Ioannis MeursI Rerum Belgicarum libri quatuor. In quibus Ferdinandi Albani sexennium, belli Belgici principium. Additur quintus, seorsim anteà excusus, in quo indiciarum historiae; & eiusdem belli finis

281쪽

RER. BELG. LIB. V. in Hispania &Lusitania detentae, tanquam quae ad ero. IMHollandos pertinerent, aut Ennoni Comiti suo rebe, larent, a quo tamen commeatum frustra ostendebantire earum nonnullae rursum dimissae, nonnullae grauiter vexatae, vectoribus partim ad remos abductis, partim ad opera Regi in bello ac nauigatione Indica aut Brasiliana nauandam. Perculit huius cladis nunti usEmbdanos, & populum aduersus magistratum concitauit,pra sente maxime illic Ennone, qui eo nomine

in tumultus excitandi susipicionem venit, cum praesto. haberet utrumq; fratrem, & in propinquo praesidium

Linganum. Hac de causa Foederati milites vrbi auxiliares CI I CIO, Ennoni aeneatorem mittunt una cum ' literis, quibus testarentur: ignarum nemi, i, quanta cumfud ad concordsiam inter ipsem, parentem olim eius, F, flosque Orientales constituendam laborassent , cui asserendae primum meis iliae anno C Io Io xcv, deinde iterum Hage comitis C l o l o C ira, mox in postremis comitiis . . et v Eid. Siste rusi se obstrinxissent. Nunc autem compertum habere, Embdanorum praesidiariorumstipendia ipsus

opera in et Ursa, et i motum aliquem concitaret, O ,qucdconsequens , statum inis perturbaret. insuper prohibuisse, ne pubsicae pecuniae uic rei signatae quaestorisuo soluerentur:tr buta quoque C in lixisse sine ordinum consensu, c exegisse: tumnums plurimas,Embiam Histantum profectas, de ipsius consilio illic detentas, merces omnes fisco addictas, nautas cruduis e babitos. dem ipse connivente factum, mi DKa-Mm norum

282쪽

eIo.Io. norum aliorumque excursionibus Frisie orientalu incoia, ci-ς ν δ -, misere ivexati in et incula abduc rentur.

omnia quando palam contra pacta ferent,patuisse is , si quidem contrat Tu flenni toties obstricti essent, prouidere, ne quid tute in posterum mobri possit. Oamobrem monitum, sane mesie, ruti, incommodis auertendis, ad xiv a receptis

dos, numerari iubeat, caeteram pecuniam quaestori suo reddi curet. tum praeterea indictiones praeter oranum constensium . factas,di, quae inium exegisset, res tuereti porro adnavium nautarumque siberationem operam daret,-praesiae a quoque Ungana Fr U Orientali arceret. nisi seceret, testari serio, non se malis imminentibus obnoxios fore; qui nihil aliud pro si tum habeant,quam concordiam inter ipsium subdito' inuiolatum conferuare. Hisce literis hoc effectum,ut in Britali- niam Henricum Stamierum Enno mitteret, qui Rege oraret, uti pro ipso intercederet, ne qui euerius tuere Foe- . derati, vero primo quide Dothiam Niamdam,mox Gulielmu Kniphnsium quoqι,& Thomam Frantrium Cancellariia,qui Foederatis affirmaret, extra. culpam Ennonem esse, es paratu pactu stare; Embd nos autem vano a maia conscientia metu percelli. a quibus missi Vbbo Remere ius, Samuel Ningenius, dc Daniel Altingus, qui decreti executione urgerent; nam sat' lecta En

nis consilia,qui unu hoc ageret, ut perpetuo illas vexaret, mag'ni q-; impensis in aes alienum inuoluere quaereret, nutes ratione Giums Mincte derivaret. tum non unae comeatus ma-:

fili mi

283쪽

RER. BELG. LIB. V. ar r itimi literae, inter se contrariae, ab ijs prolatae, quibus es, fraudis manifestum Ennonem facerent. Re intellecta,

comiter utrosque Foederati dimisere, commonentes; pacem mutuo concordiam, d inceps colerent. De caetero

