Nouae hypotheseos, ad explicanda febrium intermittentium symptomata et typos excogitatae hypotyposis, unà cum aetiologia remediorum; speciatim verò De curatione per corticem Peruvianum. Accessit Dissertatiuncula de intestinorum motu peristaltico. Aut

발행: 1693년

분량: 360페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

211쪽

Intermittentibus. prout in exemplo jam modo allato; vix aliud tamen hinc inserre licet, quam quod Corporis nostri Constitutio ab aliis causis alterationes quandoque subire possit, iis analogas quas istae aeris sub tempestatibus litis imprimere solent.

Constitutiones hasce Anni in quaterna-Din inflariam classem distinguere solemus, Verna. coniuratio lem puta , AEuivam , Autumnalem , 'emalem, ex quibus assistivam perraro Febribus Intermittentibus producendis aptam esse modo notavimus. Reliquas

ordine paululum lustrabimus. Primo, Vernalem quod attinet ; Obvium est hac tempestate cuncta sere,ium ad j. 'Vegetabilia, tum Animalia, magis in suo quaeque genero Vegeta , caeteris paribus, quam praegresst hyeme fuerant,evadere: quod vix alit cauta quispiam imputaverit, quam quod tunc temporis aeris massa, texturae, quam a priori diserepantem induit, ratjone, praeque Solis Versus Ze- in illi propiori accessu, celerius sit agita.

bilis ; unde & telluses Globus, ct cuncta

ad eum spectantia Corpora, diversis mΟ- . do assci necesse habent, quam alias solebant. Quippe istam Solis actionem, s- ' cui reliquas ad terram spectantes particulas subiis are & agitare Concipiatur, atque -- tales ex iis, quae ad Volatilitatem tuopte

212쪽

De Febribus

genio pronae sunt, sursim elevare Atmospherae commiscendas, in sic potissimum vere Adreas plurimiim Concitare nemo , i inficias iverit, utpote elasticas. Hinc . - ' Animalium Corpora prae caeteris maxime afficiuntur, utpote quorum uni Uersi pori

sat patuli siunt , quo hae facile admittam tur; & sipeciatim isti pulmonum nonsbium caeteris patentiores id quod expirationis copiosissimae Comprobat obser- .vatio) sunt, verum etiam magiS a repetitis usque inspirationibus, ad vitae finem necessario perennaturiS, quae tanto imp tuosius aerem illo deducunt quam alibi fit, assci disiponuntur. D hac Corpuscula quamvis multimoda hinc Nit,bo' eXcitentur, quae tamen in Corpora nostra maximὸ maxime sorsin notabilem . influentiam με temporis exercent, 'citrosa esse a

bitror. Q lippe hujusmodi substantiis

tellurem retortam esse apud omnes in confesso est : Ex qua partim forsim prae intestino ejus calore, praecipue autem Vernis tepIribus , imites auctis, elastica- rumque nunc maxime vigentium ener-'gia,in Atmdsphaeram plurimae elevantur, dein auctiori aestatis calore tum ipsae pri- iis evectae altius tolluntur, tum plureS . iperpetim exuscitantur. Istae autem Hye- mali tempore, Solari nunc fatiscente agutation

213쪽

. Intermittentib-. 1 7 tatione, circa hanc, siublimioribus spa- itiis delapsi, detinentur, torpidioresque sunt; imo plures krsan indidem ex multipliei Salium Volatilium, Acidorum,

aliarunne ad hanc reni idonearum particularum' numes o, quk in 'harum pro- sepiam sic trisscant , procuduiit & contexunt, utpote non admodum dissculter. agitabiles; donec tandem in aerεm denubeleventur, inque Corpora nostra hujus famulitio , majori Corporis hac tempostate laxitate calculum suum Conserente, se insinuent. Hisce in Sanguinem n

strum identid- introductis nec suum

in superficie, sed plarro uria cum alimentis ) indeque in Systema Nervosum tra-

ductis ejus Succo admisceudis, omnia vegetius peraguntur, quandoquidem uterque liquor magis ' inde rubtiliatur . Verum ubi hos nunc temporis perturbari contigerit, sive a pororum occlusione,

sive ab assiimptis, sive ab occulta aliqui intestina degeneratione hoc fiat, obvium est effectus proportione notabiliores fore, quam si minus activis substantiis abunda- 'Verint. Agnono quidem Nitrosas substantias etiam Hyeme, modo gelu rigida

