장음표시 사용
81쪽
iussu ;ctim ipsi Pontifici, tum Cardinalibus alijsque eius Curiae Proceribus singillatim latam legem significauit; &cumphucis ab hinc annis Christianorum Principum nonnulli suam dignitatem neque enim quidquam detrahere de aliorum iuribus in animo est profiterentur expressὸ, opera pretium visum est Patribus, nostri quoque Reip. Maiestatem proferre. QDre Io: Francisco Brignole, Patritio clarissimo, ac Principe optimo, patri que dignitatis amantissimo autOre , qui tum temporis Dux clauum Reip. tenebat, a Patribus sanctium est, ut Duces suturi deinceps Regalibus ornarentur insignijs, Regiamque dignitatem Resp. profiteretur aperte. Inde cum relictis inclytae in Deum pietatis exemplis , profuseque liberalitatis in Pauperes, mira cum modestia Io Franciscus munus explesset, eumque de nouo Duce creando excepissent comitia, anno CIDIDCXXXVII. atque Augustinum Pallavicinum, Patritium & clarissimum, & omnium
solidarum virtutum genere ornatissimum, consona totius
Ligustici imperij populorum votis, Electorum suffragia Ducem renunciassent, qui grauissimis functus legationibus, per singulos Magistratuum gradus ad supremum istud culmen
ascenderat, Genuenses, assumptae in e u Deipara comendata Re p., regia hoc est qua eiusmodi nostrorum temporii consensiis arbitratur, coronam, publicis insignijs imposuεre nes sua non proficeretur dignitatem, exteris darent ansam existimandi,nostra Rem p. reῆijs carere praerogatiuis. Tu voce
seriptoque regia personuit dignitas Genuensis Rei p. Tuquet in eius potestate est Liguria, Ligusticum Regnum, Regalis ac Regia Ciuitas Genua appellari. Tum Corsica sub liberi populi impctio, quamuis subdita, sensit tamen sitam se non amisisse dignit,tem, Io: Baptista Lazanea , de quo modo meminimus, quique toti Regno pr erat , Reip. nomine regia eius Insulet insignia primum proferente. Tum passim Angustitio Duci, licet libesae Pathiae Ciui. licet libera: Reip.
temporario adlisinistratori, dc uiuia oce & typis editis monimentis, solvia ligataque oratione , nuncupata uniuersoru
82쪽
Genuensis Reipublicae. Cap.IX: l
vota, Regnum legitimo tempore administrandum capes seret, Regijsque ornaretur insigni)s, Rei p. Maiestate Rex, Legibus Dux, charitate pater esset uniuersis. Tum Liturum Poetarum Muse.
At Tu purpureo tinge spectandus in ostro,
O Ligurum Princeps, o nomi maxima coetus Gloria, magnanimae cui eircum tempora frontis Ardet Camaee molis operosa corona,
Fasus pande nouos; cape sceptra seundis Autibus, bellique inter, eoelique procellas, de Europa fero iampridem euertitur aestu, Dirige felicem turbata per aequora pinum .' Itemque.
En tibi magnanimas Pallauietae phalanges Pos captum imperium, in Regni data sceptra feracis , 'lestis Regina chori, avum a Virgo,
Prima forte dedit Ligures dignata eoronas mercio oblatam sacris altaribus urbem, Te Proceres inter primos, te numine fusio , Cui primum ingentes pro te committat habenas Seligi 'magnos gaudet concedere fasces. Ac rursus.
