장음표시 사용
391쪽
res tacite urbem ingreditur. cum rumor incrianisspei Gallicas copias esse propinquas, es iam ad arma totis castris conclamaretur, capti simi nonnulli ex Gallis ex quibus cognitues ducentos siclopeuanos in urbem esse ingressos. hic nuntius primum Caesarianorum animos non mediocriter turbauitsed postea quo in satu esset res urbana ubi cognouissent, canticulos peragunI. noua tormeta locam in colla urbi propinquo. duis ictibus per decem dies nullo intermisse spatio urbem diverberant. Galli est nusium diligentiae genus praetermistiis
sciendis reparationibus aduersus tamum impetum tormentorum , tamen Iantum per dies destruitur, quantum per noctes restauratur. neque ulla sudiopoterant Caesarianorum uiribus resibiere. Caesariani cum Uiduis uerberationibus iam
moenia eo adduxissent m facilius se invadi se ascendi possent
quam antea, saluunt dum flam cuniculi rumus urbem imuadendo tentare, quare concinis domibus fosse terra plenistribus e DIeribus Teruannam inuadunt: a fatere Germanoru se Belgaru se uerberationis. cu ad tormentoru tympanorum tubarum strepitu calae muris alibi admouerentur, alibi per ruinas murorum acerrime pugnaretur. urbanisumma uirtute defendunt, primos inuadentes perparua tormeta bellica, quae in reliquise laterum collacata erant, ad unumrrucidant. reliquos trabibus, balistis axis, pice ardenti δε- rurbant . quae pugna cum utrinque cruenta perdurasse Caesariani cogunIur in castra redire cum multa suorum iactura
ducu sicissicet, cris ferora, o strenuoru militu. ex urbanis cecidii Regulus Esnias Gallorum dux summus, aliji nomnulli insigniores duces. Henricus quia existimarat Te amnam munitissimam esse se prope inexpugnabile cum propter
Iuram loci,Ium propter uirtutem deciensrum, copias educere minime curarat, quae tantae opportunitali erant necessaria, neque hoc anno magnum exercitum collagerat: qui amdita morte OFony, aborum . ducum, quos eminios caeterorubellorum euentus cst uirtus fuisse demonstrauerat, uallae tri- satur: atque uoluit Irecentos si opertarios siubmittere, HEU ud nulla ratione consequipotuis . si parum sapiens eues qH
392쪽
munitionem ullam omnino inexpugnabilem esse arbi retur a quia ubi circunsistunt hostes, uel ui Iormeniorum , uescuniculorum , uel per noctarnas insidias admoti catis, uel Hu- iurnis laboribus defatigatis obsee is, uel prodisione, uel cael ris militaribus artibus denique capitur, nismaturi succumratur ; cum uel annonam deficere, uel bellicos apparatus necessessi per diuturnam defensitonem. uelpraesidia, quae diutius teneanIur inclusa, uarijs morbis absumi. Caesariani d, uerberationem non intermiItentes prope perfectis cuniculis , detractis . ligone propugnaculis, quae propter condensatum' exIeriussiopetrariorum globum defendi non poterant ab umbanis, cum anteridibus omnia sustinerentur, neque aliud deesses, quam ignem cunicis ubmittere, pulueris tormen. rario, qui sub propugnaculis erat collacaIus, aIuunt exitum
rei experiri. repolis igitur Sis lignor asciculis, allatis is lis ad muros conscendendos, quae coopertae erans ad euitandam uim saxorum, igni cunicuses iniecto ab undecimum crilendas Suintilis cum miserabili omnium nationum quae in armis circunstiserant ρectacuo magna sit prages, cum Gal. is subtimes essererentuν se mox praecipues caderent cum magnostagoret, multi . urbani ruinis aedisci oram suspent oppres . ita uero repletae,ntrio Varum coniectis fassiculis ligno
