장음표시 사용
351쪽
duchos a eius urbis praesidia.his rebus ita pacatis quia Misces Transalpinorum Varuoda, quae regio Pannoniam inferiorem e Transluaniam claudii ad meridiem, ubi sunt Ist
risi Rhaiiani populi, obseeruata occasione Radu hum eiecerat ibis praefecturam illam siue principatum usu aris; Radulphus qui in priuatafortuna Castalio militauerat, petit sub dia a Castalio adseuampraefecturam recuperandam quae post patrem ad ipsum tur perueniebat Nam GMircem de
medio tollerestatuerat, uel fortiter occumbere , quia e regia in priuatam fortunam delapsus, tantam rerum mutationem aequo animo ferre non poterat . conatur itaqaepersuadere Casabo nese miserrimum epatriaper summam mi unam eiectum in tanta rerum omnium inopia negligat. bi propositum esse praestare uel fortiter in patria cadere armatum,qucim medicum es inopem se egenum ab amicis uictum quaeritare. psi fortuna belli , quae communis es omnibus , cuius incerti
sunt exitus, suis incarptis arrisierit,iusurum ut Ferdinandus eam quoque regionem suo Imperio per amicitiam se finder tionem adiungat, audenIes ostrenuos fortuna plerunq, adiuuaresolet, cum timidis es imbellibus omnia grauia, cal mus τά immineant. ad hanc tantamprouinciam Fuscipiemdam plurimum inuitare populorum animos docet, qui legistismos es natiuos Reges libentis me crudelibus 9rixissent praelaturi. non dis cile esse negotium declarat se GMonachi,qui tot praesidise custodysci corporis septus erat,casus; se Stephani caedes,qui cum per uim fac Ius esset Valuoda M e inferi
ris , acerrime nullo prope negotio trucidatus fuerat; se legiarimus dominus in praefecturam receptus . Castalius his rata nibus commotus non solum auxitia Meraliter promittit oederium horiatur, ui dam Solimanus in bello aduersus Persas esset occupatus, eam opportunitarem ne praetermIIteret .suturum enim ut antequam Solimanus se e ab eo belu explicasset, ita uire uas stabiliret, ut ouam amicitiam Solimanus ne rejceret. Huic Castalius miseericordia potius, quam usta spe tras endi negoij commotus lecti imos mille se quingentos -- duchos,eqviIes Aptingentos concedit. quae copiae egregiam os e
impetrat subsidia acili alio nil suum prin
352쪽
ram in eo bello nauauerant, cum stequenter Mahometri cinra in Nassent. his additi sunt nonnulli reuocandi Rodulphi in eam praesciura furio commoti, quos odium se crudeliras tyranni impellabat ad occultam cons=ιrationem: qui omnes i uel caedem uel uictoriam certis mam proponunt. Int Mirces Ra rea maperuenerat ad Mircem quod Randulphus coissectas.' ὐά copias duc ret Ue g. gna inferret se certior quo consilioci putor in motus esset. oes quasstotes uir summa celeritate cogit.ad .pcrtu e .l mginta armatori millia colligit.eductis triginta c=fex bellicis tormeris in apertu exit, aa Zergonisium oppidia castrameratur,quod es in ampla planitie, loco, opportuno ad instrue- das acies. at Radulphus nulla diligentia plures duodecim millibus hominum colligere potuit; quae uires cum flaruae uider tur, non audebant amici quo esseni in 'rannum animo aperite declarare, ne senseriore fortuna uicti grauissimas poenas darent suae temeritatis.Veruntamen Eadu hus neque eo quidem hostium numero terrisus obuiam procedit, cum mirifice paucorum uirtuti confideret. Mirces in prima acie sexcentos Turcas eqvites ductabat. Radu hus ubi e quibusirim collibus pro ec sosyra a Misce omnes ouos adpugna instruit, quia besium nulla pacIo posse di trahi cluderetur; neqae seposset, apparebat deuitandum, cum brem Radulphus rerum omnium necessanarum inopia opipediorum esses laboraturus quare in mora cenumpericulum inerat, in celeritate pugnastes aliqua uictoriae se salutis . diu se cum non semel euenerit, ut fama manus strenuorum miluum ingentes copias imderit est pro ligaris . contra infirces altera ex parte impelle basis ad pugnam si 'icione quadam ne noua auxilia se Emisipho adiungerent, ex altera deterrebatur aliquantulum, quia nuntiabatur Hispani se Germani Castal uiri ortissimicum eo aduentare, qui sest numero pauci erant, tamen propter peristam rei militaris, se eximiam fortundine erant imstar maximi exercitus.Radulphus suos in duasphal es diuisit,quaesingulae constabant e quinq; millibus peditu es mille
