장음표시 사용
21쪽
nationes immisit tantam germinarum in semetiarum uarietat soli sectas haereticorum , ω ape roridem in eadem domo, v. letiamplures de religione siententiae uerint, quam homines: curamen una religio tantum bona sit; quippe quae cultum visuae
Dei prassiciat, neque tam diuersae simulbona esse possim . Pomtifex, vs qui de omnium salute mirum in modum est sollicitus ad opprimenda ista incendia omni humanitatis genere seu ausus es ined ea tantopere creuerens paulatim in animis hominum , atque inueterarunt, τι multis Principi in ad nouam fi
ligionem conssirantibus , comitia religionis indicta sint a Fed rico Hectore S caldicae, quod erat illim oppidum inter Caseum Connεiu, ros ae Turansam, se Incriones ad Scha um fluuium . Con-
Smacaldi uenerunt ad ea comitia,' a factasum anno'. os . Princia tes=ε, 6 p De Henricuspater, or Mauritius sitim saxonum Uuraticis res, Philinus Lanigrauius Incrionum , flue Hesitae, Bernamhxx iςη--, o Philippus Sennonum, Francifu,se Hernestus Cauc rum , siue Luneburgi, Odericus Dux Inmergorum seu Verrembergi, Philippus Vesonum , siue Eranssicci , Ioannes Reguluae Alisi, Golpharius i nulli Princeps , genus ina eluuae,
, o Trechenesiurgius , Ald burgius, duo Nansem comites . . Vrbium prater ea se istrionalium Principes , que magis ad Ursas vergunt, Mevari,Phamirant, euae, Pharodim , uim G,Phrigy,Tunemburgi, Lemburg Gottingae, garia, Hannmberae. Liberarum Vrbium Sueuorum Princeps, Augusa , -- geniorari, Bibaci, Ges fings, Causaporni, Cano duri, Gemptae. Dec Aburii, Alciment, , Rouemburgi. G ne multis Ducibus, ac riuitatibus, quae Principes homines ad ea comitia miserum, memorandis tempus absumam, iuersafere Germania in his lesmae,idi gra,' in istis comiti' facI sunt, coniurauit . Vt in quinquam institit- gemimum annum seges larae intelligerentur ad religionis inui r sorum, se sederasorum omnium defensionem. Ne liceret cuia quam bellum inferre, hostiliter inuadere agrum coniurat
, rum. Si quis inuaderetur spatim citeri atque significatum es, set ub dia misi erant, quanto maioripossem conasu , Cr EU gentia : quod nisi actum esset intra cenum otium , urbs Eupossetfine perfidiae nomine cum hoste pacissi, uel aduersus conim
22쪽
ratos arma capere. D unius hostes caterorum bestis intelli rentur . VI memini licerer siemel Fusceptum bellum aduersu.
ouemuis hoclem deponere , nisi reliquorum omnium consensu. Ne armatus exercitus concederetur per agrum culinquam deratorum ad bellum inferendum pertransre , nisi communi omnium decreto. Vt qui auxilia ac uissent, per viginti dies commeatum suppeditarent ab initio belli eo prose s , ac totidem post bellum α ea tamen lege, ut qui acciuisset, o cuius causa bellum oerere ur , siummum haeret imperium eius expeditionis, ouod memini siuscipere liceret ad alios infestandos vel Principes, mel ciuitates. Si qua inter illos nasiceretur controuersia,stro iure se aequitate, ac non pro armis djudicaretur , ct obseruaretur iuramentum quod intere at . Vt liceret pravo 'b ,r deratis rivitatibus communi confido mutare uel addere squis opus esset, aut aenuum uideretur: licereig sapientius communi omnium sa&Is consulere. Vt eiusdem ederationis soc' crpa ticipes,omnes principes o liberae riuitates Saxonum se Sueu rum intelligerentur. His tot populorum urbiums Smacalicae ederationis auxilidis elati Philippus Langrauius es Feriricus Saxonum dux principes nobilitate , potentia , autori ate prastantes , ut qui plurimum possent suos terminos duatare, sua fortuna minime contenti ad maiora assisare