M. Tulli Ciceronis opera rhetorica ... Tomus primus octavus. Omnia nunc post Dionysii Lambini, Michaelis Bruti, Dionysii Gothofredi, Alexandri Scot, aliorumque editiones nova forma, ad usum scholarum concinnata, prout sequens praefatio cujusdam Soc.

21쪽

erat de Clodiana religiμ ne ab senatu comit tutu Tum Pompeius ναλ' M'ι κωυαet locutus est rsenatusque auctoritatem sibi Omnibus in rebus maximam videri,sempcrque visam esse respondit,& id multis verbis. Post ea Messala coss. in senatu de Pompeio quaesivit, quid de religione, di de

v. e. ita'st promulgata rogatione sentiret. Locutus si ita est insen, in senatu ut omnia illius ordinis consulta τ' i κω eo laudaret. mihique, ut assedit, dixit, se putate satis' 'al. istius ab se etia in d 'istis rebus esse responsum. Crassus posteaquam vidit i lum excepisse laudem ex eo.' L- qu.d ,3 quod hi suspicarentur homines, ei consulatu in tu, boui '' meum placere , sirrexit, ornatissimeque de meo' Hae duo consulatu locutus est: ut ita diceret, se, quod esset in , Aristo- senator, quod ciuis, qυod libet,quod viveret,ini - .cratia de- hi acceptum reserre : quoties coniugem , quoties sunt qui domum , quo ies patriam videret, toties se be-x L Proqi ne sic iv Π in Videre. Quid multa totumni pom hunc locum , a quem ' in Aristocratia ego va-peium sede rie meis orationibus , quarum tu Aristarchus es, ham. ita a- soleo i ingere . de flamma, de serro nosti illas Pud Pristis λωκυΘae valde grauiter peremuit. 3 r Proni FI mus Pompeio sedebam. intellexi, i, minem mo- ' Diomede . . Deri. Vtrum Crassum inire eam gratiam, quam s. proximἡ i e praetermisisset an esse tantas res nostras, qiue Pompeio tam libenti senatu laudarentur . ab eo praesertim,

β 2 qui mihi laudem illam eo minus deberet, quod adu. meis omnibris literis in Pompeiana Iaude perstrit L. si v m- ctus esset. Hic dies me valde Crasso adiunxit, de Suam mihi tamen ab illo aperte , -rectE quidquid est datum, libenter accepi. Ego autem ipse , dij boni , quo-κυταὶ , γ,' modo nouo auditori Pompeiop Θ μήμώ- 4 ι Si umquam mihi istiΗρηματα Sppeditau πια υι-- runt . illo tempore. Quid multa Θ clamores. et- εχευ' sup- enim haec erat umidisete, de grauitate ordinis, de raedae. equestri concordia, de consensione Raliae , de . i- vis immortuis reliquiis eviniurationis , de ν vilita

re, de otio. nosti iam in hac materia senitus

noDiuitigod by Cooste

22쪽

stros.tanti fuerunt ut ego eo breuior sim,qubd rodκosae usque isti inc exauditos putem. Romanae hine πω autemri res sic se habent. senatus, ιαζειμ α γζ: y L se res

nihil costantius nihil senerius nihil fortius. Nam, sic h/bent, eu dies venisset rogationi ex s.c.ferendae concur ri ORh: cabant ' barbatuli iuuenes, totus ille grex Catili- u no

nae, duce filiola Curionis & populum, ut anti- ta. harbam quaret, rogabant. Piis autem .consili, lator ro- enim Rieregationis, idem erat dissuasor operae Clodianae mos non e ponteis occuparant, tabellae ministrabantur. yδx si vii 3ta ut nulla daretur, Μ vTI ROGAS. Hic tibi Ro- bus ci itra Cato aduolat. 3 conuicium Pisoni consuli stae suffra- mirificum facit: si id est conuicium, vox plena giorum imgrauitatis, plena auctoritatis. plena denique se post x Ralutis. Accedit eodem etiam noster: Hortensius, multi praeterea boni. insignis vero opera Favonij ag 'furt. Hoc concursu a optimaeum comitia dimit ' tabellae bituntur e senatus vocaturr cum decerneretur fre- nae daban