equisitas ; atque major eorum pars erant scopetiarij. cumuen ad iactu agittae pro πι uentum est,in conssecta Mis
353쪽
eis agmina est lis erunt, qui ratus maiorem numerum honis quam dicebatur, quia singulae Phalanges stonte ampliassent, ita ur plura uiginti millibus hominum apparerent, subdubi-ιaui subesse aliquas insidias .suos igitur in unum contrahit, diligentius quam consueuerat. tunc scopetiari, Radu hi nullo expectatosigno belli, uel uincere uel niter cadere δε-
cernenses tanto impetu in agmen iniscis impressionem Mirem prociunt ut primos ordines turbames magnam Turcarum parte μμ
prostrauerint, qui ct in prima acie collocati seueraui, o quiabus plurimum Miscessidebat. reliqui uisa primorum eiade omne e alutis in celeritarepedumsitam esse arbitram tur . Radulphus ex altera parte cum Jo equitam ac pedum tu abud agmen inuadis non minore uirtute se animi forti mdine, quam prius inuaserant scopetrari, . primis ordinibus ita fusis o profligatis reliqui terga uertunt, qui undiq; pro- cella glandi prosternuntur. at Misces ubi uidis duo illa agmina ira fundi nullo prope negotio, uel anIequam inuadereis . tu vasalute bi comparat, atque uelocior caeteris felicior putabatur . Neque mirumpro Ego uideri debet,ocroginta hominum millia a duodecimoisse superata tam facile, cu pius acciderit, ut tumultuarij milites se tirones arma semsicipere insit, genus hominum rebus bellicis ineptum, uel sua sonte nasiis inuadentibus hostibus in fugam suerim uersi, ubi primum ad arma sit conclamatum. at enim in singulis artibus utiliore uni decem artisse periti conficiendis operibus multis impertiis; ita in uniuersa re militari pauci exemcitari es ueterani milites multis imperitispossum facile resinere, o de multis pauci gloriose triumphare. rota igitur facilitate istam uictoriam obsinuit,utfacile . paruerit quam
labiis in loco constitati sint, quisuis odio uni subditis, aut
qui uiros sortes es bonos sesipiente iaciunt parui. non enim ut in numeris artihmeticis tria plura sunt uno, ita supput riones conueniuni in hominibus, quia pluris edi unu epefa
ciendus, quam multorum imperitorum manus. atque Ioia
nis se rei bellicae Fumma unius imperatoris iudicio nitisse, cum uanae sim es prope inutiles caeterorumprocerum consulta
354쪽
tiones , nis Imperator ipsi sit sapientior, atque possis ipsi
proceram ingenia djudicare. Radulphi milites prostigatis Miscis cos', reliquias persequuntur musiosi opprimunt se trucidant. Sed ubi insequentes anquandiu caedendo sunt de δε i. postea sola oba pet;/a sunt. tum omnes qui cladem euaserant a gna noui uictoris accedunt, uictricemsfortunam sequantur . sic GMιrcem colis Io ingenti exercitu persequi-ιur , quι trans Danubium fugiens cum quingentis Turcis
traiecerat . ceciderunt in eo pratio e Radu hi miluibas non
plures si tingentis, ex hostibus plures nouem millibus. ARadu hus per eam uictoriam uniuerseumsuum regnum, ad quem ut uerum legisimums regem accipiendum amici contigritii conueniunt; atque Tergoujstum ouidum cum magna solennitate ingressi sis omnes proceres sidem struaturos iurarum. Interea Romam accesserant quae haberi poIuerunt pro-
