Ex iure publico discursus, de iure stapulae

2쪽

Onomnia ubiq; seri tellus, pro veri verbio in vastissimo Orbis theatro non immerito venditatur.Natura enim rerum4 fructuum pro varietate loci maxima variat, ut non omni pa ti terrae aut provinciae, imo fortasse nulli omne dedit fructuum .proventuum genus,

dilitias suas sparsim interi distribuit. Cum igitur nulla

pςdii PS regio tanta omnium copia abundet, ut sibi suffcer qyςὸt, uti in Illustr. Tract. J P de Not rer illustr. Autor Ano 'Imu Zurgoldensis dist. ir pari. 3.dusserit, oppido exinde fluit, qmmercia non tam bene, quam necessarie ad promovendum QRmodum Rei p. esse instituenda . Interim de eorum uti - necessitate vicquam dicere pro ratione instituti nostri:ῖς sedenius in praesentia remittimus tamen benevolum te

M' ςm adtractat. Dn. D. Hermanni Latheri Avi mei piae me 'pyiae desideratisi de Censu lib. c. r. h. 3 466. Hoc saltem δὴ te placet, quod, cum florere quam maxime inciperent 'mmercia, non tantum terrestres peregrinationes institue 'Rx mortales, verum etiam maritimas, quae multo freqVenti v*ς lebratae majorem utilitatem emolumentum qi praebuς 'RI 'ν re spe uberioris commodi multi in uninivitate ci, W 0cietatem commerciorum coierunt. Deinde Civitatς

φὴ tyi quidem opulentissimae ob commercia , partim in η ς . Promovenda iisd securitatem praestandi gratia pyy

3쪽

tam obmutuam negotiorum praeprimis maritimorum adver sus piratas praedonesq; mare intutum reddentes, de sensionem, societatis laedus pepigerunt, quod salutatum fuit foedus Hanseaticum, per quod mirifice commercia inclaruere a deo, ut, cum ad α in perventum esset, Principibus visum suerit foedus formidabit . Constitutis hisce Civitatibus Hanseaticis HS Stapulae vel introductum esse, vel florere prae primis crepitie

non adeo improbabiliter asseri potest, quod illud ipsum imma

neqVantum ad illarum conservationem δε feliciorem con 'merciorum propagationem conducere videatur. De quo cum in praesentia pro ingenii tenuitate quaedam rudi Minerva pertexere animus est, impetrato DEI T. O. M auxilio, ordine nos convertimus ad rem ipsam. .

g 2, Antequam vero Ius Stapulae, quod nobis destinatum, Rggyediamur lubet, ut de Origine ejus constet, de Societat RH nseatica quaedam, quatenus instituti patitur ratio, praemi 'ter . Cum jam mercatura caepit in imperio nostro Romano Germanico florere, quaedam civitates & quidem potentis in MPudus quoddam non tantum inieruui,sed initium posterae con synrarunt,&confirmatum assensu illorum, qui το -ιον obtinς h nt, suis sancitis Hecretis approbarunt, concessis insupς pyiyilegus, ad commercia promovenda primario tendentibVβyδψςi deinde attingore licet oringinem, ut& originatio Πς mnψjR SQ cietatis Civitatum Hanseaticarum. Notum , νδ

δ' itates esse provincialesvi mediatas, alias Imperiale mmς diatas, alias esse mixtas, dehia divis vid Knipschild,

J primi civit Imp. lib. m. c. r. n. s. oe . Haec vero Soci ς -ΤΑνςδuc maximam partem ex Civitatibus mixtis, aliisq, O dy μψd certis quibusdam pactis subjectis, tum etiam pro δ' q

