Archimedis De insidentibus aquae. Liber primus secundus

6쪽

ARCHIMEDIS

DE INSIDENTIBUS

7쪽

i . . . I

. . ni

8쪽

IACOBI COMITIS TRIPOLIS

I omni laude digni habiti sunt magni uiri, qui

omne suum stuatum in id contulerunt, ut caeteris hominibus quam maxime prodesse possent; in magnum dedecus incurrent omnes, qui illorum opera aut occultant, aut, ut in publicum prodeant,nullam curam atarunt. Cum

uero labores maximi illi quidem Nicolai Tar- taleae quoti die magis , ac magi cognoscantur profuisse literatis uiris, non modica uidebor ego dignus reprehensione, qui reliquias habui eiusdem laborum,deuigiliarum, ni illas quoque in medium proferam, & communi utilitati consulam. Quare cum habeam adhuc apud me Archimedem de insidentibus aquae ab ipso Nicolao in lucem reuocatum,& quantum ab ipso fieriotuit, ab erroribus Iibrarii emendatum suis lucubrationius illustratum; videor fraudare omnes literatos sua possessione, ni omnia, quae huius ingenrosiilsimi uiri apud me restant, in

lucem emisero, & omnibus ea communicauero. Ac cum nou

rim te cum omnibus rectissimis studiis mirifice deditum,tum to . tum ad imitationem tuorum maiorum, & ad rem gerendam inflammatum; putaui hoc opus tibi, & tui similibus. qui indisciplinis uersantur, & res magnasgerunt, fore peropportunum. nec uero meae facultatis est. nec breuitas huius scriptionis postulatii ut de te . ac de tuis maioribus ego nunc plura dicam. nam si re .lpeterem clarissimos uirin, qui literis. & armis in tua familia floruerunt, eorunuiue res gestas enarrarem, atque quibus rebus, tu .& Optimus, ac clarissimus pater tuus eorum gloriam adaugetis; longe maius opus mihi extaret, quam esset hic paruus libellus , quamque ego possem perficere. Itaque haec alijs, qui possunt, relinquens, & in aliud tempus differens, ut nonnullum per me adiumentum addatur tibi,&caeteris,qui rerum naturam contemplantur, &ijs artibus student quibus res maximae geruntur; hoc opus in tuo nomine peruulgari, atque edi uolui, ut noscant omnes dum studeo prodesse communi utilitati, separatim tamen pro mea in te obseruantia uoluisse tuis stud ijs, magnitudianiq; animi inseruire. Vale. A abri

9쪽

INSIDENTIBUS A Q V AE.

LIBER PRIMUS

Suppositio prima. supponatur humidum habens talem naturam,ut partibus ipsius ex aequo iacentibus,& existentibus continuis expellatur minus pulsa a magis pulsa, & unaqu que autem partium ipsius pellitur humido, quod supra ipsius existente secundum perpendicula tem . si humidum sit descendens in aliquo, & ab alici aliquo si superficies aliqua plane secta per aliquod signum semper idem sigrium sessionem facientem .circuli 'peristriam centrum habctem signu, Per P d plano secatur sphaerae, erit superficierisI superficies aliqua secta per signum X,plano supresectionem facientes circuli perferiam, centram autem ipsius ks guur ipsasHes cies non in siphaera supersities,non erunt omnes, qua a centro adsverficiem,occurrentes linea aquales.Su itaque a,ba,d, signa in superficie, crinaequales tua Κ.a, Κ,b,per i as autem Ra. b,planum educatur, of cias sectionem insuperficie lineam d,a ν,g irculi ergo es ipsa centrum a rem ipsius X.Quoniamsupponebatarsuper estatis nonsant ergo ιη quales linea Κ, XJ,ηecessarinm igitur Usuperficies esses bara super cic pressum. Theorema primum. Propositio prima.

e ATheore

10쪽

LIBER I. Theorema ii. Propositioii

t omnis humidi consistentis ita ut maneat in motuita superfietes habebit figuram sphetret habentis cetrum idem cum terra. 1 telligatur enim humidum consistensita, ut maneat non motum, erfecetur ipsius. Superficies plano per centrum terrae. Sit autem tora centrum x. superficiei autem secta linea a,b,g,d. Dico itaque linea a,b, ga circuli esse perferram centru m autem ipsitis X. Si enim non en rectea, Κ,ad lineam a,b, g,d, occurrentes non erunt aequales. Jumathr itaque aliqua recta qus est quarundam quidem a, , occurrentium ad lineam a, b, g .malor quarundam autem minor, oecentro quidem Κ,dinavita autem sis te tineae circulus desicribatur. adt igitur peristria circuli habes hoc quidem extra se a, b, g, d, hoc autem intra, quoniam q ια ex centro quorundam quidem a ,Κ,occurrentium ad lineam a. b, g,d, est maior quorundam autem minor. Sint igitur descripti circuli' eria qua r, b, h, σa b,ad K ecta ducantur, ct copulentur quae h, ΚΘ, eit, aqμalo facIentes singulos. Decribatur autem, o centro X, periferia quitim qua V, ', P, mplano. D in humido partes itaque humidi,qua secundum X, o,p, pergeri aequosunt posita c.tinue inuicem prιmuntur qua quidem Iccunia rauperistria p,o,b,e, humido quae secundum et, b, locum quae autem secundum peristriam o,pduumido quod secundum b,e, locum aqualiter igitur premsitur partes humidi,quod fecundum periferiam x,o,ei quae secundum O , p. mare non expellatur minus pressa a magis pressis. Ison etiam ergo constare fecimus aliquod humidum.Supponebatur autem sonnans Ita ut m neret non motum necessarium,ergo linea a,b g d, s circulι perferiam,et centrum ipsius X. Similiter autem demonstrabitur, ct seuperficies humidi planuecta fuerit per centrum terra, quo emo erit circuli peraseria, O