nachi lata. tospaIres delatis instantibus Ferdinandi legationibus habetur delectorum ad eam iudicationem conuentus. istae criminationes in Georgium coniectae res multa cominebant inter sese repugnantia, neque poterant plane probari, tamen quia factam infectum esse non poterat,nequid arrectus accideret,na fertur siententia; si erant uera quae exponebantur, ut exponebantur, pronuntiatur quod Ferdinandus cum omnibus coniuratis absoluitur ab ea caede ut legitime facta. Legariones cugrauiter serreni Missimodi absolutionem imperfectam ocurant rogans s Pontificem summa contentione ut libere omnes absoluantur, quod aegre quidem,at omnino impe ratum est demque . quare sacrorum usus qui interdictus fuerat, Ferdinado ac reliquis est restituIus. Radulphus rebus infe uos compositis legationes mittit ad Cariatium, quae uictoriam se r tum seriis AssumpAErtum significent, quae gratias agan pro concesss au-e r Casta- uolys, qu.e pacem cse amicitiam se omne o scium pietatis os x'' ferreni. aι uero Sotimani legario interea Vasirael accedit, mollis honoribus excipitur, tertio die in comitise Solimani cofilium proponit cum plerique e primarijs essent congregati. Seuelle Ioannis regis, um o maIrem reginam in Mitimos L Reges
355쪽
Reges accipi. Castalium e Transluania edici. omnes Ferri nando militantes in ea Prouincia trucidari. tunc enim se tributum solitum, ct i os proceres insuam gratiam fidem. esse accepturum. quo nisi feret, addit ingentes minas, eos ramiam experturos esse quantasuisset ira tanti principis, or qua potens ad uisionem suppliciat ex hostibusseumenda. His ita
dictis lueras latino sermone Baiiori Valuodae attulit; quae ad eum, se ad reliquos proceres eius regni scribebantur aureis Deris more Turcarum,se m charta leui tanquam uitro HIL dar quae ira sese habebant ad uerbis. Mandatum inuictissimi Imperatoris Turcarum ad dominum Tauorem LAndrea Ca . pilaneum in Transisania,ct ad alios illius regni Dominos, literi ad Fidelis inside Christi, o inter Christianos in regno Tram valuod. .&fluantaeprudens segenerose Domine Baitor dreas se cae 6ieri alij domini nobis dileis micis. Ex mandato ceryΘ-L Dominos. nis nostrae intelligetis quod uobis multoties noctifcauimus , ppostquam frater Georgius Thesaurarius noster crudeliter ac per insidias mortuu ui antequam Germanos, quos propter discordias uestras in regno introduxeratis, expellere posses, uos, o alν domini in Transluania communi consilio se auxitio i os Germanos e patria uestra secundum Meditatem , quam excellae portae no a debesis, eycere debeatis. uerum . cum hoc hactenusfactum non sit, uos nunc ad id exeque dum adhortari placuit: quoniam uobis omne peccatum remis tem do,o delictum huc que commissum, omnem tibertatem,qua antea in regno Transluaniae habui is, iterum concedere se
conseruarepollicemur. se uos subditi se domini apud nosse per in honore,c ub nostraprotectione erisis. Regnum autem Transylvaniae quemadmodum ante sub Rege Ioanne es filio seu ubditis c delibus nostris risbertate se quiet vj sc et nunc esse disponemus; se ipsum Regis Ioannisfilium inter uos regnare pro certo promistemus. cum. n. i e rex Ioan subdirus o servitor noster nobissincere Gr fideliter sieruire nonsolum a nullo molesari passi non sumus, sed post eius mortemsbosuo paruulo adhuc paternam patriam cst regnum ex graris , ct clementia nosra concesiimus, o Transluama sic t V u a poribus
356쪽
G l . Historiarumporibus illis pacifica fuit .sed postmodum introductis Genna
nis maxima inter uos discordia orta est, ob quam ad introducendum Regis Ioannis filium se matrem ibius ac ad liberamdam Transluaniam ab inimici uis naturalibus Dei gratia maximum se potentissimum exercitum ordinari se congregari mandauimus. Necesse es ergo pro fidelitate ue a diligentem uos curam habere ui Germanos e regno, uesto gladio propulsetis done lius regis Io. Introducatur m locum I us, inter nos dignum se honoratum hominem in generalem illius regni Capitaneum eligetis, eici omnes obediara ut inimicum uentrum naturalem apud uor esse non permutatis ined istos
