장음표시 사용
2쪽
4쪽
Vae aliqui fustias disputant circa Physica obiectum , breuiter hic
perstringemiis,e quod fere quae-itio sit inium de nonnitie.Quidain dicunt, co I pus naturale esse obie elum Physicae; aliqui vero vocant ipsum corpus mobilis ali emmobile, seu ens naturale Caterum haec omni vocabula idem ignificant, attamcn . Dicenditur primo obiectum Physicae melius Probatur facinesconclusio tum qim ita expriis mitura celebrioribus Philosophis Aristotele . D. Thoma,&aliis tum quia ut arguiti Thomas, nondum mastat, utrum d omne, quod mouetur, sit corpu,; hoc enim probatur ab Aristotele in hac parte die igitur, quod probandum est, supponatur, aptius dicemus, en mobiιe, seu ens mutationi sensibili oqnoxium esse obiectum huius icientiae. Dico secundo Physica est vere M propri. scientia . Haec conclusio , licet negata fuerit ab antiquis Philosophis Heraclito Catillo, Socrate, Be aliis; attamen nunc in consessis est apud omnes; unde
Probatur,nam de eme mobili pilirascimtifice, demonstrative traduntur in Physica , ut quin
5쪽
uuatuor habeat causas , materialein Mimilem, finalem, Messicientem: quod sit obnoxium alterationi, augmentationi,diminutioni , in meo thysica est vera scientia. Quamvis autem plura pinatiud fouim cognoscamus circa res naturales, non impedit, quin Physica fit latentia;nuna enim scientia, est, de cuius obiecto plura solum opina tiuὰ non innotescant Dices: Scientiam debere esse de rebus perpe tuis, necessari, atqui ea , quae subijeiuntur momi, non sunt perpetua, Mnecessaria Medio. tius fluxa,&instabilia ergo de illis non datur scientia. Respondeo facit , solutione iam data in Logi. ea, distinruendo minorem , Quod ubisitur mutationi non est necessirium, ierpetuum, quin talia ad esse existentiae, concedo quantum ad ve ritatem essentiae , seu connexionem praedicatorum essentialium , habitud mem proprietatum ad essemiam, ego si quidem tam necessarium est ea, quae componuntur ex contrariis,esse corrupti bilia , prauia naturaliter vergere deorsiam , eoisia rapi sursum, ignem esse calidum m. idque tant certo dentumstrari potest in Physica , quam
certo probetur in Metaphysica, en esse unum, verum,bonii, Anν elos esse eκpertes materiae,&c.
Dico tertio: Physica est scientia tota speculati,ua.Ita te ni Mo Probatur tam ex eiusobiecto, seu inueria, quae non est aliquid a nolais factibile, sed solum cognostibile; v. g. motus coeli, influxus astro. rum , situs elementorum , c. a nobis cognosci quidam possunt, non tamen fieri: tum ex eius fine: Nam Physica de rebus , de quibus disputat, non intendiε nisi cognitionem , contemplationem,
6쪽
mrima iti ,'sse Quaestio praeambula. νDices: Moralis , QMedicitia sit,illi rnantur Physicae , tamen sum praeticae Lerg. Physica est quoque practica Respondeo negando coiisequentiam:Nam M diei na, RiMoralis addunt supra Physica aliquam disseremiam praetidabilem , siquidem Physica
an communi agit de motu , ae proinde de sanit te, aegritudine, de passionibus, ae potentiis animae , quatenus sunt quidam motus r e vero Medicina aspieit sanitatem, aegritudinem,nun praecise quatentis suntinouis eorporis rumiani,sed ut induci, expelli possunt per artema industriam humanam , sub qua ratione sunt quid pra Oicabile. Similiter Moralis respicitia mones,&motus an)mi, non praecise ut motus sunt, sed visum pex rationem regulabiles, weapaces boni. mali , sub qua ratione sunt quid praeticum. Quantum spectat ad Physicae partitionem eandem secuturi simius, quam remit Physicorum omnium Princeps Aristoteles Totum enim hocm inquatuor partes distidemus a quarum prima erat de ente mobili in communi r quidem disiniarinae ordo mugit , ut a communioridias, in uersalioribiis, utpote magisnotis in zamus Secunda pars erit de ente mobili motu locali, seu de Coelo, Mundo: Tertia vero de ente mobili motu generationis 4 corruptionis r Quarta d mum de rete mobili motu vitali, scilicet de ni-ma Hisquatuor partibus comprehenditur quid quid urca eo, bile disputari consueuit
7쪽
NS mobile in communi definitur id, quod habet in is principitam
motus, Mouietis det quod mutatic ni sensibilainbiicitur. Deci I. lo eois Aristoteles per illos octo libros,qui inscribuntur de ρυβico audit iaci in quorum primo statim scrutatur generalia principia, exquabus vel veneratur, Vel componitur ens mobile In secundo agit de causis, a quibus pendet ens mobiles In tertio vero , quinq; sequentibus agit de proprietate entis mobilis, scilicet de motu in communi ijs , quae concernunt motum , ut de tempore , de loco , de continuo, de conditionibus requisitis ad motum. Secuti nos eundem ordinem , hanc primam Physica partem diuidimus in tres disputationes clua rum prima erit de principi j centis mobilis: Secunda de causis eius: Tertia vero de motu, Gis,uuae coneternunt morum Sub his tribus disputationibus comprehenduntur omnia quae agitara solent circa ens mobile incommuni
De νἐneis santis mobilia ΡRincipia entis mobilis considerari possunt vel in communi, vel in partacu Iari, vel quatenus Mnueniunt incompositione eatis mobilis. Vnde
8쪽
Quaesta. Ait. I. De Hise0is in eoreman I. Praesens disputatio diuiditii in quatuor quaesti nes; quarum prima est de Principijs in communie Secunda de Materia Tertia de Forma, arx de Composito iraturali ea materia, tomia.
