장음표시 사용
61쪽
id ει -- terminatum. ' Di nil ergo Thilas in li bro defensu oesen to colore, ' est e tremitas pesicut in corpore terminato,
i ides est actus O forma pelicui apparentis in extremitate oesuperficie comporis terminati cu corpore f. opaco te restri comisti:et propter hoc lpriis te minatis terminati. Solu. n. hoc corpus,ess toris susceptio, et licet si totum ces ratin, eius tamen color insola eius extrinsecasuperficie apparet. Ex qWopa ' tetist formati in colore es lux, qua enaritas ct forma peroicui, materiale a rem eu inum porgicuu terrestri opaca permixtu, et propriis terminis termin ium: O propterea bene dicitur, g, colores quaedam lux obumbrata. uatumat dispositio ad secunia. Sciendum primo, g cum non in Lisi omne agens agat in omnem materia, sed determinatu agens in determinata, oportet inter ages O patiens esse aliqua proportionem. Vnde ad actio rem aliquando requiratur aliquae diJUtiones ex parte agentis, νt ipsum agens sit susciens ad agenda, sicut ad hoc vi homo generet, res. h.I., viritW asperfecta, ut dicit Philo n. - liqua etia distositiones requiruntuin expore materiae, νt pessit recipere actione agentis, scut ad boc ut aliquid fuscipiat actione dolabre,requiritur vi non sit ma=eria nimis dura: hed aliqualiter mollis. 2 Scienda sic do,'cum in actione reauiratur agens di*ositum, materia distosita, ct non polysi prouenire actio me dissositionibus agentis, materi dissositiones materiano requiruntur propter agens, quasi dent virtute agentis ad operandum, sed tantum requiruntur propter materia, ut post suscipere actione agentis. Similiter ὐθositiones agentis, no requiruntur propter materiam, ut sit apta ad recipiendum actionem agentis : sed santum propter agens, ut sinipotetes ad
ne possumus loqui dupliciter. Vno modo de lumne exteriori a colore scilicet de lumine causato a corpore lucido in diapta num interminatum. Alio modo,de lumia ne intrinseco colori color enim componiatur ex luce, O secundum diuersam pasticipatione lucis, ut dicitur in de sensu et sensato, diues colores distinguuntur. Tune ad quaestionem re ondetur triabus conclusionibus. Quarum prima est. Dumen extrinsecu requiritur propter dialbanum, ad immutatione quam facit color in diapbano, causando in illo suam semilitudine. Probatur. Ad omne acti nem requiritur di sitio materis et tis, τι dictum est, sed lumen est istositio materia in quam agit color,eti enim c lor motivus diaphani illuminati, ut dicit Philos ergo c. 'I Secunda conclasio. Lumen ivirinseca colori requiritur pro- Mitis mire colore, facit ipsum risibile.Pr atur. Vnumquodque agens es activum uinis.a raper formam suam, sed lux intrinseca e lori informa eius, ride dicit Philin. 9 a M.tione est color postasis: ergo agit perlucem, o causat suam similitudinem in diapbano, O per consiquem en visibilis per lucem intrinsecam. Tertia conclusio. Lume extrinsecum no requiritur propter colores, quasi det coloribus vi tutem motiuam diapbani. Probatur.
Illud quod secundum se conuenit alicui , non conuenit illi per aliquod extrinse cum , sed per principium formale extris secum, sed Usibilitas conuenit per se colori, ut dicis Philosophus: ergo cte. 6. Q. I Ad istam ratione re odetur negando i
maiore, dicimus enim p Nirtus nuriti in persenutrit, tamen nutrit per calore.