rum, panim tormen oram ruinis, ut uia ara uideretur ad
inuadendum. Galli quoa intelligerentse non posse Hutius Caesarianorum uiribus resi fere, quia aggeres iam omnes essent succisi, dea auata propugnacula, muri deiecti. omnisi ses
uiis uana appareres, suiuunt agere de deditione . at, eadum Iractamur, Sequani,se Germani gloriae cupidi cum primi urbem inuadere niterentur; quia Hissana uexilla ex altera parae conuersa esse intelligeret hac ipsa de causa,audacteae per ruinasρroceduni: sed a renuis defensoribus coguntur recedere, sis recipere in castra. Galis qui caeteras urbis par Hi anο- res tuebantur, his siuccurrunt, quorum discessu nudata Gnι uix tui latera cessoribus. eam opportumiarem non praeter Onitis misIendam rati Hi ni urbem ingred/untur a Musicalis, s u ' ' atque obuios quo ue trucidant. Galli cum Memorantio de salute
393쪽
Liber Septimus. I 8 sfutute consul antes Hispanis se dedunt, a quibus magna humanitate es clementia seruantur; solici principibas Opiis
reliquos inermes, o in morem mitioris bellipriuatos impedi. mentis in patriam liberos dimittunt sed Germani o mi amni se sequani nulli vel aetati vel sexui parcentes vel dignitari inaudita feritate obuios es inuentos quosque iugulans serrucidant. rempla, is loca publica vel priuata diripiunt se incendiis nulla habita vel hominum et ei Dei ratione, omnia sacra profanant se contaminant. Teruanna igitur post tredecim dierum asiduam merberationem , cum viginti quatuor
millia globorum se amplius 'stinuisset ita capta est, o Casiris inina post triduum sis aequata,ne possent inde Galli in ps
serum es Caesarianos infestare . GMemorantius cum nona nullis uiris insignibus inpoIestatem Eentaconi uenis, caeteri duces in potestatem uisanorum, a quibus honorifice truciati honestis conditionibus redempti sunt. Sed quoniam acerba mole i uidebatur Senis ni gloria illis, qui tanti facinoiaris autores uestent haberis cum nihil magis animos nobiliaraducum sollicitos habeat, quum utpraeclarum splendore uinominis ad posteros transmittant, quia videbantur satis honestae dissensioneside captiuis, multi e principibus querelas ad Caesare ea de re detulerui;qui ad has cotrouersias ditae das Ducem Sabaudiae cum summo rei miluaris Imperio omnibus copi praeficit. concedis autoritatem eas disse sones dijudicandi, peragendis belli donec tempus anni esse sub dio patere r. narames stri ora nonnihil invisabam propter anni intemperie , naturam regionis, quae dissilis e fortaludos, tamen cum dux Sahaud osis uenisset in castra omnibus dioensionibus atq;
controuersys compositis pori dimurnas consistationes habitas cum principibus exercitus, decernit antequam Henricus auxiliasub ueret E Ini temare expugnasionem. Hericus amae a Teruannae iastura magnopere turbatus est quod tot praeclaros duces uno sempore amisi et, cum uix feri posse putasset xi tam munita es inexpugnabilis habita inter illas nationes, tam breuiser uim bestorum inpotestatem hostium uenires. uertias igitur ne Eserinum iisdem artibus caperem,cuius Octa
ba idit Casariam exercitus blaetus Ecdinum in uadit.
394쪽
icriptic. Esdinum diverberatur multa irruetium mage.
