장음표시 사용
2쪽
Elias naturae, istanum saluta-us animal. Hominis ipsius vero delitiae, Coranorum, balsami, Saccharorumque pretiosistates. Iucundum es, defitiarum delitias, quas, qui emunt Uenduntque agna ex iaca ni ambitione, contemplari. Sancta haec no ira ac innocens voluptas, locum in illo quoque habitura quae fuisset tu, ubi malum exul erat o-
mne. Nunc vero qui ι iub oculis, coralis '
extrema certat de primatu excesientissimarum dotum, benigna mater. Distors haec concordia
GH rdia concors sita quoquam appellitur, nec praeter rationem fiet, nec judicio Dicium car bis. Sed remputemus i am A a Ci
3쪽
S. I. Nomini si inhaerendum, pauca dabimus. Corallium communiter scribunt, sed nullo orthographias privilegio. Coralium scribendum. anquam, qua hic licenticiusus Claud,anm suerit, dum cecinit:
Mergit bubitri etesiiti Coraggia Gotho,
non ignoremus. Κωραλιον, &κο αλιον, nonnullis quasi h,ν, quod manibus tactum lapidescat, dicis tur. Quo, ni fallor,respiciens Naso,modulatus est:
Sic σ Coranum, quo imum contigit auras,
Nunc quoque corasis eadem natura r
Duritiem tacito capiant ut ab aere, quodque Vimen in aequore erat Asuper aequora xv.
Fecmanno non ineptὸ a mari dici posse visum est : quasi καρη, κούρη, ηκερ δε- άλος, id est, pupilla, aut quaedam quasi virguncula maris , scilicet a sorma. Eidem favet derivationi super Ovid. Metam. comment. Sabinus. Aliis κῆρ , quasi cor maris, quod analogiam cordis exprimat quodammodo & ex decreto medicorum vigorem cordis,roboret, deducitur.Quisque quod volci,cligat: mcdium ad Palatum nobis etymon. S πρυ-
4쪽
neuma sunt , ubi lithodendron, quasi lapid-arbar, frutex mari ι,
arborem' lapis audit. Ad ambiguitatem vocis pertinet, quando nunc pro arbore ipsa ,velut causa, nunc pro arboris fructu utpote effectu sumitur. De utroque sermo quidem nobis ;.sed distinctus dedistincto. f. u. Quod naturam Coralli igitur concernit,bit Plinii , quam propriis eam depinxisse verbis. Forma
ei fruticis, color viridis. Baccae ejus candria sub aqua, ac mollis: Exemptae confestim durantur ct rubsunt, quasi corna sativa ,s'e-- cie atque magnitudine. Ajunt tactu protinim lapides ere , si rivat: Ilai occupari,e Lia retibus,aut acri ferr mento praecidi. .Hac de cauia curalium on ἐν άλι κουρειτο , quod in mari tondeatur scilicet, notante Doctissimo viro Dalecham pio vocitatum, interpretantur. De patria coraliorum vero haec refert: Gignitur quidem, S in rubro mari, sed nigrius item in Tersico, vocaturque iace: Laudatissimum in Gallico sinu, circa St echades insulis, sin S, culo,circa Icilian ac Drepanum. Nos itur oe apud Gravi eis es ante Neapolim Campania, maxime rμbent, sed mosse. Haec
Plinius: qui tamen mala bonisivera falsis miscet. s. III. Sapientis est, nec temere quaeque credidisse, nec vulgaria sequi dogmata. δε-a,inquit, est ei fucis. Figuram de extrinsecam partium respexit habitudinem : sentiendo in lius quam loquendo. Sub plantarum genere interim, coralium arbor continetur. Species plantarum duae sunt : orba scilicet de arbor. Errant qui tertiam inter serere speciem conantur,fruticem. Frutex quid, nisi arbor parvat ab arbore ergo noli nisi diuturnitate magnitudineque differt. Magis de minus autem speciem non mutant- Eat Card 00 , qui pi'xςr ι Gue,d fheibam, fruticem de arborem, suffiuticis etiam adulterinam speciem substituit. Retinenda igitur est, itum ρ,ia ifacilis S adaquata,tu in quia divinis consntanea oraculis. Ita enim gloriosus Conditor: Verminet terra germen, herbam producentem semex, arborem fructiferam. Ac mox: produxit ter germen, herbam I roducentem semen, iuxta speciem suam Et a mbprιm facientem fructum. Quomodo tamen-cunque senserias riE Plinius: arbuscula est coralium: fiuctus ipse νι rogemmis
5쪽
Ivid binos propter duritiem illico accenseri, iure nullo po. test , quod post Theophrastum lib. - τῶν λοων, alii lac
g. IV. Baccas eius candidas & molles sub aquis esse, exem pias vero durari demum ac rubescere, nec Plinio, nec liis, jurantibus etiam, crediderim. Nimirum tres coraliorum differentiae: rubrum, nigrum, album. Praestantissimi commatis est rubens, rutilantem ejaculans splendoremta. De nigricante non dicant . Nec ergo candidae tantum, nec ut plurimum, coraliorum baccae. Falsum vero oppido ac plebejum est, passi in quod de eoraliorum sub aquis mollitie , ct induratione extra aquas circumfertur commentum, Animus ad indagandum mollisti ad expilandum sorte induratus, sic sentia . Equidem Ovid is canit: δ
Sicer coralium, quo primum contigit auras Tempore si reficit: mollis fuit herbasutandis.