Embdani s prom issere,curaturo sedete qua ipsis iniuria'-ret. Medio Octobri Foederatis Spinula scribit,altatri exHissania uteras, qui u rara se habere, quae in hoc negotio agerentur, Rex nuntiaret. tum commeatum Neio &Ver-

reickio petit, qui has tradituri essent. Eo dato Hagam illi cum venissent, postridie adm isti, pleniores, quae e spectabantur, literas, Mantuae Carpetanorum datas xi v Kal Octobres, exhibuerunt. His Philippus testa- . batur, quando Archiduces in negotio inchoato huiusmodi δε- teras ab is promis sent, quibus certo credere posient, omnia sine exceptione a se probari maturo consilio, plena potestare regis, ad promis satisfactionem, di totius nego- tr confirmationem, d clarare se in praesens, siue pace componenda , siue induc s, cum Foederatu agere ceu omnino liberis, in quos iuris nihil sibi et indisaret. cuncta etiam, quae in Archiducum declaratione proposita,rata me&;ac promittere verbu regiis, plenissimὰ ea Obseruaturam, neque quicquam contra facturum, autferi unquam permissurum. quin immodaturum operam si quid contra factam fuerit, id uti bona Dereparetur. curaturum porro, re pertractata, Pt ex iorum am

bitratu omnia obseruatu necessaria quam a Vime expe fiantur. Si tamen de rei igionis negotio, aut quibosdam alijs r Lu , comenire inter se non posstent, atque ita mei pax vu

284쪽

ero. Io. induciae non procederent, tum iussum integrum mege, neque has literas ratas habere. Harum literarum geminum

quoque exemplar exhibebant, Gallica unum,alterum Germanica lingua. Ad haec Neius magnopere Regis in hoc negotio sincerum affectum commendare , qui de illis ipsiniteris, quo magis ratae eae essent, & a sit spicione fraudis alienae, cum Senatu deliberasset: lai dandum isto nomine dictitans, quod interpres ip esui non fucatam animi mentem clare expressisset, ni- . hil promittens, quam quod praestare re ipsa cuperet. non facturus, si fraudem aliquam cogitaret. Neij ver- . ba Verreickius excepit,de Arct,ducum quoque fide in re praesenti, & inest nato ad pacem animo, multa res rens. ac cognosci abunde posse,cum tam sedulo satisfactum Foederatis per omnia cuperent Foederati,simul apographa accepissent, legissentque negligentiam deprehenderunt , dc verba passim praetermissa aut inte polata s. neglectam item solennem formam, de neque in pergamena scripta, nec subscriptum Regis nomen. Itaque re cum Galliae de magias Britanniς legatis com-' municata, indictoque in vi Kal. Nouembres conuentu, interrogarunt ecquid literae aliae pleniores exspectari possent. cum negaretur, interque tractandum an

bigua h. aec omnia explicari, & dissicultates tolli possciresponderetW ampliandum censuere. itaque libratis diu consilijs , postridie Kal.Nouembres responsum decet n l itat, tera ut iam ante ostenderam,omnino illaquei si

285쪽

RER. BELG. LIB. V. z in sit risu pariter atque subscriptionepeccatu G: tam ver- e Ib. Imba passim temeia omissa, aut interpolata, adeoque extremam clausulam promissorum abolitionem prae se ferre ; cum tamen Feri, O archiaucibus , atque omnibus eorum consiliarijs exploratu tu esset, sis, veluti rerumsiuarum supremos arbia tros, qui neque rugis, neque orchiducum leges agnoscerent, Dei t. tax gratia , O foederatorum Frincipum auxilio, reuiuere facile pose , et libene Pes'. ordinetur; nec proponi hanc in rem ab ipsis quicquam oportere, nisi contra si iam datam agere et ellant. Et quanquam expendendum esset , tam dubiis siterarum verbis, an negotium inchoatum proseqtu consultum foret, pro nouendo tamen tranquillania Te ij institoto, ' osten2endae ammorum ad bonestam tutumque pacem in- conationi, et sum etati lueras hasce examinandas per proni cias omnes mitterent, legatu pon v i proxima septima nas significarent, an veri incoepto porro manum admouere erep.putaretur. nunquam merὸ admissuros,quicquid aliquat mucontra has approbationis Menas, aut orchi lucum promissa, obliqua aliqua interpretatione proferri posset. pem gendum forte et ideretur, tum plan sine se considere , neque Regis,neque Archi lucum nomine, ita uti promissum erat,qui quam unquam propositum iri, quod aut parum publicum ti

ret, aut cum ciuium suorum salute convinctum non esset..Archiducilius item decimopoti denuntiationem hanc die legatos destinandis idoneos, plena potestate instructos; t acturos

eidem ipsis, mi quam citissimὸ imponi negotio sinis post Hoc responsum Neio de Verre ichio datum posti die