incipiunt . Visium cst autem optime consissi rebus tam tolemi inierano x, si i-erium etiam adnouam intam religionem retorquerent ἰ ut non solum potenIIa, sed etiam dignitate sederationem insignirent. Ad istud conssilium capredum incitatas Federicum ueterum Imperatorum suae amistae recordatio:cum duo Henrici, tres O Mones,senu Loianus isque Adulphus in memoria ueniebant, ad quos omnes e suasmilia impenu fuerat delatu.Confirmavavi uero in ea siententia prater sederatos multae etiam cum externis principibus amicitiae ct senitates. Vt autem ma us belli Germanici magnitudo appareas,et quat uerit dis fultatis Germaniam uincere,qua non nisi uis armis uidetur posse superari; quippe cum una haecprouincia mulsoplures exercitus Romanorum proma se dicatur , qudam uniuersus fere orbis reliquus:
non erit ab Ardum sipuum , ct mores , ct naturam Germa-
23쪽
niae quam eripoterit breuitare descripserimus r quoniam iEDignoratis,in multas di cultates diligentem lecZorem incidero Dest,inio necesse es . Germania est omnis in partes quatuor diuis,una Gς - iq- quarum hinc Danubius claudit, inde Rhenus: asteram sul a comata attigit a meridie, ου Belgica regio or Helues nus Cerinaniae prouinciae accesserint.Tertia Germaniae pars Norico se Vin deliri a se Rhesia terminatur ab Oriente or alpibus se non Vis parte Ist ri :cum ex eo etiam latere Germani spretis ob cibus Danubi' nouas regiones suo imperio adiecerint, Teutones popuώ. praeterea, i sunt traiecto et stula flumine, in alia pane his, tot Germaniae, in qua ad Septentrionem habemur Sarmatae, Prutent. Terminantur igitur Germani amsti 1imis finibus , tumno verbo dicam; ab Oriente Sarmatia, o Pannonia se Bebi Sarmaticis montibus auferrimis. Ad occidentem habent Belgarum regionem,quae extenditur ad mare usique Britannicum'. Afp en rione clauduntur Oceanigermanici fluctibus; cum Alpes voca i montes , se Italia 2 Meridiesecludat. Hancprocinctam totam fere transiuerapscindit Alsis uius,quiis Sudetis montibus non procul a Sylva Hercynia ortus in mare ad Saxonum regionem infuit; Atque cum Rhenus,or Danubius ami ignes V sient Germaniae, qui per eam prouinciam amplissimi decurrum, pars illa propria antiquitus Germanorum uocatur superior ; arisia, qua ad Oceanum occiduumvergit,inferior . Euae nostia descriptio eis ab antiqua dissensis; tamen ration acta, uidetur: cum non minus legibus,institutis, imperio, moribus , idiomate quam natura terminis regiones t aliquando circumscriben-G. inritis'. Maximus est in Germania ampli imarum se opulentis L
sertilitas, marum riuitatum numerus; quas regio , cum frumenti , --sbisi. - niμmi remm victui necessariarum, se metallorum sis ferari ma, copiose alit; quamuis propter frigus ab hi non magna
nascitur vitium copia ς cum arbor ista magis amica sit caloris, quam ut eius regionis naturam patienter erre positi.'Nam seola liberi riuitate unt nonaginta es duae: atque ne ulla dubitatis p it legentis animum in uniuersis rebus,qu e de Cermania comscribentur, retardare ; hae sium fere Germanii prouinci tauorum regio, quam vulo Olandiam uocans, Telgica, seu Flam
24쪽
dria, Rusalterorum Frisia, suriumpomeraria, Rohemorum, Tu emia,Camanorimu es Cheruscorum Misenia, sororum Turingia, Carainorum, se Vangionum,ct Intuergora princia patus Vittembergae or Palatinorum: Turoniapraeterea, landia tria, ueuia Carinthia, Uessalia, Nesset diareuroni Dese Maringi Silesiam habitates, germani siunt se Marcomani, qui incolA Moraulam, neri Brabantia, iboces, Flsatiani, Luissuri Scepam , Sangobardi Marchia, Sennones Mam Germaniae chia Brandemburgi in Pomerania,Teuceri or Incriones Hes Pruvin il