neus dAN praeerat .s s, muris etiam Horatiriast Farne cui locauerat in ma rimonio Diana lia pariam cum multis Italis Galli . proceribus,inse quos erat dux Ch, Visec
mes Heliae mari imae Coloniae. Marchio, equites. s. . nobises
quingenii, quis mesese ad huius loci defensionem obiecerant est autem indinum oppidum insigne rebarum non procul aflumine Guinca uocato infinibus Picardiae in planitie pro cul a montibus undique,quodpiaribus aquis irrigatu mirisce pabulorsi copia aecundu redditur, ab ad I . rebus omnibus
humanae uitae necessarijs . tum Henricus iubet exercitum umrijs in locis diJesum in agrum tramiensem conuenire. iubet mustas nouas cohortes colligi, quas cum uneraris commisceares.Imperat tribunos Helvetiorum cum corijs acciri;utpotentem numerosums exercitum Caesari opponeret,que dare rur commoda pugnandi facultas adoriretur . Dum ne
blius regium consitum exequi Iur in agrum Cinnuensem profectus; Sabaudienses omnespem summam belli in sola celerita tepositam esse arbitraIus,quod hos rumores se pararus iam percepset, incredibili dio copias Eserinum adducit, atque. inIra biduum,cum no adessent satis ualidapraesidia,eo locopo ritur,cum omnes ad on, duli defensionem se recepissent . illud
cum arcta ob dione a tribus lateribus cingeretur, concutere.
tur plurib.Ieptuaginta bellicis Tormeris, ferenis cuniculi
ubique ad euertenda moenia,nusium quietis statise obsessu neque noctu neque infer dis relinquebaIur: tanta uero erat uis rormenIorum asit e diverberantium, ut maior pars breui
cecideris eius patij quod inter utraque propugnacula defensores protegebat. Sabaudi s dux tuis, ut urbis repetitis conatibus oppidus inuaderetur,qua in pugna itast egregie tui tur Galli non e aliqua age, ut Caesariani coacti ni cum muti uorum iactura in castra recedere. renouara es rursus uerberatio, atque per has Irinas, quas pius repetebatur, paulai praesidia oppiduli defensoresq. minuebamur. at dux Tullaeneus ubi intelligisse non posse diutius res re concilia conuocat sociorum o ducum.quo inflatu ressi docet demo strat aduersus tantum hosium numerum non pece res i. -- hiare
395쪽
Γ axe decus in defendedis quaepsia defendi cosi re. at vel . per si main inopiam auxilioris ac defensoru stulti7 esse e ma Vidisti rpericulis objcere. nusiapospestu ari iure turpitudine Icommitti ab idis militibus;quos necessitas,aI no uoluntas se timor ad deditionem compulerit.non modo non censeripruden- . res, quιper debilita em locorum,autpraesidiorum,amper in piam apparatuum se commeaIus munitiones tueamur, neque uelintse dedere ined etiam ab hostibus denique victos nullum ueniae locum iure inuenire, atque ingentes poenas luere suae temeritatis se pertinaciae . Eui enim non intelligat quae defendi posita , quae relinquenda ι, eum omnino militem non posse appellari. quae cum fuissent ab omnibus approbata , qui intelligerent quo in tu res essent, decernitur ut certis conditionibusfieret deditior praeconess ad Sabaudiensem ducem miuerentur. is cum appareret hispactis assentiri,neque deessei quidquam praetersubscriptiones,atque ob des tanquipignus mitiere ς Caesariani qui rem aegre ferebant, quibus praeri gloria per hanc compositionem uidebatur, utinoria
cerit silma e manibus extorqueri, cum Gallis leuia cenamina commissunt. Galli repenIinum connum Caesarianorum veri. σι cuniculum excavaram non procul ab ea uerberatione; quocum hostes fugientes irretivissem morae impatientes ignem myciunt, quare multi Germani se Hispani concremamur. ea uis ignis cum multum damni sequanis etiam intub et i repens in loca quaedam arte facta , tanta indignatione illos sicis, ut omni sermone de faedere neglecIo conatus renoum russit, qui noctis aduentu diremptus fuit Caesarianis inciso redeuntibus, multis e suis desideratis. dum obsimi reparationes reficiunt singulari diligentia , erigunts aggeres aiormentis disiectos, Sabaudiensis consensu militaris consi- , .ly quod Caesar isti adiunxerat ad expugnationem Esdini mi- rum quoddam fratetem excogitat.; iubet uerberationem acerrime renouari, quae cum per biduam factasuspei omnes defensiones sunt promatae r atque tuniculus sub eadem maenia excavatus, qua locus erat inuadendus . flatu tum est ut milites ad conatum delecti cum primum phalanx ad murum. P Bbb a accederet
396쪽