fuerit, in aere plurimum scatere: verum has ex Atmosphaer1 nunc mintis agitata

detrudi fas sit siispidari, imo ipsas miniis

L i vegete

214쪽

De Febribus

vegeto quemadmodum non ita pridem, Ir.-t pera spoplex. frequentia deduxi se explicare ; quin Corpora nostra earum actioni suseipiendae minui , saltem aliter quam solent verno tempore, quando scit. vivifico Solis tepore perfundi incipimus, disposita esse : adeli ut minime concipiendum si eosdem ab his essectus nunc productos iri qui al a tempestate emergent. s eridi. Secundo, Autumnali tempore cernimus omnes sere, tam Vegetabilium, quam Animalium Species magis est etas evadere, iisdem causis, quae rigorem prius im lucebant, jam longa actione exanitatis: unde in alius generis substantias potis iη qxa sinum, uti reor, Acidas minus quidem, sed diverse modo, energeticas, mutatis

figuris & textura, transeunt: adeo ut, ubi intervenerint occasioneS quae Contumbationem in fluidis concitent, necesse simultum variari quoad circumstantias, valde notabiles eorum agendi modos & .esse sta, potissimum vero propter rec . dentem jam Solaris caloris influentiam tardius moventur ; unde Mut productiores, ut plurimiim, cernuntur asseetus lue tempestate invadentes, sic porrb, ubi interpolatos esse contigerit, longius protelantur eorum Paroxysmi.

215쪽

Inteνmittentibus.

Tertio, 'eme, vivifico universorum qua vegetabilium, qua animantium lore ad infimum jam, quem ceconomiae , vitalis ratio permittit, activitatis gradum . depresso, a stivae eorum particulae, quanquam sat magno adhuc numero, atque energiae pollentes gradu ad naturalem sngulorum texturam consservandam si plantas quasdam excipias, quae annuatim 3 qaacru- emarcescunt, at toties vel a seminibus

vel radicibus redintegrantur) ad quod

etiam ambientis frigus , particulas secus in confusonem proruituras Coadunando, tribuit; attamen vel sub jugum misi, multum languent, Vel aliqua ex parte deficiunt; hinc nempe prae aestivis caloribus praegressis absumptae, nec in Specie ante vernos redintegrandae; illinc acidarum prydominio depresse, quo minus scdebite exerere possint; quin insuper madore. hujusce tempestatis comite nimium dilutae: Huc porro accedit, quod Variorum Concretorum, praecipue maxime heterogeneorum, parteS craffloreS minusque

ach ivae, debitae . proportionis atque inde agitationis deficientibus aliquatenus activis P carentia secessum pati natae sint i unde totius crasis dissolutio , saltem gra-

dualis, periclitatur. Verum hoc maxime in Animalium corporibus contingere L

L 3 cesse

216쪽

. cesse habet; in quibus praeter intestimana qui quidem in liis notabilior est) par- . ticularum inter se motum, alius habetur. . lativus scit. cujus ministerio liquoris mai-sa per universum Corpus rotatur ; qui proinde, siqua partium solidarum impressioni suscipiendae reliquis magis apta sue- rit, hanC magis asscere in proclivi ha-

tempestatem ab hoc Censiuexcludo, quandoquidem, prout monui , nitrinit- Febribus Intermittentibus producendis .a. ., nisi i arsan in enormi aliqua, valde epidis iniitim demida, quorundam Annorum Constitutione ) minime nata videtur Verum potius generalibus & continuis per univer- iam banguinis massam diffusis esserves centiis, eo quod Sanguis hoc anni tem, Pore in acme sua conititutus sit, pori cutis prae ambientis servore magis patuli, , Porro & aculeatae particulae, quae praegressa tempestate, angulis sitis reliquam , qua involutae erant, exagitabant massam, actione illa quadantentis retus, sint: molliores vero alimentorum qu ia nunc prae servoribus expetimus, saltem sit bundi magis diluimus ) particulae Sanguini commistae, placidius hinc per laxa' ' xam peripheriam, utut sorsan Velocius, circulentur, nec proinde a solitis viis

217쪽

Intermittentibus.

recedere aptae sint: Et quam x is fatendum sit diluentes hasce particulas indesinenter pariter, & citius quam aliis anni temporibus, avolare, hinc tamen constat Subphureas in mi nas ebullitiones facile ex- cursiuras, nisi illae & debita mensura , &frequenter suppeditentur. Io duabus primo recensitis constitutionibus , Febrium, quas volo, productio statione

ab Acr oma materiae pendere videtur, cujus vi partes, in quibus primario res1-.li, Aerim det, in ataxias adiguntur; Vertim non

eodem in alterutris modo. Quippe in f

particulas quas. suppeditat Aer, sed rimminus regulariter angulosas esse, quam in Autumnali, . ab omnibuS, Pilto, concedetur ; praecipue tum nitrosis tum elasticis multum scatere ; stuppetias porro alimentares & magis nunc temporis heterogeneas & vegetas esse : unde ubi ad , Febres hujusimodi procatarxis Contigerit, haud fieri potest quin pr ter aerea. , multae cudantur ex fermentiscibili proventu particulae quae acrimoniam sapiant; quae proinde sicut universae in genere oeconomiae animali, sic speciatim Nervos generi sat molestae evadant. . Agnosco

quidem nitrosas particulas quae hac tempestate potissimum dominantur, magnamque, utii fas est credere, in Corpora