4쪽

approbandum, licitumque censendum y Licitum hoc fuisse, as

sit mantes pro sua sententia stabilienda provocati ad Recessus imperis, ubi approbatum legitur: quidam confugiunt ad Initrum. Pacis Osnabr. art. 8. ubi Burgoldensis in re tit ira I. in I. citeri affrina Imperatorem sine consensu Ordinum taedera intre non posse, viceversa, ordinibus Statibus imp rii liberum relinqvi inconsulto, Imperatore foedera etiam cum exteris inire, duni modo non vergant in praejuductum Im'

per Paulo postidem Aut Anonym Subjicit , quod sing xli U .inibuslicitum sit, se colligare foederibus defensionis, Mobpublicam utilitatemis conservat tionem securitarem qi talia inaera celebrare permitium sit, Hinc, cum civitates inter W-ta in perii recenseantur, concludit ille hasce minime e '' uendas esse Negantes vero adducunt quod stedera i- tum te usubditorum regulariter citra conserisum suorum idcipum&Regum prohibeantur cum nulli bi subditis hoc ' 3, C de Summ. Trinit. L. r. sa. C. desedit a Conju rationisspeciem praeseserat haec conscederatio subditorum sin

pyxlenu Superiorum. u.)In A. B. Caroli IV. c. is omnes Con in rationes quiuum cunq; subditorum improbari. 49 status itoris conditionis non est e, quam Imperatorem , cui idei 'rὸ contensium comitialem non licet H in Τιαμ art. I. Haec ylia proierunt, quae tamen I per hodiernam pacificationem, Tu py gyxRlςgunturio quae partim de conspirationibo iaςpellionibus, non vero de foederibus securitatis loquuntur; mum quod attinet, dicimus diversum esse in Imperatorrit Vitindera cum &offensiva esse possunt, majorem cautς m requirere videantur, d. e. b. A. B. Confoederationes veroivitatum approbantur in hisce verbis es iis, Principes xi c. n p. si mutua defensionis foedera ob utilitatem uritatem publicam contraxerint, quod merito de scedς ς- ς-lico dicendum&asserendum, hoc enim foedus Onxx

5쪽

γaedones ob securitatem commerciorum VcoImodum

is citra praejudicium superiorum erectum Eonra 'ς

dicamus, conventus Hanseaticos Imperatores, RegesI Principes splendidissimis suis Legationibus dignatos fuisse, ut 'adhuc paucis ab annis nim ' Anno iis98. uno eodemq, tempore Imperatoris, Regis Hispanici&Polonici legatos o mitiis Hanseaticis interfuisse erit notorium. 6 3 Originem hujus foederis Hanseatici quod concernit, de qua valde incerta maxime inter se certant Autores , aumqv dam hanc descendere putant, quod, cum a vicinis Princi pla' Dominis, praeprimis vero a Danis Cimbricae ner sonesi incolis ac Suecis, Hollatiae, Lunaeburgi& Saxoniae γgiones & civitates nimium infestarentur,vi in commerciis'm'pedirentur,illae pro defensitone, ad promovenda commercia libera, de mutuo invicem auxilio praestando convenerint ce' pisse hoc scelus pluat Κniplchi Id. l. c. & quidem paulo antptempora Frilerici II. Imperatoris circa Annum Christi Q Alii reterunt originem adSeculum XIII. alii extendunt initium hujus ad tempora , quae antecesseruiit nativitatem Epocliam Christi. Verum existimat Nobilist. Dn. D. Conringius Disseri de urbib. Germ. th. 93. hoc conditum seu initum fuisse seculo illo d. declinante, cuius sententiae cum Knipschild congru enti nostrum addimus calculum ' Et haec de origine dicta,cir Originationem mire etiam variant Autores QSidamd nominationem Civitatum Hanseaticatum petunt a voce an Exi spiratione obliterata, quasi in See, Stilate. h. e. fixum ri eas derivant, quod pleratq; sint maritimae seu ad mare sit , Qua Voce Dansen, quae vox eminentes prae aliis olim ine δ' V 'ς Nigro Ien Dansen dicuntur. vid. tauriche de Iur. Μ rat Ad princ. Nonnulli a Gothico vocabulo Ansi deducunt ' Mi Proceres ineroes xes semi-Dei dicti, unde in idiomῖ ς