- ubi de Doee concilis sententia magni. et in vulgus, populusique in Regia latus
Atrra perrumpet geminabitur undique plausus, Gaudentesque frement elues; nee finibus ullis Gaudia consistent, subito spargetur in omnes Fama plagas, uariasque feretur rumor in oras Augustini utrumque sonabit nomine litus, Et mare eum seopulis, pus que remugiet aether, Pallavisinum a gem, Patrisque Parentem. Excipiet medio plaugus ex aequore Carnos , Exulta sue Dueem Domine uenerabitur urbis: Patria quin etiam raros exquiret honores, Et capiti Regale deeus,primamque coronam
83쪽
Ae ortos humeris, Regum gestamen, amictu3. Hos decet se viri ornatus , quem Regna decerent
Et nisi libertas ob taret, Patria Regem De Duce fecisset) priuatis moribus ille
E solio contra vivet, nomenque paternum
In Due uspiciet tenuis mea cura popellus, Fraternum Proceres, adeo se partibus equis Omnibus aptabit; praestabit munia Redis, Otia sellicitis refuens ,-commodaturis Imperis Ligurum; nec enim securior viruam Pax erit, auι placida utra iucundior usus. Titulos regios ab exteri Genua, ae Genue Reipiuisse tributos Cap. X.
DE nominibus titulisque Maiores nostros parum fuis.
se solicitos stiperiori capite relatum est si quod sane nisi deliberatione habita non fecisse prudentissimos viros est consentaneum . Habebant quos imitarentur insignes illos Graecaru Rerump. Cives; habebant sapientissimos Romanos, qui titulos usurpare non consueuerunt. Imitabantur hanc veterum modestiam Florentini, imitabantur Pisani, Senenses, ipsique Veneti, qui sermonis contenti simplicitate, inflatos titulorum epithetorumque ambitus neglexerunt. Obseruabant illi fortasse, quod in praesentiarum etiam occurrit, nullis certis sedibus vagari titulos, & methodo nulla circumscribi. Tituli autem nomen, licet alias Latinum sit, ut id tamen significet, quod modo intelligimus, videtur esse traflatum . Intelligimus enim hoc vocabulo quoddam quasi praenomen, seu epitheton potius , honoris causa, praepositum nomini, quale vix ullum apud Latinos autores repertas: quare est, ut credam, inuectos ii non Latinis titulos, a Latinis generale nomen sortiri
84쪽
Genuensis Reipublicie. Cap. X. 73
s v,gi admodii fuere ac incerti, cuiusmodi adhuc sunt,ide que eorum lubrica, ac fortasse inutilis est inuestigatio , eos
in dies ambitione mutante; Ueruntamen ut nihiIcausae no Q l. tui. z.
strae deesse ostendamus, in Genuensium modestia, regijs ese L et
tutio, regiam dignitatem suisse ab exteris agnitam demon- L mm m. ει,
strabimus. Q d veluti nobis laboriosum scriptu, ita alias μsraue te M suturum existimamusiideoque omisissemus li- σι. sesi e
Denter hanc lucubrationem, ni pleroseue in titulis mautimum este momentum ad probandam dignitatem asserere in aream rem comperissemus, in quibus nos se me nullum arbitramur. Sunt ergo communi ' Iureconsultorum suffragio hi titulo- ἰ rum gradus, Superillustris, Illustris, Spectabilis, de Clarisi, cu-- ωα nu. mus. Iuxta hanc distributione, Alciatus, Romanum Pon- tificem Caesaremque, ac Regem Francorum Superillustres DD. in docet appellandos esse ; Reges alios, ac Duces, qui regalem habent potestatem, hoc est nullius sunt clientes, Illustres; iaci. O creliquos Duces,Marchiones,& Comites, qui pendent a Cae- ιmpm- fήε saris autoritate , Ste stabiles seu speciosos; alios Duces, cς-terosque, qui non a C sare, sed ab inferioribus sunt constituti, Clarissimos. Parum sibi constat idem Alciatus . alibi,& . Superillustris titulum sdices idem si illustrissimum dicas)tanquam minime Latinum cum Artasse Latine Perillustris