I sed contra,probatur maior. Quod couenit alicui per propriam forma, non convenit ei per aliquod extrinseecu,quia D ma non est extra id cuius est forma, sed di conuenis alicui in primo avi secundo m
62쪽
do possitatis, conuenit per propria formam: ergo oc. Instantia sit non valet quia licet id cui conuenit operari per 'pri formam, non indigeat forma alia, tamen potest indigere in IIrumeto cui tribuat wrtutem operandi, ita est de uirpios es 4 i tu , Vndenones ad proposi-
requiritui tΠm. Corresartim. Lumen requiritur ii cm propter media. Probatur. Aut requiri tur propter colares, aut propter media,
γt patet ex diuersitare opinionum: sed nou propter colores, ut probatum est: ergo propter medium scilicet ut sit aptum recipere similitudines colora. Lumen ergo HI aliquid requisita ad risionem non tamen es propter colat ebed propter materiam in qua agit color, scilicet propter diaphanu:quia est diJositis eius, ad hoc inuscipiat intentiones coloris. Miris dum tamen, s post saluari opinio Atiberti dicendo, 'per colarem in actu, possumus duo intelligere,scilicet aut colore habentem esse actu per forma intrinsiccaa D, non tamen mouentem diaphanum: t colorem actu imprimente sipeciem mdiapbano Albertus ergo forte intellexit' si aluosemper meliori miluis vi potest haberi ex siue illius capituli, 'ν color noes actu color fine lumine, idest non actu causat smilitudinem in diapbano sine lumine extrinseco.Habet tame actu esse coloris primo modo per lucem sibi introi- feram: sic e se actu i lo modo imm
diate dicto,sese habet ad re actu alio modo dicito, sicut materiale adformale non tamen propter hoc siequitur 1, lumen requiratur propter colores: D nec ipse Alc.lisei. O- ertus hoc dicit. Ad rutiones in opporisci ibi ο βι-mrcssondetur. Ad primu diciti primo, st omnia visibiliasunt per una naturam,scssicet per naturam luminis, coloreuis en etiam visebilis per lumen intria se minon tame omnia sunt νisibilia prelmen extrinsecusilicet 2 ipsum lumeu
extrinsecum det omnibus visibilibus his tutem mouendi diaptata. Dicitur si cundo , 2 nec lumen extrinsecta precolorem, nec color per lumen extrinsecta via detur: sed utrumq; per rationem comunem luci et colori innominatam: im euenissupra quaest, praesedentcst color ut
malinet subsie lucem, ct colore proprie dictum, est obiectum vibus. Adfecκι dum dicitur primo, p per istum potes accipi duplicitor Vuo modo pro eo quod eiususceptium luminis per totum. Alio modo, pro eo p esi susceptiuum luminis
in extremitate tantum. Dicitur se u
,'subiectum quod si potentia re*ectu coloris, est ρ Picua fecundo modo, ct istud non escitur Desicuum tu actu per aliam lucem a colore: ut compositex illo ubiecto lac est biectum coloris, sed per ipsum colorem qui en quaedam lux obumbrata, sicut lumen purum es actus diaphani interminati acti dia-ρbanum tu actu peripsummet lumen, non per a quid abud. T Dicitur tertio, quod se in maiori intelligatur de pt sta PQ st dupi cito in actu, idest composito ex luce, si sic imo lucri, sic negatur: vim color recipitur in tali eoposito: nec e intellexit Philos sio e intelligatuin dedistimo, idest de corpore usiceptiuo lumia
nis terminato, tunc negatur minor: immo
dico, psit actu per ipsum colore. Ad terreum dicitur,' caiisa quare ille qui est ri frin tenebris uidet colore existente in lumi videt 'Marne, et no econuerso: est D dist dirimis, lume e diJositio diapbani, ad hoc ut moueatur a colore: si .n. similautio coloris debet Denire ad ocula: reqvtur 1, aer propinquus colori sit in niuatus,ut pol sit recipe litudine coloris si aut color sit in tenebris,nusto reo poteriis care similitudine in aree sibi ninquo, cοεν nec in remoto, hoc non defectum co
63쪽
Si dicatur 9, qua ratione, color non poteti causare militudinem in aere inqxo tenebro , eadem ratione nec in remoto : unde nulla modo remens in tenebris poterit videre.ψ pondetur et dicitur primo,st lectes coloris non cavs tur a colore in mediate in toto aere que ad oculum: fed immediate color cau
sat Peciem in parte aeris sibi lpinqua, O illa species causat alia speciem in alia
parte aeris : O alia in aliam, usque ad oculum. ' Dicitu ecundo, quod se aer propinquus ccμω, esset omnino tenebrosus nihil habens luminis: nulla modo existens in tenebris videret, sicut patet in oculo multum distantea colore: ted oportet, quod illa aer sit aliqualiter illuminatus. Dicitur tertio, quod color existes in corpore, propter suam materialitate reqMrit maiorem dispositionem aeris in
em agit, quam species coloris quae essipiritualior: ideo requiritur maius tu me in aere propinquo colori , quam in aere proqinquo oculo. NAd quartum dicitar pliciter ἀμ- quod dupliciter colores possunt dici vis I biles in actu. Vuo m5 quia babent virtutem in se unde rideri possint. Assio modo qu a a II liter videntur. Primo m3 non sol visibiles actu per L en extrinsecum : sed per naturam suam. Secundo modo sunt risibiles actu per lumen tamquam per adpositionem requisita ex parte medis: sic intellexit S. Tho. f. se lurimen facit colores actu vimiles.i. alia liter videri: sed tunc negatur consequetiar quia non dicitur lumen facere ces res visibiles, quia det coloribres rio rure mouendi medium: sed quia dispono a rem per quam dispositione oculus actualiter patitur a colore.