Noricum e Bauaria o Dama,qua Banimar uocant.or populi ora inter has regiones habitares,uocatur Germani.Homines mirificesunt disciplinata,ac militaris rei obseruises;le. gu cultores cistumos ad sobrietate potius, qua ad ebrietate pro patriae cosiuetudine assuesceret uino uti dicissima ingenia existimare Germanora, nullisi mortalibus inferiora. uod attines ad eius prouinciae publica admini atione,praeter legsi ciuiliu obstrudita,municipalias iura aliae riuitates suns liberae, suis uiatur legibus ad morem reia publicarum. filia sunt imperatoria ciuitates,se oppida,opagiri quonia propria istudes Imper' patrimonium, qua flatim creari Imperatoris ditioni intelliguntur esse ubiecta . Alia sun acratorum Antisitum, Immeia x
Ducum, inarchionum, Comitum, ac caeterorum huiusmodi
Principῶ imperio subiecti;quorum tamen omnia Princeps , se tui. 'caput es Imperatoriqui a si te ex his principiloeligi consu sit,ubi electionis indicendae oportunitas oblatafuerit. Nam faculias eligendi Imperatoris ab Italis pn- in Germania transnasuis a Gregorio tauinto;ia Pontifex ipsie expulsus is E .manis fuisset anno salutis non .py.. epsea Otuo in Italia transegressussedi Pori scia restituis. Idcirco Post X Germanus
Gihonis etiam consilio Imperatoris eligendi facultatem is Romanis ad os Germanos transtulis . Sunt autem hi sacrati sum ei. O ipites Imperatorem eligentes Colonii. grippinensis, elo Trevirorum, Macontiacis Archiepiscopi ; quoram hic GH μbam in Italiam,ille Germaniam refert. Reliqui sunt Comes, Palatinus j mx Saxonum, Marchio Sennonum : quorum suf
25쪽
nama eum paria sint numero, ut commode sin elecZio, ne ruet para talesius agiorum impedia ur; si ramus additus est Rex Euemorum ropserpotent am,or dignιωιem eius eiectionis. Adisum est prater ea ad electionis maiestarem , τι adesse soleant Cumanorum, Marcomanorum i Iarchiones, r alij coplures proceres,liberarum i ciuitatum legationes, quibus ho-ώάὲ ἡ ζ noris causa Haesa iniuncta sunt munia. Vniuersa Germania. ut in domi se nouo Imperatoripr.situram obedientiam iureiurando a Gxin bii, firmat eruaturam fidem eo defendendo aduersus populos rei. ' pugnames imperator's mandatis .in contra iurat nouus Imperator,promittit se libertatem,se leges Germaniae pro uiribus defensurum. cum Imperi, res maximae, esprouincia negorias'ectantia ad omniusta per comitia Germanoru optimHac pientissime regantur: eary aut elegi. illa in primis praeclara videtur, quae facit ad nostrum hocpraesens negotium e cuius contemptu natasum semina omnium earum calamisas, quas sumus explanaturi. Cautum es enim imperator's legi bus,ne quispetu uel riuitas,uelprinceps, uel tuo GermaΑna Caesare inconsulto, uel inconsultis comitys arma sumat Ρ- Hup religioni aut alterius rei causa : nis quis renunciatus Impζx x0- Iis rebellis Imperi, se laesae maiestatis, set indictum Impermitum quid tora m exiliremes: quod nihil aliud significas, nise dari cuisti siti impunitatem eius occidendi, capiendi , aut bona prs dandi Cum uero per Smucataicam foederationem exclusi essent omnes,qui nonfuissent eius nouae religionis particis , atque pro hostibus haberentur 9 coniuratis, Philippus Lanigrauius c .psts,opecunia is Federico adiutus,breuissimo temporisssario totum fere Imperium finitimum Henrici Ducis Bransvicci suo adiecit: oniam is 9 Ponti scia obed enita es amicitia CaImpium p saris nullis 6uassionibu aut pollicitationibus abduci poterath Eta Eu in em' πρ malefici , se impuri hominis esse existimauerim,t ioni, la. Amulatione rellionis asterius bona pr.edari,cum nulla sit tam inari, nefaria, tam i impia rellis, quae iubeat in homines diuersa religionis latrocinia exercere. Istud autem se fecisse H