dicatur in explodit, atque ut priorem titulorum numerum compleat, post Clarissimos , Persectissimos collocat. U bilia .Fomisi. runtamen ante' ipsum Isidorus gradus hosce Senatoribus tribuens, primum illum Superillustris, & hunc vltimum ab . Deci istac Alciato ascitum omittit, Illustribus Clarissimis,&Spectabis libus contentus, tellaturque , Interius quartum genus non esse. Sed tam variae, atque inter se dissentientes sunt circa de ore. hanc materiam Viniones, ut quidquam de ea statuere di Lficile admodum sit. Alij namque non Regem Francorum modo, praeter Caesarem , & Summum Pontificem, sed reliquos etiam Reges, qui nullius sunt Uectigales, Superillu- ιη mbr. C. d. Eres esse contendunt, 'Alii ad Illustres, cum teris Regi-ς Dus fetia de
85쪽
ruis, Regem etiam Francorum reuocant.' Alii interuli1-stres illos ovoque connumerant, qui pluribus prouinciis, fi de of seu Ciuitati Diri prssint, volumque instar horum esse Ca dinales & Patriarchas; Comites vero, & instar eorum Α ε. vi const. C. - chiepiscopos, Spe. habiles Praesides demum, di instar eorum: Abbates, Clarissimos vocant. Sentiunt ' alii cum Alciato. s. ἄρα. iste atque asserunt, Pontificem Maximum Caesaremque esse S perillustres, Moriam sententiam impugnant ali , qui nos sata .. lunt congruere hunc titulum summis Christianae Rei Principibus, ' qui non constituat iuperiorem gradum, sed culmen sit illius , in quo collocanthar Illustres; Pontifex de ma ν. σ vero, & Caesar solo nomine sint super omnes gradus com
πα, ... spicui. Porro quatuor horum graduum multo prolixior est:
--. . appendix. Habent enim singuli syllonyma , quae singula persequendi non est otium, eaque delibabimus tantuni, ρος 3. regia censentur. Occurrit primo Magnifici titulus , Illustris vis collesa C arisque , ac Resis Francorum proprius. Sut
qui pri Illustri Magnifico ' primas deserant, hoc peti si,
quod ab Imperatore Iustiniano Tribonianus, inter alios noui iuris composiores exire ius ac praecellens, dicatur ' Magnificus, sequentes alii duo, in orationis contextu, Illa. nres tantum appellentur. Certe Anonymus ille Monachus Sanct Iustiti Paduanae, qui suorum temporum conscripsit annales, quique floruit circa annum CIDCCLXII. in Ueadem periodo,Andream Ii. Regem Hungario Magnificum, eius vero filium Stephanum, Regno extorrem, Illustrem dicit: argumento , eo seculo Illustribus msnificos prςsti risse. Hinc est, ut Magnificentiet, ac Magnifici titulum Glis Regibus conuenire tradiderit V Abbas Panormitanus,&' ali; plerique. Hoc eodem gradu ponitur' Excelsi atque
86쪽
Genuensis Reipublicae Cap. X. 71
'- Excellentit titulus, qui Regibus, & Imperatoribus acco- I. C. si θ.demodatur; imo contendunt' nonnulli, esse illum peculiai 2 'O' T. ',' rem Caesaris, quamuis Francorum Rex Excellentissimus 1. de ius. dicatur. Vocatur preterea Imperator Egregius, & e se c5iuetudinis ferunt alis, ut Reges appellentur Illillimium I, Iiud. canaed.