Vtrum lumen habeat esse tantum in aere Intentionale.
I. umen autem ut color est diaphani, &c. Tex. LXIX.
V AE R i T v R decia habente contrarium,debent habere conmoquarto,Vtru lumen trarium. Confirmatu quia νnuquo baleas esse tantis intra que recipitur in altero per modum reciationale in aere. Et via pientis, ergo quod recipitar in natura hadetur quod sic. Pri- bente contrarium, debet habere conar mo. uria S. I b. dicit rium. Tertio. Si lumen heretesse rea lumen non est in aere sicut quaeda fom te in aeresequeretur rhensibile positμmnia naturalis persem,prout est in corpo si prasensum causaret sensationem: ea re luci ded magis per modum intentio hoc est contra Philosophum : ergo Oc. ius. secundo. Forma habens esse rea- Probatur consequentia, quia aer ictumiale in natura corruptibili, bet contra a : narus, immediate tangit oculum : ergo sed lumen nou babet contraria: ergo etc. O lumen existens in ipso aere, sita lume consequentia nota ca minoriqus est S. T. existens in aere, γidetur: ergo c.
Maior probatur per similitudine seca- firmaruis, quia sin Philosopha Obie dum Philosophum. Motui corpora cae- ctum prius causat similitudinem suam inlcstium nisil est contrarium, o simiu- medio, ct medium in organo, sed lux s
ter de ali s formis existentibus in natura lis videtur: ergo prius causat intentio- incorruptibili, ct no habente contraria, nem in aere, o per consequens recipitur ergo a simili, fio e qua sint in natura tu aere inreti aliter.'utiario. Nulla forma
64쪽
forma naturalis' aut desinit esse in omius pioDii 1 stanti, sed bimensit O desinit in i stan a in ti: ergo c. In illa quaeIlioue duo u faciam. Primo declarabo quid sit forma
I habere esse reale intentionale. Secim do dicam ad quaesitum. Quantrem ad primum. Sciendum primo: cum formae inquantum forma est, sit informare, O dare esse proprio subiecto, oportetqu)d vi quamq: Aormam fm natura fuam i quantu es talis forma sequatur aliquod
proprium esse, distinctum ab esse alterius formae, cut aiam xegetii insequiatur esse νegetatiM , sensitivam sen tintim, O intellectivam esse intellectian . Sciendam ecundo,, militudo alicuius quae dicitur intentio cossi g, hieloquimur de intentione no nonminat ensrationis, q r cvs rationis habet tanta se obiectitium iu intellectu, nullo aut intel- . . lectu cois lorante, intentio coloris est iudi phano illuminato, sed est similitudo rei, quae similiti do es in se quoddamens reale, ct esse suum est esse reale:
dicitur aurem intentio respectu obiecti quod repraesentat, quia os principium tendendi tu obiectu quod reprae tentat, sicut militudo coloris in pupilla, epriui IT cipium videndi colorem. Dicitur ergo hes esse na- forma habere esse naturale, quado est in xu subiecto secundum esse quod consequitur
substantia uam, ni quod est in proprio subiecto, O quod si uitur ipsam inquanti m is talis forma: c modo albedo habet esse in corpore ego, quia illi dat esse albuia, qt est esse consequens Gentiam, s. 're Etam in subiecto. Dicitur auteie esse ime. habere esse intentionale non habet tatio ita te esse dictu, sed bet esse repraesentativusui ipsus in esse naturali hoc modo, dii albedo est in aere per sua similitudine, habet se intentionale, quia ipsam no equitur em album ut est in aere, no enim
cer L albus per similitudine albedinis ,
fed est repraesentativa hi in esse nati mi uantum ad ueni est opinio uidit pi: en habet tantum esse intentionale tu ux lo in eaere, ad quod ponendum indiuitur qui-bi stam rationibus supra positis. Sed Mu opinio S. Tho. est ρ, lumen habet senaturale in aere, non tantrem esse inte nonale. Quae concluso probatur primo.
is forima quae denominat Dum subiecta ria denominatione, in quantu talis forma het esse naturali in tali subiecto: sed
lumen sic denominat aere in quo es: e go c. consequentia nota cu minori. Oritur .n. aer illuminatus, Vsi ut lumen. Maior ero patet ex opposito. Color. Mquia het tm esse retentionale in aere, nou
nominat ipsium coloratu. ista rationem ntitur, pforma intentionalis δεμ debilis, orte non denominabit Dufi biectu, se aeut sit fortis, poterit denominar per vitra viride transi utradi, solares, terra ex opposito apparet Viridis, quia talis *es viridis, tunc est fortior. Sed contra ista in ne arguitur.