.. . Hunc secutus Plis est, ut Poetam, pictor, pictorem anus. Viatist 'Dbtion deat Cardanus, quam vera sint, quae scripsit: Concrescit S dura- friti tur aere, Corallus scilicet, ut ipse loquitur postquam e mariaxtractino it, quoniam are,quod tenue est issim humidumsiceat, O fruin etiam partei cogit: Refrigeratur autem ab aere tiam e state meaea ctc. Alii hanc depromunt causam,quia plurimum salis & succi lapidescentis huic plantae inest.
S. V. Ita igitur neglem quin me an sit; ad quid sis aerationes, nescio quas & quantas liberaliter confugiunt non pauci. Francisim certE Rueus Insulanus Flander, maiores omni. b. a.denm- no meruisset gratias, si & inter gemmas coralium, & sequen-- c. s. p. . tia non posuisset et Corallium O lithodendrum apessari invenio, alo. quod arboreus lapis adpareat. In mari mollim primum crescit, inae vero duratur. Cumi sub aqua quidem vireat, statim ali hane
fueraris, rubescit. Et mox: Discrsem, ait a ferro ignito, natura
6쪽
ram, eararim exhiἴet: timi namque ut araa,ha ου hoe mollisis aere istico duratur. Credita haec per annorum, quin imo seculo. rum decursius plurimos fuere. Et mirat i liceat, exercitatum Virum Diosioritem in eodem pertinaciter haesisse luto, lib. s. c. ias. Veruntamen quam haec de similia mereantur fidem,docebimus non ex Poetis, Plinio item & facile credulis, sine ratione, mentibus, sed vero optimis rei hujus scrutatoribus& te stibus,
g. VI. Generosus Dominus, JOH. BAPTIsrde NICO L E, Eques Marsiliensis, & Regius , Piscatorti Gratio. ' rum, L regna Thunetano Praefectus bona confirmavit fide: is Quod, cum anno M. D. LXXXV. mense Iulio, in mari is
Bitertino, regni Thunetani, piscationem in sti tuisset: cupiditate naturae coraliorum in vestigandae ductus, juve- ranem, funibus lassicienter longis, alligatum, de pondere ,, viginti quinque librarum in utraque manu, ad descensum tutiorem & commodiorem libratum, in mare istud, centum perticas profundum demiserit, ipsique in man- is datis dederat: coralium evelleret, & inter evellendum, curiose attenteque observaret, mollenean durum esset e ''Qui ubi rursus ascendisset , utraque manu coralli ramum attulerit, constanterque asseruerit: illudnon mi as ,,
mari, quam Apra Agui, durum esse et seque curia ad octo
perticas, aut circiter prope fundum maris adpulisset, 'magnam ibi frigoris vim sensisse,. Immo, quod ipsemet is etiam, dum relationi fidem adeo non haberet, in mare, cum retia, quibus coralia pistari solant, extrahenda ensent, antequam in ipsum aerem esserrentur, ad prosun- is ditatem unius perticae, sese immerserit, & coralium retibus adhaerens,manu prehenderit, id tum aeque durum, '
cum jam aeri emers esu expositum, o servisita o
7쪽
g. VII. Retulit quoque Nobilis Oli,quod venali tem
pestate,qua alias coralium evellitur, liquor quidam lacteus, ex eo, inter frangendum, emanarit, qui decidens super lapidem, lignum,serrum, aut aliam materiam, coralium produxerit. Vidisse insuper se, in κειu λιαωμ Psano, Magni Ducis Hetrurie, hominis defuncti cranium , ex quo, in mari, magnus coralli excreverit ramus : anchoramque e mari extractam, in qua multi coraliorum rami, e liquore ipsorum prognati observabantur.