sis, ,hε ccederet Vperiretur, alterami dimidium ad dexuam , alina Duela terum ad n ram accederet: se tutum alium uacuum l. fi 2 εν merio relinquerent . ea re facta tim rormenta iubenturhum ., p. distori in obsessos qui ad defensionem accurrerem: quare sugnatur. Iurum erat us multis laniatis ignaris eorum quae parabatur, magnopere debititarentur praesidia. tum istosis tormentis iubentur magno impeIu urbem inuadere. nam sine hoc artificio oppidulum non poterat capistropter multas reparasiones quae interiusfuerant erectae Farnesii Peonu diligentia. baudiensis tu dies destinatus pugnae aduenta et cataphr cIis in aciem constitutis addidu confertum peritum agmen, ad eos siustentandos quierant onidum adoris uri. ex altera sane leuioris armaturae equitatum cum tanta manu feritu constituis, quo a posset ab js fateribus uires horium siustem rare in conatu one uellent retardare. tum milites ubi compora curassem in aciem tribuit, uexillies in urbem inritam cis iubet ad inuadendum accurrere . illi simulantes see uel adoris molirii expugnationem, uti iusseran fuerat bifuriam Certamen diuidumur, cum at ad demeram, ab adsinistram sieceri. rvφη μν' rens . tormenta Mimper medios Caesarianos in obsessos, displodansur obiectos , atque egressos ad defens onem: enim sniectas cuniculis sub uerberatione latentibus , qua erat imrumpendum . illuc Horruius Farne us cum omni nobilitate, . . mutiisλEquitibus Diui Michaetis.confluxerat, quorum ma torpars Caesa es aut uulnerata, atque Horatius globo lanimos intersis. eo inexpectato euenis muris propugnaculis se
aggeribus conbentibus plana prope uia patefacta es Caes maris: quo ρectaculo rerriti defensiores, es renue pugna-ειω; ἡ, bam , di o is erumpsea ἔmpetum se uires Caesari s/e, &deia norum, tamen Caesariani denique per uim oppido potiuntur. vastatio. omnia ferro deuasant, caedibus, incendijs, populationibus, rapinis defruum: quod imum Testae ,sequani, ac Germani sciunt omni prorsus memoria humanitatis se misericordiae
aut clementiae obliter ara. Dux Buleoneus ac retiqui proceres
Galli qui supersites fuerant Sabaudiense se dedunt, atque
eius uice Ee corto, qui manser erat castrorum in ea empeditione.
397쪽
peditione. reciderum insigniores e Gallis,mratius Farnesius, Vicecomes c uaritimae coloniae, GMonuillae, x mlume. Ciatrensis, Gr Megnensis reguli; multis tribuni, centuriones igniferi ram equitatus quam peditatus . e Caesarianis
desiderati sunt nonnulli duces se signferi se honoriscentissimi milites, qui semper in prima acie pugnaban , semperi
inuadendis urbibus primas obtinebant , ut animi sui somtisudinem omnibus patefacerem. missus es stabus ad oppidum recognscendum , intelligitur quanta diligentia iliadHorati, ingenio muniebatur, quodHuo Horario capi omnino non posse videbatur; tanta erat unius prudentissimi prim
cipis prae fantia. Caesar postea ipse in oppidum ingressus iubet
allud funditus euerti , a que nouum oppidum aedificari non procul abeo infeν non vulus paludes, quarum opera munitusutumi reddebatur,atque per mensem Sextio mira celeritare carptum est aedificari in coronae morem,uocatum P fuit nouu
Pinu, quod ex antiqui ruinis extructia es. Pos id facinus Caesar Eruxellas sie cotulit, as Sabaudiesis dux impositissimisissimispraesidi simulat sie uelle ulteriusprogredi ad alias muniriones expugnandas . sed cum egregie munitae essent, Cr Hemoricus iam satis ualidum exercitum collegissis, usum es amni tempus postulare H in hyberna copiae adducerctur magis conueniens rebus bellicis anni sequentis initium expectare-sur . ea uictoria Iuliobonae nuntiata ingentis laetitiae signa edita sunt. per id tempus, quo fortuna Henricum Galbae rege his calamita duo in ibus Belgarum Udixit, neque otiomanica quidem familia suis aerumnis caruit, quae accerbissimarum tragaediarum praebuit argumentum. Nam cum Persae ut
severim dic m fuit , multas urbes in Amasiam ingres tim cendys, rapinis , caedibus populati essent abductis colonis in se itutem, quod sum sinc um suis in fria, Solimanus rumorem excisat quod ipse ad illud bellum esset exiturus in massiam , Rosfanem, purpurarum Bassum missos curas exercitu infriam. Sed hoc flebar quia curabat captiuum facereo usu a lium, quo caeso se imperium s et itans istius conseruaret.Persuasum enim erat Sotimanos Murses ut ab
procul Cetiariani a discant filiam S
limanus crarat captiua sacere.