6쪽

ali loc. c. . n. .&4. Ex quibus apparet, vocem illam aliquid agni&praecipui denotasse. Confitcintling. de R. S. E. bb. LOG c. ao. n.sy Alii dictas volunt quasi 'audii ldite a Commerciis, quae in illis vigenti aliiqs Plia schiali ste Sidites

ii spectabiles, eo,quod prae aliis pnatem ineant. vid .melnting 'σΡΗ. Κurit e, Enipsch. De alleg. Dicuntur etiam O nund Eeeetidite secundum Recessus imperii vid. Limnatus I P. hb. . e. r. n. o. q. cui Hain idem est, quod Ma'gnu , vox ab Hunnis desumpta, quorum procera erat statura. odi Tnipsch.4 Limn all. loc. Alii Hasce Civitates I Ianseati cὸ deriVant,&quidem mere allusive a manu, seu Dant f qyod mutuum desensionis vinculum haec societas denotat. Lymn. l. e. n.66. De numero harum quem , quidam LXXX, yp tate, alii ad LXVI restringere cupiunt, nihil addimus. Voni hac de rein Conring Lcia Autores alleg. f Hisce de foedere Hansico praesuppositis jam descendi. m. dius nostrum Stapulae, quod tunc temporis , qVO Civi D; Hanseaticae ad ακμ- quasi pervenere, maxime florere 'pine censetur. Ut autem κατατα ν procedamus , consis nym hactenus servatam methodum quae in omni ferme tra Q/ti0ne occurrit, observantibus nobis consideranda obvenit hirndesinitio Nominalis, tum etiam Realis : de illa prius&q idem paucis erimus solliciti; in qua prae reliquis nobis Pon *ς ῖnda Etymologia vocabuli Stapulae, cujus denominatio 'yὸ de indifferens est; Nonnulli dictam volunt a latino Stabu'i' nempe ab adjuncto loco publico cin urbe ure aput σῖ' idente designato, ad quem Principis vel alterius summR pqx itatem possidentis authoritate&privilegio merces ad Vς 'ςn landi causa convehun rur Alii a Gallica voce Est

7쪽

Tem,4 nostra sententia omnium rectisti mea termino technico tapetia in emporiis Hanseaticis usitato, oden quod merces exponere,&iterum compingere denotante, derivare satiuS ducunt. Loccen. Jur Marit. b.

devenerandus in Dis. de Jur. Commerc. b. F. statici g. . Excussa nominis deduction operae pretium erit u illa Iura negotiaq; quae vel cum nostro jure tapulae nonnum plane confunduntur, vel aliqualem iidem nanciscuntur m nitatem sisimilitudinem, eadem tamen cum eo proinde non censenda, ab eo, quantum fieri potest, discernamus. Primo

emporii, inlatissiimo tensu acceptum,sub suo ambitu jus 'apV lae continere,&ideo hoc ipsum illius nomine tacite in sint di posse, praecipue sit vocem emporii, quemvis locum mercib. ς3portandis& importandis aptum notantem inspiciam. quibus tamen negotiorum diversitatem naturamve er ere Molicite is accurate disterminare curae hactς0ψ

'mςmςRxibus vectigalia Magistratibus persolvan

λδ ra, vae ex mercatorum mercimoniorumm rcq ς'

8쪽

ti provenire solent commoda, ad ipsos elves redundent id promtu praeprimis mercium dis sormium pro vili quandoq; pretio comparatione&emptione existente Ius emporii vice versa in exterorum utilitatem primario tendit, cujus vigo- mercatorum promiscue merces vendere emere ad

commodum potest.

Placet hic ad meliorem hujus discriminis intellectum tib Leuberi de Dr. Sis Magdeb. n. so kseq. ex Iol, Ma

qyὸrd de Iur. Commere tib. a. c. 1. n. 8. huc transferre: das Ius

Milund handelia Addimus Millud, emporiorum nomine ''proprie oppida locave venire , in quibus celeberi ima ζquentissima non tantum exercentur commeret , feci' in