Serenissimi, Excellentissimi, ac Inuictissimi. 'Soli Caesari a tribuunt alij titulos istos, additis, Christianislimo, Victo- ita riosissimo, & Inclytissimo; Regum vero titulos contrahunt 3 C. Excel- ad positivos, ut Illustres, Excelsi, Sublimes, Inclyti, Inu, '' . --.cti, Triumphabiles, Victoriosi, Excellentes, & Magnifici in eo. t. i. st zenuncupentur. Sunt quidam liberaliores ijs Regibus, qui nullius sunt clientes, conceduntque illis eosdem titulos, vib. xttiberti de quos Cesari. Mirum deinceps, quot titulos, iterum Caesari a Ppingant alij, ' Nobilis , Nobilissimi, Sacratii simi, Religiosissimi, Sanctissimi, Pij, Felicis, Victoris, Inclyti, bMAecora lib. Triumphantis, Augusti, Drui, Potentissimi, Gloriosii simi, Clementissimi , Catholici, Manilieti, Sublimitatis, Celsi- 3.u.16. C lata. tudinis Imperialis, Imperatoriet Maiestatis,' Tranquillitatis, ac sexcentos alios. Aiunt attamen eum ' Serenit limum, 6. Mureati de ac '' Serenitatem appellari communiter, cuius Utituli, una rela
cum eximia illa '' Maiestatis pri rogatiua, illos etiam Reges faciunt participes, qui nullius sunt vectigales. Quis circum- 7. Qusu referefluentes titulorum copias in ordinem redigatὶ Quis suum, et cuique Principi proprium aptet Serenitatis, ac Serenissi- 3. . t
mi titulus, qui solis Regibus assignatur & Cςsari, V Episc fpis etiam quadrat, & nostris temporibus, insigniores Duces Id i i. quique illum sibi ascribunt. Illustrissimus ' Doctor est, qui π .ressiti s. Viginti annos in publica Academia suerit professiis. Quid si
ad nostra descendamus tempora , cum annorum decursu Io. t. C.
facti sint tituli viliores λ Illustrissimum iam ' Nobilis quis';
87쪽
s. Apud Othon. Frising. deges.
se fingit: Excellentissimum, & Excellentiam Medicus t Ma.
gnificum, & Magnificentiam Mercator otiam salsamentarius, nam ditiores, ac digniores ad Perillustres aspirant. Solam Maiestatem nemo usurpare ausus est alius, qualia Caesar ac Reges, nam Serenissimi iam Duces, ut retulimus,
etiam dicuntur, &Celsitudo, Sublimitas, alijqne tituli de gradu serme sunt deiecti quodque miraberis amplius,' videbis identidem superioribus seculis, in eadem epistola, Caesarem aut Regem , modo Serenitatem, modo Maiestatem, modo Sublimitatem, modo Excellentiam , modo Celsitudinem, modo etiam Nobilitatem appellari; Hinc est ut post constantem ac diuturnam obseruationem, non longe absim ab eorum sententia, qui opinantur, nihili olim ha otios titulos, & ad arbitrium cuiusque fuisse tributos. Quod si nihilominus aliquando argumento esse possint, tum demum fore arbitror, si coqui tituli inuicem conserantur, & scribentis persena consideretur. Videntur enim tituli suas quodamodo crates habuisse,& ce riu est scribentes,quo digniores, eo in titulis suisse atque esse parciores. Quas conditiones
in proposita quaestione seruaturi, eos titulos tantum, ac Corum temporum colligemus, quos eodem aeuo Genuensi-
. bus fuisse tributos reperimus, habita ratione tribuentium , ut aequales aevo, aequales dignitate regios titulos Genuensi. bus accomodasse ostendamus. Anno igitur CIDCX. Cali-xtus II. Ponti Max. Henricum V. C sarem, Glorios m Romanorum Imperatorem Augustans vocat, &' Iuo Carnotensis,qui circa eadem tempora floruit, Regem Angli et Gloriosi nomine reueretur. Sic circiter annum CIDCXL. Conradus III. C. ar, Ioannem Comnenum, Graecorum Imperatorem ,
illustrem atque Glorifum inscribit, qualem etiam ' Eugenius
III. Pont. Max. circa annum CID CL. Rege Francoru,aliusq; Pont. Max.' Innocentius III. quoq; eius nominis, qui floruiecirca annu CID CG. Gloriosam Romanoru Imperatrice dicit. Deducitur hoc nonae ii a frequentia Claritatis pro C. apposita G. litera, seu a laurea quae datur victoribus Erat. Duili ed by COra le
88쪽
Genuensis Reipublicae. Cap. X. 77
igitur undecimo illo il parta salute seculo Gloriosi titulus
Caesarum ac Regum a Pontificibus, a Caesaribus, a priuatis . yatibul.f. Genuenses autem eodem seculo anno videlicet CIDCU. a deris eum inso' Balduino I Rege Hierii sale, Gens Gloriosa appellatur , Scanno CIDCLIV. Pont.Max. Hadrianus III. Genua Ciuitate remm. u.' Gloriosam,st Inc tam , ae in remotis mundi partibus potentisimam, nominat . Nobilitatis etiam titulus ac Nobilis, Ret. Hieres crhoc est non vilis, eiusque, cuius nomen,& genus est no- ad comis, Tri tum, regius quoque eo seculo filii. Ioannes, quem retulimus, Comnenus, Conradum C sarem, Nobili um fra- ad relat. inst. n. trem, nuncupat, ac Notairatem; hic illum contra Nobilitatem pariter,&Coniugeni suam, 'plobili sisnam . Pontifex αλμb. amoidem Hadrianus, qui Ciuitatem nostram Glorιotam, editam dixerat, Regem Hierosolymitanum Nobilitatem ' a', io. pellat. Sic Innocentius III. ' Regem etiam Dalmati , Ue- do η. ne torum autem Ducem Nobilem, uti etiam' Clemens V.