286쪽

r 8 IOANNis N EvR si Kal. Nouembres , quaesitumque, an ipsas approba tionis literas tradere vellent. sed hoc illi facere posse se negabant, & nec Bruxellas referre; in quo nul lum tamen discrimen Foederati arbitrari. itacliae rem differri Volebant, & mandatis amplioribus tempus dari. id ubi concessum esset, profectus Brimellas Neius, nonoque post die reuersus,mandatum sibi sietnificauit, literra traderet, di acceptilationuβη apbam reciperet , qua declararent Faederati, set orchidi

ces promissis feci e , es restituendas literas fore, si sorte postea rein se m disicederetur. Hoc displicere Foederatis, qui neque impleta promissa censebant, Θ siaudem in literu

manissam, nec chirograpbi restitutionem necessariam esse, quod negotio non perfecto per se irritum. Cum hic Neius de Verreichius tergiversarentur, Foederatique a sententia non desisterent,petita iterum ampliatione, concessa, rursum Bruxellas abi jt Neius, mandatumque attuli et tisimpliciter, es sine mila acceptilatione, aut regitutionupromi lso, literae ilia traderentur. quod ubi factum ,recessore. Et tunc Foederatis visum,ut per suam quique prouinciam, an pergendum in negotio instituto arbitrarentur, indictis comitijs deliberarent, mox rursum adu i Eid. Decembres conuenturi,& mandata de re prisenti allaturi. Cum in eo essent, literae ab Imperat . re allatae, v ii Eid. Octobres scriptae quibus ille commemorares, nec sumptuise, aut operae mussi pepercise , nec pitrem etiam maximilianum, ad componen L Te ij tui

287쪽

RER. BELG. LIB. V. et 'bas. ideo mirari, inchoatum hoc ne tium, neglecto ipse, di inconsueto ; eoque rem praesentem dirigi, mi ex prouinciis bifce initu sies'. aliqua obera constituatur: cum tamen nemo ignoraret. Belbum totum Romani Imperiis dum esse. quam obrem cogita mi s , in re tamaraui nibit omnino decemi. posse, de quo non cognscere iraeprius deberet. quodsi qesces quam molirentur, ad naturam in legem seudi immutandam, id ratum esse mimime posse: itaque scire se ex ipsis velis,quo res tota loco est et, quid animi porro haberent ; mi tam suum, quam Imperii sui jus tueri post petere item,ne ignaro,aut non permittente ipso , porro aliquiid constituerent, neu quid etiam incoeptarent, quod, ne fiat , ipsius, aut Romani Imperi, inter-- esset. Hisce literis hoc responderit.Ad irar magnoperare, nee mel a Philippo Tae,aut Archi luce, certiore actum

eqst j quodsi sicissent, non in hac rem commissi ros quicquifuisse. morro memini se satis, quoties ante post admin ratam is Mathias atra Rempsi ra ab Imperatorepetiisset, Pt tam grauiter laborantibus admersus imoppresionemq; Hispanora

succurreretur. scire etiam, ante annos XXVIII cora Imperatoaeris Imperii legatis Coloniae Agrippinae depute constituenda a fuisse se cum interea quam visemctissime ita sessuire

hostis non desineret, ob priuilegia riiolata, ne crudelitatu genus,qua Philanus cotra fidem in creatisne datam usu se secundum Belgis iura ac leges, anno Cttalo I xxxi coactos, si Rempsaltiatessent,extrema remedia adhibere soleomedi to absoluere populum sacra ento, quo Philippo principi dixe - rat. Ab eo tempore multos Ru Principei gelibertatem arn

uisse ,

288쪽

ato IOANNis MEvRs IcI . I . uisse, variosque eo nomine contra im initos. qu in etiam terra ' marique, mirtute sua st auxilio Regum ac Principum foed rutorum, defendenti libertati semel miud catae, magnae aliae,

in impensincred bilis, bestumgessi s. ni tomimu Imper rari, sty Imperii quoque Ebrincipibu , ijique ordinibiu, qui foedus ictum d fera runt,siem Pasie ;d shuceresibi magnop