qnenti senatu,contra,pugnante Pisone, ad pedes DS'y omnium singillatim accidente Clodio,ve consules L uapopulum, hortarentur ad rogationem accipien- litera A, da in homines ad xv. Curioni,nullum s .e. Seienti qua se an-6 assenserunt. Facile ex altera parte ecce eas xi ἰ Rrς , fuerunt. acta res est. 'Fusius t tertium eonees ' 'si pro M. CIodius contiones miseras habebat in quibus sionem I Lucullum, Hortensium, C. Pisonem, Messa Iam gnabant. Alconsulem contumeliose laedebat. 4 me tantum vera,in qua comPerisse omnia criminabatur. Senatus & de V a S i lprouinciis praetorum,di' de legitionibuω, d,''22 Ceteris rebus decernebat, o antequam foetii 6 et

lata esset, nequid ageretur. Habes rea Romanaso rogatione

23쪽

constans,diligens,nostri laudator, amator, imita Piso. tor. Ille alter,uno vitio minusvitiolus quod iners, quod somni plenus,quod imperitus, quod κτιτατις sed voluntate ita μυκχκ die, ut Pompeiu' in qua post illam contionem, qua ab eo senatus lauda-Rbς tus ei ,odisse coeperit. Itaque mirum in modum omne is a se bonos alienavit: neque id magis amicitia Clodij adductus fecit, quam studio perditarum rerum, atque partium. sed habet sui simile' al. magi- in magistratibus praeter e Fusium, neminem. BO stratibus ne nis utimur tribunis pl. Cornuto vero Pseudocater usi inti x0nς-QUd quaeris nunc ad priuata redeam, τε Boni, &e. promisia patrauit. Tu mandata g essice, quare I. Fufium, recepisti Qaraleliqui Argiletani edificij reliquum

L I. Nunc, dodrantem emit,LI s. Dc CXX v. Tusculanum venis

Vt .d priua vi, si possit, emat Pacilianam domum. Cum ἡῖ 'U Luceio in gratiam redi. si videro hominem, valdet al ohs peti utarenauab Operam. Tu quid agas, ubi sis, .ee, cuiusmodi istae res sint, fac me quam diligentissi-

h L. video me certiorem. Idibus Febr.Vale. hominem valde peti

uabo ope

ram.

ASi AH Quincto,suauissimo fratri,obtigisse audisti. non enim dubito quin celerius tibi hoc rumor , quam ullius nostrii in literae nuntiarint. Nunc, quoniam & laudis auidissimi semper fuimus,& praeter ceteros, po LM ες & sumus,& habemur, & multorum odia, atque inimicitias reip. causa suscepimus: παντοIηζψε Πνς ιιιμνησκε ad curaque & emee, ut ab omnibus & laudemur,& amemur. .His de rebus plura ad te in ea epistola scri isbam, quam ipsi Quincto dabo. Τu me velim ceristiorem facias , quid de meis mandatis egeris : at- ' L. Brun- que etiam quid de tuo negotio. Nam ut ' Brundusio prosectus es, nullae mihi abs te sunt reddi-M h-kς' literae. i Valde ν aveo scire quid agas. Idib. Mart.VMe.

24쪽

AE UAERI s ex me , quid acciderit de iudicio, equod tam praeter opinionem omni u factumst,& simul vis scire, quomodo ego minus, quam soleam, proeliatiis sim. Respondebo tibi υτερον προτερον, ν ὀμηρικως. Ego enim,quandiu senatus auctoritas mihi defendenda fuit,sic acriter,& vehementer proeliatus sum,ut clamor, concursiusq; maxima cum ea laude fierent. qu bd si tibi unquasum visus in repub. fortis, certε me in illa causa admiratus esses. Cum enim ille ad contiones confugisset.in iisque meo nomine ad inuidiam utere. t idii immortales, quas ego pugnas, & quantas strages edidi Quos impetus in Pisone, in Curionem , in tota illam manum feci ς Quomodo sum insectatus leuitatem senum,libidinem iuuentutis Saepe,ita me dij iuuent, te non solum auctore co- filiorum meorum , verum etiam spectatorem pugnarum mirificarum desideraui. Postea vero, quam Horrensius excogitauit, ut legem de religione x Fusius, tribunus pleb. serret , in qua ni nil aliud a consul/ri rogatione differebat , nisi iudicum genus in eo autem erat Omnia pugnauitque,ut ita fieret quod & sibi, & aliis persuaserat, nullis illum iudicibus effugere posse. η contraxi vel a , perspiciens inopiam iudicum : neque