Forma tunc denominat subiecto, qu datio esse consequens essentia illius formae, non .n. dicitur aliquod assu, nisi quia ab albedine bet esse alta sed forma intentionalis no dat esse consequens essentia rms, τι est talis forma, alioquin forma ii tentionalis esset forma naturalis O m, terialis ergo forma inretionalis nullo modo potes denominare. 'Secundo. Si forma intentionalis γηcinas modo si pia posset den ominare ita obiectum sicq teretur g, corraria dicerentur ut de eodo , sed hoc est impo bile: ergo c. conse quentia ebatur. Intentio summe albi, inlotio summe nigri simul fori in eadem parte aeris inclusi inter albu, rigrum: ergo si ab νtraq; pot aer denominari, dicetur aer albus, is niger,non. n. st ratis quare G 'na denominetur no ab altera. Instatua aut aducta no ν ei. In terra
65쪽
enim nou sunt illi colores, licet videa tur esse, unde terra nullo modo per illam apparentia dicitur viridis . secundo principaliter arguitur sic. Forma causas socium naturale forma naturalis: Ied lumen in aere es huiusmodi ergo etc. con equentia nota cum minori, nam per radios solis cales tint corpora. Maior l- tr 'ux no batur. Effectus non excedit facultatem Motis Ged naturati esse excedit esse time tionale: ergo nullo modo pol esse ab intetione. di tam rationem 1 sonderi poteri, quod sibi unica qualitate cale . cit, ct illuminat inquantum calefacit, causas colore naturale i rebus calefastis, sed tu quantum illum nas, causat in di pbano aere lumeu intentionale, de Iumen non calefacit, J V in aere: sed sol educes calore sicut, si tus artificis q in
Distrumento intentionaliter recipitur, nofacit scamurim sed artifex qu: tali utitu
in reverbe- instrumento. Sed contra. Primo. Si tur iis c menno calefaceret, sequeretur quo ex
L M reuerberatione radiorum solis o multiplicatione non causaretur calor. , sed boea sensum apparet esse falsum. Si dic
tur' ex reverberatione causatur calor,
non quia ipsum lumen reuerberata causat calorem, sita quia di ponitur aer ex tali reuerberatione Hyrsus eptiuus caloris : UTunc saltem habetur ρ, lumen, quia causat illam di positionem ad calo rem esse naturale, causat,illa.n. disposi- sio formae naturalis est. Secudo,νt ba het Phil. . p Nullum corpus agit in aliud corpus, niser contactu,xnde oporset ρ, prius corpus agat in corpus sibi e
pinqua, inducendo forma in illud p qua
agit in corpus remotum quam in remo-aum. licui ignis prius calefacit aerem mιi propinquum, qγa lignum remotu: sed
inter solem, o ista corporacalefacta, mediunt corpora calestia aer: ergo oporcorpora media agat induceu
do formam, quae beat virtutem calefacie di: aut ergo illa forma erit lumeis,aut calor, sed noli pote i esse calor, quia corpora crisia non sunt alterabilia pereat re, ut dicitar in i .de cyo aer recia Tecit. peret illam calorem, t: incora existentia in illo aere calefierent, quod videmus esse falsis, relinqγitur ergo ' sit lume ete.
argumenta in oppositum H detur. Emeini m.
primu dicitur ' esie intentionale potest accipi dupliciter. Vno modo H ono . nitar esse naturali. Alio modo ut on nitur esse fixo permaneti. Primo mi olumen non habet esse intentionalein a re : sed bene secundo modo. In loco ergo allegato mens S. I b. est y lumen habet esse in aere ρ modum intentionis quia babet esse triusio, sicut habet etia inretio, cr etiam quia sua esse naturale est ad spiritualesicut intentio coloris, nou aute a non habeat esse naturale. Ad si' ai selisia citur primo,' maior est vera de eo quod timum habet esse in natura corruptibili tu uim -- -- tum corruptibilis est sed de eo qJhaberesse tu natura corruptibili inqua uu illa
natura participat de natura rei incorruptibilis,eIi falsa,modo dico p lumen re cipitur in aere inquantum est corpus diaphanu in quo couenit cu corpori us ii corruptibi bus . P a ipsa diaphana istit, ideo ro no sequitur . Possetfec
do dici quod maior Hi vera se forma in illo subiecto, xt in IIbiecto primosum
aut est alsa: modo lux non est iu aere cur in subiecto primo. in ole, in aere auisi eundaris p qumda participatione. I sed confirmation m patet ' non oportet forma taber oem modum ess dis
biecti: sed quomodo sit intelligenda pro positis pudii Is dicetur inferius, ad quartum. Ad terti negatur consequentia. Quo ,
Ad probatione dicitur, p tum n consis mus oculum non videtur ror in ster
66쪽
In q. i'. in ut latius dicetur. QEd confirmationem tabita . . dici: M, se lux solis videtur per sua muis su sussi. titudinem: Ied quae sit illa similitudo, possumus dicere petii aliqua intentio lucis distincta a lumine, quo aer illuminatur: possumus etia dicere,p est lume recepἰum aere, qδ licet beat es e naturale in ae
re,uiras a tiritualitate pol esse prin-Qmestio decimaquinta 67
cipia videndi lucea qua catifatur. quartum dicitur maior est sal a de forma cuius prodi titio est terminus motus praecedentis: modo ictuminatio est termintis mot&s localis. Hi etiam sal a deforma, qliae babet esse tantum ad praesentia pro ac tu, secut lux qMae babetesie ad praesentiam i ruminantis.