Quid si princip/um Emis naturalis. onstat lumine naturali , ququidquid producitiir, ex aliquo principio producitur. Quod adeo verum est, ut quia in Diuinis ponitur productio, per quam Filius aeternus procedit a Patres, deis quoque ponitur ratiς principis . Cum igitur ens mobile produca: ur, necesse est, ut habeat aliquod Principium , ex quo producatur. Duplex autem
Principium distingui solet, inunisecum scilicet,
extrinsecun Intrinsecum est, quod est intrarem ipsam . v. g. litterae componentes syllabam, lapides, ex quibiis fit domus , sunt principia intrinseca, quia sunt intra res ipsas quas princi Piant Principium vero extrinsecum est, quod quamuis principiet rem aliquam , attamen est. Oxtra piam ut Typographus licet fit princ pium , inuthor vocabulorum in libroexiste tium, inrtifex, licet si fir incipium domus; atin tamen, nec Typographus est intra ipsa vocabula. nec Artifex intra ipsa domum a unde dicum ie
9쪽
Hincipiis ni rinsecas ierum natili alium , quae-muis, quomodo Gliniatitur talia princspia . Dicor brancipia entis naturalis recte aefinium itiir, quae nec e alijs,nec , alterutris, sed ex ipsis omnia naturalia fiunt. Ita definit Aristoteles, cum eo communiter Philosephi
Deciaratur hare definitio In primis dicitur principia non debere fieri ex alijs; siquideri, alias non essent prima principia , sed potius principia ta Additur, quod non debeant aeri ex alterutris, quia principia proprie non fiunt, sed potius sum
factionis naturalia primordia & ideo ficu non fiunt, ita quoque nec ex alterutris fiunt induitur, quod omnia naturalia fieri debeant ex ipsis quia hic inquirimus principia communia cimini enim naturalimn . non vero eiu idem entis particularis'. ijcies Principia naturalia fiunt ex alterim tris; etro definitio praedicta non est Mna. Probatur antecedens ut enim licetur infra, forma, materia sint principia entis naturalis sed forina fit ex materia, ergo principia entis naturalis fiunt
Respondeo negando antecedens sed proba Rtionem, ego suppositum 'ubd scilicet proprie loquendo forma harion enim dicetur infra fervsequitur ad esse.vnde sicut sorma proprie loquen-- non habet eri, sed solum est id , quo aliquid constituitur, ita propri loquendo serma non fit, sed solum est id, M aliquid fit. Vnde quando
generatur equus, non dicimus animam equi generari, sed totum equutri ex anima , .corpore Quina , quomodo lirretina inter se dissErant, in iiicipium, Causa, Elementum
Respondeo eum D. Th. i. Phyclin. i. Principium attendi secundum processimi unius rei ab
10쪽
Quaesta Arta.ne Priscδρῆν ἰ eommvny IIahairnde Principium dicitur id , artito aluiuid, quomodociliuiue procedat, ran qnam a causa, seu tanquam a termino, seu tanquam a communicantemuis sine dependentia , causal tale Vnde Pater Aternus dicitii principium Fi lii, non tamen causa eius, vel Elementinia AE a latem Filio sine ulla causalitate, dependentiae sinitIneritinctum dicitur principium lirieae I cus, a quo quis proficitur, dicitiir principium viae; dies, in qua iis nascitur, dicitur, principium viatae, quamuis haec omnia nullam importem causa' litatem Causa vero est id , a uores depensur secundilm esse suum, vel fieri seu id , avitio alia quid habet esse, non quomodocunque, sed per realem influxum, & dependentiam. Sic pater creatus est causa ulli, quia dat ipsi este per realem influxum , di cum dependentia . Eloriemumdmmum est id, unde res causatur, non quomodocumque, sed per modum partis intrinsece compone tis Et ideo definitur elementum ab Aristotele,rd, e quo res componitur primo, R inest in ea dicritterae sint elementa syllaliarum, corpora sim 'plicia sunt elementa mixtorum unde princ3pium est communius, quam eos causa ,quam et mentum; fiquidem omne elementumis causa, re maius causa est yrtuosum, sed non e cooria.
Explicatadesinitione principiorva omnem ita Ain PMὶμnqua est Fatentur autem