9쪽

rula ualias esse civitates, in quibus maritimae negotiationes haud quaquam vigent, in aperto hodie positum. 9-y. Ex quibus sponte fluit discrimen etiam inter Ius por tus, Gnostrum Ius stapuilae. Portum vero hic non domum

vel locum, in quem merces importanturvi exportantur,prou ti ita accipitur in L.f. deIVS sed stationem conclusam I mu' nitam a ventorum procellarumq; turbine ac piratarum in Msione in mari vel flumine, ut tuto stare possint, denotare S miter publica vectigalia Ulpianum in L./7. g. istis V. S. vectigδι Portus jamdudum retulisse,&Fridericum Imperatorem a F ssi regalium classi jus portus inseruisse praesupponimus. φεqv qvam igitur a Jure portus ad jus stapulae inferendum ei ς partim ex conditione diversorum illorum Iurium , partim Riocorum qualitate, satis patere putamus, cum jus portus civi tati non siit concessum, quae tamen jure stapulae gaudere pot*st, saepe numero actu polle ta6 8 Secunda vice sessistit Ius Gerani sideri Sm htig

gς manico idiomate dictum, quod itidem a nostro Jure PHae subtiliter disterni potest Dictum illud esse ab instrv

mςnt tractorio ad flumina siportus collocato, quo vasa mς 'Lib repleta navibus extrahuntur, iterumq; imponuntur FLQςςenio tradit Marqvard de Dr. Comm. lib. a. c. 6. n. it. E c.' λςndum jam discrimen inter lus Stapulae jus Geranii latς0β Udψ0bus praeprimis id conssistere deprehendimus im β4RIςst pulae concera impeditur libera navigatio, dum lOLVM MVmi cui praefatum ius competit, non licet navim sive V V pnustum me praevia mercium expossitione praeterire , IV ς ς δRRRutem libero transitui navigationi nullum ponitVς 'mqntum Deinceps lusStapulae primario Cos amerciψ

cibi, his' 'I Gς 'Ri autem utilitati commodi Prin- 'ςypubl. , parum ad conservandam in mercimonii justitia

10쪽

justitiam , partim ad evitandas mercatorern, δ' andoq; eos

tendentium, ut vectigalibus solvendis si subtrahere possint,

fraudes inserviente. Κloch de Contrittit. c. I. n. n. MarqvaId.

4 l. Magnific D n. Ziegleta disp. cit. tb. 79. f 9. Diversitatem tandem, quae nostro Iuri stapulae inter sedit cum iure Nundinarum&Mercatus, paucis attingere pia cet, Cum igitur Jus nostrum stapula ita sit comparatum, ut non talis&certis temporibus inclusum sit, verum semper singu hi diebus vigeat,& in usu perpetuo sit pines eos, quibus con cessum est hoc privilegiu;contra vero nundinae statutis mcertis diebus in civitate vel loco mercandi causa a summo Imperante

Hassii tuto celebrentur, ideo ex eo discrepantiam inter caeteras, yὸ e propositi ratione praeterimus, dii ferentias inter jus stapula:&jus nundinarum resultare opinamur. Dispesci alias nun

mae solent in publicas s. solennes, annuas, se me strales vel hebdomates vid Knipschild. l. c. Lib. s. c. v. g. Ouin illi I dein S

ζὸtu nomine nundinarum non veniat, sed diversa species ab hi constituatur: scit. Mercatus locus est venalitiis rebus die de iii dato vendendis deputatus, seu fortas venalis certis diebus in iens cum aliquo privilegio: Nundinae vero dicuntur statu xii dies in Civitate vel loco mercandi causa libere concessae a P incipe cum immunitate donata Sunt verba Magnifici n. D. Ziegler. l. e. th. D. I ID. Excuss1 definitione nominali ad Realem facimus p 0gressum: Sufficiat autem nobis aliqvalisJurisStapulae destri pIi0, qua illud definire placet, quod sitim merces, qvae prae er Mutor, eam insinem attinendi s tamdiu fuasi AHensi ἔνρ Nam exonerata vel venum exposita et vectigalia δε- riui tib transferantur. Hoedus merito inter Regalia seu δ' i st/tis jura Majora referimus, vi enim summae potestatis, qVM

Raeficiens hujus juris erit, potest quilibet Princeps 1qyi