Vti si si cade vox numero quam plures audiui. Et viretur quod non. Primos esset eadem vox numero es
Vtrum sit eadem vox numero quam plures audiunt.
Vox aut sensius quidam est animati,&c. Tex. LXXXVII.
quia significatio eIl forma rocis signi'
catiue, sed hoc videmγs ee se i ,quia se proferatur baec vox homo, pud Latinum significabit hominem, non aut apud Grectini: eryo c. Quarto. Sonus in actu sita Phihosophum a. huius. tex. 82. habet esse in medio ct inauditu: sed certum est quod una forma numero non bobet esse actu in duobus fuliectis rergo lius fisus in alia erit in aure unius et in aure alterius: sed Eonus in actu Ii qui sentitur: ergo a diuersis alius alim sonus auditur. R Respondeo. In illa quaestiane duo faciam. Primo praemittam aliqua neccssaria. Secundo dicam ad quaesitum . ' Quantum ad primum . Siendii
primo quod onus e fert ab aliis sensibilibus : quia sensibilia sunt in a Iu in corporibus quae uen ini natur fon ibilia, A
cut color in corpore colorato, et sic dea liis r sonu autem non est inre tu corpore, quod dicitur morum : sed in aere moto a corpore sonoro per quandam perci sionem, unde a r mollis repercus oue corporum Iolidoru est subiectu oui. TScie dum udo, quod licet sonus habeat es enaturale tu aliqua parte aeris epio
corpori i, tamen tu aere ui aut , iesce uepo: imprimores am in entionem, vade a longe audi Ar camp. a: νnde non potest perve ire sonus Hu es
I a reale,i: idaitari. fcteade auditio numero: sed hoc est imie innum pQ bile cum una operatio non pol is es '' feci pluribus subiectis si ficientibus, ergo c. Probatur consequentia. spera ιiones accipiunt unitatem ab obiccto: ergo si obiectum es una numero, erit op ratio Vna numero. Secundo sic, sed fuρ-
.ponitur primo sui Philosophum, Milonatiuum est , quod est molius a uius is
continuitate a seque ad auditum, ex q iabus habetur ,s, oportet aerem in quo cua, Et 'bi fontis moueri a s ad auditum Secun ido ,supponitur,f res es fiuiectius iucere moto,hoc cu etia Philosophi ibi P. Tunc arguitur sic. Sonus exilies in duobus partibus aeris separatis,no e i νIYs
numero,Pia νnum accidens num ro no
pore i ebe in duobus subiectis, sed onus
ius peruenimis ad auditum diuersio. rum, potest esse in duabus partibus aeris separatis: scut crem altilitur vox Sortis ab eo qui Hi intra camera, ct ab eo qui est foris .ergo non era: unus. Tertio. Si .esset eadem vox nomero oes percipientes vocem perciperet significatum eius,
67쪽
reale, quia nec aer poten in tam par tempore ad tanta distantia moueri exi'. i. '' '' cu e campane. Scienda terrio 2, sontis est qualitas iensibilis existens incompore qγanto O extenso, ideo habet esse
quantAm, tensum per accidetis, porosi diu di ad diuisonem aeris, si aer motus in quo est fontis diuidatur per interpositionem alicuius corporis dixi letur e sonus, Nno sono qui prius erat unus in actu plures in pina, ciuntur plures smi in actu: eo modo quo diuiso pariete albo albedo Ps prius erat a in actu plures in poteria egritur
- In vore sdi plures in actu Sciendum quarto p iuri Mei πω νoce signi arma eii aliquid materiale, in te. O aliquid formale: materiale est ipsa vox: Da male est virtus significandi quai et ab ara proferente Voce. Qua duo disserunt: qa ipsa vox materialis asa Misentionem receptam ius seu,seipsum se hi exteriori in esse naturali reprasentat: sed virtus gi ii candi ipsis fuis-viscat em non repraesentat, heu intel. lectui tantum: inquant ni inteIectus norit a mu- minis imposition tu inte irit. Quantu ad secundum ponuntur i. dis i ῖ ἰ sones. Quaru prima en. Vox quantum adhusan materiale porcys a ct eadem numero a pluribus percipi. Probatur sic. Vn quo is, cognoscens cognoscit sm pybi repraesentatur per Jecies cognoscibilis: ea plures occies vocis positive r
praesentare Vna ct eodem nume ro ν ce: ergo plures cognosce tes possunt co-gηοscere νna, ct eandem nu Pro Pocri consequentia nota in maiori. Minor a - , po probatur . Similitudo quaelibet re resentat obiectum a quo causatur: sed ab a de νoce pupuit caustri plures militudines, quaer tu quo est funus i
tentione uni in Hirs partibus aeris ca Domo ς o c. Secunda conclusio.