qui lania discordiae in ipso regno sunt causa, communi consilio expellite, es regnum My regis domini ue i diligenter gubernare curabitis. auod gnum su delitatis es obediaria a uobis acceperimus, non sit m In regno Transluariae tilenatem ne am antiquam, sed maximam gratiam se honorem ab Imperiali celsitudine nosra obtinebitis. Nos interim exercitum no rum innumerabilem pro regno se fido regis coseruabimus, ct iam nunc pro liberatione ipsius a manibus inimicorum moueri ordinauimus. quia nulla modo assemire nouimus, ut inimici in ea Prouinc a regnent. Et cum Ioamnem regem subditum es fidelem seruum n stram, ac fidum
etiam idem esse noueramus , decreuImus omnino ut m regnum reuertatur, ac in i umper nos resiturus regne , o Deo concedente inimicum serum auxilio nosero semper debeia Di ct uincat . idcirco nunc iam gratia omnipotentis Dei magnificum ac maxime potentem se obedientem subditum fide .lemq. seruit orem ce studinis non It Imum Achmetem Passa ecundum consiliarium excelse GMaiestatis nostrae, rum multis nostris, tumproprijs aulicis Iani eris f. Imperiasis Iolentissimae ac inuicti imaeportae ceptudinis nos in se cum maximo exercitu de Graecia se da mul cum Capitaneis Geveratibus, o cum omnibus Sangiacchis mouere facimus. Adeo quod cum dicto conssiliario nostro, antequam conιυ h sempersona nostra moueatur exercitum ducemorum milliu hominum bene instructorum habebimus. PraeIerea mandam
357쪽
mns Serenissimo principi de Tartaria,Vaisfossisi Vagacchia se inoldauiae cum omnibus Sangia his qui sunt in istis partibus ultra o citra Danubium, uι commvns eorum peduruues equitatu si cum dicto Verario nostro coniungant. Gr uos
etiam necesse essecundum fidelitatem uestri dicio Passae semularis, cir nuntios sum ad excelsam ponam nostram, quam ad eum decernaris. diuo simandato nosbo huic inobediem res, ct cum inimicis no is concordes eratis, crudelitarem cit 'agem quam Transluaniae regnum uiribis, ex demeristruesris proces isse credaris . nam gratia creatoris omni semiis dei geramus Christianis, se regno Transluaniae iram caepotentiam nostram ostendere. oesii Transtisani adpris
nam obedientiam Gr sidelitatem nobis adiu. IIbus reuersi recusibunt, nusquam turi erunt , Oper tolum mundum debi-ras luent parnas. Iarauimus enim omnipoIenri Deo, quod in Transsiuania lapis se a sapidem non relinqueIur. homines omnes in oreglad j dari, pueros cst feminas ιn ca itutatem,
omnias loca solo aequari aciemus. propter quod ut inuicysiimum potentissimum Imperatorem deces ne tantarum antimarum exitium super animam nostram fiat, nos omnes prius monendos esse censuimus. iam multoties uobis mandata talia
misimus, quae neglexisis; sed mandaro huic ultimo oledientes non eratis, acerbιIaIem ct ruinam quam uidebisis, non nobis, sed uobis , i s attribuite. omnia igiIur cum tempore bene consulite.nam caetera prudentiae uesrae examinuda relinquimus. datum Constantino θω Iima lunae Octobris. His lueris tanta trepidatio iniecta es animis eorum proceru, cum praesertim Battor non adesset, ut omnes apparerent palaab amistria Ferdinania defecIuri. Euae res ubi Cassio δε- Cistillio lata esset uesper summam hyemis acerbiIutem atque ingemia ratio incostigora ad ea comitia conuolai. quo in statu res sini, rntelli- ii . eis. agi de filio regis in regnum resiluendo. Conuenise pro- literae sue-cer es eius regni, ut quo animo sim singuli declararent; quod r/0x rςςix quo feri oportebat, Casanus comitia ingressus hortatur eos proceres ut siemel datam fidem Ferdinari ne fallani per Hascalamitates cum omnisperfidia omnes periurium ultore δε-nique
358쪽
nique Deum habeat. turpe esse uiri ortibus, quos arma M.