398쪽
ab eo silio ex imperio ejceretur, qui summa prudentia σ autoritate apud omnes nationes plurimum poterat, mirifice hsibiper animi inpientiam expimatione, o per liberati Iemcr mansuetudinem beneuolentiam populorum omnium conciliauerat . ad quam rem explicandam uidesur initium Decessario altius repetendum: ut petularegenus fraudis mulj e bris, inaudita patris in silium crudelitas, horrenda Ortoma
ni omisi. e clades intelligatur. Solimanus p serua mulierexorem di γ Circa si is orion 'ta uuaapham si ceperat primogenitu, Muizesi,' quem Amasiae prouinciae in Coxia praefecerat , ut honorifice
cum matre cst non priuatus viveret . ille ubi corporis uires A euissent o dotes animi, eam sui expectationem concitauit, visummus dux, se optimus princeps futurus putaretur. quirit Briatim F m irre adpraefectura recessisset, Soli manus ait riusserue Roma nominabatur amore captus est. Imperat res enim Turcarum multas olent habere captiuas mulieres intra quoddam si rum, ex ijs quae pulchritudine praestanteirn expugnationibus urbium castiuntur . atque cum usum fueris, nullis matrimoni , nullis taedis, nullis nuptijs, hirum aliquam rapit ad libidinem. quae vero siemel cum impriraIore concabuerit , neminem prorsus uirum amplius pati fas en nis imperator i e cuiquam in matrimonium dederit. tanto igitur stimulo amoris eius Rosiae capitur Solimanus usex illa quatuorflios susceperit. Uuehemetum,quem praes cit Citicis o Piphyliae,cui mortuo statersu es it inpraefecimri Selimus, Baisietis cui conce afuit echoroia,es Aean gre Gibosus, cum utrinquegibum habere se seminampr terea Chameriam nominatam,qua locata est in matrimonio Rosanipurpurato . Rostan ubi in Abraimi demor ut locum succesiis , ad honestam conditionem Iam erorum , sam Racchorum, uniuersii exercitus sistendia perduxit , quae prius uidebantur magna ct intolerativa.uectigalias adam
lini ait, quare omnium in se odium mirasce concitauit, at iner
dibili sibi Soli mani concibata per id cinus beneuolentra parum curabat animos vulgi. Vnius Guu apbae animum uerebatur, quem sciebat sibi esse infensum, quod cum mi sitim pol pulorum
399쪽
ρ lorami studia omnium se VentUr . is /imV Rs cm st, tis tu, etiam impulit ut cum Rossa in capur es pernitiem inusta- in eaput phae co piraret. sic autem fraus paulatim intexitur. Rossa Musopb simulat sie uelle religionis causa opiν animi ad honorem summi se altissimi Dei ac prophetae Xeno usum excitare ad excipiendos peregrinos . percunctatur Guupletem uocarum , quisummus es Ot omanicorum sacerdotum princeps se tamquam pontifex, an illud gratu oret Deo, se conferret saluti animaesuae . ressonsum tulit id acceptum quidem De uturum ,sed nihil ad eius animam pertinere, quia facultatibus alienis at non sivis aedificat, qui es in alterius potesate, neque uitae sibisis arbiter. id enim ad So 'imari , non adustus
salutem animae necessari pectare., ut qui facustates omnes possideat. eo re onfisimulatse tristari non mediocriter, quod ., non modo corporis, quod libenter asterius arbitrio subiseerer,sedneque animae libertatem haberet, de cuius sisse acIum uidebatur . ea res cum ad aures Solimaniperuenisset partim amore, Z artim misericordia commotus igniscat illi per nuntios ut laeto esset animo,quia cito eius uotis sati eret. mox il-b diploma miliis, in quo libertate donabatur. illa graiias immortales agens inWitutum aedificium exequitur. ab inet ab omni libidine interea per opportunitatem eius pietati quare