dixi quidquam pro η testimonio, nisi quod erat

ita notum,atque testatum, Ut non possem praeterire. Itaque si eati sani quaeris absolutionis, ut iam πρὸs ἡ προτερον reitertar, egestas iudicum fuit,&turpitudo .id autem ut accideret, commissum est

Hortensij consilio: qui dum veritus est, ne Fasius ei legi intercederet , quae ex s. C. serebatur, non vidit illud satius esse, illum infamiae relinqui, sordibus,quam infirmo iudicio committi . sed ductus odio, properauit rein deducere in iudicia, cum illum plumbeo gladio iugulatum iri tamen diceret. Sed iudieium si quaeris, quale fuerit: incredibili exitu : sic uti nunc ex eventu ab aliis,

Bb h et

logia tam

i L. Fusius da stiti Cla

dius iudici- cibus se probatursi

affirmarer,

quo die in

teram me

apud C. Casianiviri scholam fu isse Ci

cero cotra

eo die se Clodium

domi cori ueniue. Plutarcivis. k L. Fusius ' L. in inr

25쪽

hus res. n al. i rupetrarat.

a mu tamen ex ipso initio consiliu Hortensii r

preliendatur. Nam, ut reiectio facta est elamor, ' Lentulus bus maximis, cum accusator, tanquam censor in ora. de bonas. homines nequissimos reiiceret: reus,tan Axu - res. quam elemens lao ista frugalissimu quemque se rum domi erneret . Vt primum iud ces consederunt, valdenu 1. 13. dissidere boni coeperunt. ncin enim umquam tur

Phli Ip. pro pior in ludo tal,rio consessus ssit, maculosi se-ΣeXt. & in natores,nudi equites, i tribuni non varii aerar jν 'ison quam, ut appellantur,aerati. pauci tame boni ine non tande nt, quos reiectione fugare ille non potuerat; rati, ut ap- qui maesti inter sui dissimile is &.maerentes sede- Pellantur, bant, & contagione turpitu in s vehemeter per- qua aerarii. mouebantur. Hie, ut quaeque res ad cosilium prim i abisti mi m petitionibus reserebatur , inci edibit serae stula loris. stoeritas, nulla varietate sententiarum, nihil impetrabat reus plus accusatori dabatur, quam pia stulabat. tiiumphabat. quid quaeris Hortensius,se vidisse tantum. Nemo erat, qui illum reum,ac noumillies condemnatum arbitraretur: me verb teste producto, credo te ex.acclamatione Clodij ad uocatorum audisse, quae consurrectio iudicum iacta sit, ut me circusteterint, ut aperte iugula sua pro meo capite P. Clodio ostentarint . quae mihi res multo honorificentior visa est quam aut illa cum' Atheni iurate tui ei ues Xenocrate, testimoniti dicente, prohibuer ut, aut cum tabulas Metelli Numidici, pro ' sal b, clim hae ut mos est circumferrentur , nostri iudire Valeri ces adspicere noluerunt. multo haec, inquam,nOstra res maior . itaque iudicum vocibus cum ego se ab his,ut salus patriae defenderet fi actus reuS,N una patroni omnes conciderunt. ad fine autem eadem frequentia P, stridie comienit, qua cum abiens consulatu, sem domum reductus . clamare praeclari Areopagitae, se non esse ventur, , nisi praesidio coristituto. refertur ad consiliu una sola sententia praesidium non desiderauit. defertur res ad senatum grauissime, ornatissimeque decernitur. laudantur iudices. datur negotium

26쪽

magistratibus. respopsinum hominem nemo ar-

ianis illam , illum laudatorem meum : de cuiu, mςri Lini d oratione erga me honorifica ad te scripseram. biduo per unum teruum, & eam ex ' ludo elata 'μ' diatorio,confecit totum negotium. ο accersivit ad j v se,promisit, intercessit,dedit. Iam vero,si dii boni, rem perditat etia noctes certarum mulierum,at que adolesc.tulorum nobilium ρ' introductiones, nonnullis iudicibus pro mercedis cumulo fuerunt. Ita summo disceisu bonorum, pleno foro ser-

uorum , X X. Iudices Ita fortes tamen fuerunt, ut C summo proposito periculo , vel perire maluerint, , qua perdere omnia, q X X X L .fuerunt, OS iameis . cce, nmagis,quam fama commouerit. M Drui γ Catulus sum figiticum vidisset quemdam, uid vos inquit, praestiori ficat. ν a nobis postulabitis an, ne nummi vobis eripe- ' gla naretur,timebatis Habes,ut breuissime potui, genus ius iudicij, & cautam absolutionis. Quaer is deinceps, s qui nune sit status reipub. & qui meus .Rei p. ia- p ai. pro satum illum, quem tu meo confilio, ego diuino btiones.

Confic malum,putabam,qui bonorum Omniu con- LI L. XXX.

iunctione,& auctoritate consulatus mei fixus , di in undatus videbatur, nisi quis no deus respexe- νba' 'rit, elapsium scito esse de mani b. uno hoc iudicio: s L. quis. si iudicium est, triginta homines populi Rom. leuissimos, ac uequissimos, nummulis acceptis, ius ac fas omne delere,&,quod omnes non modo homines , verum etiam pecudes factum esse i scie- tr. sciant. hanr,id, ν Caluum,& Plautum, & Spongiam , & v L.Tilmi ceteras huiusmodi quisquilias, statuere, nurn qua esse factum. Sed tamen, ut te de re publica consoler,non ita,ut sperar ut mali, lato imposito reipti- - blicae vulnere, alacris exsultac improbitas in victoria. Nam plane ita putauerunt: cum religio, cum pudicitia, cum iudicioru fides,cu senatus auctoritas concidisset, sore,ut aperte victrix nequi

tiam libido poeius ab sptimo quoque peteret sui

27쪽

doloris, quem improbissimo euique inusiarat seueritas consulatus mei. Idem ego ille non enirn mihi videor in si lenter gloriari. cum de me apud x r eonfia xς Qqμφr 3 30 ea praesertim epistola, quam nolomaiis x aliis legi idem,inquam ego recreaui amictos an iis

excitans. mos bonorum, Unumquemq; x confirmans, exciis

citans. insectandis vero, exagitandisq; nummariis 'iudicibus, omnem omnibus studiosis, ac fautorib. illius victoriae καliis Iu ν eripui. Pisonem costilem nulla in re coiistere unqui sum passus, desipolam homini ia Syriam ademi senatum ad pristinam suam seueritatem reuocaui, atque abiectium exci-raui: Cladium praeientem fregi in senatu cum ratisne perpetua, plenissima grauitatis, tum alter catione huiusmodi, ex qua licet pauca degustes. nam cetera non possunt habere eadem neq; vim, neque venu statem, remoto illo studio contenti nis , quem αο et vos appellatis. Nam , ut Idibus y L. de qu- Maiis in senatu conuenimus ,rogatus ego senten-ma rei'. tiam , multa dixi a de su nama reip. atque ille lo-

όsbi: b cu' inductus'a me dii linitiis,Ne,una plaga ae-2 L fho a septi, PC .conciderent, ne deficere qt: vulnus esse aci ituri IAI eius nodi,quod mihi neque dissimurandum, neq;

mi, aut me pertimescendum videretur, ne aut ignora doη stul- tuedo igna tissimi a iudicaremur Bis absolutum esse ν Lenis .i ea diu. tul im, bis Citilinam. hunc tertium iam esse a iu- qi i sociu, in rempublicam immissum. Erras, Clodi, Catilins in non te iudices urbi ed carceri reservarunt. neque carcere reti nere in ciuitate,sed exsilio priuare voluerudine carus Quamobrem , P. C. erigite animos, retinete ve-

Diu a dii str m d gnitatem. manet illa in republica bono et at eκ su lio rum consensio: dolor accessit bonis viris, uirtus Clodius non est imminuta. nihil est damni factum noui: Dcie ' vel . sed quc d erat, inuetum est in unius hominis per' ae sim: --iudicior plures similes reperti sunt. Sed quid. iii ' ' agri ρ orationem in epistolam inclusi. Re-L I rii, a d D ad altercationem. Surgir pulchellus puer. Iti simile ribiicit mihi, me ad Baias fuisse. 3. a Falsum: sed

est. tamen b quid huic simiIe est , inquam quasi in

28쪽

LIBER PRIMUS. raso operto dicas suisse. Quid, inquit, homini Arpinati ' sororpcum aquis calidis Narra , inquam, patrono tuo, Cio

κ qui Arpinateis aquas cocupiuit, nosti et enim p.

v Marinas Quousque, inqtut,hunc regem fere- Coes. mus'Regem appellas, inquam, clim Rex tui men- ' quae netionem nullam fecerit Ille autem Regis heredi- coniugem,tatem spe deuorarat .Domum, inquit,emisti. e Pu- α' tas, inqua,dicere iudices emisti Iuranti, inquiriti eoeupiuitibi no crediderunt.Mihi vero,inquam, XX.iudices Plutarch crediderui. d xxxj.quonia numos ante acceperur, in Cicero. tibi nihil crediderut .Magnis clamoribus afflictus ' Nicolao

coticuit & eocidit. Noster aute status est hic, pud :ζI . ,.

honos iidem sumus, quos reliquisti: apud sordem Ita vesio urbis, S i cem ulto e melius nunc , qua reliqui- ' caret. ni. nam & illud nobis non obest,videri nostru te- Rex,qui v- Rimoni uin no valuisse. missus est sanguis inuidiae z ς- sine dilore atque et tum hoc magis, quod omne is illi fautore, lius flagit rem manifestam illa re monio ha- demin;u esse a iudicibus confitentur.' Accedit buerat, moillud ,quod illa ψ contionalis hirudo aerar1j, mise- riens in te-ra,s N ieiuna olebecula,me ab hoc Magno vnice diligi putati& hercule multa, & iucunda c*nsue' citidiim ε-tudine coniuncti internos samus , Vsque eb , Ut tionem fe- nostri isti h comessatores coniurationis , barba- cit. Videtuli iuuenes, illum in sermonibus.Cn. enim Cice- Plutarch.

ronem appellent. Itaque & ludis,& gladiatoribus V ς P μ'

mirandas a'nπιση Hας sine ulla pastoritia fistu-al. Ψωκ. Ia auferebamus.Nunc est exspectatio comitiorum, eL. melius, in quae omnibus inuitis trudit noster Magnus Au- quam rel. li P. atque in eo neque auctoritate , neque gratia fior.

pugnat, sed quibus Philippus omnia eastella ex- :pugnati posse dicebat,in quae m d. -sellus, onu tiotisbu,stus auro posset adscεdere. Consul autem ille de- petenditerioris histrionis similis. suseepisse negotium di- metum, fi citur,& domi diuisores habere quod ego non ere. dem secado. sed s. c. duo iam iacta sunt odiosa , quod in t 1 eom

29쪽

r.eu Ius lante. Vnum, ut apud nragistratus inquiri liceret: omi diui- alterum, cuiusmodi, diuisores haberent,aduersores ha- sus rempub. Lurco autem, tribunus pl. ii magi

adu.ρ; μ stratum simili cum lege ' Aelia iniit,solutus est &re p. fae. ρε Aelia, di Fufia , Ut legem de ambitu ferret,quam

videre.xui, ille bono auspicio claudus hamo promulgauit. o. Ita comitia lin ante v I. Kal.Sext.dilata sunt.N - , 'My popu' ui est in lege hoc, Ira, qui nummos in ινώω ν pro-

lege Aelia quoad vivaι singulis ινιόMus Lis Cio cro claseritanda debeae. Dini,hanc legem P. Clodium iam m antea erant au- seruasse pronuntiare enim solitum esse,& non da-

E re. Sed heus tu, videsne , eo sulatu illum nostrum, initu fu,' suem Curio antea -Sέωσιν vocabat, s fi hic

meminit. ractus est erit fabam mimum futurum Quare, Pria Domo vi Upinor,φιλοσοφηπιον, id quod tu facis: o& iψos tua , de A- consulatus,n non Quod ad me scribis,i;hiuis, μ' te in Asiam iureuisse non ire: equidem mallem vel L in ahis i τε ac Vereor, ne quid in ista re minus commode die ti. καk fiat; sed tamen non possum reprehendere consiliu Sext. tuum praesertim cum egomet in prouinciam non ' L proM- sim prosectus. Epigramatis tuis, quae in Amaltheo - x' posuisti, contenti erimus, praesertim cum & CH-' Afraniu,. nos reliqἀerit,& Archias nihil de me Icripse- al. Fabam': ac vereor, ne ' Lucullus, quoniam Graeciun t sit mimi poema condidit, nune ad Caecillianam ' fabulam nome .Pasi spectet. Antonio,tuo nomine gratias egissamque

Asiati, A Manlio dedi. Ad te ideo antea ra-mImum fu- rius quod non habebam idoneum' euiturum 3 vel darem i nec satis sciebam, quid darem. o MAfranium Valde vindicaui. Cincius, si quid ad me tui ne in mum fu gotii detulerit, suscipiam. sed nunc ma is in suo scibam η' 'Occupatus: in quo ego ei non daum. Του,

nitim , sd si Vuo in loco es futurus, crebras a nobis literas est, infero- exsperum parentatione .na mortui fabis paretabant.Festus In faba .n L. non floccincteΘn .al. non flocci, ita Turn. 'al. Lucullus,

terim ambigue ludit in Caecilii Comici fabulas ' M. quo darem. o L. Ualde te vedit aut alii vale te venditant a l. vide te venditaui. at vale te venditari.al. Bos. videte venditari.

30쪽

I ea

de liu

n L. lusai in

LIBER PRIMUS. χ' insipecta, ast pluteis etiam ipse mittito. Velim, ad

me scribas , cuiusmodi fit ἀ-λΘεῖον tuum quo, ornatu, qua Tum Θεσια : Sc quae poemata,quasque historias de αμωλθειὰ habes,ad me mittas. lubὸt mihi facere in Arpinati. Ego tibi aliquid de meis scriptis mittam. nihil erat ab hiti. Vale.

NAGNA mihi varietas voIuntatis,& dissimilitudo opinionis , pde iudicij in fratris mei p L. aes

demonstrata est ex literis tuis,in quibus ad me e- dicit, pistolarum illius exepta misisti. Qua ex re de molestia sum tanta affectus, quanta mihi meus amorsammus erga utrumq; vestrum afferre debuit: ae admiratione , quidna accidisset,quod afferret

fratri meo,aut offensionem tam grauem,aut com- , mutationem tantam voluntatis. Atque illud a maiam ante intelligebatur, quod te quoque ipsum discedentem a nobis suspieari videbam , subesse nescio quid opinionis incommodae, sauciumque eius animum , ac insedisse quasdam odiosas suspiciones,quibus ego mederi cum cuperem, S antea sepe . Se vehementius etiam post sortitionem prouinciae. nec tantiim intelligebam ei esse offensionis,quantu literae tuae declarat, nee tantum profi- Cieba,quantum voleba, sed tame hoc me ipse coinsolabar,quod non dubitaba, quin te ille aut Dyr rhachii, aut in istis locis uspia visurus esset. quod cum accidisset, eonfidebam,ac mihi persuaseram, A . fore , ut omnia placarentur inter vos , non modo sermone , ac disputatione, sed adspectu ipso,eongressuque vestro. nam quanta sit in Q. statre meo comitas, quanta iucunditas , quam mollis animus & ad aecipiendam, & ad deponendam offensionem , nihil attinet me ad te. qui ea nosti, seribere. Sed accidit perincommode, quod eum nusquam vidisti. Valuit enim plus , quod erat illi nonnullorum artifieiis inculcatum, qua aut offi- fCium, aut necessitudo, aut amor vester ille pristis

.. qui plurimu valς re debuit. Atq; huius incommmodi