te immutat auditum plurium non est una numero: licet illa qua primo immutui sit
ne adducta in oppositium: quia Sortet quente potes i aer in quo recipitur vox diuidi, O di continuari: per consi quens sonus: Osic secundum diuersas partes aeris dius perhenis potes ad diuersorum aures: ergo c. Secuda pars patet: quia loque isprimo Mnam vocem numero producit: qua divisa deinde M. lias ν es, qua immediate movent, auditum essest. Tertia conclusio. V femper omnes percipiun eadem vocem o. numero qVantum ad huium formale, scia sem' ilicet quantum ad significationem. τυ- cε num is dbathr . Signum repraesontans ad placitu praerentati insignificatum tant5 oz mc pud cognoscente uam impositione cis P
cultis enim ante tabernam, non re
feniar hossitium nisi apud cognoscentes, quod tale seruum est ad hoc repraesent
dura impostam : Ied non ome scunt positiones omnium vocumsignificatiuaron: ergo d argum tu in opposti ondetur. id pri nciatur conseque uia. . dprobati 'dicitur, quod operationes accipiunt Haiatatem, O diiunctionem formale ab obiecti: non aMem itatem, O di in Aonem κumeralem : fod illam accipiunt af, bis io . Sicut duae a bedines numero
sunt districte: quia in duobus subiectis esse habent. d secundum dici ur pria mi momino quo ad prim supposim, 2 voti est . . In mens Philosophi oportere aere a ueri que ad auditum se debet fieri auditiosi Mitem sed tantum se fortiter debeat
fontis audiri. Totes enim in aere qui siente recipi sonus in entiona te et causare audiritiorem, licet non ita fortiter:
sicut si aer moueretur que ad auditu. Dicitur si condo quod x Sortis forte in cubicula auditur: non quia sinus
68쪽
rubiculum Iecundun esse naturale ingrediatur: ed quia intentio si i exissentis iuaere exteriori ad aerem in cubiculo ex sentem peruenit Dicitur tertio, psi argumentum aliquid concludit, cocludit pro fecunda conclusione. Ad tertium
m tu . negatur consequentia. Non eni erim
pitur significatum uocis a d placitu significantis, uis apud eum qui nominis impo tionem nouit: de eadem vox quantilad materiale percipitur ab omnibus, nisi sit impedimentum, no autem quo ad sua formale. Ad quartum dicitur primo quod sonus potest dies in actu dupliciter. Vno modo quando spreto eius audita informat: O j csonus m actu est in auditu. Alio modo prout actu habet propria naturam formam subiecto naturali per
quam enciri potes, O hoc mo babet esse
in aeremoto. Dicitur fecundo st una forma numero non habet essea in diatum sis subiectis fecundiam esse naturale: potest tame ν forma numero materi lis esse in pluribus secunda esse intenti nes'inquata νna forma naturalis potest in pluribus causarediuersas intentiones. Dicitur tertio, onus in actu primo
modo, idest similitudo soni quae enin a ditu, no est illud quod auditur, sed id quo aliqvrd auditur: de nos qui torsi pluribus auri bus sinis plures militudines
sint pilare oni qui audiuntur. Ionus aut in actu fecundo mo,ide foma et natura soni habes et in aeremugo: est id quod auditur licet etiam ct corpus fouans diacatur audiri, a existens a pluriabus auditur inquatum in auribus pluria suam similitudinem causat.
Vtrum bonitas intellectus sequatur bonitatem tactus.
Duri enim carne, inepti mente &c. Tex. XCIIII.