bH Lot auiin,quonia prior Henricus ad concremandos
gas non osseuorumsubaureum misisset,es ad occupanda ex
26쪽
ri serinas, caedendas S tuas fossariae, uniusfaederatarum et Hism. I a infigni intaria accepta, Henricus condiis ijs co- Itys quas Meuitas ιVoris passa e ea recuperare conatur,qua ybi per vim ablata fuerant curus uotisfortuna pramum arridet , alias armis suarum nrbiam sibigit, alias infidem recisis per derisione.Contra Lanigras in comparatis quam maximis cous is apera m exit colutis Agnis exm Henrico dimi arurus: at e hi et triene exercitas cu intra suos Hes morarentur aurium Phul Ir gener lonarur HrisIcnm ada .ma depeλenda. Lxmagirnr depace, res fellicae panis nem, genetius tractantariis caeri r repente ca a Henram profi
sis venis. siqui ra m ridicuisset is,qui freVm uel illis dii, AT at,qui se amicos ese Iressen Ar , nis in rebus leuioribus iL suicci per lorum fidei peri inmisceris,Mm cerae multo magis amens'r dus es,qAine cιnitiat placidis fossam blandis cum H caρtiis. cibus fit casii m o armarum hi minem armis, quam in-oxium se ine mem fallacirs subiugare. Idcirco plerique viuniis lec lesiodi genere, τι heses , quos anaros o ILyros esse arbitratur,ostat spe pacis et ira istoriis merim Mapparasit in testicis re ardantes,du 18s maioribus visibin mamre cssiectis acrius inopina os, ct nihil tale seu icantes inua- idat. Atqui se pacis ita deludi, per . huiusmodi Uportunitates opprimi, Me triste est,et calamitos me rame nihils eum . rurpitudine facti conser endu quenta libertas o custates Hi quo modo recuperaritessent; i exim iis,q veli a visa carior se debet, et bis metan issa Derit, vix fer multas nates, Multa fiserorupraeclara acinora potes refrciri.ga res iamediocriter animiι Caesa=is commouit,qui etiam frestra mul- .... ris rarionibus cenatus es Iersuadere Philisto τι imperium iatilenaremi Henrico restitueret . Posea Philippus imperem . Φa venia Caesaris adrendi cam quadringentis armatis e iii- ii Olus Neemetam injgncm A emerorum urbem di R eno Om bricusfaurus conlax gitur,conuenit. dixerisse Caesar de illita mr Ana, hortaIur xI Henricosua restituas it addis umire cibus mina ; qua nise sntefeceris,stper Germanica tara ea B a rosarum
27쪽
li Germanici. Lanigrauius di Federicustiostes Caesaris iudicavi
murum inquit. Philippus superbiae, o i plenum dedis r so um; quippe Ecessuccessus, ct eximit Lederati
mis nares non mediocriter exsulissent: quae per bellum par pnt,se legitime iure belli ρ ideris a lex antiquissima sit, se non tunc primum a se usurpatareu praesertim illorum bello, autor Henricus prior extitisse e hortari Casarem ad conseruandam foederationis beneuolentiam cuiussis,praestaret conserarare amiciItam,quam tantum bellarum in si concitaret, quantum si tinere postea non posset . His dictis Ayt Phili pusint Caesar etsi grauiter ferebat audaciae, minarums plena resonsium ; tamen quia ultionem dissere in opportunum tepus iudicab accensuit oportere eam controuersiam in Tridenti Synodo seudicari,cum ea indicta per id tempus esses Tridet ά; quam Philippus etiam ibidem feri flagitauerat. eam urbs illa commoda est Germani sprincipibus,ut in rapa Athesis semianissita apud Germaniam in ex rema ora Italiae Cum ad illud concilium uel die sibi dicta Philippus non accessi et, neque uest GHlreliqui foederati viderentur Imperatoriam dignit,