Pontifex itidem Max. . Erat igitur ille titulus his temporibus Caesareus inter Cςsares, hoc est a Principibus tribuebatur ijs , qui sibi ςquales erant dignitate, a Pontificibus vero regius. Nobilem Armeniorum Rex Leo integro ante seculo, anno scilicet CIDII. V appellauerat Vicarium Communis
Ianuae eitra mare, hoc est ratione nostri, trans mare, cum ip- Ia
sum Commvine,potens dixisset, digniori proculdubio titul in. . Hi salutaturus, si s upremo Rei p. Magistratui undecimo seculo miseli. GVadem
scripsisset. Magnificentius Alexander III. Pone. Mari qui ta
inno CIDCLIX. scribens archiepiscopo, Canonicis Con- relas. ων Urad Glibus nostris, s uniuersio Clero ae populi, ciues Nobiles dieit viri. --' non solum,sed etiam ius agni praerogativa Illos cohoneltans, M.
U nuncupat, qua non minus gloriari Nos decet, quam suis Reges Galliarum, Hispaniarum,&magnae Britanniet, quo- t. relae. . rum primum Christianissimi, secundum Catholici, tertium Desenioris ridet tituli inter alios Reges marcime coniicuos Ab amrreddunt Neque lectus Exeelliniis, atque Excessivimmi, &
89쪽
Excellentia tituli regij silere, & C sarei etiam a priuatis eo-t. Dist. rys. demundecimo seculo, ac tribus sequentibus. Iuo Carn - , nuper laudatus, Regibus ' Francorum, & ' Anglo.
O bi. rum scribe iis, utrumque Excellentem, vocat.