Rium terrere non floruerunt,neque in Ilus coptarum num rus, nunc commisere ut unis titeris minacibus lectis omnem
pristinam fortitudinem amisesse appaream; Opri tinam .
riam potiusfortuna, quam ullo recto consilio, aur uinute militarι conssecuti uideamur.nulla re inseriores esse Translumnos TurcιcIs apparatibus, cum operitia rei bellicae profeces lysidem prope armis utantur, o eadem utantur militari Hsciplina, o eo epius prosilarint ouam regionem hostiliter inuadentes . non esse uiri boni Osapientispraesentium rerum rantum conditione 'ectare ; sed longius proficere, poster, tulisse libertati se gloriae eo ulere. oportere idem ius patria
adposteros in manus Iradere,quodi is maioribus nostris accepe imus.neque tanti emcludam esepraesemem tranquillitatem, cum per eam perpetuae seruitutis iugum omnibus posseris ultro imponatur . praestare uno tempore uitam se sanguinem pro patria profundere,quam fropter metum imminentis
belli es religionem, sepaIriam, o libertatem uniuersaepserita is, o omnia uno tempore crudeli Mima syranniri perpe-ιuaesi 'rodere.neminem inter uiros esse connumerandum, inon sii ubi res ita poeulai uitae profuseus; cum breuist imum doloris se pugna tempussit propositum; at diuturnum 'ruendi uictoria. Haec idcircofuisse is Solimano perscripta, quia ueι let experiri animos ipsorum procerum quos putabat inter sed dere: quem non latet omnium se rerum publicarum, esuritum, o regnorum deuastationis initium esse discordiam.
cum omnia regna contra concordia o mutuo consensu consernemur diutis μὰ . atque haec omnia putanda esse non uerbis solam contineri, sed multo magis experientia se rerum praeteritarum cognitione si quis antiquorum regnorum aut rerum fusticarum euersionum principia cogitatione resum eris.nLLI e iam hos Mormidabile quam hostium concordiam . non de tura maxima Ferdinani o Caesaris auxilia, qui omni humanitaris o clementia genere complectetur se stroteget. hortatur ut soni hilarissim animo, omnem, metum Auem ex illis minacibus liseris conceserunt deponant : cum mula faciliss
359쪽
sellius sit absentibus minari, quam de praesentibus se repugnantibus hostibus triumphare . his consimul synt o sum animi ita ut Solimano resfonderisI, ac sinuntiaran' Ἀ- meto Usiae o Graeciae' siecto ne conarentur ingressi Trasylvaniam, quia summis opibus armati omnes re feret; uia libertatem uisaepraeferrent. ueruntamen seuelles Sol manus tributum se libenter daturos. quod togatio nolles accipere . quam citissime discederet. legatio capto tributo Taurumnum persiciscitur, atque inde Byzantium . Cauaseus comismatis animis procerum in fide amicitiai Ferdin.m se, Λ ba iusiam reueriis: ibi cognoscit Achmetum Cur tensis ditionis praesectalii eras ad Patocchium familiaritatis plenas ut uidebantur,
dedisse; quo illum Ferdinando alio sufflectam saceres;
cuius tamen fallaciae nihil denique nocuerunt Patacchio,cum uir bonus cogniIussit.accedunI titIerae a Ferdinando Imerea, quibus continebatur ut Aldana cum criminationibus Gr δε- Aldana obfensionibus Iuliobonam mitteretur: quia ille iudices nonnuL L y si Myolos'spectospronuntiarat , perlue Ny a Ferinanis ut a ' erematum deligerentur . ea re concessa, multi testes rogantur, omnias V p 'procedunt legitime, atque capisis denique condemnatur,cum ' 'multi te rentur Odsum potuisse defendi; seed si imbecilli arem animi relicta ui se . oppidum, o tormenta, bellicos