V AER i TVR xν i. Vtrum bonitas intellectus sequatur bonitate tactus. Et uidet ryno.
retur unus homo haberet perfectiorem intellectu altero: f dhoc es falsi er o c. patet consequen ita: quia unus homo habet perfectiorem tactum altero. Falsitas co requentis probatur . Vobilitas potentiarum animae sequitur nobilitatem animae, anima avrem intellectiva non in nobilior in viro quam si altero:quia forma subnarialis non si stipit magis O minus: Oxo c. S mi m M cundo. Malieres funt nobilioris tactus, intia Uzi quam Viri, tan e non sunt melioris in-
-- sirim. reluctus: ergo etc. antecedes ibatur; P
molliores carnes habent sensus alitem ta: Eus est nobilior ibabctibus meliores carnes, ut dicit Philos fecundo huius: go x. -υ. c. ' Tertio. Quanto fensus est mare riatior: tanto minus deseruit intella , sed tactus es materiali iter omnes ensus: utpote cuius fenfasiost cum inam latione reali senticus. ergo cito. Visus plures disterentias rerum nobis demo rat, quam tactus, O quicunque alius sensus, ut dicitur in a. Metu . in In prologo. principio: ergo magis deseruit itellectui quam qiuicunq; alius sensus. Re m indo obsindeo. Quia istud dubium implicare vide- v in vitir, Vtrum una amma si perfectior al-
tera ei stare eriti: ideo id icta duo
dubia declarabunt r. Tr, o igitur notanda Iunt aliqua. Secundo dicendum ad
I sit m. sciendii itaque primo, quodicet intellectus no sit a xus organo corporas, cui sunt potenti sinstrua: formam tameu haben:e esse in materia comsequi r
69쪽
seqvitaer: anima enim itellectiva creatur in materia, in rigetque corpore sicut obiecto: quia poculasma quia mouet intellectum esὶ in phantasia quae organu determinatum requirit. Sciendum fecundo quod forma recepta in materia, eo p in materia di positiones exigit materiales, secunda diuersitarem di positionum diano e sint formae, forma enim q a reci pitur in nobiliori materia o magis di*osita est nobilior, sicut anima intellectiva est nobilior anima equi:eo ' materia animae intellectius es nobilior materia animae equi. ' Scienda tertio 7 perfectiolii. q. dam formae est duplex. Quaedam enim eii formalis et pec cascitura qu convenit tominio rei ratione forma is specises di serm
resis que forme ratione ubiecti in quo
recipiuntur conuenit. Iuter irras perfe-
Cilone es disserentia. Trimo quia priam perfectio a nolis essectivel ducitur, nullaai. est causa que aciat animam esse sinimam, licet ara ab aliquo agente producatur in esse, neq; smiliter aliqua causa quae faciat homine esse rationalem: perfedlio autem secunda a producere formam
e itur, agens enim intendens produc reformam proportionatam materis, tipsiformae perfectionem diJositioni materiae congruentem. Secudo disterunt: a
perfectio prima no babet Dradus Icilicet formales,qui sin absolutam rationem for accipiutur, sed in indiu bili comis, non enim diui bilis est formalibus disserenti' s: perfectio autem secuta habet latitudinem fecῆ um p di sitio materia sub eadem specie latitudinem habet. Tertio disserunt: quia cu esse co equatur ormam,ssit duplex est cilicet esse qui ditati ut esse existentis, esse quid it tinum perfectionem formalem, ecia cam forma coni equitur, unde sicut talisper clitio non het latitudinem sed c m
Illain indisti iri forma iter, sta esse
quidditativum esse autem exi sentis coni uitur perfecitionem numerales ms ,
ideo sicut illa habet gradus, ita ct Ulud
esse. I Quantum ad fecundu ponuntur Antima ἔα-Iex conci siones: quarum prima eIl. Anima intellectio non es perfectior in uno qua secundum Gentiam suam in uno, quam in altero perfectione formati quae . f. -- o l. cipitur fecundum absolutam ratione forma. Probatur. Omnis forma qua fecunidum suam σι tiam foma ter est perfectior altera, supra illa alique gratu perfectionis formalis addit, no enim est ima ginabile quod sit modo illa perfectio; et non addat perfectionem si per altera se dformas saetialis gradii perfectionis Drmalis super alteram eiusdem periri as
dere non pol: ergo etc. Minor probatur, quia secundum Philo Species renu sunt sicut numeri tu quibus unitas addisa,vel sablata uari. u speciem, unde formae Phrum una adiit intrinsece reformatiterinfectionem se per alteram secundum abs lutam consederatione forma ejusdem Dciei esse non possunt.' Confirmaturissa o. ratio. 7 S. Tho. probat formasu Pantialem non participari sicunda magis, minus: quia participans habet Jeciem sili illam, id autem a quo aliquid habet speciem, oportet manere seu restriuiu indisi bili f. iudiui ne forma i , ex quo arguitur sec. Si ma es et perfectiortu o quam in altero non consisteret natura animae in iudi uisibili ita hoc est contra id quod dicit S. TM. ergo απι, dicatur I, intelligit formam subitantiale consi ere in indivisibili in uno D posito,itascilicet y in illo non variatur, non istintelligit quin latitudinem quanda is di uersiis suppositis habeat, Cour quia