218쪽

De Febribus

nostra, qua quoad fanum qua morbosium statum , influentiam habent ) regularis forsan esse figurae, atque turbinatas, juxta mentem immortalis Carlesti; hac ipsa tamen ratione, quandoquhem ad motus

aliis s modo ab illo alsignato) imprimendos dispositae sunt, plures omne genus occursationibus suis comminuunt, &sc irregularem multarum congeriem &sibi asiciscunt, & in massa siuscitant; quin prae auetis hac tempestate caloribus vere aereae plus elasticae evadunt, copiosiUClueCongeruntur, reliquasque magis exagi

tant.

ab aulam- Circa Autumnum Vero mullo parciori . numero suppeditantur Nitrosiae; at earum Vice partim restitantςs ab aestate praegresia Salinae in Sanguine particulae nec enim omnes forsan c:to dissipantur) prae

mutuis collisionibus multum acuari necesse habent, unde & fermentativam indolem induunt; partim ab alimentis quotidianis noviter suppeditatae facilius a debita cras degenerant, utpote Spiritibus 3 jam minus vegetis, nec aequali ac Vere dimensio, praeditae. Porro, ab hac pamticularum aculeatarum disterentia necesse Videtur, ut , sicut priores in aethra promptius erumpere natae sunt, sic & reciprocati0nes Paroxysimorum citius re-

219쪽

Intermittentib-.

deant; utpote quoniam , ubi unius Paroxysimi materia absilmpta fuerit, nova, dc ab alimento tum & ambientis genio ve- getior, tanto citius siccrescit. L quamvis acutioribus forsan angulis polleat autumnalis haec sermentativa materia quam' Vernalis, quippe cujus particulae longa attritione eam tandem induunt figuram quam acidis tribuere solent, gladiolarem scit. istae tamen cum hinc magis unifor-mCS emergant, miniis proinde ad actionem subito exerendam aptae sunt, quae, ubi complexarum particularum simul a-- gentem massam contemplamur, earum heterogeneitatem tanto majorem exposcit: Qiain inclinans anni calor, qui e&- ctum materiae concretorum omnium maxime determinat, hanc jam magis fatiscere cogit. IIn tertia autem Constitutione, 'mali I, ω - scit. res multo aliter se habere videtur.

.: Quippe acidis hisce vel assumptis vel

exantiatis, Sanguine autem crudibribus is omne genus particulis noviter admissis reserto , Cerebro porro magis, quam aliis anni temporibus sistet, laxato, utpote cum hujusce tempestatis qualitate, assiuentisque Sanguinis genio nimium Symb lizante ; Fit ut, ubi dispositionem alia . . . quom , quacunque demum prophasi,

220쪽

3 Febribus

Cerebrum ad Febrem Intermittentem producendam indeptuna fuerit, particulas Morbificas, isthic, ut dixi, secretas plus justo facile congerat; unde cum absque D lancinante sors an irritatione, quam molli ties vetat, hae vascula isthaec jamjam i, xiora distendant, citius ad turgescentiamasIurgunt; quam & , prae . magna invicem heterogeneitate, quantumvis in genere molliores sint, tantti promptim concipiunt : Quo fit, ut earum extruso c, tissime peragatur, intra nyethemeri scit. spatium, imo quandoque multb citius, pro ratione scit. quantitatis Congestae mε-teriae, & hujus , Nervorumque, d scrM.

mee νι- ΗῖnC obVium videtur qua ratione Oxrio distri- nostra Hypotheso Febres Intermittentese κεαι ia Hyemales Per CaeterIS omnibuS celerriter alter- mae sint reciprocationis . Vernales proxi- 'raiis, m. sequantur, Autumnales vero adhuc longius protelatas rtiri debeant suas periodos; quia porro cor & Symplom ta alterutrius generis ab aliis gradu

. sestem J discrepent. Quippe ut pau

lulum recapitulem cum aliae ab activa magis, vel copios1 materia, aliae . a magis inerti, vel homogenea, aut in minori. copia scatente, in minera ubi maturescendi otium conceditur residente, Pul-

' ' lulent,

SEARCH

MENU NAVIGATION