L ' Dominum ad urbem arcessentes, Excellentesmum atquepre-4. Ibi d. c. a3. clarum urbis,storbis totius Dominum inscribunt . Ipsemetis .n. i. Conradus Constantinopolitanum Caesarem Excellentiam . dicit. Ildebertus Cenomane sis,' Anglorum Reginam G. Tornacensis 'Petrus Blesensis, Mi z. qui cum It deberto undecimo seculo vixere , Anglorum Re-ς- ιbid. PD gem Excellenti nomine salutant. Sic Innocentius III. Pot. i. ti,. d. Max. 'eundem Regem ac Regem Hungariae ; sic Innocen- ausis. tius IV. Pont. itidem Max. qui Petri sed cin tenuit circa an- ντειρην G -CIDCCXLV. V Regem Portugalliς. Michael Palaeolo. ii. Cuius rab. guS, Graecorum Caesarianno CIDCCLXI. in V fidere licto ea extantineo . Nostris, Exeellenti us dicitur. Gregorius X. Pont. Max. Abagha Tartarorum Rege circa annum CIDCCLXXIII. a8. Excellentia titulo dignatur. Maria Hierusalem Siciliet & Hu- Regina Excellenti adicitur,shbanno CIDCCC Gνegori Epis. 3. XIlI. in eius epitaphio, quod extare fertur Neapoli. Do-13. tu Mi . mini u Venetum Inebrum-Excellum appellatur In V tabu-
οῦ m lis, quibus anno CIDCCCCXXX VII. beneficij nomine op-
uia. νagio insis pidum quoddam concedit Comiti Trusardo de Calepio. Quod spectat ad Nostros idem est atque Exee civit. e ras a I. lens & Excellentissmum) nuncupatur Commune Ianus in α-
. quibus sub clientela Reip. possidendum conceditur μνω. ae εν. Cafirum de Frascario Rotando, se fratribus de Passanis annosa. t. CIDCXXXII. Esecellentissimis Ianuensium Consulibus anno,.. M I. . CI CLXVI.' scribit Archiepiscopus, re Partamentu Arelaten- Rrip. I. ais, β. Idem Michael Grecorum infar, de quo nuper, in suis' lueris circiter annum CIDCCLXXII. Victoriosissimum,
num i t. Excelsum Commune lanus nuncupat; Eratque titulus hic Ex- I. Exi . is celsi' peculiaris nostre Rei p. a Caesaribus Graecis acTartaris,
90쪽
de a Regibus Neapolitanis. In praefatione ' pacis . ,
Nostris cum Venetis anno CIDCCCLV. Matthsus, Berna exrint m redi bos&Galeatius fratres Vicecomitearnifieas Ianus s Venetiarum Vrbes enunciant . ExoliamCon munitarem Ianus dicit 'scribens ad Nostios anno CI - . a. CCCCLXXIII. Nicolaus Marcellus Dux venetiarum. δε- eloti etiam titulum regalibus supra annumerauimus, Gαν- - , cum nomen, nam a ..., Grici Gloriosa vocant idemque est.
atque ' Illustris, Regiusque titulus etiam a priuatis. Carolus d ex Hierusalem & Siciliae in relata epitaphio scisn-I, lustris ,-Inclotus. Francistus Petrarcha, qui poniti circa annum CIDCCCL. hunc tanquam Regum peculiarem tb si tutum aptat Regi Siciliae . Eo ornatur Petrus Rex Cypri in 'tabulis, quibus Regnu accipit a Nostris anno CIOCCC 'ia .isi LXXIV. Inclytum Se tum , Delmam Ctiataraxm Venetam vocat anno CIDCCCCLXHIL Bessario Cardinalis in ea epi stola, qua illam Rem p. donae sua bibliotheca . Aequi veru - - .in hic erat Urbis nostr titulus, quam PP. M M. Innoon'tius II. anno CIDCXXXIII. Inc, tam ;' Hadrianus III. anno MM. ιδι- 3. CIDCLIV. Gbriosam In lytam, '' Alexander uulem III. anno CIDCLXI. Sublimem in Inclytam nuncupant. '' Anges 3 lus quoq; de Vbaldjs, qui floruit circa annu GDCCCCXλ. . '
Genuae Ducem Inelotum. Illustrem vorat. Sabbmis etiam titulum, synonymum Illustris, inter alios regales percenis Io. suimus cu eiusde gradus alio Ce ιdinis. Horu 'primo tuo Carnotensis Reges Galliae,& Angliae reuerebatur;&In - M.timn 6 .centius III. Pone. Mag. Imperatorem Constantinopolit, num compellabat, alteroque idem Innocentius eumdem Imperatorem, Regesque Francorum ' Angloru & AN mentorum. Decorat eode titulo ' D. Thomas Aquinas,quisoruit circa annum CIDCCLXV. Rege Cypri, de Grego- 13 EM. o Lxius X. anno CIDCCL s XXIII. sarem Graecorum. Erane igitur iis temporibus illi rituli Regum, non magis a Pontialicibus, quam a priuatis. Atqui iam retulimui Subbmem