S. Tho in eodem arti. subiungit ad rari nem a ducta,c propter hoe Philo . dia Mei p.
cito sic it numerus n. Hi magis, neque
70쪽
latis, sic neque substantia quae in secundum si eciem dial quanta ad participationem formae letifice: sed constat ' numerus non fol. ab eo te, std o a diuersi non participatur svi magis, minus: ergo c. Praeterea in eodem arti dia; cito illud secundum quod aliquid forti rur*eciem, oportet esse fixum, O Llans quas indivisibile, quaecunq; enim adisiud attingat sitib lecte continetur, qu cmque aut recedunt ab illo vel in plus , Nel in minus pertinent ad alia si ecie persectiore, vel ιper More: ergo etc. Se ninis inies cunda cῆcluso. Da intellectiva no es p-II. ca 2 sectior in o q in altero quantu ad esse in .no qui substatiale quid itati u perfectione mium Id . iE imali, qddat abo cyire unius AD, Maiisti- liter ps ius altero. Probatur supponem
eo pii o p esse θecificu substantiale sit
sectus sormalis formae sbalis. Suppone-do secutio, , omne sua per sictione esset tralem esse habeat afoma,unde visa effe est nobilius altero: que a nobilibri Arma,siciu esse humanu esse equino: quia illud est ab alia intellectiva, sud ab anima equi. Si dicatur st materia iisse sita es que dat perfectionem sentialem essest fico Di me, eo p unis i quodque recipitur in aliquo per modum recipientis: PHoc non obstat, thin quia licet ma. teria magis disso la et persectior altera alterius Peciei per fictius esse ct pers
Eiorem forma requirat: illud tamen esse non e Ila materias i a rana . ideo perfectior materia non tanti m requirit perfectius esse: sed et persectiorem forma aqua tale esse proueniat. Tacisissuppositis arguitur se. Si esse substantialetinius esset essentialiter persectius altero perstat e formali queretur τηλ animam intellectiva esse persectiore altera Gentialiter: βd hoc es sal on, Pip barum est: ergo e. tenet co qui ita: qa
tialis persectionem formae consequi retri' Tertia conclusio. Anima tutellectiva fecundia perfectione numerale est per s
mor in uno qua in altero. Probatur. For .a auima e
mam materiae dissosita Nortion ara esse oportet: sed ectiori modi onitur ν materia humana, s altera: ergo ct fumma eIl perfectior in viro, qua in altero. Si arguatur contra illam coclusione: quia tuninqueretur g us ho est magis bo altero: sicut ν album Ii e rei sinagis alba : eo ' esse perrectius indiu duale albediuis habeat: Dicendῖ p c5 sequentia non valet. omina .n. Jecim
Iubstantia significant forma Dcsidum esse specificu, quane non dicitur sci ma
gis O minus, nomina aili concreta acci
dentia signific t participatione fome iusubiecto: qus utis participario dicitur secunda magis et vinius. Quarta conluso. Esse exutiae est Maius tu rio, qui Tili in altero Uectione numerali. Probatur. tio Messe ii Tersectio numeralis esse consequitur e luctione numerare , in orma ope fcctior ni meraliter ivno, q in altero: ergo se. Illas ictas cones. tensi S.
Tho. dum est. ed bona sit coplexibu corporis seitur nobilitas Arquia ori forma est Nortionata suae materiae,unde' iquitur,' qui sunt boni tactus,sat nobilioris animae ctperspicatioris mctii sed id mi niti, tunc dubia occurrit. Na clim ille gradus i. sen. diu. perfectionis numeralis que addit una forma sit per alia tu aliqua he collocatu e lieni v seu.qtutur 2 una forma tac ab alia presce, 'viani videlicet gradas ecisim addens disti suetur. Ad hoc ur primo Q ill gradus est inspe humana. no .n. Maild ab ipsa forma realiter distincta, sed Hi ipsi
forma persectius mam actuas, licet enim species bumana sm perfectione formale,
Decimam sit indivisibilis, iis ob ista indivisibilitate Decima latis . ibilitat mulis, o diuersitas gradaa n ruerati A. D icitur