apparatus cum maximo Fervinanda rerum detrimento nutu
necessitate urgente arsisse. cum qua sententia se te monis mimus est Iuliobonum: quae fuit 2 Eerdinando approbata. Ismbella regina per id tempus Petri Victaij, o Chendi,se Feremra, aliorum insignium procerum opera usa, qui clam eius
partes amplexabantur, procurabat ul in regnum re tueretur : quae cum Aniuisast Fer undus per lueras se adunguem quae promisi et obseruaturum, se Munsterbergi praete- 2m .io,
rea principatum his aditurum; nihil horse accipere uoluit, ri. quia diceret non fuisse opportune obsieruata, quare se uelle quod sisum esset recipere . iam Ceculi occulte cum Turcis moliebantur ad eum sobleuandam; clandestinas legationes mittant ad reginam, qu e Ceculorum operam Ioanni regi in regnum reducendo polliceamur. His tumultibus ac si ionibus
360쪽
r.im quae apud ex eiaras natio. nes consuetudo.
stationes iTrans,luania ex Itae
bussub odoratis carni conuenium indicit . in dis comissis est quesiseunt Trans uaniae populi, quod multae injuriae a militibus Ferdinandi, qui erant inpraesidiis munitionum,sibi inferebantur. petitum est ut saluti ac dignitati eorum populoru Uuleretur. quod si fereth constantisiime datam fidem Ferdinandoseruaturos, ct arma aduersus Turcas capturos. his res=onsum es Ferdinandum pro uiribus esse illos subleuatu rum .suum esse consilium eos a communi hoste protegere, a
non per iniurias opprimere, contra quem omnino arma debe
rent sussipere sicut ipsi es copias mittebat, sesi res ita postu
laret, erat Nenturus, mi Bohemiae Regem filium missurus.his pollicitationibus dimissi sunt comitia . est enim Germanorum se Pannonum se Sarmatarum Persarum consues udo ut res maximas, ad omnium stlurem se tranquIllitatem pertinenses traditent in comit', ad quae conueniunI principes autor rate nobilitate prae mes singularum natiorum se legationes liberarum riuitatum; in quibus agitur de sacris ceremoni s aliquando auI cultu deorum, de ferendis obseruandis cli
legibus, de principum causis se iudicationibus, de bellas cipiendo, deferendis seu diis, de imponendis tributis,quorum
camitiorum principes sunt reges aut Imperator,aut ν, penes quos es autoritas ea conuocandi. uirim nulli horum principum liberam exercens yrannidem, aut per uin se iniuria dominantur ined cum omnes Fubimantur principi, princeps ipse comitiorum autoritati, omnes legitime laudabiliter j imperare nitumur. Non cessauerant tamen Ferdinandi pollicia rationibus animi populorum suctuare, qui rerum nouarum desiderio tanquam rapidi imo uento impellebatur ad quamuis acultatem aucupandam. impestebat in eam sententiam fama Germanorum Iuliaepraesidiorum duce Bartholomaeo Isi'rico, quae accolas praedationibus se caedibus misirabiliter at figebant . eram enim duo Germanorum uexiti. eius ducis immanitas uelnegligentia in castigandis milibus impunt
salium ut praeficeret illius urbis nouispraesidise Zancum Pamum , i seriti Itbricum exire cum seis . atque Franciscimiocchi, si dentia postea assicus Colonos aliqua ex parte consolata