Idem planὸ suis stabilivit experimentis Dn. de la Plotier, Nobilis Lugdunensis, qui anno C Io Ioc. XlII. ab istiusmodi coralio- rum piscatione,ὸ Barbaria reversus est. Videatur omnino hanc in rem Johannes Tegumus lib.a. Tyr. C m. c. X. cui talia quoque ab inventoribus communicata, leges. S. VIII. In mari rubro, quod coralia gigni memoravit plinius, non inutilem disquirendi materiem suppeditare sorsitan videri poterat. Quaeritur enim perquam curiose inter Geographos, Philologos punde es quam ob causam ἐρυθρή θαλαπα, lib. de mirm mclre rubrum vocitetur. Et plerique quidem verba sunt Iob. culosis natur. Euseb Nixrember ii, Physiologi adrirensis id tribuunt coral
terra promisse liorum multitudini. Est enim, pergit memorabile, quod Ereri a X.f. Oti bachim narrat, prope Memphim et e lacum, qui lagulis aliis bescat instar Sanguinis.Sed neque rubrum mare illud, neque den minationem quoque suam a rubore quodam coraliorum arenarumve est sortitum . Quanto rectius proinde Nobiliss. Dm Treunt .in Itin. Orient.veluti άin armis testatur: Das Θdii lib
Et D. Erasmu Schmidius Noster,commentar. posthum. super N.i . cap.Ebr.XI. sol. IJ32. Derivatur,inquit, a nomine proprio substantivo θαλαμα. O Eρυθρας enim vel EeυΘγωγ fuit filiis persei ct Andromeda , ct ad istum oceanum longe late fimperit vili, ibidem e ad promontorium Carmanium, cujus Dionys Afervers6ro. meminit in Insula Ogi sive organa sepult uit, 'r testatur SirabρJ.i6. Plinius lib. 6. c.rῖ. Dionys er6ii. Sc. cit
ra,quae de patrio coraliorum loco recitavit Plinius ,com exporientia nitantur, sibi constant.
8쪽
s. IX. Egregiae interim coraliis c quanquam nobilitate ilignobilitateque differant qualitates competunt. Occultae
vero sunt: ut ecce quando cor cerebrum1 roborant mentem exhilarant, oiraim contemperant, morbo comitiali adversantur. Car-
danus lib. 7. subtilit. de lapid. f rii. Dignissima notatu coralio rum cum corde sympathia intercedit, ii vera sunt, quae de pallore eorundem, ubi male se cor habet , nostrae narrant muli- . erculae. Modo certitudo subsit, neque absurdum id, neque sine exemplo famam. Hinc de coraliorum preciositate Historiae Naturalis Scriptor citato supra loco,inquit: Autoritas bacca rum υus, non minus Indorum viris quoquepretiosa est, quam
minis nostris uniones Inrici. Aruspices eorum vatesque -- primis religiosum id gestamen amoliendis periculis arbitrantur. Itaquei decore religione gaudent. Curculi infantiae ad C. gati,tutelam habere creduntur. Contraque torminum ae v sicaere calculorum mala n lverem stue redactitotique cum aquis,auviliantur. Simili modo ex vino poti, aut eb Ut,ex aqua, somnum asserunt. Ignibus diu repugnant. Sed eodem medicamine se impoto , tradunt lienem quoque ab umi. Sanguinem rescientibus exsereantibusque mestentur. Cinis eorum spissi ac refrigerat. Ulcerum cava explet, cicatrices extenuat. De his autem quid sentiendum siet, prolixE videndus Beguianus,loco ante allegato erat. Ridemus nos Francisii Ruji super. siitionem, dum infensos Daemonas arcere coralia existimat, Hi hine, addit, sullicandum sit , prudentem vetustatem, co'. ratio per diversa. forma eritato, ct ex ordine ins lato, - freces Marianas docui se
9쪽