magis desiderium Solimani inflammavit; cum grauiora tquae apparent cum aliqua di scultate obtineri, qua quaesunt in promptu.missis qui nuntiaret ursesequenti nocte expectiret , quae remissis signiscatum ut proseiceret ne legi repugnaret,quando liberam fecisse in epeccare cum nonpossit legitime cum libera muliere rem habere, ut poterat ex invisu cognoscere se tamen unum sescultarum se corporis se uita unicum esse dominum.ilud responsum acerbissimum accidit
Sohmano,qui cum Rohiberesur ad eam accedere, talo magis
desiderio illius infamabatur.tissimulis exagitatus Mupi re accersiit; consulis an possit per religionem re habere cu labe M. ille ui erat instructus et impulseus munerisus resorii sudnon licere ets uxorem duceret. grauis imumsore peccatum si aliter seret, quod ita se latuerer. atque hoc etiam reso
400쪽
sium magis animum Soli mani incisauit desidem . Solymanus ira graui imissimulis exagitatus eam uxorem ducis. ULenas quinque Sullaninorum millia,quo genus es aureas cuniae turricae,annuum prouentum, quem haberes dotis nomine raeter Ottomanicae familiae consuetudinem: qui nullam cenam habere consueuerunt a rem, ne sociam uideantur habere imperi' . nam modo cum fac , modo cum illa uersantur et quae haru peperera sullana honoris gratia nominatur,et mox ut libuerat imperatori proceribus locantur in marem nto . His artibus cum Rossa e seruili conditione ad Iatam imperi' amplitudinem assendens quaerebas quibus artibus effici posset ut unus e suis filijs pos mortuum Sol anum ad tanti imperi' amplitudinem ascenderet. huic desiderio unum erat Mustaphae impedimentum egregia primogeniti Mumphae vinus se ama , iii ἡ si sed ad Ham expugnandam uisum est Rostanis gen
Bostani, o ra opera uti oportere, qui etiam iure uideretur inussa amyςr . coniuncto esse pshabiturus;quem maxime ciebar inuisum contraria animi uirtus,se egregia magnificentia. atque cum nonnullam panem proueniuum Mustaphae etiam in uti uincia adimere uoluisset ,scio apparebat non modo dignum
rem Rosianis ined etiam uisa Munapha suscepisset imp
rium in magno tericulo consituram. Hunc Rossa ita in suam sententiam adducis, itapromissis o blandiijs allicit, ut cum communi consilio adeuenendum taxustapham conspirasset, i probabili rationepersuastris Solimano uitam ct imperium possum esse in magno diserimine/ropter nimia taxustaphae autoritate se beneuolentiam Vud eas nationes. ad ea re cosis
dam Roseares id oneris imponii ijs magis ratibus qui in Ionia reliquassprouincias Amasiae finitimas adproea ras mitterentur,ut diluently ime omnia quaepossem praeclara de Ism pha conseriberem; monuit . ut paterno desiderio laudum Uuisti eret, ut quam maxime res Musa ae laudibus extollerent . illi insidiarum nesciν libertissime hoc sicriptionis
gener ungebamur, requenter; atque ita, ut aperte parerent maxima militum desideria ut is imperium obtineret: