertate Hollandiasti mpsit.Et Zelandiae quoque bona pars Albanum pro hoste habere. iamque audendi initium Fliisngani secerant, quibus missis in auxilium I serarisio aucta virtus, ade5 ut infestis signis Middel

burgum proseisti hostem ultro prouocarent. at cum is praelium detrectaret, neque tuta obsidi utaretur, retrogressi se per vicos distribuerunt, arcemqueSotibur

gum, non procul Flissinga, occuparunt mox MiddeLv burgen

167쪽

. burgenta, ne timuisse viderentur, Souburgum versus' nocte intempesta copias machinas que ducunt. In prinsidio Galli erant,qui in hostem animosὸ erumpentes, sertiterque repulli, cum frustra suppetias Flis singant

duplici velitatione tentassent, arcem deserunt. eam Hispanus occupatam, imminentibus rursum Flissin-ganis,cum defendi posse desperaret,iterii dedit.Crescore illis indies copiae,& pereas animi robur. itaq; mari bellum instruunt.. & Antuerpiam prosectus Theobaldus Norstius, puluerem tormentarium, quaeque praeterea bello necessaria, clanculum emit. nec multo post,cum insignis e Lusitania classis a eheretur,meis cibus plurimis pretiosis auroque onteta, turbarum ignara, & mutationis, vi aggressi naues exonerant, mercibusque distractis ingentem inde pecuniam contrahunt, atque in suos usus applicant. tum ut Middel- burgum subigerent, urbem insulae Naiactiae primariam, liburnicis exstruetis commeatum prohibere conantur. iamque bello CL naues armauerant, quibus

mare obsidebant. infestis valde animis pugnabant. namq; ut Albanus, nullo persisnarum discrimine, triblites,ciues, mercatores, ceu perduelles, supplicio extremo assiciebat: ita illi, quemcumque Hispanum capiebant, statim in crucem sublimem agebant,neq; unum vitae pretium erat. cumsi; plures captiui essent,colligatis brachijs, binos ex urbis propugnaculo in subiebamare praecipitabant. indigna quidem illa saeuitia, sed

168쪽

RER. BELG. LIB. III. inquam exemplum irritaverat. Veriae cum postridie Non. Iun. Φulum magistratus haberet, intemplum irruentes praesidiarij, imagines sacras,& altaria,hactenus illaesa, subito animi impetu confregerunt. deinde in templi chorum progressi, in equitum aurei velletis insignia illic suspensa idem ausi, cum res ad I sees rarisium deserretur, ille, ut epulo intererat, vino iram accendente, statim se ad templiam proripiens, stricto gladio duos improuisus occidit, porro alios occisii-rus, nisi interuenientes quidam impetum viri coli, buissent. Id ubi caetero praesidio gnarum, adeo omnium animos offendit, ut cum armis ante aedes comvenirent, pontificium, ac latronem appellantes; & p ria illi facturi, ni Rollaeus praetor, Herptiusque, m tum sedassent. ac profecto ex eo tempore in uisus m litibus, tandem quoque per tumultum interficitur. His singant, distractis classis Lusitanae mercibus, Anglicanos ad se mercatores plures militesque pertrax

runt , qui luculenta spe stipendij militiam quaer

re. itaque auctis valdὸ copijs vicinae Flandriae a ma inferre stituerunt; burgoqiae de Ardembuo go occupatis , dedere se Brugenses iubent. sed oppidani , quia res ipsorum fatis adhuc inordinatas, dein militia tumultuaria parum momenti existimarent, etsi inclinarent aliqui, necdum motum ullum aud bant.quamobrem frustra hic conati,in templa,& m nasteria proxima, arma vertunt. inde Gandauum

169쪽

interciperentur, in Calacriam reuertuntur. Ioannes

Cerda Medinacaelius, Albano a rege successor datus, cum nouis Clo Clo Hispanorum copijs in Belgiunt aduentabat. id ubi Flis singanis cognitum, Baldhinnus

Lobaldus, Ioannes Mortis, alijque, circa Flandriae oram inuadunt. Necdum Cerda intellexerat tantam Auriaco clatsem esse, eoque negligentior hosti seo, noxium secerat. Ducebat naues L i v. exijs x x v imaiores Belgis ereptae: minores reliquae, quas Ass bres Cantabri dicunt. Has magno impetu adorti si perant, fugantque. & ex xxvi maioribus vix iii

saluae. Cerda cum minoribus aliquot, copijsq; elapsu&Slusam appulit. alij Rammelienum, dc inde Middebburgum euaserunt. victoribus ingens praeda obtigit,

in auro argentove signato CC aureorum cID. in me

cibus Io Cia aestimabantur. Slusa Cerda Brugas se contulit, inde Bri ellas ad Albanum , infausto per principia augurio minus auidus destinatae praesecturae quam mox etiam deprecatus in Hispaniam recessit. quippe vir Albano dissimi lis, & prudens rerum aestimator, qui turbatis bello prouincijs non sine opprobrio decessurum animaduertebat, alienae culpae, quam corrigere non posset , suam existimationem inuoluere inconsultum ducebat. Nihilominus naves Cant bricas x x bello parat, & Mach linia tormenta aenea Axssu currusque aliquot cum pilis ac puluere nitrato

M . . mittit:

170쪽

RER. BELG. Li B. III. . ry mittit: quae uniuersa Flisfingant in Flandria occupata eIb. I, in suum armamentarium transferunt. inde alijs liib in Hmissis instruetae naues serente vento Stus a Ram mehenum deuehuntur,tribus in itinere in erceptis. illic cum essent,arcis praesidio, ut putabatur, satis tutae;Theobabdus Norstius, vir promptae audaciae, vi aggressus,n quicquam adiuuantibus arcis praesidiarijs, omnes ca- pit,incenditque. milites plurimi trucidati, pauci nantes evasere. ac in egregio pugnae naualis successit, ut in

rebus laetis solet, creuit animus Flisfinganis , placuit: porro fortunam experiri. Est in propinquo Tuilbo ueladia,&Tergoesa,insulς metropolis inque ea aliquot clam amici. igitur, cum pridem frustra Flandriani

tentassent, ad hanc occupandam militem mittunt. Hieronymus I serarissus aliquot cohortes cum II

machinis bellicis nauibus imponit. cumque in insum iam applicuis let, praemissis in proximii pagum Gallis, oppressi sci: excubijs, reliquum militem obtrucared creuerat. sed illi, cognito adesse hostem, fer tenebras invr m euaserunt. ad quam I serarisius adductis copijs cum deditionem posceret, ab oppidanis reiectus, ut portam conuelleret, tormenta admou it. sed

laboris irritus,neque ad obsidionem instructus, saucijs

paucis, retrd cessit. discedentem erumpentes praua- diarij sunt secuti, ut postremum agmen carperent; at vero ordinate incedentem nihil laedere potuerunt. Ansemus I servisio erat, donec necessaria submitterentur,