rem curare,neque amplitudinem reliquorum comitiorum, ad quae conuocati non conueniebant,vel quendam praesiserebant ontemptum.eamrem Casar carpis ferre grauissime; quι eod que deducta est,ut foederati noua religamis principes comitia inter se celebraren auxiliai mutua suggererem ad oppri menda maiesinem Imperatoriam. Casar his causis commotus mitia induit L nobrigam,quae urbs es Vindeliciae,ac Ratis bona uocasar: quibus cuneo Federicus neq; PhilippusLat auius interesstent,ut quae adversm si ipsos seri intelligeret is denique decernisur,reserere Caesarmis riderico dignisas IN ratoris ellendi erepta in Migeretur, se quod neglecta Aram si Imper, autoritate multa corra leges imperatoriaF, patri , commisisse ni m hostis Imperi, iudicaretur utrique, ijs mssiceretur imperatorium exilium. sar etsi grauiter fer bas malum hocies contemptum catholica religionis per ea V uinciam latius indies serpere,1rmior est radices agere, qua superioribus leporibus tanta obseruantia iustitiam, cir pietate coluisset: tamen cum modio Pannonicis , mossio Humidicis bellis
28쪽
bellis distraheretur; neque tunc quidem rem illam aggressus
esse nise uelpost exilium acrius odium exarsisset, multa damna ce sarianis amici uissent illaia, ac neque ab imperator'sc, ut m urbibus abstineretur.Idcirco cum breui tarum a pareret,nisi opportuna remedia adhiberentur,ut tota proMimria ab auisa religione,, ab autoritate Impera desicisceret; de cernit rem nonposse commode diutius profrahi. Maxime inciarauit adhoc bellum Fuscipiendum prater carer a Ioannis cr Alberri coniuratio: nam i Libertus Casmiri filius, ct Ioannes Ioachimus Sen nonum Marchio multis iniu*s a cri ab illi, sibi uidebantur : qui cum essent a nitate cum Henrico captiuo coniuncti,ad preces Ioannis, Henrici nepotis, uigintiquinque peditum,octi equitum armatorum millia promittunt. Sic igntur conuenium,ut omnes treta squamsumptuum partem con
ferrent per tres mensis: summum Imperium eius expediti nis degatum est Asieno; Empri quam negotium aggredere GC esarem consuluit; doces nec itarem belli, quod uel esset inferendum,uel domi expectandum ,opprimendam hostis remoratatem squaesi relinquatur impunita reui futura e,t intolerabilis.CAsar nos um Aeni rationibus assensit ed eti prinreps eius expeditionis negoti uscipit,asque ad apparatus heiaticos faciendos animum adycit.Ab huiusemodiprouincia eis a
nonnullis retrahebatur,cum propter opulem iam coiuratorum eximium,excellentem disciptina mibiaris obseruatronem,com
ni iam in defende dis ij quae in comiti'sfuissent decret commeatus omnis generis abundantiam,tormentorum bellicorum se apparatuum copia,equuam armatorum, peditam num rum: tame cum res bellica magis unius consilio, quam multoru
Giguc respropositas distrahentiumcommode nitatura, firmiussor disturniussit turu bellum,quodpublicis sumptibus qtie. sis,quam quodpriuatis,or per opportunitate belli extortis omnino non minus quam Horio, nece sarium bellum C arsusicipere decreuit. disiud impellebat Gaspar Contarenus Carrinalis, PMiscis Legatus,qui ad eisingueda hcrestos incesta iberali ime pecunia,et armatore auxilla pollicebatur. etsi cathoo risu adhuc retinebas,nes in citeris Principibus Germanis consuraram
29쪽
constrarans Gubelmus Cis ensis, o a Ier Gulielmus Norici
Prancepsῶ ramen uidebantur In ne rosariem is essesroseo sineque cum Germanis urbibus excisarie in collacatis In m