re calamitates, quibus Se tum, prouinciae item finitimae, . vexareutur. neque uicquam magis esse,quam bonestam decertam pacem , quam tamen, nisi saluo indicatae libertatis edicto, feri non posse existimabant. idque prolixis ad odum merbis declaras se in literis ad Imperatorem,ci Imperii primcipes, datis anno C Io I D C v. dAn anno proximo ab omcbiducibus dae pace ineundu agi coeptum; ac tunc conceptu quoque verbis testatos esse, non se agere cum eo pose, nisi legis,mam libertatem, tot annorum interuasio confirmatam, nsere paratus spei. atque ab istis secreto primum, d inde signatis etiam literis restonsium esse, ρrouincio se hasce liberas. babere , hec quicquam in illas iurisAbi inacare. daturos inm per omnem operam, iti bane bbertatis suae agnitionem Rex Hi laniarum iistia proximum trimestre Aplomate publico ratam faciat , idque moxia factum ese, adiunctum literarum . . exemplar indicare. De caetero considere ipsis, Imperatorem, quo ηque Imperii Principes , pro benigno in Remp.suam assectu, negotium hoc totum approbaturos, 'promouendo necessaria cuiaturas.Desinente Nouembri a rege Daniae,ad quem Reip. causa legati, Boulenius, Simonius, de Magnus reuersi,multa depropenso eius in prouincias

289쪽

R ER. BELG. Lim. V. in hasce studio referentes, & legatos mox ab eo adsutu- cIn. IMros, qui imminentem de pace tractatum consilio atq; opera adiuuareot. li fuere, Iacobus Vlesellius, regni consiliarius, & lonas Charisius, luti sconsultus , adue neruntque ineunte Decembri; &, quae de Rege suo is gati paullo ante retulerant,assirmarunt. Mox ab Ele-

Aore Brandenburgensi adfuit quoque Ioannes Disco uius, qui mandata exponere distulit aliquandiu, duri eos, qui a Palatino destinati, praestolatur ι sine quibus

nihil dum agere iussus erat. x iii Kal. lantiarias Foed rati indicto conuentu, mandata quisque sma protulo runt , quae ista erant: mii cum Archiducum ligat , ' etsi minus plenis approbationis titeru, de pace aut inducise trant .

rent; salua tamen ante omnia prouinciarum libertate,quam it

fingi nusto modo parerentur, siue flatum ciuilem res flectaris,fue Ecclesiam aut Religionem. Et diu multumque libratis consilijs cum Mauritio, Gulielmo Nasibulo, & SNnatu,legatisque Gallico,Britannico,& Danico, nam . Brandeburgicus,herilia, quς commemoraui,iussa prPtendens, negotio se abstinebat.) x x KalJanuarias Anchiducibus per literas indicant; parato est, sub exceptione postridis Kal. Nouembres secta, in qua etiam tum per se rent, cum legatis Hagam miseis instaurandae pacis negetiuit' inchoariri quo ept octo rerumpentu comm essent, si

ipsis, pari aut minore numero, 'mittendos alios, qui cum plena potestate , tam Thilippi, quam ipsorum item nomine, rem N n tracta-

290쪽

28a IOANNis MEvRs I. tractarent. quando autem armissilii fnu instaret, conse r renis coepto operi insistendum Nideratur, an non in V i sep timanas prorogari id expediret. quodsivestent,irim quoque sibi placere, modo ipsi, Iuo Philippi nomine , ratum facerent. Exemplaria literarum Neio & Verreichio data, postulatumqι, ut ipsas Archiducibus traderent. &, ii dei gandos aliquos ij censeret, de numero illorum, nominibus': , de prosectionis die, statim certiores facerent, quo mature expediri commeatus possit. Id dum agitur , vii Kal. lanuarias Hagam venit ab Electore Palatino legatus, Hippolytus a Collibus, Curiae praeses, cum caeteris Regum ac Principum legatis consilia in rem praestentem collaturus. Atque hic anni istius finis, qui Europam uniuersiam suspensam tenuit in exspectatione pacis condendae , e qua utilitatem quam maximam sibi quaeque pars captabat. Foederati liberi tem, &. supremam potestatem, quam Philippus de Archiduces transscripsissent, vindicare summa ope nit bantur,quippe id maximum pacis fundamentum esse, nec belloi,ea data,iustam deinceps causam fore. Hac spe tenebantur illi, qui in eana toto animo propendebant f potissimum, cum vix fieri posse existimarent, ut ciuitates,& quaecunque alia membra, post Vnionem

Vltraiectinam a suo corpore auulsa essent, armis vllis recuperarent. nam ut eius ratio aliqua haberetur, necessitatem, quae legibus cunetis dominatur, non permittere. multo aute satius esse, si quae reliqua illis belli