g. I. UT do voce constet ; Balsamum arbor, opobalsamumssiccus, δε--οH carpobalsamum fructus, Xylobalsamum ἀω ξυλουὶ surculus ac cortex est& dicitur. Teutones, Latini, Graci,Arabeseue, qui nomen, conveniunt. Fluxit vero, si Becmono non temerε auscultemus, ab Ebraa combinatione vocum KR 'abaal schemen) propter eximiam, ut idem ille loquitur, nobititarem. Est enim revera Dominus seu princeps olei. Atque, ut Plinius ait litari. H N. c. ets omnibus odoribus praesertuli. Sic, ut Exod. 3o. 23. Omnium aromatum prinantissimum dicatur. Bahal vero dominatin est, unde Bahal, Dominus nimirum, di idoli nomen, quod Domini Numinisdue instar, Judaeorum Idololatrae venerati sunt, descendit) Ahaman vero, piet fuit, indere vi oleum,pinguedo,&'pinguis, latinorumque Scammonia, herba pinguis ae racemosa oritur )Hη cat. sed de his alibi. Nos Balsamum ipsum & opobalsamum subodor
II. Oritur ver3 non proletaria, in limine instituti nostri,quaestio : Istrum in natura rerum superstet adhuc si prista es genuina nota balsamum ac visa semum t Lo negativaerent'
sententia adduci poterant, Permina aror Heractuς, Orator Ferdinandi ct Isuberae,m an Regum Consiliarius, Dis, quas stripsit,decia de rebus Oceanicu & Novo orbe, & an tinuumI. Hγlinii ue docui enim Vlerium secutus Cardanm iuiri dum contra baliami ulteriorem existentiam in sequentia rescripsit: Erat s tam balsaminin petis. C et arsuisse Hus Iansuci quidemssio, aque ex
10쪽
eodem genere ferme nec uri res ei opior, Iasiemina, mira absimili. Sedperiisse arbusta omnia penitus affirmat P
trus Martyr, Angerius civis noster, legationis vicefunctus, Retibus Hie anorum, apud Sulthanum ti Mominum, annis abhinc pene quinquaginta. Referunt alii adeopropagatum.
M pug in hortis G atri habeatur. Sed cur Aserius canrepetita vice vitium typographi fortassis J Anglerius enim ab Anglaria vel Angleria Insubrum, in agro Mediolanensi, urbe dictus est. Regibusfluis, quibus opus inseribit,
mentiatur,aut in re tanti momenti oscitaverit,non video. Egis
sutis constat omnium testimonio, etiam eorum, qui propagatum esse volunt, jam ab eo tempore, neque fuctum neque signum, nedum Accum illum celebratissimum ad nos deferri. Undem rum bal amum interiisse ex imandum e uppositum vero, .ejus loco, antam aliam,incolarum ambitioncives aritia. is. III. Plinii autem verba ideo adversari nobis videbam lib. XII. mst.
tur, quod ille, uni, inquit, terr/rum Ddoco cessum balsamum, Nace,24.
quondam in duobis lautum horti utrolue regio, altero jugerum XV. xo amplius,altero pauciorum. Et vero ex Josepho constat,nobi- ,
lissimam hanc plantam a Iudaeis tempore belli, ab exercitu Ro manorum Impp. deletoris ipsis illati, extirpatam radicitus αeVulsam fuisse. Tantum quippe bonum Romanis Apellae in kidebant. Quo sensu arbitror accipienda etiam Plinii sequentiai Sariere in eaκdem Iudaeisicut in vitam quoque Jam. His similia. busque tamen nequicquam obstantibus, pro seperstite bal- - isamorum genuinae notae , existentia dc pugnabimus nos & ob- , jecta facile amoliemur impedimenta.
f. . IV. Atque ut cum Aeturio primitus conarediamur,
testimonium ipsius, non suspectum tantum, sed salium penitusae fabulosum est. Suspectum quidem,quod ideo tam magni a Cardano aestimatur, quoniam prosectum a Concive primum, post a ligato quoqua scit. Quid vero non suggerit contra veri- . . B a talem