trimonio dualu bal in his Principilus a Fervinando Rom norum Reges no solam videbaIur tutus Casar ab omni horu- molesta, ed etiam commears,se maliis opportunis auxilys se adiutum iras'erabat: cum istor m ager Hib -- ιι omnia rerum nece fariarum humano mctas, essetis amitin . c D ad auxilia Caiaris Mauritius Dux Saxonum, θυι ess acaldica coniurationis, qui se ab impietne Da tuebatur, quod nutum ius arandum sis seruandum, ad impietatem ac turpitudinem sectans; neque purares eos C Oanam E luIonem cathoticam,aus Imperasoriam maiestatem per id ι siurandum oppugnare oportere.Cuius ramen auxilia mine cta propter a nitatem Cosar non accepit E in magis opportunum tempus se resernare inquit. Episcopus pro terea L framuri se Herbipolis,or H re Grasionari se Bamberga poterat imorum Prancipumpotentiam ueriti , neuream in panem magis inclinarum. sar c m essis adhae AHurigae Vinde ibria c τι dis imus P qua arbs externa est Imperatoriarum ci uisa um,in ripa Dannubi sita Noricum fersin;mutios Duceno Trisanos milvam adse acciueris. taxare bellam istud in se ea arsurum xeriti coniurati,tamen rem Ioram Hsimulabas atque clam bellicos apparatus es t faciebanti atque Prisci. um,HeraruM riuria umprocisa ore qui erant apud C sare C sarem astoquuntur capra VponunitaIe col o j: se cognostice, traluxos mi es esse ad conseritendas cepias, rogare,
ne genus sexilire His res simois aduersus relelges nonnullos arma sarari; siemem inem insuram rim lex centiae quis in flia expeditione Vere inlisc cateressu hosibus habi
30쪽
series strineque Ponti Pix copiae iter cepissent; neque IAJani,
quos ex Isuhria,P. ιnnonia, Neapolitano Regno acciuerat,iana moti essent. Nam C sar delatosummo Imperio Ferrando To Iano Asiano Regulo uiro His no , Guaximiliano nepoti mille Cr quingentorum equitum imperium committit; Carolo a b Lamio Sulmonensi Tegulo quingentorum; opraeterea Italoru nussa a CqequIIam leuiorum;milis Vol egando Veschinguio Sc sine idii' VRNo;quingentos Henrico Duri Bransiicci iuniori;aulicorum no fhilium imperium Emanueli Philiberto Sabaudiae Reguli suo; quingentos Ioanni Ioarsimo;AAeno Camirifilio Marchionio Principi Sennonum duo millia. Sign cauis per lueras M rentio Comisi Lurano e Luriburorum,qui eris in Lusterorum 8 fectura,ut decem peditum, Iria equitum millia comscriberes. ibunis militum hissingulis quamor Germanorum millia tribuis,Georgio Peusburgio, andro UMadruccio, Georgio Sicamburgio acobo Medices Marchioni Gnaranianio,quem etiam profecit Iormentario negoIis; Georgio Viue-pacchio Spurio Norici decem uexilla peditum comisiit, ct tre centos cataphractos equi es Ferraii Signorellio Castrouulae Regulo. Scribis ad Herculum Essensem Ferraria Ducemo C Hum Medices Floremiae,ut ducen a nummum millia ad istud bellumsuppeditaren ad quod Pontifex pro ter ducenta millia iubet etiam Octauium Farnesium Ducem Camerinensem, Crisaris generum duodecim millia peditum , or mille equises ex Italia coducere. Magister castrorum crearus es Ioannes Baptista Couleius. Addita sum his duo millia operarum e Boh mis,ac ocINinra tormenta bellica, lintres complures ad pontes faciendo omnia, tanto exercitui necessaria comparata. Amgustam interea,quae urbs est Vindelici ,auduis his apparatibus,qui in tam diuersis locis propter uarietatem, ac magnum dinem occulsari minimepoterant ramum dubi, erant, quid Lbi esset agendum,res diu inter se agitata, quod facilliisum est
ingressum belliporunque, as dissicillimum exitum inuenire: quod forinna arbitrio non sunt committeri,qua ulla certa rationes uari positate quod es certa non habenda sit illi communitati bestorum,qua ad tot princiFes uno tepore pertineat c